دروس

خارج اصول – جلسه نود و یکم – ۲. حجیت قول لغوی – تفاوت این بحث با بحث گذشته – کلام محقق خراسانی – مقدمه: راههای احراز ظهور

جلسه ۹۱ – PDF جلسه نود و یکم  ۲. حجیت قول لغوی – تفاوت این بحث با بحث گذشته – کلام محقق خراسانی – مقدمه: راههای احراز ظهور ۱۴۰۳/۰۱/۲۸   ۲. حجیت قول لغوی بحث از حجیت ظواهر تمام شد. بحث بعدی درباره حجیت قول لغوی است. تفاوت این بحث با بحث گذشته مهم ترین تفاوت این بحث با بحث قبلی در این است که بحث گذشته یک بحث کبروی بود، زیرا بحث در این بود که آیا ظواهر حجیت دارند یا خیر؟ این یک بحث کبروی است. اینکه می گوییم یک بحث کبروی است یعنی اگر ما به این نتیجه رسیدیم که «کل ظاهر حجة» می توانیم آن را در قیاس استنباط قرار دهیم و حکم شرعی را استنباط

تفسیر – جلسه سی و دوم – آیه ۵۵ و۵۶ –  بخش اول – مطلب سوم: وجه اشتراک خطاب- سه احتمال در مسأله- احتمال اول و بررسی آن – احتمال دوم و بررسی آن 

جلسه ۳۲ – PDF جلسه سی و دوم  آیه ۵۵ و۵۶ –  بخش اول – مطلب سوم: وجه اشتراک خطاب- سه احتمال در مسأله- احتمال اول و بررسی آن – احتمال دوم و بررسی آن  ۱۴۰۳/۰۱/۲۷       خلاصه جلسه گذشته بحث در تفسیر آیه ۵۵ و ۵۶ است؛ عرض کردیم این دو آیه مشتمل بر چند بخش است؛ بخش اول یادآوری سخن بنی‌اسرائیل بود مبنی بر اینکه ما به تو ایمان نمی‌آوریم حتی نری الله جهرة. این بخش اول بود؛ عرض کردیم در بخش اول چند مطلب باید مورد بررسی قرار بگیرد. مطلب اول در مورد زمان این درخواست از موسی بود؛ مطلب دوم اینکه درخواست کنندگان چه کسانی بودند. ما هر دو مطلب را توضیح دادیم. مطلب

خارج فقه – جلسه پنجاه و نهم – اولیاء عقد – مسئله ۱ –ولایت اب و جد – دلیل سوم: آیه – دلیل چهارم: سیره عقلا – ادله عدم ولایت جد و بررسی آن – ادله حصر ولایت جد در جد ابی – دلیل اول       

جلسه ۵۹ – PDF جلسه پنجاه و نهم اولیاء عقد – مسئله ۱ –ولایت اب و جد – دلیل سوم: آیه – دلیل چهارم: سیره عقلا – ادله عدم ولایت جد و بررسی آن – ادله حصر ولایت جد در جد ابی – دلیل اول ۱۴۰۳/۰۱/۲۷         خلاصه جلسه گذشته بحث در ولایت أب و جد بود؛ عرض کردیم در مورد ولایت أب و جد، به خصوص ولایت أب تقریباً اتفاق نظر وجود دارد و تنها مخالف در مورد ولایت جد، بنابر نقل مرحوم علامه و دیگران، ابن ابی‌عقیل است. ما دو دلیل بر اثبات ولایت أب و جد ذکر کردیم؛ یکی اجماع بود و دیگری روایات. ادامه ادله ولایت أب و جد دو دلیل دیگر هم

خارج اصول – جلسه نودم – ۱. ظواهر – اختلاف قرائات قرآن و تأثیر آن در حکم شرعی – بررسی مسئله بنابر مبنای دوم – راه حل بنابر هر دو مبنا – جواز قرائات سبعه در نماز    

جلسه ۹۰ – PDF جلسه نودم  ۱. ظواهر – اختلاف قرائات قرآن و تأثیر آن در حکم شرعی – بررسی مسئله بنابر مبنای دوم – راه حل بنابر هر دو مبنا – جواز قرائات سبعه در نماز       ۱۴۰۳/۰۱/۲۷         خلاصه جلسه گذشته بحث در اختلافات قرائات و تأثیر آن در استخراج حکم شرعی بود. عرض کردیم قرائت بعضی از آیه های قرآن دچار اختلاف است و این اختلاف به نحوی است که در حکم شرعی نیز تأثیر می‏گذارد. در این موارد که باید به ظواهر اخذ کنیم و ظواهر برای ما حجت است، چه باید بکنیم؟ گفتیم اینجا دو مبنا وجود دارد:۱. تواتر قرائات؛ ۲ عدم تواتر قرائات. مبنای تواتر قرائات اساسا مورد خدشه واقع شده است

قواعد فقهیه – جلسه سی و سوم – بررسی شبهات پیرامون قاعده – شبهه چهارم: تنافی قاعده نفی سبیل با حقوق انسانی – بررسی شبهه چهارم – مقدمه

جلسه ۳۳ – PDF جلسه سی و سوم بررسی شبهات پیرامون قاعده – شبهه چهارم: تنافی قاعده نفی سبیل با حقوق انسانی – بررسی شبهه چهارم – مقدمه ۱۴۰۳/۰۱/۲۶     خلاصه جلسه گذشته قرار بود تطبیقات و فروع قاعده نفی سبیل را مورد رسیدگی قرار بدهیم؛ شاید چیزی حدود بیست اثر و فرع در این رابطه ذکر شده و قابل تکثیر هم است. در بین اینها بعضی اهمیت بیشتری دارد و بعضی شاید سالبه به انتفاء موضوع شده است؛ اما بحث‌های علمی مفیدی درباره برخی از این موارد وجود دارد. لکن قبل از ذکر تطبیقات و فروع قاعده، شبهه دیگری اینجا قابل طرح و بررسی است، چون می‌خواهیم چیزی فروگذار نشده باشد، این را هم رسیدگی می‌کنیم. تا اینجا

خارج فقه – جلسه پنجاه و هشتم – اولیاء عقد – مسئله ۱ – بیان کلی مسئله – ولایت اب و جد – دلیل اول: اجماع – دلیل دوم: روایات      

جلسه ۵۸ – PDF جلسه پنجاه و هشتم اولیاء عقد – مسئله ۱ – بیان کلی مسئله – ولایت اب و جد – دلیل اول: اجماع – دلیل دوم: روایات                      ۱۴۰۳/۰۱/۲۶     فصل فی اولیاء العقد مسأله ۱: «للأب و الجد من طرف الأب بمعنى أب الأب فصاعدا ولاية على الصغير و الصغيرة و المجنون المتصل جنونه بالبلوغ، و كذا المنفصل عنه على الظاهر، و لا ولاية للأم عليهم و للجد من طرف الأم و لو من قبل أمّ الأب بأن كان أبا لأمّ الأب مثلا، و لا للأخ و العمّ و الخال و أولادهم». فصل گذشته درباره احکام عقد بود؛ مسائل متعددی درباره عقد مطرح شد، سپس چند

خارج اصول – جلسه هشتاد و نهم – ۱. ظواهر – اختلاف قرائات قرآن و تأثیر آن در حکم شرعی – دو مبنا – بررسی مسئله بنابر مبنای اول

جلسه ۸۹ – PDF جلسه هشتاد و نهم ۱. ظواهر – اختلاف قرائات قرآن و تأثیر آن در حکم شرعی – دو مبنا – بررسی مسئله بنابر مبنای اول ۱۴۰۳/۰۱/۲۶     اختلاف قرائات و تأثیر آن در حکم شرعی بحثی که باقی مانده و در ذیل بحث حجیت ظواهر مطرح می شود مربوط به تواتر قرائات است. این بحث را شیخ انصاری در رسائل مطرح کرده و محقق خراسانی به تبع ایشان در کفایه متعرض آن شده است. اصل مسئله این است که اگر در قرائت آیات اختلاف باشد و قراء آن را به نحو متفاوت قرائت بکنند، آیا به هر یک از این قرائات می توان استدلال کرد یا خیر؟ ما وقتی می‎گوییم ظواهر حجت است، این شامل

جلسه یازدهم – غنیمت در روایات- طائفه اول و دوم

جلسه ۱۱ – PDF  جلسه یازدهم غنیمت در روایات- طائفه اول و دوم ۱۳۹۲/۰۹/۲۵   خلاصه جلسه گذشته بحث در آیه ۴۱ سوره انفال به اینجا رسید که این آیه ظهور دارد دراینکه منظور از ما غنمتم مطلق فائده و منفعت است، نه خصوص غنائم جنگی، اشکالاتی که مرحوم مقدس اردبیلی به این آیه داشتند ذکر و پاسخ داده شد. الآن نوبت بحث از غنیمت در روایات است، ما غنیمت را در استعمالات قرآنی مورد بررسی قرار دادیم و نتیجه این شد که در استعمالات قرآنی غنیمت هم در معنای مصطلح یعنی غنیمت جنگی استعمال شده و هم در معنای عام که اهل لغت برایش ذکر کرده اند که همان مطلق فائده و منفعت است. غنیمت در  روایات در روایات

کاهش ارز پول و بررسی آثار فقهی آن – جلسه سی و دوم – موضوع شناسی: ۱. پول – پول مال حقیقی است یا اعتباری؟ سخن برخی از فضلا و بررسی آن – نتیجه      

جلسه ۳۲ – PDF جلسه سی و دوم موضوع شناسی: ۱. پول – پول مال حقیقی است یا اعتباری؟ سخن برخی از فضلا و بررسی آن – نتیجه     ۱۴۰۲/۱۲/۱۶   خلاصه جلسه گذشته بحث در این بود که آیا پول مال حقیقی است یا اعتباری؛ بعد از فراغ از اینکه پول‌های امروزی کالا محسوب نمی‌شوند و مال هستند، سند مال هم به حساب نمی‌آیند، اکنون بحث در این است که آیا مال حقیقی هستند یا مال اعتباری. به تبع بحث از حقیقی بودن یا اعتباری بودن پول، این بحث مطرح می‌شود که آیا مالیت پول حقیقی است یا اعتباری. عرض کردیم اغلب کسانی که پول را مال دانسته‌اند معتقدند پول مال حقیقی است و مالیت آن را هم حقیقی می‌دانند.

شرح رساله حقوق – جلسه صد و پنجم – آثار فقهی حرام خواری – حق دوم شکم: میانه روی در حلال خواری – بیان کلی

جلسه ۱۰۵ – PDF جلسه صد و پنجم  آثار فقهی حرام خواری – حق دوم شکم: میانه روی در حلال خواری – بیان کلی ۱۴۰۲/۱۲/۱۶   شرح رساله حقوق امام سجاد فرمود: «و ان تقتصد له فی الحلال، و لا تخرجه من حد التقویة الی حد التهوین و ذهاب المروءة، و ضبطه اذا هم بالجوع و الظمأ»؛ ما عرض کردیم طبق این بیان شریف، شکم و بطن حقی دارد. اولین حق پرهیز از حرام خواری است، این یک بعد سلبی دارد و یک بعد ایجابی. یک حق است اما دو وجه برایش می توان تصویر کرد. وجه سلبی آن این است که انسان بطن را وعاء و ظرف برای حرام قرار ندهد، قلیل منه و کثیر منه، این وجه سلبی