سایر دروس

شرح رساله حقوق – جلسه صد و پنجم – آثار فقهی حرام خواری – حق دوم شکم: میانه روی در حلال خواری – بیان کلی

جلسه ۱۰۵ – PDF جلسه صد و پنجم  آثار فقهی حرام خواری – حق دوم شکم: میانه روی در حلال خواری – بیان کلی ۱۴۰۲/۱۲/۱۶   شرح رساله حقوق امام سجاد فرمود: «و ان تقتصد له فی الحلال، و لا تخرجه من حد التقویة الی حد التهوین و ذهاب المروءة، و ضبطه اذا هم بالجوع و الظمأ»؛ ما عرض کردیم طبق این بیان شریف، شکم و بطن حقی دارد. اولین حق پرهیز از حرام خواری است، این یک بعد سلبی دارد و یک بعد ایجابی. یک حق است اما دو وجه برایش می توان تصویر کرد. وجه سلبی آن این است که انسان بطن را وعاء و ظرف برای حرام قرار ندهد، قلیل منه و کثیر منه، این وجه سلبی

تفسیر – جلسه سی و یکم – آیه ۵۵ و ۵۶ –  بخش اول – بررسی زمان درخواست مشاهده و درخواست‌کنندگان – حق در مسأله – یک اشکال و پاسخ آن    

جلسه ۳۱ – PDF جلسه سی و یکم  آیه ۵۵ و۵۶ –  بخش اول – بررسی زمان درخواست مشاهده و درخواست‌کنندگان – حق در مسأله – یک اشکال و پاسخ آن    ۱۴۰۲/۱۲/۱۵   خلاصه جلسه گذشته در بحث از آیه ۵۵ و ۵۶ آنچه که مربوط به بخش اول این دو آیه هست، عمدتاً این بود که دو جهت در بخش اول باید مورد توجه قرار گیرد؛ یکی اینکه زمان درخواست رؤیت و مشاهده چه زمانی بوده و دیگر اینکه درخواست‌کنندگان چه کسانی بودند. احتمالاتی در هر یک از این دو جهت ذکر شد و اشکالاتی که بنابر بعضی از انظار پیش می‌آید و مشکله‌ای که در تعارض و تنافی بین برخی از احتمالات مربوط به جهت اول با احتمالات

تفسیر – جلسه سی ام – آیه ۵۵ و ۵۶ – بررسی احتمالات در مورد زمان درخواست مشاهده و درخواست کنندگان    

جلسه ۳۰ – PDF جلسه سی ام  آیه ۵۵ و ۵۶ – بررسی احتمالات در مورد زمان درخواست مشاهده و درخواست کنندگان      ۱۴۰۲/۱۲/۱۴ مروری بر مباحث گذشته یک فاصله دو هفته‌ای و بلکه بیشتر بین آخرین جلسه و این جلسه پیش آمد؛ این فاصله‌ها گاهی ما را مجبور به مرور و تکرار بحث‌های گذشته می‌کند. اجمالاً عرض می‌کنم که ما درباره تفسیر دو آیه ۵۵ و ۵۶ به اینجا رسیدیم که در آیه اول دو جهت قابل بررسی است و در هر دو جهت احتمالاتی وجود دارد. جهت اول مربوط به درخواست غیر معقولانه بنی‌اسرائیل از حضرت موسی برای رؤیت و مشاهده خداوند بود. زمان این درخواست نامعقول مورد بحث قرار گرفته؛ «لَنْ نُؤْمِنَ لَكَ حَتَّى نَرَى اللَّهَ جَهْرَةً فَأَخَذَتْكُمُ

قواعد فقهیه – جلسه سی و دوم – بررسی شبهات پیرامون قاعده – بررسی شبهه سوم: تنافی قاعده نفی سبیل با قاعده آمره بین‌المللی – مقدمه اول، دوم، سوم و چهارم – نتیجه

جلسه ۳۲ – PDF جلسه سی و دوم بررسی شبهات پیرامون قاعده – بررسی شبهه سوم: تنافی قاعده نفی سبیل با قاعده آمره بین‌المللی – مقدمه اول، دوم، سوم و چهارم – نتیجه ۱۴۰۲/۱۲/۱۳       خلاصه جلسه گذشته بحث در شبهات مربوط به قاعده نفی سبیل بود؛ شبهه سوم، شبهه تنافی قاعده نفی سبیل با قواعد آمره بین‌المللی است. قواعد آمره فرقی نمی‌کند مصوب یک سازمان بین‌المللی عمومی باشد یا یک نهاد بین‌المللی اختصاصی. سازمان بین‌المللی عمومی یک مصداق دارد و آن هم سازمان ملل متحد است. سازمان‌های بین‌المللی اختصاصی یا تخصصی مصادیق فراوانی دارد. برخی از قواعد و اصولی که در این سازمان‌ها تصویب می‌شود و توسط کشور ما هم پذیرفته شده، چه‌بسا با قاعده نفی سبیل

قواعد فقهیه – جلسه سی و یکم – بررسی شبهات پیرامون قاعده – شبهه سوم: تنافی قاعده نفی سبیل با قاعده آمره بین‌المللی

جلسه ۳۱ – PDF جلسه سی و یکم  بررسی شبهات پیرامون قاعده – شبهه سوم: تنافی قاعده نفی سبیل با قاعده آمره بین‌المللی ۱۴۰۲/۱۲/۱۲     شبهه سوم: تنافی قاعده نفی سبیل با قاعده آمره بین‌المللی در مورد برخی از شبهات و ابهاماتی که در مورد قاعده نفی سبیل مطرح شده یا ممکن است مطرح شود، بحث می‌کردیم؛ گفتیم بین این قاعده و اصل مساوات، عدالت و امثال اینها تعارض و تنافی وجود ندارد. اما به غیر از برخی از قواعد و اصولی که در خود شریعت مطرح است و می‌تواند موجب شبهه تعارض بین این قاعده و آنها شود، برخی از اصول و قواعد در معاهدات بین‌المللی وجود دارد که با قاعده نفی سبیل متعارض به نظر می‌رسند. دسته

شرح رساله حقوق – جلسه صد و چهارم – مهمترین عامل حرام خواری – حلال خواری

جلسه ۱۰۴ – PDF جلسه صد و چهارم مهمترین عامل حرام خواری – حلال خواری ۱۴۰۲/۱۲/۰۲ شرح رساله حقوق تا اینجا در مورد آثار حرام خواری چه در دنیا و آخرت مطالبی را عرض کردیم. مهمترین عامل حرام خواری حرام خواری بنا به فرموده بزرگان علم اخلاق از جمله مرحوم نراقی در معراج السعاده و جامع السعادات یک عامل بسیار مهم دارد و آن حب دنیا و حرص بر دنیا است. حب الدنیا رأس کل خطیئة است، واقعا همه رذیلت ها ریشه در حب دنیا دارد، حرص بر دنیا و نیز می‏فرمایند: بزرگترین مانع تکامل حرام خواری است. این خیلی عجیب است که بزرگترین مانع تکامل را حرام خواری می‎دانند، بزرگترین هلاک کننده ها، بزرگترین مانع رسیدن به سعادت و

تفسیر – جلسه بیست و نهم – آیه ۵۵ و۵۶ – دو احتمال در مورد درخواست‌کنندگان رؤیت – بررسی احتمالات در جهت اول   

جلسه ۲۹ – PDF جلسه بیست و نهم  آیه ۵۵ و۵۶ – دو احتمال در مورد درخواست‌کنندگان رؤیت – بررسی احتمالات در جهت اول    ۱۴۰۲/۱۱/۳۰   خلاصه جلسه گذشته با توجه به وقفه‌ای که به مدت دو هفته در این بحث ایجاد شد، خیلی خلاصه آخرین بحثی که در جلسه اخیر مطرح شد و ناتمام ماند را مورد اشاره قرار می‌دهیم. ما در مورد آیه ۵۵ و ۵۶ بعد از بیان کلی معنای آیه و ارتباط این دو آیه با آیات قبل، و نیز مفرداتی که نیاز به توضیح داشت، رسیدیم به درخواست نامعقول بنی‌اسرائیل و فرود صاعقه و موت آن جماعت و دوباره زنده شدن آنها. سه احتمال در مورد زمان درخواست نامعقول بنی‌اسرائیل و فرود صاعقه ذکر کردیم؛

قواعد فقهیه – جلسه سی ام – بررسی شبهات پیرامون قاعده – بررسی شبهه اول: تنافی قاعده نفی سبیل با نفی ظلم – پاسخ دوم و سوم – شبهه دوم: تنافی قاعده نفی سبیل با اصل مساوات

جلسه ۳۰ – PDF جلسه سی ام  بررسی شبهات پیرامون قاعده – بررسی شبهه اول: تنافی قاعده نفی سبیل با نفی ظلم – پاسخ دوم و سوم – شبهه دوم: تنافی قاعده نفی سبیل با اصل مساوات ۱۴۰۲/۱۱/۱۵ خلاصه جلسه گذشته بحث در شبهات و چالش‌هایی است که درباره قاعده نفی سبیل مطرح شده یا امکان طرح آن وجود دارد. شبهه اول این بود که بین قاعده نفی سبیل و قاعده نفی ظلم، تنافی وجود دارد؛ اینکه کفار از برخی حقوق محروم شوند یا یک امتیازات ویژه‌ای برای مسلمین ثابت شود، این ظلم محسوب می‌شود و با عدالتی که این همه شارع بر آن تأکید دارد و یک امر عقلایی و عقلی است، سازگار نیست. در مقام بررسی این شبهه،

قواعد فقهیه – جلسه بیست و نهم – بررسی شبهات پیرامون قاعده – بررسی شبهه اول: تنافی قاعده نفی سبیل با نفی ظلم – مقدمه – پاسخ اول     

جلسه ۲۹ – PDF جلسه بیست و نهم بررسی شبهات پیرامون قاعده – بررسی شبهه اول: تنافی قاعده نفی سبیل با نفی ظلم – مقدمه – پاسخ اول ۱۴۰۲/۱۱/۱۴   خلاصه جلسه گذشته بین جلسه قبلی بحث و این جلسه یک فاصله‌ای افتاد و این ما را وادار می‌کند به یک مرور کوتاهی نسبت به بحث گذشته. عنوان کلی بحث، بررسی برخی چالش‌ها و شبهات پیرامون قاعده نفی سبیل است؛ گفتیم شبهات و چالش‌هایی در مقابل قاعده نفی سبیل وجود دارد که باید مورد بررسی قرار بگیرد. اولین شبهه، شبهه تنافی قاعده نفی سبیل با نفی ظلم یا عدالت و به تعبیری قاعده قاعده نفی ظلم و قاعده عدالت است. این شبهه بر پایه چهار مطلب استوار شده است؛ من

شرح رساله حقوق – جلسه صد و سوم – آثار اخروی حرام خوری – ۱. منع از ورود به بهشت – ۲. نزول عذاب الهی – ۳. مشمول لعنت فرشتگان – ۴. محرومیت از شفاعت

جلسه ۱۰۳ – PDF جلسه صد و سوم آثار اخروی حرام خوری – ۱. منع از ورود به بهشت – ۲. نزول عذاب الهی – ۳. مشمول لعنت فرشتگان – ۴. محرومیت از شفاعت ۱۴۰۲/۱۱/۱۱     شرح رساله حقوق راجع به آثار حرام خواری که حضرت به شدت از آن نهی کردند چند جلسه بحث کردیم. عرض کردیم امام یک حق الزامی شکم را که بعد سلبی دارد اجتناب از حرام خواری قرار داده است چه کم و چه زیاد. گفتیم حرام خواری یک سری آثار وضعی دارد یعنی در همین دنیا اثراتی دارد. چه مادی و چه معنوی؛ حدودا یازده اثر را ما ذکر کردیم. اما یک سری آثار اخروی نیز دارد. آثار اخروی حرام خوری چند اثر اخروی