جلسه ۳۶ – PDF جلسه سی و ششم چگونگی رفع حرج _ ۳. لاحرج اثبات حکم میکند یا نه؟ بررسی دلالت روایات ۱۴۰۰/۱۲/۰۷ خلاصه جلسه گذشته بحث درباره این بود که آیا نفی حرج فقط دلالت بر نفی حکم دارد یا علاوه بر نفی حکم اثبات حکم هم می‌کند؟ در جلسه گذشته آیاتی که به عنوان مستند قاعده لاحرج ذکر شده اند را بیان کردیم. اجمالا معلوم شد که آیات اثبات حکم هم می‌کنند، یعنی لسان آیات به نحوی است که از آن می‌توانیم استفاده کنیم که علاوه بر نفی حکم حرجی، حکمی هم به جای آن اثبات می‌شود. ما شش آیه را اجمالا ذکر کردیم که البته بعضی از آیات مورد اشکال قرار گرفت، اما آیاتی که دلالت بر

جلسه ۸۷ – PDF جلسه هشتاد و هفتم  عقد نکاح – اقسام نکاح – بررسی مشروعیت نکاح منقطع – ادله مشروعیت- دلیل دوم: روایات دسته اول: روایات تفسیری ۱۴۰۰/۱۲/۰۷ خلاصه جلسه گذشته بحث در ادله مشروعیت نکاح منقطع بود؛ در دلیل اول آیاتی که برای این منظور مورد استناد قرار گرفته مورد بررسی قرار گرفت؛ حداقل دو آیه و به تعبیری اطلاقات آیات نکاح هم اگر ضمیمه شود، می‌توانیم چندین آیه را مستند مشروعیت نکاح موقت قرار دهیم. اشکالاتی که نسبت به این دو یا چند آیه عمدتاً مطرح شده، دو دسته است؛ یکی آن دسته از اشکالاتی که دلالت این آیات ـ به خصوص آیه متعه ـ را زیر سؤال قرار می‌داد و دیگری اشکالاتی که به نوعی به

جلسه ۸۷ – PDF جلسه هشتاد و هفتم  مسائل – مسئله ششم: تخصیص عام به مفهوم – بررسی تخصیص به مفهوم مخالف – کلام محقق نایینی و بررسی آن – مسئله هفتم: استثناء عقیب جمل متعدده – تنقیح موضوع بحث ۱۴۰۰/۱۲/۰۷ کلام محقق نایینی بحث در تخصیص عام به مفهوم مخالف بود. کلام محقق خراسانی بیان شد و مورد بررسی قرار گرفت. عرض کردیم محقق نایینی نیز اینجا یک مطلبی دارند که مناسب است مطلب ایشان نیز مورد بررسی قرار بگیرد. ایشان در اشکال به دیگران و به خصوص محقق خراسانی می‏فرماید: اساسا وقتی مفهومی با عام مقایسه می‏شود، از آنجا که قضیه شرطیه بر مقدمات حکمت در عام حاکم است، دیگر ما نمی‏توانیم بگوییم عام قرینیت دارد برای مفهوم.

جلسه ۸۶ – PDF جلسه هشتاد و ششم  عقد نکاح – اقسام نکاح – بررسی مشروعیت نکاح منقطع – ادله مشروعیت- دلیل اول: آیه ۲۴ سوره نساء – دسته دوم اشکالات: نسخ – اصل عدم نسخ – آیه دوم و بررسی آن ۱۴۰۰/۱۲/۰۴ اصل عدم نسخ در پایان بحث از آیه اول و مهم‌ترین اشکالی که به آیه متعه وارد شده، یعنی نسخ، چه با قرآن و چه با سنت، مطلبی که تقویت می‌کند عدم نسخ را، اصل عدم نسخ است. گفته شد که آیه ۲۴ سوره نساء دلالت بر حلیت و مشروعیت نکاح منقطع دارد. آیات و روایاتی که ذکر کردیم به عنوان نسخ آیه متعه، همه مورد خدشه قرار گرفت. آنچه در پایان این بخش می‌توانیم ذکر کنیم

جلسه ۸۶- PDF جلسه هشتاد و ششم  مسائل – مسئله ششم: تخصیص عام به مفهوم – بررسی تخصیص به مفهوم مخالف – بررسی کلام محقق خراسانی – اشکال اول و دوم ۱۴۰۰/۱۲/۰۴ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم در مورد تخصیص عام به مفهوم مخالف محقق خراسانی مطلب را در دو فرض بیان کردند و در هر فرض دو صورت را ذکر کردند. فرض اول این بود که عام و مفهوم در یک یا دو کلام به گونه‎ای ذکر شوند که بین آنها ارتباط باشد به نحوی که اگر یکی از آنها نسبت به دیگری قرینه محسوب شود، این قرینه قرینه متصله باشد. در این فرض ایشان فرمودند که دلالت عام بر عموم یا ثبوت مفهوم از قضیه منطوقیه تارة بالوضع

جلسه ۸۵ – PDF جلسه هشتاد و پنجم عقد نکاح – اقسام نکاح – بررسی مشروعیت نکاح منقطع – ادله مشروعیت- دلیل اول: آیه ۲۴ سوره نساء دسته دوم اشکالات: نسخ – بررسی نسخ آیه به روایات پیامبر(ص) – شش اشکال ۱۴۰۰/۱۲/۰۳ خلاصه جلسه گذشته بحث در اشکالاتی بود که نسبت به آیه ۲۴ سوره نساء مطرح شده بود. گفتیم دسته دوم اشکالات پیرامون نسخ آیه متعه است و معلوم شد آیاتی که ادعا شده ناسخ آیه متعه می‌باشند، نمی‌توانند به عنوان ناسخ محسوب شوند. روایاتی هم به عنوان نسخ آیه متعه ذکر شد که مضمون آنها نهی پیامبر(ص) از متعه بود. این روایات را هم در جلسه قبل ذکر کردیم. بررسی نسخ آیه به روایات پیامبر(ص) اما به نظر

جلسه ۸۵ – PDF جلسه هشتاد و پنجم  مسائل – مسئله ششم: تخصیص عام به مفهوم – بررسی تخصیص به مفهوم مخالف – بررسی کلام شیخ انصاری – کلام محقق خراسانی ۱۴۰۰/۱۲/۰۳ بررسی کلام شیخ انصاری بحث در تخصیص عام به مفهوم مخالف بود. بعد از اینکه موضوع بحث منقح شد عرض کردیم، انظار و آراء در این باره مختلف است. شیخ انصاری تفصیلی در مسئله داده‏اند که اجمالا دیروز مورد اشاره قرار گرفت و البته مورد اشکال هم واقع شده است. اشکالی که متوجه ایشان است این است که اینکه ما بگوییم لسان دلیل اباء از تخصیص دارد یا اباء از تخصیص ندارد، ارتباطی به مسئله تخصیص عام به مفهوم بخصوصه ندارد. به هر حال اگر دو دلیل که

جلسه ۸۴ – PDF جلسه هشتاد و چهارم عقد نکاح – اقسام نکاح – بررسی مشروعیت نکاح منقطع – ادله مشروعیت- دلیل اول: آیه ۲۴ سوره نساء دسته دوم اشکالات: نسخ – نسخ آیه به روایات پیامبر(ص) ۱۴۰۰/۱۲/۰۲ خلاصه جلسه گذشته بحث در آیه متعه و کیفیت استدلال به این آیه برای مشروعیت نکاح منقطع بود. تقریب استدلال ذکر شد؛ اشکالاتی که به این آیه مطرح شده، دو دسته بود؛ دسته دوم درباره نسخ بود. هفت آیه ذکر شد که برخی ادعا کرده‌اند اینها ناسخ آیه متعه محسوب می‌شوند. ما به همه اینها پاسخ دادیم و شواهدی هم بر عدم نسخ به طور کلی اقامه کردیم. نسخ آیه با سنت برخی هم ادعا کرده‌اند که آیه متعه به واسطه سنت

جلسه ۸۴ – PDF جلسه هشتاد و چهارم مسائل – مسئله ششم: تخصیص عام به مفهوم – بررسی تخصیص به مفهوم مخالف – تنقیح موضوع بحث – کلام شیخ انصاری ۱۴۰۰/۱۲/۰۲ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم در بحث از تخصیص عام به مفهوم در دو مقام بحث می‏کنیم: مقام اول: تخصیص عام به مفهوم موافق بود که نتیجه بحث در آن این شد که تخصیص عام به مفهوم موافق در هر پنج صورت و پنج احتمال جایز است و مانعی در برابر آن وجود ندارد. مقام دوم: تخصیص عام به مفهوم مخالف است. مقام دوم: تخصیص عام به مفهوم مخالف مفهوم مخالف خودش دارای اقسامی است. به تفصیل در گذشته درباره اقسام مفهوم مخالف بحث کردیم، مثل مفهوم شرط، وصف،