سایر دروس

تفسیر – جلسه سی و هفتم – آیه ۵۰ – مفردات آیه: ۶. «تنظرون» – سه احتمال در معنای این واژه – حق در مسأله بزرگترین نعمت بنی اسرائیل   

جلسه ۳۷ – PDF جلسه سی و هفتم  آیه ۵۰ – مفردات آیه: ۶. «تنظرون» – سه احتمال در معنای این واژه – حق در مسأله بزرگترین نعمت بنی اسرائیل    ۱۴۰۲/۰۲/۱۸   ۶. «تنظرون» آیه ۵۰ این بود: «وَإِذْ فَرَقْنَا بِكُمُ الْبَحْرَ فَأَنْجَيْنَاكُمْ وَأَغْرَقْنَا آلَ فِرْعَوْنَ وَأَنْتُمْ تَنْظُرُونَ». ما در مورد مفردات این آیه به حدی که لازم بود توضیح داده شود، مطالبی را بیان کردیم. سه احتمال در معنای «تنظرون» قبل از اینکه به تفسیر آیه بپردازیم، آخرین واژه‌ای که لازم است توضیحی درباره آن بدهیم، کلمه «تنظرون» است. علت اینکه تنظرون به عنوان یکی از مفردات این آیه انتخاب شده برای شرح، این است که در مورد معنای تنظرون اختلاف شده است. ۱. معنای ظاهریِ روشن آن دیدن،

قواعد فقهیه – جلسه سی و سوم – ولایات مجعول از طرف خداوند – ۳. ولایت حاکم شرع (فقیه) – ادله ولایت حاکم شرع – دلیل دوم: روایات – قرائن دال بر عموم در مقبوله – قرینه سوم، چهارم، پنجم، ششم و هفتم – قرائن دال بر عموم در مشهوره – روایت سوم    

جلسه ۳۳ – PDF جلسه سی و سوم ولایات مجعول از طرف خداوند – ۳. ولایت حاکم شرع (فقیه) – ادله ولایت حاکم شرع – دلیل دوم: روایات – قرائن دال بر عموم در مقبوله – قرینه سوم، چهارم، پنجم، ششم و هفتم – قرائن دال بر عموم در مشهوره – روایت سوم    ۱۴۰۲/۰۲/۱۷   خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم در مقبوله و مشهوره، قرائنی قوی بر دلالت حاکم بر معنای عام وجود دارد؛ قرائنی که به استناد آنها می‌توانیم بلکه شایسته و بایسته است منظور از حاکم را معنای عامی بدانیم که هم شامل حکومت اصطلاحی و هم قضاوت می‌شود. دو قرینه را در جلسه ذکر کردیم. قرینه سوم قرینه سوم، جمله «من تحاکم إلیهم فی حق أو

قواعد فقهیه – جلسه سی و دوم – ولایات مجعول از طرف خداوند – ۳. ولایت حاکم شرع (فقیه) – ادله ولایت حاکم شرع – دلیل دوم: روایات – اشکال پنجم و ششم و هفتم و هشتم و بررسی آنها – قرائن دال بر عموم- قرینه اول ودوم   

جلسه ۳۲ – PDF جلسه سی و دوم ولایات مجعول از طرف خداوند – ۳. ولایت حاکم شرع (فقیه) – ادله ولایت حاکم شرع – دلیل دوم: روایات – اشکال پنجم و ششم و هفتم و هشتم و بررسی آنها – قرائن دال بر عموم- قرینه اول ودوم   ۱۴۰۱/۰۲/۱۶     اشکال پنجم دو سه اشکال دیگر نسبت به دلالت مقبوله و مشهوره بر نظریه نصب باقی مانده که این اشکالات را مورد بررسی قرار بدهیم و ان‌شاءالله سراغ بقیه ادله برویم. اشکال پنجم این است که سلّمنا حکم و مشتقات آن، وضعاً و استعمالاً دلالت بر معنای عام داشته باشند، یعنی هم قضاء و هم ولایت از آن استفاده ‌شود؛ اما اینجا به خصوص در مقبوله، قرائنی وجود دارد

شرح رساله حقوق – جلسه هشتاد و هفتم – توضیح «لا قُوَّهَ اِلاَّ بِاللَّهِ»

جلسه ۸۷ – PDF جلسه هشتاد و هفتم  توضیح «لا قُوَّهَ اِلاَّ بِاللَّهِ» ۱۴۰۲/۰۲/۱۳   شرح رساله حقوق جمله ای از بیان امام سجاد(ع) مربوط به حق پا باقی مانده که آن را باید توضیح دهیم. حضرت فرمودند: «وَ أَمَّا حَقُّ رِجْلَیْکَ فَأَنْ لاَ تَمْشِیَ بِهِمَا اِلَى مَا لاَ یَحِلُّ لَکَ وَ لَا تَجْعَلَهُمَا مَطِیَّتَکَ فِی الطَّرِیقِ الْمُسْتَخِفَّهِ بِأَهْلِهَا فِیهَا فَاِنَّهَا حَامِلَتُکَ وَ سَالِکَه بِکَ مَسْلَکَ الدِّینِ وَ السَّبْقِ لَکَ وَ لا قُوَّهَ اِلاَّ بِاللَّهِ» ما تا این جمله اخیر را توضیح دادیم و گفتیم پا حق ایجابی دارد، حق سلبی دارد که شرح دادیم. در پایان این فقره، امام زین العابدین علیه السلام این جمله را فرموده «وَ لا قُوَّهَ اِلاَّ بِاللَّهِ» حال یک توضیح مختصری در مورد این

تفسیر – جلسه سی و ششم – آیه ۵۰ – مفردات آیه: ۴. «أنجیناکم» – ۵. «آل فرعون»  

جلسه ۳۶ – PDF جلسه سی و ششم  آیه ۵۰ – مفردات آیه: ۴. «أنجیناکم» – ۵. «آل فرعون»   ۱۴۰۲/۰۲/۱۲ ۴. «أنجیناکم» بحث در مفردات آیه ۵۰ بود؛ بعضی از این مفردات را شرح دادیم. چند واژه دیگر باقی مانده و بعد از آن سراغ تفسیر آیه می‌رویم. واژه دیگری که در این آیه ذکر شده، «أنجیناکم» است. معنای «أنجیناکم» روشن است؛ قبلاً درباره این واژه و ریشه و برخی از مشتقات آن سخن گفته‌ایم؛ لکن آنچه که اینجا ممکن است سؤال باشد، این است که چرا در آیه قبل وقتی سخن از نجات بنی‌اسرائیل از دست آل فرعون مطرح شده، با صیغه تفعیل این مطلب را بیان کرده است: «وَإِذْ نَجَّيْنَاكُمْ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ يَسُومُونَكُمْ سُوءَ الْعَذَابِ»؛ اما اینجا

تفسیر – جلسه سی و پنجم – آیه ۵۰ – ارتباط آیه با آیات قبل – مفردات آیه: ۱. «فرقنا» – ۲. «بکم» – ۳. «بحر»  

جلسه ۳۵ – PDF جلسه سی و پنجم  آیه ۵۰ – ارتباط آیه با آیات قبل – مفردات آیه: ۱. «فرقنا» – ۲. «بکم» – ۳. «بحر»   ۱۴۰۲/۰۲/۱۱ آیه ۵۰ آیه ۵۰ این است: «اَعوذُ بِاللهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیمِ؛ وَإِذْ فَرَقْنَا بِكُمُ الْبَحْرَ فَأَنْجَيْنَاكُمْ وَأَغْرَقْنَا آلَ فِرْعَوْنَ وَأَنْتُمْ تَنْظُرُونَ». خداوند متعال در این آیه می‌فرماید: و نیز به یاد بیاورید آن زمانی را که دریا را برای شما شکافتیم و سپس شما را نجات دادیم، و آل فرعون را در منظر شما غرق کردیم. ارتباط آیه با آیات قبل ارتباط این آیه با آیات قبل، روشن است؛ چون در آیات قبل بحث از نعمت نجات دادن بنی‌اسرائیل از آل فرعون بود: «وَإِذْ نَجَّيْنَاكُمْ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ يَسُومُونَكُمْ سُوءَ الْعَذَابِ يُذَبِّحُونَ

قواعد فقهیه – جلسه سی و یکم – ولایات مجعول از طرف خداوند – ۳. ولایت حاکم شرع (فقیه) – ادله ولایت حاکم شرع – دلیل دوم: روایات – اشکال چهارم و بررسی آن  

جلسه ۳۱ – PDF جلسه سی و یکم ولایات مجعول از طرف خداوند – ۳. ولایت حاکم شرع (فقیه) – ادله ولایت حاکم شرع – دلیل دوم: روایات – اشکال چهارم و بررسی آن   ۱۴۰۲/۰۲/۱۰   خلاصه جلسه گذشته بحث در دلالت ادله بر نظریه نصب بود؛ گفتیم اشکالاتی نسبت به دلالت مقبوله و مشهوره بر نظریه نصب مطرح شده، که اگر بتوانیم این اشکالات را جواب دهیم، نظریه نصب اثباتاً هم از این مشکلات رها می‌شود؛ اما اگر این اشکالات را نتوانیم جواب دهیم، طبیعتاً با موانعی مواجه می‌شود. البته این بعد از آن بود که ما محذور ثبوتی را برطرف کردیم؛ گفتیم علی‌رغم ادعای وجود محذور ثبوتی در نظریه نصب، می‌توانیم نصب فقیه را در عصر غیبت

تفسیر – جلسه سی و چهارم – آیه ۴۹- بخش سوم: «و فی ذلکم بلاء من ربکم عظیم» – مطلب دوم: وجه عظمت بلاء – مطلب سوم: مشارالیه ذلکم – مطلب چهارم: هدف آیه  

جلسه ۳۴ – PDF جلسه سی و چهارم  آیه ۴۹- بخش سوم: «و فی ذلکم بلاء من ربکم عظیم» – مطلب دوم: وجه عظمت بلاء – مطلب سوم: مشارالیه ذلکم – مطلب چهارم: هدف آیه        ۱۴۰۱/۱۲/۲۲   خلاصه جلسه گذشته بحث در بخش سوم آیه ۴۹ بود: «وَفِي ذَلِكُمْ بَلَاءٌ مِنْ رَبِّكُمْ عَظِيمٌ». گفتیم در این بخش چند مطلب باید مورد بررسی قرار گیرد. مطلب اول درباره واژه «بلاء» و برخی از امور مربوط به آن بود؛ البته خود این مطلب مشتمل بر چند نکته بود که این نکات را عرض کردیم. مطلب دوم: وجه عظمت بلاء درست است که کلمه «عظیم» در آخر جمله ذکر شده، ولی وصف برای «بلاء» است؛ «وَفِي ذَلِكُمْ بَلَاءٌ مِنْ رَبِّكُمْ عَظِيمٌ»

قواعد فقهیه – جلسه سی ام – ولایات مجعول از طرف خداوند – ۳. ولایت حاکم شرع (فقیه) – ادله ولایت حاکم شرع – دلیل دوم: روایات –ادامه بررسی احتمالات پنج‌گانه – اشکال دوم و بررسی آن – اشکال سوم وبررسی آن    

جلسه ۳۰ – PDF جلسه سی ام  ولایات مجعول از طرف خداوند – ۳. ولایت حاکم شرع (فقیه) – ادله ولایت حاکم شرع – دلیل دوم: روایات –ادامه بررسی احتمالات پنج‌گانه – اشکال دوم و بررسی آن – اشکال سوم وبررسی آن  ۱۴۰۱/۱۲/۲۱   خلاصه جلسه گذشته در بررسی اشکال به احتمالات پنج‌گانه و اینکه به حسب مقام ثبوت نمی‌توان نصب فقها را تصویر کرد، به اینجا رسیدیم که برخی از احتمالات در چهارچوب احتمال دوم یا سوم قابل تصویر است و محذوری هم ندارد؛ چون غرض فقط رفع محذور ثبوتی است و فعلاً به دلالت این دو روایت کاری نداریم. رسیدیم به اینجا که اگر یک نفر نصب شده باشد و نه جمیع، یک اشکال این بود که اساساً

قواعد فقهیه – جلسه بیست و نهم – ولایات مجعول از طرف خداوند – ۳. ولایت حاکم شرع (فقیه) – ادله ولایت حاکم شرع – دلیل دوم: روایات –بررسی استدلال به روایت اول و دوم – بررسی اشکال اول – بررسی احتمالات پنج‌گانه  

جلسه ۲۹ – PDF جلسه بیست و نهم  ولایات مجعول از طرف خداوند – ۳. ولایت حاکم شرع (فقیه) – ادله ولایت حاکم شرع – دلیل دوم: روایات –بررسی استدلال به روایت اول و دوم – بررسی اشکال اول – بررسی احتمالات پنج‌گانه  ۱۴۰۱/۱۲/۲۰ خلاصه جلسه گذشته اگر کسی از دوستان مطلب تازه‌ای دارد که بیان کند، چون جلسه گذشته فرصت نشد همه دوستان اظهار نظر کنند؛ بعضی‌ها مطالبی فرمودند. اگر بخواهیم زودتر بحث را به سرانجام برسانیم، فرصت نیست که همه دوستان بیاناتشان را مطرح کنند. اگر کسی گمان می‌کند مطلب قابل توجهی دارد که ارائه کند، در خدمت هستیم. سؤال: استاد: سؤال من فعلاً درباره معنای این روایت نبود؛ بحث در این بود که ثبوتاً آن پنج احتمالی