جلسه ۱۳ – PDF جلسه سیزدهم  چگونگی اثر گذاری زمان و مکان – ب. تأثیر زمان و مکان در ملاک – مقدمه قسم اول: تأثیر زمان و مکان در ملاک احکام اولیه – ۱. احکام عبادی، ۲. احکام غیر عبادی -جمع بندی       ۱۴۰۳/۱۲/۲۵ ب. تأثیر زمان و مکان در ملاک تا اینجا عرض کردیم زمان و مکان تارة در موضوع احکام اثر می‌گذارد و این هم به حسب موضوع احکام اولی و هم موضوع احکام ثانوی و هم موضوع احکام حکومتی به گونه‌های مختلف قابل تصویر است. به تفصیل ما در این باره سخن گفتیم. نوع دیگر، تاثیر زمان و مکان در ملاک احکام است. مقدمه از ملاک احکام با تعابیر مختلف یاد می‌شود؛ گاهی تعبیر ملاک به

جلسه ۱۱ – PDF جلسه یازدهم  نقش زمان و مکان در استنباط – جلسه یازدهم – چگونگی اثر گذاری زمان ومکان – الف. تأثیر زمان و مکان در موضوع: قسم اول: تأثیر زمان و مکان در موضوع احکام اولیه – دو نکته : ۱. تغییر در ماهیت موضوع –  ۲. تغییر در برخی از صفات و قیود موضوع- ۳. تغییر در عنوان موضوع – ۴. تغییر در مصداق موضوع – ۵. تغییر در انتساب به موضوع – ۶. تطبیق موضوع – ۷. تغییر به حسب روشن شدن بعضی از ابعاد پنهان موضوع – ۸. تغییر در مناسبات حاکم بر موضوع – ۹. پیدایش موضوعات جدید ۱۴۰۳/۱۲/۲۲ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم تأثیر زمان و مکان در احکام شرعی یا استنباط

جلسه ۱۰ – PDF جلسه دهم نقش زمان و مکان در استنباط – جلسه دهم – پیش فرضها و مبانی تأثیر زمان و مکان در استنباط – سایر موارد و بازگشت همه به دو مورد –سه منظر در بحث از تأثیر گذاری زمان و مکان در استنباط – چگونگی اثر گذاری زمان ومکان – الف. تأثیر زمان و مکان در موضوع: قسم اول: تأثیر زمان و مکان در موضوع احکام اولیه – ۱. تغییر در ماهیت موضوع ۱۴۰۳/۱۲/۲۱ سایر موارد و بازگشت همه به دو مورد ما درباره پیش فرض‎ها و مبانی تأثیر زمان و مکان در استنباط تقریبا به دو پیش فرض مهم و اساسی اشاره کردیم: ۱. ثبات دین که از مؤلفه‎هایی مثل جامعیت، جاودانگی، خاتمیت، کمال و

جلسه ۷ – PDF جلسه هفتم  سه نکته درباره عنوان بحث – نکته اول: تأثیر زمان و مکان در مراحل چهارگانه حکم: مرحله اول: جعل حکم، مرحله دوم: استنباط، مرحله سوم: تطبیق، مرحله چهارم: اجرا – نکته دوم: ترادف استنباط و اجتهاد – نکته سوم: تأثیر زمان و مکان در استنباط، نه حکم ۱۴۰۳/۱۲/۱۸ سه نکته درباره عنوان بحث بعد از بیان برخی از مقدماتی که لازم بود برای ورود به بحث مطرح شود، در این جلسه پیرامون عنوان بحث سه نکته را به عرض می‌رسانیم. عنوان بحث «نقش زمان و مکان در استنباط» یا به تعبیر دیگر «تأثیر زمان و مکان در استنباط» است. نکته اول : تأثیر زمان و مکان در مراحل چهارگانه حکم ما برای حکم چهار

جلسه ۵ – PDF جلسه پنجم مروری بر نظرات فقهای گذشته در سه جهت – جهت دوم: عرف – جهت سوم: حکم حاکم ۱۴۰۳/۱۲/۱۵ خلاصه جلسه گذشته درباره سابقه و پیشینه تأثیر زمان و مکان در اجتهاد و استنباط یا در احکام، (به حسب اختلافی که در تعبیر جدید و تعبیر کتاب‌های فقهی گذشته وجود دارد) گفتیم سه عرصه می‌تواند نمایانگر این تأثیر باشد: ۱. عرصه عناوین ثانویه که به وفور در عبارات فقها قابل ردیابی است. ۲. عرف که در کتاب‌های فقهی و عبارات فقها هم مطرح شده است و یکی از ساحت‎هایی است که مبین تأثیر زمان و مکان است. البته اینطور نیست که هرجا سخن از عرف به میان می‌آید ملازم با مسئله زمان و مکان باشد،

جلسه ۴ – PDF جلسه چهارم  فقها و تأثیر زمان و مکان در احکام – تفاوت بین نظر امام و فقهای گذشته در سه جهت – و عدم انحصار تفاوت در آن – جهت اول: عناوین ثانویه – جهت دوم: عرف ۱۴۰۳/۱۲/۱۴   خلاصه جلسه گذشته تا اینجا درباره تفاسیر ده‎گانه‎ای که از نظریه تأثیر زمان و مکان در استنباط به عمل آمده و نیز مواردی که امام (رحمة الله علیه) به نوعی به این موضوع پرداختند، مطالبی در حد اختصار بیان کردیم. فقها و تأثیر زمان و مکان در احکام سوالی که اکنون مطرح است و انشالله سعی می‌کنیم به آن پاسخ دهیم این است که آیا این نظریه در گذشته و کتاب‌های فقهی و تاریخ فقه و فقها

جلسه ۳ – PDF جلسه سوم  مروری بر سخنان امام خمینی درباره نقش زمان و مکان در استنباط – مورد اول، دوم، سوم، چهارم، پنجم، ششم، هفتم ۱۴۰۳/۱۲/۱۳ خلاصه جلسه گذشته طی دو جلسه گذشته ده تفسیر از نظریه تأثیر زمان و مکان در اجتهاد و استنباط را ذکر کردیم و گفتیم اگر بخواهیم همه اینها را بر یک مدار و ضابطه قرار دهیم و در مقام مقایسه بگوییم اینها از یک منظر به این موضوع پرداخته‌اند، کار دشواری است. چون هر کدام از یک جهت به این موضوع نگریسته و در صدد تبیین این تأثیرگذاری برآمدند. مروری بر سخنان امام خمینی درباره نقش زمان و مکان در استنباط در این مجال لازم است مروری خیلی کوتاه داشته باشیم بر

جلسه ۲ – PDF جلسه دوم  دیدگاه های کلی درباره تأثیر زمان و مکان – دیدگاه سوم: تأثیر فی الجمله – تفسیرهای مختلف در دیدگاه سوم – تفسیر پنجم – ششم – هفتم – هشتم – نهم – دهم – جمع بندی تفاسیر ده گانه ۱۴۰۳/۱۲/۱۲ خلاصه جلسه گذشته در جلسه گذشته عرض کردیم سه دیدگاه کلی درباره تأثیر زمان و مکان در استنباط وجود دارد. یکی دیدگاه تأثیر تام، دیگری عدم تأثیر و سومی تأثیر فی الجمله، لکن در ذیل دیدگاه سوم، تفسیرهای مختلفی قرار می‎گیرد، یعنی کسانی که قائل به تأثیر زمان و مکان در استنباط هستند فی الجمله، خودشان قرائت‌های مختلفی از این تأثیرگذاری دارند. گفتیم یک اشاره اجمالی و فهرست وار به این تفسیرها خواهیم داشت،

جلسه ۱۱۰ – PDF جلسه صد و دهم  ۳. اجماع منقول – بررسی اجماع تقریری – اشکال اول – اشکال دوم ۱۴۰۳/۰۲/۲۹     خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم یکی از وجوهی که برای حجیت اجماع و چگونگی کشف رأی معصوم ذکر شده طریق تقریر است. محصل این طریق این بود که از اجماع فقهای متقدم کشف شود اصحابی هم که با ائمه(ع) محشور بودند همین نظر را داشتند وائمه (ع) نیز با سکوت خود نظر اصحاب را تأیید کرده اند. پس این طریق مبتنی بر اتصال این اجماع به زمان معصوم است و اینکه آن فتوا در میان اصحاب مورد قبول بوده و در مرئی و مسمع امام محقق شده و امام نیز با سکوت آن را تقریر کردند.