آبان ۱۴۰۰(فرمت تاریخ آرشیو ماهانه)

تفسیر – جلسه شانزدهم – آیه ۴۱ _ ارتباط آیه با آیات قبل و بعد _ مفردات آیه _  بخش های چهارگانه _ بخش اول _ ۱. «آمنوا» _ ۲. «ما أنزلت» 

جلسه ۱۶ – PDF جلسه شانزدهم  آیه ۴۱ _ ارتباط آیه با آیات قبل و بعد _ مفردات آیه _ بخش های چهارگانه _ بخش اول _ ۱. «آمنوا» _ ۲. «ما أنزلت» ۱۴۰۰/۰۸/۲۶ آیه ۴۱ آیه ۴۱: «وَآمِنُوا بِمَا أَنْزَلْتُ مُصَدِّقًا لِمَا مَعَكُمْ وَلَا تَكُونُوا أَوَّلَ كَافِرٍ بِهِ وَلَا تَشْتَرُوا بِآيَاتِي ثَمَنًا قَلِيلًا وَإِيَّايَ فَاتَّقُونِ». میفرماید به آنچه که من نازل کرده ام و مصدق آن چیزی است که همراه شماست، ایمان بیاورید و شما اولین کافر به آن نباشید. آیات من را به ثمن بخس نفروشید و تنها و تنها از من پرهیز کنید (یعنی درباره من پرهیز کنید). اینکه ما ترجمه این آیه را به این شکل ارائه کردیم، برای این بود که در بخش های مختلف

عظمت شخصیت حضرت معصومه(س)

دیروز روز وفات حضرت معصومه(س) بود، در همین رابطه مطالبی را خدمتتان عرض می‎کنم. درمورد شخصیت حضرت معصومه(س) مطلب و سخن بسیار است، فضایل علمی و اخلاقی آن حضرت، تعبد و عبادت آن حضرت انتسابش به موسی بن جعفر(ع) و نیز امام رضا(ع)، مجموعا باعث شده است که این شخصیت مجمع الفضایل شود، بانویی که شاید  بیست هشت سال بیشتر عمر نکرده و قهرا زندگی او به واسطه شرایط خود موسی بن جعفر(ع)  همراه با سختی‎ها و مشقتها و گرفتاری‎ها بوده، اما در عین حال این سختی‎ها و مشقت‎ها باعث نشد که در استقامت او در مسیری که برای استکمال نفس انتخاب کرده بود، هیچ خللی ایجاد شود، اگر نبود این فضیلت‎ها، حتما از پیش درباره این شخصیت و اینکه

خارج فقه – جلسه سی و یکم – مسئله ۲۷ – مسأله دوم: نظر به زنان بادیه‌نشین و روستانشین چند احتمال در مورد «و هو مشکل» – بررسی احتمال دوم – احتمال سوم و بررسی آن

جلسه ۳۱ – PDF جلسه سی و یکم مسئله ۲۷ – مسأله دوم: نظر به زنان بادیه‌نشین و روستانشین چند احتمال در مورد «و هو مشکل» – بررسی احتمال دوم – احتمال سوم و بررسی آن ۱۴۰۰/۰۸/۲۶ خلاصه جلسه گذشته بحث در این عبارت تحریر بود که امام(ره) نسبت به الحاق نساء اهل بوادی و قری به نساء اهل ذمه در جواز نظر اشکال کرده‌اند ـ مثل مرحوم سید ـ و فرمودند «و هو مشکل». سخن در این بود که «و هو مشکل» که در عبارت تحریر و در عبارت عروه آمده، اولاً به چه معناست و ثانیاً آیا این درست است یا نه، قابل قبول هست یا نه. گفتیم چند وجه و احتمال برای این وجه می‌توان ذکر کرد.

خارج اصول – جلسه سی و یکم – مسائل – مسئله اول: حجیة العام المخصص فی الباقی – کلام شیخ انصاری – بررسی کلام شیخ انصاری

جلسه ۳۱ – PDF جلسه سی و یکم  مسائل – مسئله اول: حجیة العام المخصص فی الباقی – کلام شیخ انصاری – بررسی کلام شیخ انصاری ۱۴۰۰/۰۸/۲۶ خلاصه جلسه گذشته بحث در این بود که آیا تخصیص موجب می‎شود عام نسبت به باقی مانده افراد از حجیت ساقط شود یا خیر؟ عرض کردیم چند دیدگاه اینجا وجود دارد؛ بعضی مطلقا قائل به حجیت هستند و برخی مطلقا قائل به عدم حجیت هستند و بعضی تفصیل دادند. محقق خراسانی می‎فرماید تخصیص موجب نمی‎شود عام از حجیت نسبت به باقی مانده افراد ساقط شود منتهی با یک بیانی در مورد مخصص متصل و با بیان دیگری در مورد مخصص منفصل این را ثابت کردند. کلام محقق خراسانی در کفایه متعرض پاسخ برخی

تفسیر – جلسه پانزدهم – آیه ۴۰ _ بخش سوم: «إیّایَ فارهَبون» _ ارتباط بخش سوم با بخش اول و دوم _ مضمون بخش سوم _ لزوم رجاء در کنار خوف _ اقسام خوف و منشأ آن‌ها

جلسه ۱۵ – PDF جلسه پانزدهم  آیه ۴۰ _ بخش سوم: «إیّایَ فارهَبون» _ ارتباط بخش سوم با بخش اول و دوم _ مضمون بخش سوم _ لزوم رجاء در کنار خوف _ اقسام خوف و منشأ آن‌ها          ۱۴۰۰/۰۸/۲۴ بخش سوم: «إیّای َ فارهَبون» بخش سوم آیه ۴۰ این است: «وَ إیّایَ فارهَبون»؛ پس فقط از من بترسید. در مورد این بخش چند مطلب وجود دارد که سعی می‌کنیم این‌ها را در حدی که این بحث اقتضا دارد متعرض شویم. قبلا عرض شد که «رهبت» به معنای ترس است، ولی ترس و خوف آمیخته با اضطراب. لذا بین خوف و ترس و رهبت فرق وجود دارد. چون گاهی ترس با اضطرابی همراه است و این متفاوت

خارج فقه – جلسه سی ام – مسئله ۲۷ – مسأله دوم: نظر به زنان بادیه‌نشین و روستانشین – مسئله ۲۷ – مسأله دوم: نظر به زنان بادیه‌نشین و روستانشین- نظر امام و مرحوم سید – دلیل جواز – چند احتمال در مورد «و هو مشکل» – احتمال اول و بررسی آن – احتمال دوم

جلسه ۳۰ – PDF جلسه سی ام مسئله ۲۷ – مسأله دوم: نظر به زنان بادیه‌نشین و روستانشین- نظر امام و مرحوم سید – دلیل جواز – چند احتمال در مورد «و هو مشکل» – احتمال اول و بررسی آن – احتمال دوم ۱۴۰۰/۰۸/۲۴ مسأله دوم: نظر به زنان بادیه‌نشین و روستانشین بحث در مسأله اول از دو مسأله‌ای که در مسأله ۲۷ تحریر مطرح شده به پایان رسید. مسأله اول درباره نظر به زنان ذمی بود که مباحث آن به تفصیل بیان شد. مسأله دوم درباره برخی از اصناف زنان است که ملحق شده‌اند به نساء اهل ذمه. امام(ره) می‌فرماید: «و قد تلحق بهنّ نساء أهل البوادي و القرى من الأعراب و غيرهم اللاتي جرت عادتهنّ على عدم التستّر

خارج اصول – جلسه سی ام – مسائل – مسئله اول: حجیة العام المخصص فی الباقی – کلام محقق نایینی و بررسی آن

جلسه ۳۰ – PDF جلسه سی ام مسائل – مسئله اول: حجیة العام المخصص فی الباقی – کلام محقق نایینی و بررسی آن ۱۴۰۰/۰۸/۲۴ خلاصه جلسه گذشته بحث در این بود که آیا عام بعد از آنکه تخصیص بخورد نسبت به باقی مانده افراد حجیت دارد یا خیر؟ ریشه این نزاع به این بر می‎گردد که آیا عام بعد از تخصیص مجاز می‎شود در باقی افراد یا خیر؟ به عبارت دیگر آیا تخصیص مستلزم مجازیت عام است یا خیر؟ محقق خراسانی در کفایه فرمودند: در مخصص متصل که اصلا زمینه‎ای برای مجاز پیش نمی‎آید، زیرا اساسا ظهوری در عموم برای عام منعقد نمی‎شود تا بعد ببینیم آیا استعمالش در باقی مانده افراد مجاز است یا خیر؟ در مورد مخصص منفصل

قواعد فقهیه – جلسه سیزدهم – ادله قاعده _ دلیل دوم: روایات _ روایت اول _ چهار اشکال و بررسی آنها

جلسه ۱۳ – PDF جلسه سیزدهم  ادله قاعده _ دلیل دوم: روایات _ روایت اول _ چهار اشکال و بررسی آنها ۱۴۰۰/۰۸/۲۳ دلیل دوم: روایات بحث در ادله قاعده لاحرج بود. دلیل اول که آیات بود مورد بررسی قرار گرفت. شش آیه ذکر شد و اشکالاتی که بعضا نسبت به استدلال به آن آیات مطرح بود گفته شد و به برخی از آن‌ها پاسخ داده شد. البته گفتیم بعضی از آیات دلالت بر قاعده ندارد. دلیل دوم روایات است. روایات متعددی در این مقام وارد شده. برخی از این روایات در ذیل آیات هم قابل بیان بود اما ترجیح داده شد که مستقلا ذکر شود. این روایات عمدتا روایاتی هستند که سندا و دلالتا قابل اخذ هستند. روایت اول یکی

خارج فقه – جلسه بیست و نهم – مسئله ۲۷ – مسأله اول: نظر به زنان ذمی – شروط جواز نظر – شرط سوم – محدوده جواز نظر

جلسه ۲۹ – PDF جلسه بیست و نهم مسئله ۲۷ – مسأله اول: نظر به زنان ذمی – شروط جواز نظر – شرط سوم – محدوده جواز نظر ۱۴۰۰/۰۸/۲۳ ۳. عدم کون النظر مقصودا اصلیا بحث در شروط جواز نظر به زنان ذمی بود. عرض کردیم امام(ره) در متن تحریر دو شرط را ذکر کرده‌اند، یکی عدم التلذذ و دیگری عدم الریبة. شرط سوم که مرحوم آقای حائری(ره) در این مقام ذکر کرده، عدم کون النظر مقصوداً اصلیاً. آیا این شرط مورد قبول است یا نه؟ تعبیر ایشان این است: «و الاحوط أن لایکون النظر مقصوداً اصلیاً»، یعنی علاوه بر اینکه نگاه به زنان ذمی نباید همراه با لذت و ریبه باشد، باید مقصود اصلی هم نباشد؛ یعنی حاجت و

خارج اصول – جلسه بیست و نهم – مسائل – مسئله اول: حجیة العام المخصص فی الباقی – ادامه کلام محقق اصفهانی – بررسی کلام محقق اصفهانی  

جلسه ۲۹ – PDF جلسه بیست و نهم  مسائل – مسئله اول: حجیة العام المخصص فی الباقی – ادامه کلام محقق اصفهانی – بررسی کلام محقق اصفهانی                     ۱۴۰۰/۰۸/۲۳ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم در نزاع بین اصولیین در اینکه آیا عام مخصص در باقی‎مانده افراد پس از تخصیص، حجت است یا خیر؟، محقق خراسانی فرمودند: حجیت دارد و تخصیص مستلزم هیچ‎گونه مجازی نیست، نه در مخصص متصل و نه در مخصص منفصل. محقق اصفهانی نسبت به کلام محقق خراسانی اشکال کردند. ایشان در مورد مخصص متصل به محقق خراسانی اشکالی نکردند، زیرا محقق خراسانی در مورد مخصص متصل فرمود: از اول وقتی عام به همراه مخصص متصل ذکر می‎شود اصلا ظهوری در عموم پیدا نمی‎کند تا بحث کنیم