نفی سبیل

جلسه ۳۴ – PDF جلسه سی و چهارم بررسی شبهات پیرامون قاعده – شبهه چهارم: تنافی قاعده نفی سبیل با حقوق انسانی – بررسی شبهه چهارم – ۱. پاسخ فقهی   ۱۴۰۳/۰۲/۰۱ خلاصه جلسه گذشته شبهه چهارم در مورد قاعده نفی سبیل این بود که برخی از حقوق انسانی یا برخی امور که به عنوان شأن خاص برای انسان شناخته می‌شود، حالا یا تحت عنوان حقوق بشر یا حقوق شهروندی، با قاعده نفی سبیل سازگار نیست؛ نمونه‌هایی از این ناسازگاری‌ها را ذکر کردیم؛ یعنی حقوق بشر و حقوق شهروندی علی‌رغم تفاوت‌هایی که با هم دارند، اما اشتراکاتی هم بین آنها وجود دارد و برخی از این حقوق با قاعده نفی سبیل سازگاری ندارند. اینجا چه باید کنیم؟ بررسی شبهه چهارم من

جلسه ۳۳ – PDF جلسه سی و سوم بررسی شبهات پیرامون قاعده – شبهه چهارم: تنافی قاعده نفی سبیل با حقوق انسانی – بررسی شبهه چهارم – مقدمه ۱۴۰۳/۰۱/۲۶     خلاصه جلسه گذشته قرار بود تطبیقات و فروع قاعده نفی سبیل را مورد رسیدگی قرار بدهیم؛ شاید چیزی حدود بیست اثر و فرع در این رابطه ذکر شده و قابل تکثیر هم است. در بین اینها بعضی اهمیت بیشتری دارد و بعضی شاید سالبه به انتفاء موضوع شده است؛ اما بحث‌های علمی مفیدی درباره برخی از این موارد وجود دارد. لکن قبل از ذکر تطبیقات و فروع قاعده، شبهه دیگری اینجا قابل طرح و بررسی است، چون می‌خواهیم چیزی فروگذار نشده باشد، این را هم رسیدگی می‌کنیم. تا اینجا

جلسه ۳۰ – PDF جلسه سی ام  بررسی شبهات پیرامون قاعده – بررسی شبهه اول: تنافی قاعده نفی سبیل با نفی ظلم – پاسخ دوم و سوم – شبهه دوم: تنافی قاعده نفی سبیل با اصل مساوات ۱۴۰۲/۱۱/۱۵ خلاصه جلسه گذشته بحث در شبهات و چالش‌هایی است که درباره قاعده نفی سبیل مطرح شده یا امکان طرح آن وجود دارد. شبهه اول این بود که بین قاعده نفی سبیل و قاعده نفی ظلم، تنافی وجود دارد؛ اینکه کفار از برخی حقوق محروم شوند یا یک امتیازات ویژه‌ای برای مسلمین ثابت شود، این ظلم محسوب می‌شود و با عدالتی که این همه شارع بر آن تأکید دارد و یک امر عقلایی و عقلی است، سازگار نیست. در مقام بررسی این شبهه،

جلسه ۲۹ – PDF جلسه بیست و نهم بررسی شبهات پیرامون قاعده – بررسی شبهه اول: تنافی قاعده نفی سبیل با نفی ظلم – مقدمه – پاسخ اول ۱۴۰۲/۱۱/۱۴   خلاصه جلسه گذشته بین جلسه قبلی بحث و این جلسه یک فاصله‌ای افتاد و این ما را وادار می‌کند به یک مرور کوتاهی نسبت به بحث گذشته. عنوان کلی بحث، بررسی برخی چالش‌ها و شبهات پیرامون قاعده نفی سبیل است؛ گفتیم شبهات و چالش‌هایی در مقابل قاعده نفی سبیل وجود دارد که باید مورد بررسی قرار بگیرد. اولین شبهه، شبهه تنافی قاعده نفی سبیل با نفی ظلم یا عدالت و به تعبیری قاعده قاعده نفی ظلم و قاعده عدالت است. این شبهه بر پایه چهار مطلب استوار شده است؛ من

جلسه ۲۸ – PDF جلسه بیست و هشتم بررسی شبهات پیرامون قاعده – شبهه اول: تنافی قاعده نفی سبیل با نفی ظلم   ۱۴۰۲/۱۱/۰۸    بررسی شبهات پیرامون قاعده تا اینجا درباره مفاد قاعده نفی سبیل و البته برخی کلیاتی که جنبه مقدمیت داشت، مطالبی را عرض کردیم. سپس درباره ادله و مستندات قاعده چند جلسه‌ای بحث داشتیم، و در نهایت پیرامون قلمرو قاعده در هفت مطالبی را بیان کردیم. هم قلمرو قاعده بحث مهمی بود و هم مستندات. دو بحث مهم دیگر باقی مانده است؛ یکی بحث چالش‌های قاعده نفی سبیل است؛ یعنی بالاخره این قاعده با برخی امور به حسب ظاهر سازگاری ندارد که باید بررسی شود. یکی هم بحث تطبیقات قاعده است، که این هم خیلی مهم است؛

جلسه ۲۷ – PDF جلسه بیست و هفتم قلمرو قاعده – جهت هفتم: نسبت قاعده با تقیه – ۱. تقیه خوفی: تقیه واجب و غیر واجب – ۲. تقیه مداراتی   ۱۴۰۲/۱۰/۲۴    جهت هفتم: نسبت قاعده با تقیه بحث در قلمرو قاعده نفی سبیل بود؛ تا اینجا به شش جهت اشاره کردیم و حدود و قلمرو قاعده نفی سبیل در این ابعاد و جهات شش‌گانه معلوم شد. جهت هفتم درباره نسبت و رابطه این قاعده با قاعده تقیه است. بالاخره بستری که در آن قاعده تقیه جریان پیدا می‌کند، ممکن است به نوعی با مجرای قاعده نفی سبیل تنافی داشته باشد؛ یعنی در واقع اینها از مواردی است که ضمن رفع برخی از اشکالات و ابهامات، قلمرو قاعده را هم