خمس

جلسه ۵۹ – PDF جلسه پنجاه و نهم وجوه جمع بین روایات – وجه ششم و هفتم ۱۳۹۲/۱۱/۲              تا اینجا پنج وجه از وجوه جمع بین اخبار تحلیل و روایات نافی تحلیل را ذکر کردیم و معلوم شد همه آنها مبتلا به اشکال است. وجه ششم: اختصاص تحلیل به ارباح اما وجه ششم که اخبار تحلیل را مختص به خمس ارباح می­داند و اخبار نافی تحلیل را ناظر به غیر خمس ارباح می­داند یعنی آنچه که توسط ائمه (ع) حلال شده، خمس آن سودهایی است که انسان در اثر کسب و کار بدست می­آورد (آنچه که ربح است) چون یکی از اموری که خمس به آنها تعلق می­گیرد، ربح است. در کنار ربح چیزهایی

جلسه ۵۸ – PDF جلسه پنجاه و هشتم وجوه جمع بین روایات – وجه پنجم ۱۳۹۲/۱۱/۰۱              بحث در وجوه جمع بین روایات و اخبار تحلیل و اخبار نافی تحلیل بود؛ تا اینجا چهار وجه بیان شد و مورد بررسی و اشکال قرار گرفت. وجه پنجم: اختصاص تحلیل به حصه امام (ع) وجه پنجم که نزدیک به وجه چهارم است تفصیل بین سهم اصناف ثلاثه و سهم امام (ع) است به این بیان که سهم اصناف ثلاثه یعنی یتامی، مساکین و ابن السبیل در خود آنها صرف می­شود اما سهم و حصه امام (ع) به طور کلی ساقط می­شود. بر این اساس اخبار تحلیل بر حصه امام حمل می­شود یعنی روایاتی که خمس را مباح

جلسه ۵۷ – PDF جلسه پنجاه و هفتم وجوه جمع بین روایات ۱۳۹۲/۱۰/۳۰              بحث در وجوه جمع بین اخبار تحلیل و روایات نافی تحلیل بود؛ تا اینجا سه وجه برای جمع بین روایات ذکر کردیم و هر سه مورد اشکال واقع شد. وجه جمع چهارم جمع چهارم تفصیل بین امکان ایصال و نیاز سادات و تعذر ایصال و عدم احتیاج سادات است؛ صاحب وسائل در رابطه با مصرف خمس معتقد است: از شش سهم خمس سه سهم مربوط به اصناف ثلاثه است (یتامی، مساکین، ابناء السبیل من السادات همان که به عنوان سهم سادات شهرت پیدا کرده است.) این نصف باید در جهت خودش صرف شود اما آن نصف دیگر که مربوط به امام

جلسه ۵۶ – PDF جلسه پنجاه و ششم وجوه جمع بین روایات ۱۳۹۲/۱۰/۲۵              خلاصه مباحث گذشته بحث ما در وجوه جمع بین اخبار تحلیل و معارض اخبار تحلیل بود؛ بعضی اخبار دلالت بر تحلیل و اباحه خمس دارند و بعض دیگر از اخبار ظهور در عدم اباحه و تحلیل خمس برای شیعیان دارند ما وجوه جمع بین این اخبار را ذکر می­کنیم و نهایتاً حق در مسئله را بیان خواهیم کرد. وجه اول و اشکال به آن در جلسه گذشته بیان و مطرح شد؛ وجه اول این بود که بگوییم اخبار تحلیل ناظر به مناکح و جواری است یعنی مناکح که متعلق خمس هستند برای شیعه حلال شده اما خمس سایر اموال باید اداء

جلسه ۵۵ – PDF جلسه پنجاه و پنجم پاسخ قائلین به سقوط خمس به روایات عدم تحلیل ۱۳۹۲/۱۰/۲۴              خلاصه مباحث گذشته بحث در مورد ادله قائلین به سقوط خمس بود که عرض کردیم عمده­ترین دلیل آنها اخبار تحلیل است؛ به فقراتی از این روایات استناد کردند و تحلیل را برای همه شیعیان به نحو مطلق ثابت کردند. در عین حال یک وجهی هم برای پاسخ به اشکال معارضه اخبار تحلیل با اخباری که دال بر نفی تحلیل است، بیان کردند. پس مدعای این گروه در واقع شامل دو بخش است: بخش اول عرض کردیم اخبار تحلیل است که پاسخ آن این شد که اخبار معارض به ظاهر آیه خمس و روایاتی است که دال

جلسه ۵۴ – PDF جلسه پنجاه و چهارم طائفه سوم ۱۳۹۲/۱۰/۲۳              خلاصه مباحث گذشته عرض کردیم قبل از بررسی وجوه جمع بین روایات تحلیل و عدم تحلیل مناسب است قول کسانی را که قائل به سقوط خمس مطلقا به استناد اخبار تحلیل هستند را بررسی کنیم عرض کردیم گروهی از جمله سلار، محقق سبزواری و محدث عبدالله بن صالح بحرانی قائل شده­اند که خمس ساقط است چنانچه سابقاً هم اشاره کردیم اینها نمی­خواهند بگویند که خمس واجب نشده قطعاً به نظر آنها خمس واجب شده لکن اداء خمس و پرداخت آن به ویژه در عصر غیبت ساقط شده، حال اگر کسی بگوید نه در عصر غیبت و نه در عصر حضور اداء آن واجب

جلسه ۵۳ – PDF پنجاه و سوم طائفه سوم ۱۳۹۲/۱۰/۲۲              خلاصه مباحث گذشته بحث در مورد روایات طائفه سوم از اخبار تحلیل بود یعنی روایاتی که دال بر نفی تحلیل و اباحه مطلقا می­باشد. از این طائفه چند روایت را در جلسه گذشته بیان کردیم، چند روایت دیگر از این طائفه باقی مانده که بیان خواهیم کرد و بعد به اقوال و انظار موجود در این مسئله می­پردازیم. روایت چهارم «وَ عَنْهُ عَنْ فَضَالَةَ عَنْ أَبَانٍ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ (ع) قَالَ سَمِعْتُهُ‏ يَقُولُ‏ مَنِ‏ اشْتَرَى‏ شَيْئاً مِنَ الْخُمُسِ لَمْ يَعْذِرْهُ اللَّهُ اشْتَرَى مَا لا يَحِلُّ لَهُ.» بر اساس این روایت امام(ع) می­فرماید: کسی که از خمس چیزی را بخرد پیش خداوند

جلسه ۵۲ – PDF جلسه پنجاه و دو طائفه سوم ۱۳۹۲/۱۰/۲۱              خلاصه مباحث گذشته در رابطه با تحلیل خمس عرض کردیم سه طائفه از اخبار وارد شده که ما این طوائف را نقل می­کنیم و نظر اصحاب را پیرامون این اخبار مورد بررسی قرار می­دهیم و نهایتاً حق در مسئله را بیان خواهیم کرد. ما دو طائفه را بیان کردیم؛ طائفه اولی روایاتی است که دلالت بر تحلیل خمس دارد مطلقا یعنی بدون هیچ قید و شرطی خمس را برای شیعیان حلال و مباح می­کند طائفه دوم چند روایت بود که به نوعی یک قید و شرطی را برای تحلیل خمس بیان کرده؛ حال به حسب هر یک از این روایات یک قید و

جلسه ۵۱ – PDF جلسه پنجاه و یکم طائفه اولی ۱۳۹۲/۱۰/۱۸              خلاصه مباحث گذشته بحث در اخبار تحلیل بود از روایات تحلیل تا اینجا ما طائفه اولی از روایات را مرور کردیم؛ در طائفه اولی سه قسم روایت وجود دارد روایاتی که به نحو مطلق خمس را به خصوص تحلیل کرده­اند یا مطلق حقوق اهل بیت به وسیله خود آنها تحلیل شده که شامل خمس هم می­شود از هر سه قسم روایاتی که قابل ذکر بود را بیان کردیم. چند روایت از قسم سوم یعنی روایاتی که خمس یا آنچه که حق اهل بیت است به شیعیان تحلیل شده به نحو مطلق بدون اینکه علت آن بیان شود، باقی مانده که به آنها اشاره

جلسه ۴۹ – PDF جلسه چهل و نهم طائفه اول ۱۳۹۲/۱۰/۱۶              خلاصه مباحث گذشته عرض کردیم در روایات مربوط به خمس و انفال اخباری وجود دارد که به نام اخبار تحلیل و اباحه شهرت پیدا کرده؛ این روایات مستند حکم به عدم وجوب اخراج خمس برای بعضی واقع شده و از آنجا که این اخبار در مواضع مختلف مورد استناد قرار می­گیرد عرض کردیم اینجا لازم است از دلالت این اخبار بحث کنیم و بعد وارد بحث خودمان در مباحث خمس شدیم. عرض کردیم اخبار تحلیل به اعتبارات مختلف قابل تقسیم به طوائف مختلف است اما ما بر یک اساسی یک دسته بندی انجام دادیم که بیان خواهیم کرد. طائفه اول در این طائفه