شیخ انصاری

خارج اصول – جلسه پنجاه و هشتم – بررسی سه مطلب – نتیجه مطلب اول –  مطلب دوم: مشابهت مباحث قطع با مباحث علم کلام – مطلب سوم:  مشابهت مباحث قطع با مباحث علم اصول   

جلسه ۵۸ – PDF جلسه پنجاه و هشتم  بررسی سه مطلب – نتیجه مطلب اول –  مطلب دوم: مشابهت مباحث قطع با مباحث علم کلام – مطلب سوم:  مشابهت مباحث قطع با مباحث علم اصول    ۱۴۰۱/۱۰/۲۶ نتیجه مطلب اول در مقدمه بحث از قطع عرض کردیم چند مطلب باید مورد رسیدگی قرار بگیرد. مطلب اول این بود که آیا قطع و مباحث آن در علم اصول داخل است یا خارج از علم اصول محسوب می‌شود؟ ادله دو دیدگاهِ داخل بودن و خارج بودن مباحث قطع از علم اصول را بیان کردیم، نتیجه این شد که در بین این دو دیدگاه با قطع نظر از معنای لغوی حجت، حق با محقق خراسانی است که این مبحث از مباحث علم اصول

خارج اصول – جلسه پنجاه و هفتم – مطلب اول: بررسی خروج مباحث قطع از علم اصول – حق در مسئله – شرح رساله الحقوق – حق پا

جلسه ۵۷ – PDF جلسه پنجاه و هفتم  مطلب اول: بررسی خروج مباحث قطع از علم اصول – حق در مسئله – شرح رساله الحقوق – حق پا ۱۴۰۱/۱۰/۲۱ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم در اینکه قطع از علم اصول خارج است یا داخل در علم اصول محسوب می‏شود اختلاف است. بسیاری از بزرگان مثل محقق خراسانی و چه بسا شیخ انصاری معتقدند مباحث مربوط به قطع و احکام و آثار آن از مسائل علم اصول خارج است. اما برخی مثل محقق بروجردی معتقدند است احکام و آثار قطع از علم اصول خارج نیست، بلکه اینها نیز داخل در علم اصول محسوب می‎شوند. حق در مسئله به نظر می‎رسد در این مسئله حق با محقق خراسانی است. بله، ما گفتیم

خارج اصول – جلسه پنجاه و ششم – بررسی سه مطلب – مطلب اول:  بررسی خروج مباحث قطع از علم اصول – ادله خروج – دلیل دوم و سوم و بررسی آنها – دلیل عدم خروج   

جلسه ۵۶ – PDF جلسه پنجاه و ششم بررسی سه مطلب – مطلب اول:  بررسی خروج مباحث قطع از علم اصول – ادله خروج – دلیل دوم و سوم و بررسی آنها – دلیل عدم خروج     ۱۴۰۱/۱۰/۲۰ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم مقدمتا در مقصد سادس چند مطلب باید مورد رسیدگی قرار بگیرد. مطلب اول این بود که آیا مباحث مربوط به قطع و اینکه مثلا موافقت با قطع و مخالفت با قطع مستلزم استحقاق عقاب یا پاداش است، این از مسائل علم اصول خارج است یا جزء مسائل علم اصول محسوب می‎شود؟ عرض کردیم دو دیدگاه اینجا وجود دارد، برخی مثل محقق خراسانی معتقدند این مسائل از دایره مباحث علم اصول خارج است و بر خروج مباحث قطع از

خارج اصول – جلسه پنجاه و پنجم – توضیح عنوان و شمول آن نسبت به قطع- بررسی سه مطلب – مطلب اول: بررسی خروج مباحث قطع از علم اصول – ادله خروج – دلیل اول و بررسی آن    

جلسه ۵۵ – PDF جلسه پنجاه و پنجم توضیح عنوان و شمول آن نسبت به قطع- بررسی سه مطلب – مطلب اول: بررسی خروج مباحث قطع از علم اصول – ادله خروج – دلیل اول و بررسی آن  ۱۴۰۱/۱۰/۱۹     مقصد سادس: امارات معتبره شرعی یا عقلی محقق خراسانی از ابتدای کفایه تا اینجا درباره پنج مقصد بحث کردند. از مقاصد سیزده گانه‏ ای که ایشان در کفایه متعرض شدند، پنج مقصد اولیه به نوعی مربوط به مباحث الفاظ بود، ما طی سال‎های گذشته درباره این پنج مقصد به تفصیل بحث کردیم. توضیح عنوان و شمول آن نسبت به قطع عنوان مقصد ششم در کفایه امارات معتبره شرعی یا عقلی است. این بحث در برخی از کتب‎ با عناوین

قواعد فقهیه – جلسه پانزدهم – ادله قاعده _ دلیل دوم: روایات _ روایت سوم _ اشکال دوم و سوم و بررسی آنها _ روایت چهارم _ یک اشکال و بررسی آن     

جلسه ۱۵- PDF جلسه پانزدهم  ادله قاعده _ دلیل دوم: روایات _ روایت سوم _ اشکال دوم و سوم و بررسی آنها _ روایت چهارم _ یک اشکال و بررسی آن ۱۴۰۰/۰۸/۳۰​ خلاصه جلسه گذشته بحث در روایاتی بود که برای اثبات مشروعیت و اعتبار قاعده لاحرج مورد استناد قرار گرفته. دو روایت مورد بررسی قرار گرفت. روایت سوم، روایت عبدالأعلی آل سام بود. عرض کردیم نسبت به این روایت چند اشکال مطرح شده است. اشکال اول که به سند روایت مربوط می‌شد مطرح شد و مورد بررسی قرار گرفت و نتیجه این شد که این اشکال وارد نیست. اشکال دوم و سوم در حقیقت اشکالاتی هستند که به دلالت روایت مربوط می‌شوند. اشکال دوم در اشکال دوم سخن در

خارج اصول – جلسه سی و یکم – مسائل – مسئله اول: حجیة العام المخصص فی الباقی – کلام شیخ انصاری – بررسی کلام شیخ انصاری

جلسه ۳۱ – PDF جلسه سی و یکم  مسائل – مسئله اول: حجیة العام المخصص فی الباقی – کلام شیخ انصاری – بررسی کلام شیخ انصاری ۱۴۰۰/۰۸/۲۶ خلاصه جلسه گذشته بحث در این بود که آیا تخصیص موجب می‎شود عام نسبت به باقی مانده افراد از حجیت ساقط شود یا خیر؟ عرض کردیم چند دیدگاه اینجا وجود دارد؛ بعضی مطلقا قائل به حجیت هستند و برخی مطلقا قائل به عدم حجیت هستند و بعضی تفصیل دادند. محقق خراسانی می‎فرماید تخصیص موجب نمی‎شود عام از حجیت نسبت به باقی مانده افراد ساقط شود منتهی با یک بیانی در مورد مخصص متصل و با بیان دیگری در مورد مخصص منفصل این را ثابت کردند. کلام محقق خراسانی در کفایه متعرض پاسخ برخی

جلسه صد و هشتم – تنبیه چهارم – مقام اول: تداخل اسباب – بررسی دلیل مشهور – کلمات محقق اصفهانی، عراقی، حایری و بررسی آنها

جلسه ۱۰۸ – PDF جلسه صد و هشتم تنبیه چهارم – مقام اول: تداخل اسباب – بررسی دلیل مشهور – کلمات محقق اصفهانی، عراقی، حایری و بررسی آنها ۱۴۰۰/۰۳/۰۴         کلام محقق اصفهانی در مورد موضوع بحث یعنی تداخل اسباب در جایی که شرط متعدد و جزاء واحد است محقق اصفهانی مطلب مختصری دارند که بواسطه آن می‎خواهند عدم تداخل را اثبات کنند. ایشان می‎فرماید: به طور کلی شرط یک خصوصیتی دارد و آن هم این است که هر شرطی مقتضی برای یک مسبب و یک اثر است، طبیعتا اگر ما دو جمله شرطیه داشته باشیم هر شرطی اقتضای یک اثر و مسبب دارد. پس در ناحیه شرط مقتضی برای تعدد مسبب موجود است. به عبارت دیگر

جلسه صد و هفتم – تنبیه چهارم – مقام اول: تداخل اسباب – بررسی دلیل مشهور – کلام محقق نایینی و بررسی آن

جلسه ۱۰۷ – PDF جلسه صد و هفتم تنبیه چهارم – مقام اول: تداخل اسباب – بررسی دلیل مشهور – کلام محقق نایینی و بررسی آن ۱۴۰۰/۰۳/۰۳         خلاصه جلسه گذشته بحث در اشکالات دلیل مشهور بود. گفتیم دلیل مشهور که در قالبهای مختلفی بیان شده است از جهاتی مورد اشکال قرار گرفته که تا اینجا دو اشکال را به سخنان شیخ انصاری، محقق همدانی و محقق خراسانی مطرح کردیم. علاوه بر کلمات اعاظم یاد شده برخی از شاگردان آنها نیز با اینکه مسئله عدم تداخل را قبول کردند و در این ادعا با ایشان شریک هستند اما از نظر استدلال راه دیگری را طی کردند. محقق نایینی از یک طریق با بیان نسبتا مبسوطی در صدد

جلسه صد و ششم – تنبیه چهارم – مقام اول: تداخل اسباب – بررسی دلیل مشهور – اشکال دوم به دلیل مشهور (امکان حمل بر تأکید) – بررسی موانع حمل بر تأکید

جلسه ۱۰۶ – PDF جلسه صد و ششم تنبیه چهارم – مقام اول: تداخل اسباب – بررسی دلیل مشهور – اشکال دوم به دلیل مشهور (امکان حمل بر تأکید) – بررسی موانع حمل بر تأکید ۱۴۰۰/۰۳/۰۲         خلاصه جلسه گذشته بحث در دلیل قول مشهور مبنی بر عدم تداخل در جایی است که شرط متعدد و جزاء واحد است. عرض کردیم. بعضی از اکابر فقه و اصول استدلالی را ذکر کردند، از جمله شیخ انصاری و محقق همدانی و محقق خراسانی که این استدلال از یک جهت مورد اشکال واقع شد. اشکال دوم به دلیل مشهور (امکان حمل بر تأکید) قبل از اینکه به کلمات محقق اصفهانی، محقق نایینی و محقق عراقی بپردازیم، جهت دیگری از اشکال

جلسه صد و سوم – مفهوم شرط _ تنبیه چهارم _ مقام اول: تداخل اسباب _ دلیل قول دوم (مشهور) _ مروری بر کلام علامه حلی، شیخ انصاری، محقق همدانی _ محقق خراسانی

جلسه ۱۰۳ – PDF جلسه صد و سوم مفهوم شرط _ تنبیه چهارم _ مقام اول: تداخل اسباب _ دلیل قول دوم (مشهور) _ مروری بر کلام علامه حلی، شیخ انصاری، محقق همدانی _ محقق خراسانی ۱۴۰۰/۰۲/۲۸         مرور جلسه گذشته بحث ما در تنبیه چهارم از تنبیهات بحث مفهوم شرط بود. عرض کردیم در این تنبیه ما در دو مقام بحث می‌کنیم. یکی بحث تداخل اسباب است و دیگری تداخل مسببات. در مقام اول گفتیم اقوال و دیدگاه هایی درباره تداخل اسباب وجود دارد. یکی از اقوال قول مشهور بود که قائل به عدم تداخل شدند. برای قول مشهور ادله ای ذکر شده که مهمترین دلیل آن، دلیلی است که اساس آن از مرحوم علامه حلی

جلسه سی ام – ادله قاعده – مقام اول: ادله تاثیر گذاری مصلحت در استنباط حکم اولی _ نتیجه جهت اول _ جهت دوم: طرق درک مصلحت _ ویژگی های طرق یاد شده

جلسه ۳۰ – PDF جلسه سی ام ادله قاعده – مقام اول: ادله تاثیر گذاری مصلحت در استنباط حکم اولی _ نتیجه جهت اول _ جهت دوم: طرق درک مصلحت _ ویژگی های طرق یاد شده ۱۴۰۰/۰۲/۰۷   خلاصه جلسه گذشته بحث در ادله تاثیر گذاری مصلحت در استنباط حکم اولی بود. یعنی مقام اول از سه مقامی که ما در این بخش باید تعقیب کنیم. گفتیم با توجه به بررسی ادله قائلین به امکان درک مصالح احکام شرعی، و قائلین به عدم امکان درک این مصالح، نتیجه این شد که امکان درک مصالح وجود دارد. بعد از آن به اشکالی که یکی از اساتید محترم در این باره ایراد فرموده بودند پرداختیم و آن را پاسخ دادیم. یعنی در

جلسه بیست و نهم – ادله قاعده _ مقام اول: ادله تاثیر گذاری مصلحت در استنباط حکم اولی _ انواع درک عقل از مصلحت حکم شرعی _ دو اشکال و بررسی آن‌ها

جلسه ۲۹ – PDF جلسه بیست و نهم ادله قاعده _ مقام اول: ادله تاثیر گذاری مصلحت در استنباط حکم اولی _ انواع درک عقل ازمصلحت حکم شرعی _ دو اشکال و بررسی آن‌ها ۱۴۰۰/۰۲/۰۶   خلاصه جلسه گذشته بحث در ادله تاثیر گذاری مصلحت در استنباط حکم اولی بود. عرض کردیم این موضوع مبتنی بر چند پیش فرض است که یکی از مهمترین آن‌ها این است که اساسا امکان درک مصالح برای عقل وجود داشته باشد. بر این اساس به ادله قائلین به امکان درک مصالح و نیز ادله قائلین به عدم امکان درک مصالح پرداختیم و نظرات هر دو گروه را بررسی کردیم و نتیجه این شد که امکان درک مصالح وجود دارد. انواع درک عقل از مصلحت

جلسه صد و دوم – تنبیه چهارم –  مقام اول: تداخل اسباب – ادله عدم تداخل (قول مشهور) – کلام محقق خراسانی                                                       

جلسه ۱۰۲- PDF جلسه صد و دوم  تنبیه چهارم – مقام اول: تداخل اسباب – ادله عدم تداخل (قول مشهور) – کلام محقق خراسانی ۱۴۰۰/۰۱/۲۲         خلاصه جلسه گذشته بحث در ادله قول مشهور مبنی بر عدم تداخل در مواردی بود که شرط متعدد و جزاء واحد است. عرض کردیم دلیلی را علامه حلی بیان کردند که بن مایه سخنان شیخ انصاری، محقق همدانی و محقق خراسانی واقع شده. کلام خود علامه، شیخ انصاری و محقق همدانی را نقل کردیم. به جاست که سخن محقق خراسانی را نیز در این مقام بیان کنیم، آنگاه به بررسی این دلیل بپردازیم، البته همانطور که ملاحظه شد تشابهاتی بین این سخنان و کلمات وجود دارد، البته در عین حال تفاوت‏هایی

جلسه صد و یکم – تنبیه چهارم – مقام اول: تداخل اسباب – قول دوم (مشهور) کلام شیخ انصاری – کلام محقق همدانی

جلسه ۱۰۱ – PDF جلسه صد و یکم تنبیه چهارم – مقام اول: تداخل اسباب – قول دوم (مشهور) کلام شیخ انصاری – کلام محقق همدانی ۱۴۰۰/۰۱/۲۱         خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم برای قول مشهور مبنی بر عدم تداخل ادله‎ای بیان شده و اساس یکی از این ادله که شاید مهمترین دلیل هم باشد مطلبی است که علامه حلی در کتاب مختلف فرمودند، ما این دلیل را در جلسه گذشته عرض کردیم. ایشان در جایی که دو قضیه شرطیه وجود دارند و در آنها جزاء واحد است چهار احتمال ذکر کردند و سه احتمال را ابطال نمودند و تنها یک احتمال باقی ماند، یک احتمال متعین شد که معنا و مفهوم عدم تداخل از آن استفاده

جلسه نود و ششم – مفهوم شرط – تنبیه سوم: بررسی تطابق منطوق و مفهوم در عموم –کلام شیخ انصاری در مورد مبانی اختلاف – دو دیدگاه

جلسه ۹۶ – PDF جلسه نود و ششم مفهوم شرط – تنبیه سوم: بررسی تطابق منطوق و مفهوم در عموم –کلام شیخ انصاری در مورد مبانی اختلاف – دو دیدگاه ۱۳۹۹/۱۲/۱۷         تنبیه سوم تنبیه سوم که چه بسا می‎بایست قبل از تنبیه دوم و پس از تنبیه مربوط به تداخل اسباب و مسببات ذکر می‏شد را مقدم کردیم، به دلیل اینکه ورود در بحث تداخل اسباب و مسببات محتاج به جلسات متعدد و بیشتری است و در این مجال باقی‎ماند ه از جلسات درسی به سرانجام نمی‎رسد. لذا ما وارد این تنبیه می شویم. به حسب نظم منطقی بحث مسئله تداخل اسباب و مسببات باید به دنبال تنبیه دوم مطرح می‎شد زیرا بحث از تعدد شرط