خارج اصول

جلسه هشتاد و پنجم – مفهوم شرط – تنبیهات: تنبیه اول – اشکال درباره التزام به سنخ الحکم – پاسخ دوم ( محقق خراسانی)

جلسه ۸۵ – PDF جلسه هشتاد و پنجم مفهوم شرط – تنبیهات: تنبیه اول – اشکال درباره التزام به سنخ الحکم – پاسخ دوم ( محقق خراسانی) ۱۳۹۹/۱۲/۰۲         خلاصه جلسه گذشته در تنبیه اول اشکالی مطرح شد و پاسخ شیخ انصاری به آن بیان گردید. اشکال این بود که اگر در بحث مفهوم سخن از سنخ الحکم باشد و منظور از انتفاء عند الانتفاء، انتفاء سنخ الحکم عند انتفاء الشرط باشد، سنخ الحکم مجعول نبوده تا بخواهیم عند انتفاء الشرط انتفاء آن را نتیجه بگیریم، اگر هم منظور شخص الحکم باشد، بدون تردید با انتفاء شرط، شخص الحکم نیز منتفی می‏شود. این یک اشکال مهمی است که در باب مفهوم و تفسیر انتفاء الحکم عند انتفاء

جلسه هشتاد و چهارم – مفهوم شرط – تنبیهات: تنبیه اول – اشکال درباره التزام به سنخ الحکم – پاسخ اول (شیخ انصاری)

جلسه ۸۴ – PDF جلسه هشتاد و چهارم مفهوم شرط – تنبیهات: تنبیه اول – اشکال درباره التزام به سنخ الحکم – پاسخ اول (شیخ انصاری) ۱۳۹۹/۱۱/۲۹         خلاصه جلسه گذشته در تنبیه اول دو مطلب را عرض کردیم: مطلب اول: اینکه در قضیه شرطیه بحث می‎شود آیا مفهوم دارد یا خیر، به معنای انتفاء حکم عند انتفاء شرط، این به معنای انتفاء سنخ حکم است نه انتفاء شخص حکم. دلیل محقق خراسانی این بود که شخص الحکم مسلما و بدون تردید با انتفاء شرط منتفی می‏شود، یعنی این مطلب محل اختلاف و نزاع نیست، همه قبول دارند که شخص الحکم با منتفی شدن شرط، منتفی می‎شود. یک توضیح اجمالی هم درباره شخص حکم و سنخ حکم

جلسه هشتاد و سوم – مفهوم شرط – ادله منکرین – دلیل دوم و بررسی آن – دلیل سوم و بررسی آن- تنبیهات – تنبیه اول

جلسه ۸۳ – PDF جلسه هشتاد و سوم مفهوم شرط – ادله منکرین – دلیل دوم و بررسی آن – دلیل سوم و بررسی آن- تنبیهات – تنبیه اول ۱۳۹۹/۱۱/۲۸         خلاصه جلسه گذشته بحث در ادله منکرین مفهوم شرط بود، عرض کردیم محقق خراساین سه وجه از وجوه مورد استناد منکرین مفهوم شرط را بیان کرده و به هر سه وجه اشکال کرده. هر چند خود ایشان قائل به مفهوم شرط نیست اما با این وجوه سه گانه نیز مخالفت کرده و آنها را مورد اشکال قرار داده است. ادله منکرین مفهوم شرط دلیل دوم اگر قضیه شرطیه بخواهد دلالت بر مفهوم داشته باشد باید به یکی از اقسام سه گانه دلالت یعنی مطابقه، تضمن یا

جلسه هشتاد و دوم – مفهوم شرط – حق در مفهوم شرط – تتمه – ادله منکرین – دلیل اول و بررسی آن

جلسه ۸۲ – PDF جلسه هشتاد و دوم مفهوم شرط – حق در مفهوم شرط – تتمه – ادله منکرین – دلیل اول و بررسی آن ۱۳۹۹/۱۱/۲۶         خلاصه جلسه گذشته تا کنون هشت طریق برای اثبات مفهوم شرط و علیت منحصره و اینکه شرط منحصرا دخیل در ترتب جزاء است ذکر کردیم. این طرق توسط متأخرین بیان شده و تا اینجا معلوم شد که هفت طریق از این طرق محل اشکال است. طریق هشتم که تمسک به اطلاق مقامی بود، این است که اغلب استعمالات عرفی قضایای شرطیه به این نحو است که شرط منحصرا در ترتب جزاء دخالت دارد و از آنجا که متکلم شرط دیگری غیر از این شرط را بیان نکرده و در

جلسه هشتاد و یکم – مفهوم شرط – طریق هشتم متأخرین در اثبات مفهوم شرط و بررسی آن

جلسه ۸۱ – PDF جلسه هشتاد و یکم مفهوم شرط – طریق هشتم متأخرین در اثبات مفهوم شرط و بررسی آن ۱۳۹۹/۱۱/۲۵         طریق هشتم تا کنون تقریبا هفت طریق برای اثبات علیت منحصره در جمله شرطیه و در نتیجه استنتاج مفهوم از قضیه شرطیه ذکر گردید. این هفت طریق را متأخرین برای اثبات مفهوم شرط بیان کرده‎اند. آخرین طریق توسط بعضی از بزرگان برای اثبات مفهوم شرط بیان شده. این طریق از راه تمسک به اطلاق مقامی در صدد اثبات مفهوم شرط است. مقدمه به طور کلی قضایای شرطیه بر سه قسم هستند: ۱. قضایای شرطیه‎ای که صرفا برای بیان موضوع منعقد شده‎اند و اصلا نظری به انتفاء جزاء عند انتفاء شرط ندارند، مثل این جمله

جلسه هشتاد – مفهوم شرط – طریق ششم متأخرین در اثبات مفهوم شرط و بررسی آن – طریق هفتم و بررسی آن    

جلسه ۸۰ – PDF جلسه هشتاد مفهوم شرط – طریق ششم متأخرین در اثبات مفهوم شرط و بررسی آن – طریق هفتم و بررسی آن ۱۳۹۹/۱۱/۲۱         خلاصه جلسه گذشته بحث در طریق ششم از طرقی که متأخرین برای اثبات علیت منحصره ارائه کردند، بود. گفتیم در بیان بعضی از بزرگان، این طریق که در کلام محقق نایینی آمده با طریقی که محقق خراسانی به عنوان اطلاق شرط گفته‎اند، خلط شده، محقق خراسانی برای اطلاق شرط دو راه ذکر کردند که تفاوت این دو را ه را گفتیم، محقق نایینی تقریبا به هر دو طریق اشکال کرده و راه دیگری را مطرح کرده است که البته اسم آن را اطلاق جزاء گذاشته نه اطلاق شرط. بیانی که

جلسه هفتاد و نهم – مفهوم شرط – طریق پنجم متأخرین در اثبات مفهوم شرط و بررسی آن بررسی کلام محقق نایینی – اشکال بعضی از بزرگان – بررسی کلام بعضی از بزرگان

جلسه ۷۹ – PDF جلسه هفتاد و نهم مفهوم شرط – طریق پنجم متأخرین در اثبات مفهوم شرط و بررسی آن بررسی کلام محقق نایینی – اشکال بعضی از بزرگان – بررسی کلام بعضی از بزرگان ۱۳۹۹/۱۱/۲۰         بررسی کلام محقق نایینی عرض کردیم طریق پنجم که محقق خراسانی آن را مورد اشکال قرار دادند، از سوی محقق نایینی (بر اساس تقریبی که بعضی از بزرگان از کلام ایشان داشتند) معتقدند که مفهوم شرط را با تمسک به اطلاق به این وجه می‏توان ثابت کرد، آنگاه به محقق خراسانی اشکال کردند.گفتیم نسبت به این مطالب محقق نایینی اشکالاتی مطرح شده. اشکال بعضی از بزرگان به محقق نایینی بعضی از بزرگان چندین اشکال را متوجه محقق نایینی کردند

جلسه هفتاد و هشتم – مفهوم شرط – طریق پنجم متأخرین در اثبات مفهوم شرط و بررسی آن کلام محقق نایینی

جلسه ۷۸ – PDF جلسه هفتاد و هشتم مفهوم شرط – طریق پنجم متأخرین در اثبات مفهوم شرط و بررسی آن کلام محقق نایینی ۱۳۹۹/۱۱/۱۹         خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم طریق پنجم برای اثبات مفهوم شرط، تمسک به اطلاق شرط است؛ به این بیان که اگر شرط بخواهد دلالت بر علیت منحصره داشته باشد نیاز به بیان زائد ندارد، اما اگر شرط علیت منحصره نسبت به جزاء نداشته باشد، محتاج بیان زائد است به این معنا که اگر پای شرط دیگری در میان باشد باید با حرف «او» یا «واو» به این شرط که در کلام مذکور است عطف شود و وقتی می‎بینیم متکلم چنین چیزی را ذکر نکرده و در مقام بیان بوده و کلامش

جلسه هفتاد و هفتم – مفهوم شرط – طریق پنجم متأخرین در اثبات مفهوم شرط و بررسی آن اشکال محقق خراسانی به طریق پنجم

جلسه ۷۷ – PDF جلسه هفتاد و هفتم مفهوم شرط – طریق پنجم متأخرین در اثبات مفهوم شرط و بررسی آن اشکال محقق خراسانی به طریق پنجم ۱۳۹۹/۱/۱/۱۸     طریق پنجم (تمسک به اطلاق شرط) طریق پنجم برای اثبات مفهوم شرط و استفاده علیت منحصره از جمله شرطیه که متأخرین بیان کردند و در کلام محقق خراسانی نیز ذکر شده، تمسک به اطلاق شرط است. در طریق چهارم نیز به اطلاق شرط تمسک شد، در این طریق نیز برای اثبات علیت منحصره به اطلاق شرط تمسک شده، لکن تفاوتی بین این طریق و طریق چهارم وجود دارد که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد. بر اساس این طریق، اطلاق شرط اقتضاء می‎کند جمله شرطیه دلالت بر علیت منحصره

جلسه هفتاد و ششم – مفهوم شرط – طریق چهارم متأخرین در اثبات مفهوم شرط و بررسی آن – بررسی کلام محقق اصفهانی ونائینی – حق در اشکال به طریق چهارم

جلسه ۷۶ – PDF جلسه هفتاد و ششم مفهوم شرط – طریق چهارم متأخرین در اثبات مفهوم شرط و بررسی آن – بررسی کلام محقق اصفهانی ونائینی – حق در اشکال به طریق چهارم ۱۳۹۹/۱۱/۱۴         خلاصه جلسه گذشته در طریق چهارم متأخرین برای اثبات مفهوم شرط به اطلاق شرط تمسک شده است. محقق خراسانی بعد از تبیین این طریق اشکال کردند که اساسا جای تمسک به اطلاق نیست، زیرا یکی از ارکان مقدمات حکمت این است که متکلم در مقام بیان باشد و اینجا نمی‏توانیم در این جهت در مقام بیان بودن متکلم را احراز کنیم. در اینکه مقصود از این جمله چیست احتمالاتی داده شده است؛ محقق اصفهانی، محقق نایینی و برخی دیگر احتمالی را