دروس

کاهش ارز پول و بررسی آثار فقهی آن – جلسه سی و یکم – موضوع شناسی: ۱. پول – نفی کالا بودن پول – پول مال حقیقی است یا اعتباری؟  

جلسه ۳۱ – PDF جلسه سی و یکم موضوع شناسی: ۱. پول – نفی کالا بودن پول – پول مال حقیقی است یا اعتباری؟   ۱۴۰۲/۱۲/۱۵ مروری بر مباحث گذشته در بحث‌هایی که مقدمةً قبل از ورود به اصل بررسی آثار فقهی کاهش ارزش پول و ضمان یا عدم ضمان نسبت به این مسأله داشتیم، گفتیم مطالبی را باید مورد بررسی قرار بدهیم. یک بحث درباره پول بود. عرض کردیم باید ببینیم ماهیت و حقیقت پول چیست و کارکردهای آن کدام است، چه تطوراتی را پشت سر گذاشته، اینها بحث‌هایی بود که اجمالاً پیرامون پول مطرح شد. آخرین بحث این بود که آیا پول مال است یا سند مال؛ نتیجه این شد که پول مال است و نه سند مال. نفی

خارج اصول – جلسه هشتاد و هفتم – ۱. ظواهر – اشتراک کلام شارع و غیر شارع – راه حل در شک در مراد استعمالی و مراد جدی – افتراق کلام شارع و غیر شارع – موضع اول

جلسه ۸۷ – PDF جلسه هشتاد و هفتم  ۱. ظواهر – اشتراک کلام شارع و غیر شارع – راه حل در شک در مراد استعمالی و مراد جدی – افتراق کلام شارع و غیر شارع – موضع اول         ۱۴۰۲/۱۲/۱۵                                                                                 خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم بین کلام شارع و غیر شارع هم اشتراک وجود دارد و هم افتراق. دیروز درباره مشترکات کلام شارع و غیر شارع، عرض کردیم که ظواهر همه کلمات سه نوع دلالت دارد: ۱.دلالت تصوریه، ۲.دلالت تصدیقیه بر مراد استعمالی، ۳.دلالت تصدیقیه بر مراد جدی. این مشترک است بین کلام شارع که شامل قرآن و روایات می‎شود به عنوان حکایت از سنت و غیر شارع؛ همه کلمات این سه نوع دلالت را دارند. راه حل در

تفسیر – جلسه سی ام – آیه ۵۵ و ۵۶ – بررسی احتمالات در مورد زمان درخواست مشاهده و درخواست کنندگان    

جلسه ۳۰ – PDF جلسه سی ام  آیه ۵۵ و ۵۶ – بررسی احتمالات در مورد زمان درخواست مشاهده و درخواست کنندگان      ۱۴۰۲/۱۲/۱۴ مروری بر مباحث گذشته یک فاصله دو هفته‌ای و بلکه بیشتر بین آخرین جلسه و این جلسه پیش آمد؛ این فاصله‌ها گاهی ما را مجبور به مرور و تکرار بحث‌های گذشته می‌کند. اجمالاً عرض می‌کنم که ما درباره تفسیر دو آیه ۵۵ و ۵۶ به اینجا رسیدیم که در آیه اول دو جهت قابل بررسی است و در هر دو جهت احتمالاتی وجود دارد. جهت اول مربوط به درخواست غیر معقولانه بنی‌اسرائیل از حضرت موسی برای رؤیت و مشاهده خداوند بود. زمان این درخواست نامعقول مورد بحث قرار گرفته؛ «لَنْ نُؤْمِنَ لَكَ حَتَّى نَرَى اللَّهَ جَهْرَةً فَأَخَذَتْكُمُ

خارج فقه – جلسه پنجاه و هفتم – احکام عقد – مسأله ۲۵ – بیان کلی – فرع اول: عدم صحت عقد مکره – فرع دوم: صحت عقد مکره در صورت رضایت

جلسه ۵۷ – PDF جلسه پنجاه و هفتم  احکام عقد – مسأله ۲۵ – بیان کلی – فرع اول: عدم صحت عقد مکره – فرع دوم: صحت عقد مکره در صورت رضایت ۱۴۰۲/۱۲/۱۴ مسأله ۲۵ آخرین مسأله‌ای که در این فصل متعرض می‌شوند، مربوط به یکی از شروط عامه متعاقدین است. اگر به خاطر داشته باشید عنوان این فصل که ۲۵ مسأله در آن مطرح شد این بود: «فصل فی عقد النکاح و احکامه»؛ این آخرین مسأله‌ای است که در این فصل مطرح می‌شود و پس از آن فصل دیگری مطرح می‌شود با عنوان «اولیاء العقد». این مسأله درباره شرط اختیار است؛ اینکه زوجین باید مختار باشند تا عقد آنها صحیح باشد. می‌فرماید: «يشترط في صحة العقد الاختيار أعني اختيار

خارج اصول – جلسه هشتاد و ششم – ۱. ظواهر – اشتراک و افتراق کلام شارع و کلام غیر شارع

جلسه ۸۶ – PDF جلسه هشتاد و ششم  ۱. ظواهر – اشتراک و افتراق کلام شارع و کلام غیر شارع ۱۴۰۲/۱۲/۱۴   خلاصه جلسه گذشته از بحث ظواهر یک مطلب دیگری باقی مانده که آن را نیز عرض می کنیم. تا اینجا نتیجه بحثمان این شد که از میان اقوال پنج گانه مربوط به حجیت ظواهر (پنج یا شش قول) همه اقوال رد شد و تنها یک قول مورد پذیرش قرارگرفت و آن نیز حجیت ظواهر مطلقا بود. یک مطلبی را نیز شیخ انصاری فرمودند درباره ظواهر که در واقع دو مدعا بود که ما هر دو را مورد رسیدگی قرار دادیم. عمده دلیل برای حجیت ظواهر بنای عقلاء بود. عرض کردیم روش عقلاء در تفهیم مقاصد، استفاده از ظواهر

خارج فقه – جلسه پنجاه و ششم – احکام عقد – مسأله ۲۴ – دو صورت در مسأله – صورت دوم – ادله عدم سماع ادعای زن – دلیل اول، دوم، سوم، چهارم، پنجم، ششم و بررسی آنها – نتیجه   

جلسه ۵۶ – PDF جلسه پنجاه و ششم  احکام عقد – مسأله ۲۴ – دو صورت در مسأله – صورت دوم – ادله عدم سماع ادعای زن – دلیل اول، دوم، سوم، چهارم، پنجم، ششم و بررسی آنها – نتیجه ۱۴۰۲/۱۲/۱۳     خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم در مسأله ۲۴ دو صورت قابل بررسی است؛ اصل مسأله این است که زنی که ادعا کرده همسر ندارد و به دنبال آن مردی با او ازدواج کرده، اما بعد از ازدواج ادعا کرده که شوهر داشته است. صورت اول این بود که برای ادعای خودش بینه اقامه کند؛ این را در جلسه گذشته بررسی کردیم و حکم آن را ذکر کردیم. صورت دوم صورت دوم آنجایی است که بینه اقامه نکرده

قواعد فقهیه – جلسه سی و دوم – بررسی شبهات پیرامون قاعده – بررسی شبهه سوم: تنافی قاعده نفی سبیل با قاعده آمره بین‌المللی – مقدمه اول، دوم، سوم و چهارم – نتیجه

جلسه ۳۲ – PDF جلسه سی و دوم بررسی شبهات پیرامون قاعده – بررسی شبهه سوم: تنافی قاعده نفی سبیل با قاعده آمره بین‌المللی – مقدمه اول، دوم، سوم و چهارم – نتیجه ۱۴۰۲/۱۲/۱۳       خلاصه جلسه گذشته بحث در شبهات مربوط به قاعده نفی سبیل بود؛ شبهه سوم، شبهه تنافی قاعده نفی سبیل با قواعد آمره بین‌المللی است. قواعد آمره فرقی نمی‌کند مصوب یک سازمان بین‌المللی عمومی باشد یا یک نهاد بین‌المللی اختصاصی. سازمان بین‌المللی عمومی یک مصداق دارد و آن هم سازمان ملل متحد است. سازمان‌های بین‌المللی اختصاصی یا تخصصی مصادیق فراوانی دارد. برخی از قواعد و اصولی که در این سازمان‌ها تصویب می‌شود و توسط کشور ما هم پذیرفته شده، چه‌بسا با قاعده نفی سبیل

خارج اصول – جلسه هشتاد و پنجم – ۱. ظواهر – کلام شیخ انصاری – مدعای دوم شیخ انصاری –بررسی مدعای دوم

جلسه ۸۵ – PDF جلسه هشتاد و پنجم  ۱. ظواهر – کلام شیخ انصاری – مدعای دوم شیخ انصاری –بررسی مدعای دوم ۱۴۰۲/۱۲/۱۳       خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم مرحوم شیخ انصاری مطلبی را فرموده‎اند که در واقع دو بخش یا به تعبیر دیگر دو مدعا است. مدعای اول ایشان را دیروز ذکر کردیم و مورد بررسی قرار دادیم. آنچه دیروز گفتیم این بود که به نظر شیخ انصاری اماراتی که برای تشخیص مراد متکلم مورد استفاده قرار می‏گیرند مانند اصالة الاطلاق و اصالة العموم و امثال اینها، همگی به اصالة عدم القرینه رجوع می‎کنند. محقق خراسانی اشکال کردند که ما اینجا یک اصل بیشتر نداریم و آن هم اصالة الظهور است و سایر اصول لفظیه از مصادیق

قواعد فقهیه – جلسه سی و یکم – بررسی شبهات پیرامون قاعده – شبهه سوم: تنافی قاعده نفی سبیل با قاعده آمره بین‌المللی

جلسه ۳۱ – PDF جلسه سی و یکم  بررسی شبهات پیرامون قاعده – شبهه سوم: تنافی قاعده نفی سبیل با قاعده آمره بین‌المللی ۱۴۰۲/۱۲/۱۲     شبهه سوم: تنافی قاعده نفی سبیل با قاعده آمره بین‌المللی در مورد برخی از شبهات و ابهاماتی که در مورد قاعده نفی سبیل مطرح شده یا ممکن است مطرح شود، بحث می‌کردیم؛ گفتیم بین این قاعده و اصل مساوات، عدالت و امثال اینها تعارض و تنافی وجود ندارد. اما به غیر از برخی از قواعد و اصولی که در خود شریعت مطرح است و می‌تواند موجب شبهه تعارض بین این قاعده و آنها شود، برخی از اصول و قواعد در معاهدات بین‌المللی وجود دارد که با قاعده نفی سبیل متعارض به نظر می‌رسند. دسته

خارج فقه – جلسه پنجاه و پنجم – احکام عقد – مسأله ۲۳ – نکته – مسأله ۲۴ – دو صورت در مسأله – صورت اول

جلسه ۵۵ – PDF جلسه پنجاه و پنجم احکام عقد – مسأله ۲۳ – نکته – مسأله ۲۴ – دو صورت در مسأله – صورت اول ۱۴۰۲/۱۲/۱۲     نکته از مسأله ۲۳ یک نکته‌ای باقی مانده که آن را عرض کنیم و ان‌شاءالله وارد مسأله ۲۴ شویم؛ اگر به خاطر داشته باشید در ابتدای بحث از مسأله ۲۳ عرض کردیم ظاهر عبارت مرحوم سید این است که تنها راه اثبات ادعای کسی که می‌گوید این زن همسر من است، بینه است؛ فرمودند اگر مردی با یک زنی که ادعا کرده همسر ندارد ازدواج کند، آنگاه مرد دیگری ادعا کند این زن همسر من است، «لم تسمع دعواه الا بالبینة»، ادعای او جز با بینه ثابت نمی‌شود. ما همانجا عرض