فقه

سخنرانی آیت الله سید مجتبی نورمفیدی در نشست علمی «روش تبدیل گزاره‌های فقهی به هنجارهای اجتماعی در سیره امام خمینی (ره) پیش از انقلاب» - سال 1404

متن کامل بیانات آیت الله سید مجتبی نورمفیدی با موضوع روش تبدیل گزاره های فقهی به هنجارهای اجتماعی در سیره امام خمینی (ره)

سخنرانی آیت الله سید مجتبی نورمفیدی با موضوع روش تبدیل گزاره های فقهی به هنجارهای اجتماعی در سیره امام خمینی (ره)   دبیر جلسه: ضمن عرض خیر مقدم به استاد محترم آیت الله سید مجتبی نورمفیدی و اعزه‎ای که در محضرشان هستیم، در آستانه سالگرد رحلت بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، امام خمینی(ره)، تبیین اندیشه‌های ایشان، به ویژه در عرصه فقه، می‌تواند یکی از موضوعات مهم و تأثیرگذار باشد. یکشنبه‌های روش تاکنون ۴۵ جلسه برگزار کرده که عمدتاً به موضوعات مربوط به روش فقه معاصر پرداخته است. در فصل بهار از این مجموعه نشست‌ها، روش‌های تبدیل گزاره‌های فقهی و هنجارهای اجتماعی بیشتر مورد بحث و گفتگو بوده است. در این نشست موضوع «روش تبدیل گزاره‌های فقهی به هنجارهای اجتماعی در سیره

خارج اصول – جلسه هفتاد و نهم – ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد –دلیل دوم: اخبار و روایات – اشکالات امام خمینی به محقق خراسانی  

جلسه ۷۹ – PDF جلسه هفتاد و نهم  ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد –دلیل دوم: اخبار و روایات – اشکالات امام خمینی به محقق خراسانی        ۱۴۰۳/۱۱/۲۳ خلاصه جلسه گذشته بحث در پاسخ‎های اشکال دور بود که در مورد استدلال به اخبار برای حجیت خبر واحد مطرح شده است. اشکال این بود که اگر بخواهد بر اخبار اعتماد شود تا اثبات کند حجیت خبر واحد را، این دور است. برای خروج از این اشکال محقق خراسانی یک راهی را مطرح کردند و آن هم تواتر اجمالی است. ایشان فرمودند: اخبار مذکور تواتر اجمالی دارد، یعنی ما اجمالا علم به صدور بعضی از این احادیث از معصومین (علیهم السلام) داریم. سپس ایشان فرمود مقتضای این علم

خارج فقه – جلسه سی و هفتم – مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – قول دوم: استقلال پدر – ادله استقلال پدر – دلیل اول: اصل – بررسی دلیل اول – دلیل دوم: روایات – کلام صاحب جواهر درباره روایات

جلسه ۳۷ – PDF جلسه سی و هفتم  مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – قول دوم: استقلال پدر – ادله استقلال پدر – دلیل اول: اصل – بررسی دلیل اول – دلیل دوم: روایات – کلام صاحب جواهر درباره روایات ۱۴۰۳/۱۰/۱۷ قول دوم: استقلال پدر عرض کردیم کسانی که قائل به استقلال باکره رشیده در امر نکاح شده‌اند، ادله‌‌ای برای مدعای خودشان ذکر کرده‌اند؛ این ادله تماماً مورد رسیدگی قرار گرفت و اجمالاً دلالت آنها بر استقلال باکره رشیده در امر نکاح پذیرفته شد. قول دیگر در مقابل این قول، این است که پدر نسبت به باکره رشیده ولایت دارد؛ یعنی او مستقلاً می‌تواند در مورد نکاح دختر باکره رشیده خودش تصمیم بگیرد،

خارج فقه – جلسه هجدهم – مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – قول اول: استقلال دختر – ادله استقلال دختر – دلیل دوم: آیات – طایفه اول و بررسی آن – طایفه دوم و بررسی آن – طایفه سوم: آیه اول – فقره اولی و بررسی آن – فقره ثانیه و بررسی آن

جلسه ۱۸ – PDF جلسه هجدهم مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – قول اول: استقلال دختر – ادله استقلال دختر – دلیل دوم: آیات – طایفه اول و بررسی آن – طایفه دوم و بررسی آن – طایفه سوم: آیه اول – فقره اولی و بررسی آن – فقره ثانیه و بررسی آن ۱۴۰۳/۰۸/۱۳   خلاصه جلسه گذشته بحث در ادله قول به استقلال دختر باکره رشیده در امر ازدواج بود؛ عرض کردیم چند دلیل اقامه شده بر اینکه پدر نسبت به باکره بالغه رشیده ولایت ندارد و او می‌تواند بدون اذن و اجازه پدر ازدواج کند. دلیل اول، اصل بود؛ اصل عدم ولایت کسی بر دیگری. اشکالی نسبت به این دلیل مطرح

خارج فقه – جلسه هفدهم – مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – قول اول: استقلال دختر – قائلین به استقلال دختر – ادله استقلال دختر – دلیل اول: اصل – یک اشکال و پاسخ به آن – نتیجه

جلسه ۱۷ – PDF جلسه هفدهم  مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – قول اول: استقلال دختر – قائلین به استقلال دختر – ادله استقلال دختر – دلیل اول: اصل – یک اشکال و پاسخ به آن – نتیجه ۱۴۰۳/۰۸/۱۲ خلاصه جلسه گذشته بحث در موضوع سوم از موضوعات سه‌گانه مسئله ۲ بود؛ اینکه باکره بالغه رشیده آیا در امر ازدواج مستقل است و نیازی به اذن پدر ندارد یا آنکه ولایت پدر نسبت به او کماکان محفوظ است؟ عرض کردیم ده قول در این مسئله وجود دارد، لکن از میان این اقوال ده‌گانه، دلیل پنج قولی که امام(ره) در متن تحریر متعرض شده‌اند را بدانیم چیست و بررسی کنیم تا نهایتاً ببینیم حق

خارج فقه – جلسه پنجم – مسئله ۲ – ۲. بررسی ولایت پدر بر بالغه رشیده ثیبه – معنای ثیبه و باکره- کلام محقق خویی – دلیل اول، دوم و سوم – بررسی دلیل اول  

جلسه ۵ – PDF جلسه پنجم مسئله ۲ – ۲. بررسی ولایت پدر بر بالغه رشیده ثیبه – معنای ثیبه و باکره- کلام محقق خویی – دلیل اول، دوم و سوم – بررسی دلیل اول   ۱۴۰۳/۰۷/۰۷   خلاصه جلسه گذشته بحث درباره معنای ثیب و باکره بود؛ ما اقوال لغویین و انظار فقها را در این رابطه مطرح کردیم. معلوم شد همه این اقوال و انظار در چهار دسته قابل گنجاندن است؛ هم آنچه که در کتاب‌های لغت بیان شده و هم آنچه در کتب فقهی مطرح شده است. این چهار دسته عبارتند از: ۱.ثیب یا ثیبه به کسی می‌گویند که پرده بکارت در او زائل شده به هر دلیلی، چه ارادی و چه غیر ارادی، چه به دخول و

آیت الله سید مجتبی نورمفیدی در مصاحبه با نشریه حضور: آنچه که یک کسی مثل آیت الله بجنوردی را از بقیه متفاوت می کند دانشی آمیخته با بینش است

آیت الله سید مجتبی نورمفیدی در مصاحبه با نشریه حضور: آنچه که یک کسی مثل آیت الله بجنوردی را از بقیه متفاوت می کند دانشی آمیخته با بینش است     سوال: سلائق و گرایش های حوزوی ایشان بیشتر به چه موضوعاتی بود، فقه، فلسفه، کلام ، عرفان و میزان دانش و معلومات ایشان در این حوزه ها به چه مقداری بوده است، حال با هر مقدمه ای که می‎خواهید شروع بفرمایید. آیت الله نورمفیدی:  باید به این نکته توجه کنیم که مرحوم آیت الله بجنوردی در یک بیت عریق و ریشه دار تربیت شد. پدر ایشان مرحوم آیت الله العظمی میرزا حسن بجنوردی از شاگردان مرحوم نایینی و اعلام ثلاثه بود و از بزرگان حوزه نجف به شمار می‎رفت،

خارج فقه – جلسه پنجاه و یکم – احکام عقد – مسأله ۲۳ – فرض دوم – ادامه بررسی اشکال

جلسه ۵۱ – PDF جلسه پنجاه و یکم  احکام عقد – مسأله ۲۳ – فرض دوم – ادامه بررسی اشکال ۱۴۰۲/۱۱/۱۶ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم در فرض دوم که مدعی در مورد ادعای خودش (مبنی بر زوجیت زنی که به عقد دیگری در آمده، با این ادعا که همسر ندارد) بینه نیاورد و از اقامه بینه ناتوان باشد، امام و مرحوم سید فرمودند سوگند متوجه زوج و زوجه می‌شود و اگر قسم بخورند، ادعای مدعی ساقط می‌شود. یک اشکالی در تعلیقه عروه توسط مرحوم محقق نائینی مطرح شده که اینجا اساساً یمین متوجه زوج و زوجه نمی‌شود. مرحوم آقای خویی این اشکال را پروراندند و توضیح دادند که چرا نه متوجه زوج می‌شود و نه متوجه زوجه. اساس این

کاهش ارز پول و بررسی آثار فقهی آن – جلسه بیست و هشتم – موضوع شناسی: ۱. پول – بررسی سند مال بودن پول – مؤید سند بودن پول – بررسی ادله سند بودن پول – اشکال اول و دوم – ادله مال بودن پول – دلیل اول و بررسی آن    

جلسه ۲۸ – PDF جلسه بیست و هشتم موضوع شناسی: ۱. پول – بررسی سند مال بودن پول – مؤید سند بودن پول – بررسی ادله سند بودن پول – اشکال اول و دوم – ادله مال بودن پول – دلیل اول و بررسی آن       ۱۴۰۲/۱۱/۱۱     خلاصه جلسه گذشته بحث در این بود که پول و به خصوص اسکناس‌های کاغذی که امروز متداول است، آیا مال محسوب می‌شوند یا سند مال هستند. عرض کردیم شواهدی بر سند بودن پول به ویژه اسکناس‌های کاغذی ذکر شده است. دو شاهد و دلیل را در جلسه گذشته ذکر کردیم؛ یکی مربوط به وضعیت آغازین پول و اسکناس بود که اساساً به عنوان رسید پا به عرصه وجود گذاشت؛ یکی هم وضعیت امروزی

آیت‌الله سید مجتبی نورمفیدی در مصاحبه به عصر ایران: تأثیر متقابل مدرنیته و فقه

عصر ایران: در گفت و گوهای قبلی تأثیرات متقابل مدرنیته و حوزه های علمیه را از زوایای مختلف بررسیدیم و از جمله درباره تاثیر مدرنیته بر متون درسی و علوم حوزوی، تاثیر مدرنیته بر زیست حوزویان و نیز تاثیر مدرنیته بر دین ایرانیان از زبان صاحب نظران شنیدیم و خواندیم.    در این بخش سراغ مدیر و مؤسس پژوهشگاه فقه معاصر و استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و یکی از مجتهدان نواندیش حوزوی- آیت‌الله سید مجتبی نورمفیدی – رفته ایم تا دربارۀ تاثیرات متقابل مدرنیته و فقه بر یکدیگر بشنویم و به مخاطبان عصر ایران منتقل کنیم:  از زمان ورود مدرنیته به کشور یا جان گرفتن این فصل در کشور ایران، اتفاقاتی افتاد که بعضی از این