مقید

جلسه ۶۲ – PDF جلسه شصت و دوم  مسائل – مسئله دوم: اجمال مخصص – مقام دوم: شبهه مصداقیه – تنبیه چهارم: بررسی احراز فرد مشکوک در دوران بین تخصیص و تخصص – کلام محقق عراقی و بررسی آن – کلام امام خمینی – نتیجه ۱۴۰۰/۱۰/۲۱ خلاصه جلسه گذشته در تنبیه چهارم بحث در این بود که اگر یک فرد خارجی معین به دلیلی قطعا از عام خارج شود، لکن تردید داشته باشیم خروج این فرد به تخصیص است یا تخصص، آیا می‏توان به اصالة العموم تمسک کرد یا خیر؟ نتیجه تمسک به اصالة العموم این است که خروج این فرد از حکم عام بالتخصص است لا بالتخصیص، اما اگر گفتیم به اصالة العموم نمی‎توانیم تمسک کنیم نتیجه‎اش این است

جلسه ۶۱ – PDF جلسه شصت و یکم مسائل – مسئله دوم: اجمال مخصص – مقام دوم: شبهه مصداقیه – تنبیه چهارم: بررسی احراز فرد در شک بین تخصیص و تخصص – قول به تخصص – مقتضای تحقیق ۱۴۰۰/۱۰/۲۰ بحث در تنبیهات مربوط به شبهه مصداقیه مخصص بود. تا اینجا سه تنبیه را بیان کردیم. تنبیه چهارم: بررسی احراز فرد در شک بین تخصیص و تخصص تنقیح موضوع بحث تنبیه چهارم مربوط می‎شود به جایی که فردی مردد باشد بین اینکه بالتخصص از عموم عام خارج شده یا بالتخصیص، یعنی دوران بین تخصیص و تخصص در مورد یک فرد باشد، مثلا در مورد «اکرم العلماء» که دلیل عام محسوب می‎شود، فرض کنید یک فردی از دایره این عام خارج شده

جلسه ۶۰ – PDF جلسه شصتم  مسائل – مسئله دوم: اجمال مخصص – مقام دوم: شبهه مصداقیه – تنبیه سوم: بررسی تمسک به عام در شبهه مصداقیه غیر از جهت احتمال تخصیص – مقتضای تحقیق در مسئله ۱۴۰۰/۱۰/۱۲ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم در تنبیه سوم بحث درباره کلام بعضی است که گفته‎اند اگر شک در مصداق از جهتی غیر از تخصیص باشد می‎توانیم به عموم عام تمسک کنیم و ضمنا مصداق را هم احراز کنیم. بیان و کلام بعض به همراه مؤیداتی که برای مدعای خودشان ذکر کرده بودند گفته شد و سپس اشکال محقق خراسانی به این کلام و این ادعا بیان گردید. عرض کردیم ایشان می‏فرماید ما به عموم عام نمی‏توانیم تمسک کنیم زیرا از قبیل تمسک

جلسه ۵۹ – PDF جلسه پنجاه و نهم مسائل – مسئله دوم: اجمال مخصص – مقام دوم: شبهه مصداقیه – تنبیه سوم: شک در مصداق از جهت غیر تخصیص – کلام بعض – اشکال محقق خراسانی ۱۴۰۰/۱۰/۱۱ تنبیه سوم بعضی گفته‎اند چنانچه شک در فرد و مصداق به دلیل امری غیر از تخصیص باشد، یعنی به جهت احتمال تخصیص شک نداریم، بلکه شبهه و شک ناشی از امر دیگری غیر از احتمال تخصیص است، اینجا نیز می‎توانیم به عمومات تمسک کنیم. در تنبیه قبلی و مباحث قبلی شک در مصداق به جهت احتمال تخصیص بود، یعنی بحث می‎کردیم در مورد فردی که شک کنیم آیا مشمول دلیل مخصص است یا خیر و آیا تمسک به عام در مورد آن جایز

جلسه ۵۸ – PDF جلسه پنجاه و هشتم مسائل – مسئله دوم: اجمال مخصص – مقام دوم: شبهه مصداقیه – تنبیه دوم: احراز مصداق با اصل در شبهات مصداقیه – کلام محقق نایینی و بررسی آن ۱۴۰۰/۱۰/۰۸ خلاصه جلسه گذشته در مورد احراز مصداق به وسیله استصحاب و شمول حکم عام نسبت به فرد مشتبه بعد از احراز توسط اصل، عرض کردیم انظار و آراء مختلفی بیان شده است. کلام محقق خراسانی را ذکر کردیم و به تفصیل آن را مورد بررسی قرار دادیم. ما با بخشی از فرمایش ایشان موافقت کردیم، لکن با بخش دیگر که مربوط به جریان استصحاب عدم ازلی بود، مخالفت نمودیم. همچنین فرمایش محقق عراقی در این رابطه بیان شد که در نقطه مقابل محقق

جلسه ۵۷ – PDF جلسه پنجاه و هفتم مسائل – مسئله دوم: اجمال مخصص – مقام دوم: شبهه مصداقیه – تنبیه دوم: احراز مصداق با اصل در شبهه مصداقیه – ادامه بررسی کلام محقق خراسانی – کلام محقق عراقی و بررسی آن ۱۴۰۰/۱۰/۰۷ خلاصه جلسه گذشته بحث در استصحاب عدم ازلی بود که محقق خراسانی با استناد به آن هم درصدد اثبات حکم عام برای فرد مشکوک بود و هم به کمک آن می‎خواست مصداق مشتبه را احراز کند. ایشان گفتند به مدد استصحاب و همچنین استصحاب عدم ازلی هم می‎توانیم فرد مشتبه را احراز کنیم و هم می‎توانیم آن را مشمول دلیل عام قرار دهیم. گفتیم باید این سخن مورد رسیدگی قرار بگیرد. رسیدیم به اینجا که دو تصویر

جلسه ۵۶ – PDF جلسه پنجاه و ششم مسائل – مسئله دوم: اجمال مخصص – مقام دوم: شبهه مصداقیه – تنبیه دوم: احراز مصداق با اصل در شبهه مصداقیه – ادامه بررسی کلام محقق خراسانی ۱۴۰۰/۱۰/۰۶ خلاصه جلسه گذشته بحث در تنبیه دوم پیرامون این مطلب بود که اگر ما نتوانیم در شبهه مصداقیه به اصالة العموم که یک اصل لفظی است استناد کنیم و به عموم عام تمسک کنیم آیا اصلی وجود دارد که اولا در مورد افراد مشکوک، مصداق را برای ما احراز کند و ثانیا آن را مشمول حکم عام قرار دهد یا خیر؟ محقق خراسانی به استناد استصحاب و نیز استصحاب عدم ازلی فرمودند ما هم می‎توانیم مصداق را احراز کنیم و هم می‎توانیم آن فرد

جلسه ۵۵ – PDF جلسه پنجاه و پنجم  مسائل – مسئله دوم: اجمال مخصص – مقام دوم: شبهه مصداقیه – تنبیه دوم: احراز مصداق در شبهه مصداقیه – بررسی کلام محقق خراسانی مقدمه اول – مقدمه دوم ۱۴۰۰/۱۰/۰۵ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم در مورد اینکه آیا در شبهه مصداقیه بعد از اینکه نتوانیم به اصالة العموم تمسک کنیم و این اصل لفظی را جاری کنیم، سؤال این است که آیا اصل دیگری وجود دارد که بر اساس آن بتوانیم مصداق را احراز کنیم و به عام رجوع کنیم یا خیر؟ به عبارت دیگر اینجا دو سؤال یا دو پرسش مطرح است: ۱. آیا با این اصل می‎توانیم مصداق را احراز کنیم؟ ۲. آیا به کمک این اصل می‎توانیم فرد

جلسه ۵۴ – PDF جلسه پنجاه و چهارم مسائل – مسئله دوم: اجمال مخصص – مقام دوم: شبهه مصداقیه – تنبیهات – تنبیه دوم – کلام محقق خراسانی ۱۴۰۰/۱۰/۰۴ تنبیه دوم در بحث از شبهات مصداقیه تنبیهاتی بیان شده است که تنبیه اول گذشت. تنبیه دوم این است که آیا در این بحث با اینکه گفتیم تمسک به عام در شبهات مصداقیه مخصص جایز نیست اصلی وجود دارد که به کمک آن اصل بتوانیم هم آن فرد مشکوک را احراز کنیم و هم اینکه آیا حکم عام در مورد او جاری می‎شود یا نه؟ به عبارت دیگر بحث در این است که چنانچه ما به کمک اصل لفظی یعنی اصالة العموم نتوانستیم این فرد مشکوک را مشمول حکم عام قرار

جلسه ۵۳ – PDF جلسه پنجاه و سوم  مسائل – مسئله دوم: اجمال مخصص – مقام دوم: شبهه مصداقیه – شبهه مصداقیه در عموم و خصوص من وجه – احتمال دوم: دخول در بابت تعارض- احتمال سوم: دخول در باب تزاحم ۱۴۰۰/۱۰/۰۱ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم در جایی که نسبت بین دو دلیل عموم و خصوص من وجه باشد می‏خواهیم ببینیم اگر شبهه مصداقیه مخصص پیش بیاید چه باید کرد؟ درباره این فرض سه احتمال داده شد. احتمال اول که مورد بررسی قرار گرفت این بود که این مورد را از موارد اجتماع امر و نهی بدانیم. گفته شد که بر اساس آنچه که در مسئله اجتماع امر و نهی اختیار کردیم اینجا می‎توانیم بگوییم در مورد فرد مشکوک

جلسه ۵۲ – PDF جلسه پنجاه و دوم  مسائل – مسئله دوم: اجمال مخصص – مقام دوم: شبهه مصداقیه – تنبیهات – تنبیه اول: بررسی شبهه مصداقیه در عموم و خصوص من وجه – احتمالات سه گانه – احتمال اول: دخول در باب اجتماع امر و نهی – دو اشکال و بررسی آنها ۱۴۰۰/۰۹/۳۰ تنبیهات شبهه مصداقیه در بحث از شبهات مصداقیه مطالبی به عنوان تنبیهات ذکر شده است برخی از علماء و اصولیین به این تنبیهات پرداخته‎اند، اگرچه بقیه خیلی این مطالب را متعرض نشدند، خود محقق خراسانی در کفایه نیز به این نحو متعرض این مطالب نشده، لکن مطالب مفیدی است که پرداختن به آنها لازم به نظر می‎رسد. تنبیه اول: بررسی شبهه مصداقیه در عموم و خصوص

جلسه ۵۱ – PDF جلسه پنجاه و یکم  مسائل – مسئله دوم: اجمال مخصص – مقام دوم: شبهه مصداقیه – تفصیل محقق نایینی در مخصص لبی – دو ویژگی در دو قسم مخصص لبی ۱۴۰۰/۰۹/۲۴ تفصیل محقق نائینی در مخصص لبی عرض کردیم در مورد مخصص لبی و اینکه آیا در شک در مصداق مخصص لبی می‎توان به عموم عام تمسک کرد آراء و انظار متعددی بیان شده است. تا اینجا دو تفصیل بیان کردیم، یکی تفصیل محقق خراسانی بود که مورد اشکال قرار گرفت و دیگری تفصیل شیخ انصاری که آن نیز مورد بررسی قرار گرفت. تفصیل دیگری که در این مسئله داده شده از سوی محقق نایینی صورت گرفته است. اجمال نظرایشان این است که: مخصصات لبیه بر

جلسه ۵۰ – PDF جلسه پنجاهم مسائل – مسئله دوم: اجمال مخصص – مقام دوم: شبهه مصداقیه – تفصیل شیخ انصاری در مخصص لبی و بررسی آن ۱۴۰۰/۰۹/۲۳ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم درباره مخصص لبی و اینکه آیا در شبهات مصداقیه این مخصص می‎توان به عام تمسک کرد یا خیر انظار و اقوال مختلفی وجود دارد. دیروز نظر محقق خراسانی را در این‎ باره بیان کردیم. ایشان تفصیل دادند بین دو قسم از مخصص لبی. فرمودند در آن قسم از مخصص‎های لبی که به واسطه وضوح آن، مولا نیازی به بیان آن ندیده و اتکاء به وضوح آن کرده تمسک به عام جایز نیست، زیرا این قسم از مخصص لبی حکم مخصص لفظی متصل را دارد. اما اگر مخصص

جلسه ۴۹ – PDF جلسه چهل و نهم  مسائل – مسئله دوم: اجمال مخصص – مقام دوم: شبهه مصداقیه – نظر محقق خراسانی در مورد مخصص لبی و بررسی آن ۱۴۰۰/۰۹/۲۲ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم بحث در جواز تمسک به عام در شبهات مصداقیه مخصص لفظی اعم از متصل و منفصل به این نتیجه رسید که به طور کلی تمسک به عام جایز نیست و در شبهات مصداقیه نمی‎توانیم به عام تمسک کنیم. کلام محقق خراسانی در مورد مخصص لبی در مورد مخصص منفصل لبی محقق خراسانی یک تفصیلی دادند که این تفصیل محل مناقشه و اشکال قرار گرفته. منظور از مخصص لبی، عقل یا اجماع است، این دو دلیل از میان ادله چهارگانه متکی به لفظ نیستند اتفاق

جلسه ۴۸ – PDF جلسه چهل و هشتم  مسائل – مسئله دوم: اجمال مخصص – مقام دوم: شبهه مصداقیه – بررسی برخی فتاوای موهم جواز تمسک به عام در شبهات مصداقیه ۱۴۰۰/۰۹/۲۱ بررسی برخی فتاوای موهم جواز تمسک به عام قبل از اینکه به بحث از مخصص لبی بپردازیم و شبهه مصداقیه را در مورد مخصص لبی بررسی کنیم، لازم است مطلبی را بیان کنیم. همانطور که قبلا وعده دادیم، با اینکه معروف این است که تمسک به عام در شبهه مصداقیه مخصص منفصل اگر لفظی باشد جایز نیست، اما در عین حال مواردی وجود دارد که فقها فتوایی داده‎اند که به حسب ظاهر مبتنی بر جواز تمسک به عام در شبهات مصداقیه است. چند مورد نقل شده و بعضا

جلسه ۴۶ – PDF جلسه چهل و ششم  مسائل – مسئله دوم: اجمال مخصص – مقام دوم: شبهه مصداقیه – دیدگاه دوم:عدم جواز تمسک به عام در مخصص منفصل – وجه سوم و بررسی آن ۱۴۰۰/۰۹/۱۷ وجه سوم عرض کردیم وجوهی برای عدم جواز تمسک به عام در شبهات مصداقیه مخصص منفصل ذکر شده است. تا اینجا چند وجه را مورد بررسی قرار دادیم. وجه سوم وجهی است که محقق نایینی برای عدم جواز تمسک به عام بیان کردند. ایشان می‎فرماید عدم جواز تمسک به عام در قضایای حقیقیه کاملا واضح و روشن است، عمده در قضایای خارجیه است که باید بیشتر توضیح داده شود. توجه کنید شبهه مصداقی است، اما همین شبهه مصداقی گاهی ممکن است در قضایای حقیقیه

جلسه ۴۵ – PDF جلسه چهل و پنجم مسائل – مسئله دوم: اجمال مخصص – مقام دوم: شبهه مصداقیه – دیدگاه دوم: عدم جواز تمسک به عام در مخصص منفصل – بررسی وجه دوم ۱۴۰۰/۰۹/۱۶ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم وجوهی برای عدم جواز تمسک به عام در شبهات مصداقیه مخصص منفصل ذکر شده. وجه اول همان است که محقق خراسانی فرمودند. وجه دوم وجهی است که محقق عراقی در این مقام فرمودند، دیروز این وجه را توضیح دادیم، محصل این وجه این شد که موضوع حجیت عبارت است از ظهور تصدیقی و ظهور تصدیقی در صورتی حاصل می‎شود که متکلم در صدد افاده و استفاده باشد و افاده و استفاده متفرع بر التفات و توجه و آگاهی به مقصود

جلسه ۴۴ – PDF جلسه چهل و چهارم مسائل – مسئله دوم: اجمال مخصص – مقام دوم: شبهه مصداقیه – جواز تمسک به عام در مخصص منفصل – بررسی وجه سوم – دیدگاه دوم: عدم جواز تمسک به عام – وجه اول و دوم ۱۴۰۰/۰۹/۱۵ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم برای جواز تمسک به عام در شبهات مصداقیه مخصص منفصل وجوهی ذکر شد. تا اینجا سه وجه را ذکر کردیم، دو وجه اول را که محقق خراسانی و محقق اصفهانی بیان کرده بودند مورد بررسی قرار گرفت و اشکالاتش بیان شد. وجه سوم را که محقق عراقی ذکر کرده‎اند در جلسه گذشته بیان شد. محصل این وجه این بود که: اولا: بین باب عام و خاص و مطلق و مقید

جلسه ۴۳ – PDF جلسه چهل و سوم  مسائل – مسئله دوم: اجمال مخصص – مقام دوم: شبهه مصداقیه – وجه سوم جواز تمسک به عام در مخصص منفصل ۱۴۰۰/۰۹/۱۴ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم برخی در مورد شبهه مصداقیه مخصص منفصل قائل به جواز تمسک به عام شدند. تا اینجا دو وجه و دو بیان برای جواز تمسک به عام در شبهه مصداقیه مخصص منفصل ذکر شد. البته وجه دوم که محقق اصفهانی آن را بیان کردند و به آن اشکال کرده بودند، در واقع بر می‎گردد به همان وجه اول و روح وجه دوم همان وجه اول است، هرچند یک تفاوت‎هایی نیز در بیان با وجه اول دارد. لذا با اینکه اشکال محقق اصفهانی به وجه دوم را

جلسه ۴۲ – PDF جلسه چهل و دوم  مسائل – مسئله دوم: اجمال مخصص – مقام دوم: شبهه مصداقیه – وجه دوم جواز تمسک به عام در مخصص منفصل و بررسی آن ۱۴۰۰/۰۹/۱۳ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم در مورد شبهه مصداقیه که به مخصص منفصل تخصیص خورده برخی قائل به جواز تمسک به عام شدند. یک وجه بر جواز تمسک به عام در شبهه مصداقیه مخصص منفصل بیان شد که مورد بررسی قرار گرفت و اشکالش بیان شد و گفتیم آن وجه و دلیل نمی‎تواند جواز تمسک به عام را ثابت کند. وجه دوم جواز تمسک به عام در شبهه مصداقیه مخصص منفصل وجه دوم برای جواز تمسک به عام در این صورت وجهی است که در کلمات محقق