خارج اصول

جلسه ۱۰۴ – PDF جلسه صد و چهارم  تجری – مباحث اصلی تجری – مقام اول: تجری –  مسئله دوم: حرمت شرعی تجری دلیل هفتم و بررسی آن – شرح رساله حقوق – حق دست – توضیح اجمالی   ۱۴۰۲/۰۲/۲۷   دلیل هفتم در مسئله دوم یعنی حرمت شرعی تجری تا کنون شش دلیل ذکر کردیم و مورد بررسی قرار دادیم. آخرین دلیل از ادله حرمت شرعی تجری ادله نقلی است که باید ببینیم که آیا دلالت بر حرمت شرعی تجری دارد یا خیر؟ به بعضی آیات و روایات استناد شده که انسانها بواسطه مقاصد و نیاتشان عقاب و عذاب می‎شوند. دو سه نمونه از این ادله نقلیه را ذکر می‎کنیم. ابتدا چند آیه می‎گوییم و بعد می رویم سراغ

جلسه ۱۰۳ – PDF جلسه صد و سوم  تجری – مباحث اصلی تجری – مقام اول: تجری –  مسئله دوم: حرمت شرعی تجری دلیل اول تا ششم و بررسی آنها ۱۴۰۲/۰۲/۲۵   مسئله دوم: حرمت شرعی تجری عرض کردیم در باب تجری سه مسئله را باید مورد رسیدگی قرار دهیم. مسئله اول که یک بحث اصولی بود مورد رسیدگی قرار گرفت. مسئله دوم که جنبه فقهی دارد این است که آیا تجری حرمت شرعی دارد یا خیر؟ یعنی نفس اینکه کسی مخالفت اعتقادی با حکم شرعی کند، معصیت محسوب ‎شده و متصف به حکم حرمت می‎شود یا خیر؟ چند دلیل بر حرمت تجری اقامه شده است. برخی از ادله در گذشته به مناسبت‎های دیگری بیان شدند و ما آنها را

جلسه ۱۰۲ – PDF جلسه صد و دوم  تجری – مباحث اصلی تجری – مقام اول: تجری –  مسئله اول: استتباع قبح فاعلی نسبت به حرمت تجری –  حق در مسئله – ۱. در مورد راه اول – ۲. در مورد راه دوم – ۳. در مورد راه سوم  ۱۴۰۲/۰۲/۲۴       خلاصه جلسه گذشته بحث در مسئله اول از مسائل سه گانه مربوط به تجری بود. مسئله اول که جنبه اصولی داشت این بود که آیا قبح فاعلی تجری مستلزم حرمت شرعی آن می‎باشد یا خیر؟ یعنی آیا از قبح فاعلی می‎توانیم نتیجه بگیریم که تجری شرعا نیز حرام است؟ ملاحظه کردید که محقق نایینی دو صورت در مسئله تصویر کردند و در هر دو صورت فرمودند عقلا

جلسه ۱۰۰ – PDF جلسه صدم  تجری – مباحث اصلی تجری – مقام اول: تجری –  مسئله اول: استتباع قبح فاعلی نسبت به حرمت تجری – ادامه کلام محقق نایینی – صورت دوم: استتباع حرمت تجری به ملاک دیگر   ۱۴۰۲/۰۲/۲۰     خلاصه جلسه گذشته بحث در استتباع قبح فاعلی تجری نسبت به حرمت شرعی آن بود. یعنی آیا اگر قبح فاعلی تجری ثابت شد، که قطعی است و ثابت شده است، از این می‎توانیم حرمت شرعی تجری را کشف کنیم یا خیر؟ عرض کردیم محقق نایینی برای این مسئله دو صورت تصویر کردند یا به تعبیر دیگر دو فرض در نظر گرفتند: فرض اول را دیروز بیان کردیم؛ ایشان فرمود: اینکه قبح فاعلی تجری مستتبع حرمت شرعی آن

جلسه ۹۹ – PDF جلسه نود و نهم  تجری – مباحث اصلی تجری – مقام اول: تجری –  مسئله اول: استتباع قبح فاعلی نسبت به حرمت تجری  شرعی است یا خیر؟ – صورت اول: استتباع حرمت به ملاک حرمت عنوان واقعی ۱۴۰۲/۰۲/۱۹ استتباع قبح فاعلی نسبت به حرمت تجری عرض کردیم در مورد تجری از سه زاویه بحث می‎شود، یکی از زاویه اصولی بودن تجری، یکی به عنوان یک مسئله فقهی و دیگری نیز به عنوان یک مسئله کلامی. اگر چه در اصولی بودن یا نبودن تجری اختلاف است اما بالاخره این بحث مطرح است که آیا تجری عقلا قبیح است و آیا مستتبع یک حرمت شرعی است یا خیر؟ این عنوان بحث است. یعنی بعد از آنکه معلوم شد

جلسه ۹۶ – PDF جلسه نود و ششم تجری – راه اصولی بودن مسئله تجری – بررسی راه دوم – اشکال اول و بررسی آن اشکال دوم و سوم و چهارم  ۱۴۰۲/۰۲/۱۶     خلاصه جلسه گذشته بحث در این بود که چگونه می‎توان مسئله تجری را از مسائل علم اصول محسوب کرد؟ گفتیم راه حل‎هایی برای این منظور ارائه شده. راه حل اول ذکر شد و مورد بررسی قرار گرفت. راه حل دوم که محقق نایینی بیان کردند و خود ایشان نیز آن را مورد مناقشه قرار دادند، این بود که اطلاقات و عموماتی که متکفل ثبوت احکام شرعیه هستند شامل عناوین واقعیه و مقطوعه هر دو است، یعنی وقتی شارع می‎گوید «لاتشرب الخمر» هم خمری که به حسب

جلسه ۹۵ – PDF جلسه نود و پنجم  تجری – راه اصولی بودن مسئله تجری – راه دوم – شرح رساله الحقوق – توضیح جمله «لا قوة الا بالله»  ۱۴۰۲/۰۲/۱۳   خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم در مورد اینکه بحث تجری چگونه می‎تواند به عنوان یک مسئله اصولی قلمداد شود، راه‎های متعددی ارائه شده، هدف از این طرق، ارائه تصویری از بحث تجری است که بر اساس آن تجری مسئله اصولی به حساب بیاید. گفتیم برای اینکه یک مسئله‎ای از مسائل علم اصول تلقی شود باید ضابطه مسئله اصولی در آن تحقق پیدا کند، هرچند در مورد این ضابطه نیز اختلاف نظرهایی وجود دارد، اما اینکه نتیجه یک مسئله بتواند در کبرای قیاس استنباط مورد استفاده قرار بگیرد فی الجمله

جلسه ۹۱ – PDF جلسه نود و یکم  اطمینان – بررسی جریان احکام سه گانه قطع در اطمینان   ۱۴۰۱/۱۲/۰۲۳ بررسی جریان احکام سه ‎گانه قطع در اطمینان بعد از آن که اصل حجیت اطمینان و همچنین وجه حجیت آن معلوم شد، نوبت به این رسید که ببینیم آیا احکام سه‎گانه‎ای که برای قطع ذکر شد و نوعا به عنوان آثار قطع شناخته می‎شوند، آیا در مورد اطمینان نیز جریان دارند یا خیر؟ و اگر جریان دارند آیا این احکام آثار اطمینان محسوب می‎شوند یا به عنوان دیگری برای اطمینان ثابت هستند؟ آن سه حکم عبارتند از وجوب متابعت؛ حجیت به معنای منجزیت و معذریت و همچنین طریقیت. ۱.لزوم متابعت از جهت متابعت می‎توانیم بگوییم متابعت و پیروی اطمینان نیز لازم

جلسه ۹۰ – PDF جلسه نودم اطمینان – مقام اول: بررسی حجیت اطمینان – یک اشکال و  پاسخ آن – مقام دوم: وجه حجیت اطمینان – امکان سلب حجیت از اطمینان – بررسی احکام سه گانه قطع نسبت به اطمینان ۱۴۰۱/۱۲/۰۲۲   خلاصه جلسه گذشته در بررسی رادعیت و مانعیت دو دسته از ادله نسبت به سیره عقلا، مبنی بر اخذ به اطمینان و ترتیب اثر دادن به آن، گفتیم هیچ یک صلاحیت رادعیت و مانعیت از اطمینان و این سیره عقلایی را ندارند. اشکال این اشکال نسبت به پاسخی که هم به دسته اول دادیم و هم به دسته دوم از ادله وارد شده. پاسخی که دادیم این بود که یقین و علم چه در ادله اصول و قواعد

جلسه ۸۹ – PDF جلسه هشتاد و نهم  اطمینان – مقام اول: بررسی حجیت اطمینان – بررسی اشکال به دلیل دوم قائلین به حجیت اطمینان – بررسی اشکال به کبری و صغری   ۱۴۰۱/۱۲/۲۱ خلاصه جلسه گذشته ادله حجیت اطمینان عمدتا دو دلیل بود که از ناحیه منکران حجیت، مورد خدشه قرار گرفت. البته این ادله منحصر به این دو دلیل نیست، هرچند عمده آن همین دو دلیل است و شاید مهمترین آنها همین دلیل سیره عقلا است. دو مقدمه این دلیل از ناحیه منکران حجیت مورد خدشه واقع شد. اشکالی که به صغرای دلیل سیره عقلا شد این بود که اصلا چنین سیره‎ای قابل احراز نیست. اینکه عقلا به اطمینان اخذ می‎کنند و بنای عملی آنها بر ترتیب اثر دادن