محقق خراسانی

خارج اصول – جلسه سی و چهارم – حمل مطلق بر مقید –  کلام محقق خراسانی                                             

جلسه ۳۴- PDF جلسه سی و چهارم حمل مطلق بر مقید –  کلام محقق خراسانی ۱۴۰۱/۰۹/۰۵       حمل مطلق بر مقید کلام محقق خراسانی یکی از بحث های مهم مطلق و مقید و چه بسا علم اصول در مباحث الفاظ، مسئله حمل مطلق بر مقید است. محقق خراسانی مسئله را اینچنین شروع کرده‎اند که مطلق و مقیدی که متنافی باشند دارای دو صورت است، منظور از متنافی یعنی به حسب ظاهر تنافی دارند و الا با دقت و تأمل این تنافی برطرف می‏شود، یک تنافی و تعارض بدوی دارند مثل عام و خاص، زیرا یکی می‏گوید همه علما را اکرام کن و دیگری می‏گوید این دسته از علما را اکرام نکن. پس مطلق و مقید که ظاهرا بین

خارج اصول – جلسه هفدهم – الفاظ مطلق –۴. نکره – اقوال – بررسی اشکالات محقق خراسانی به کلام منسوب به مشهور   

جلسه ۱۷ – PDF جلسه هفدهم الفاظ مطلق –۴. نکره – اقوال – بررسی اشکالات محقق خراسانی به کلام منسوب به مشهور    ۱۴۰۱/۰۸/۰۷ خلاصه جلسه گذشته آخرین بحثی که در الفاظ مطلق مطرح شد، این بود که آیا استعمال لفظ مطلق در هر یک از این الفاظ و مصادیق، به نحو حقیقت است یا مجاز؟ عرض کردیم محقق خراسانی مطلبی را فرمودند و آن را در اشکال به سخنی که به مشهور نسبت داده شده بیان کردند. به مشهور نسبت داده شده که مطلق عبارت است از طبیعت مقید به سریان و شمول بدلی. ایشان فرمودند: این سخن سه اشکال دارد: ۱. بر خلاف نظر لغویین است. ۲.لازمه‏اش این است که برخی از الفاظ مثل اسم جنس و نکره انشایی

خارج اصول – جلسه سیزدهم – الفاظ مطلق – ۳. مفرد محلی باللام – بررسی قول دوم و سوم – حق در مسئله

جلسه ۱۳ – PDF جلسه سیزدهم  الفاظ مطلق – ۳. مفرد محلی باللام – بررسی قول دوم و سوم – حق در مسئله ۱۴۰۱/۰۸/۰۱ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم در مورد مفرد محلی باللام اجمالا سه قول وجود دارد: ۱. قول مشهور؛ ۲. قول محقق خراسانی؛ ۳. قول محقق اصفهانی که نزدیک به مشهور است. بررسی قول دوم (محقق خراسانی) محقق خراسانی قائل شدند به اینکه «ال» در مفرد محلی باللام للتزئین است، «ال» زینت است و همانطوری که این «ال» بر سر اعلام شخصیه وارد می‏شود و زینت آن لفظ می‏شود در مورد مفرد محلی باللام نیز اینچنین است. این سخن محقق خراسانی مخدوش است و چند اشکال بر ایشان وارد است، البته محقق خراسانی این نتیجه را بعد

خارج اصول – جلسه دهم – الفاظ مطلق – ۲. علم جنس –بررسی پاسخ محقق حایری – قول سوم (امام خمینی)

جلسه ۱۰ – PDF جلسه دهم الفاظ مطلق – ۲. علم جنس –بررسی پاسخ محقق حایری – قول سوم (امام خمینی) ۱۴۰۱/۰۷/۲۶ خلاصه جلسه گذشته بحث در علم جنس و موضوع له آن بود. عرض کردیم مشهور معتقدند علم جنس وضع شده برای ماهیت و طبیعت به قید تعین در ذهن، بر خلاف اسم جنس که وضع شده برای طبیعت به نحو لابشرط قسمی. محقق خراسانی دو اشکال به مشهور کردند و فرمودند: به واسطه این دو اشکال نمی‏توانیم موضوع له علم جنس را طبیعت و ماهیت به قید تعین در ذهن قرار دهیم بلکه لا فرق بین اسم الجنس و علم الجنس فی الموضوع له. هر دو برای طبیعت و ماهیت من حیث هی وضع شده‎اند. سپس یک شاهدی

خارج اصول – جلسه پنجم – الفاظ مطلق – ۱. اسم جنس – اقوال درباره موضوع له اسم جنس – اعتبارات ماهیت

جلسه پنجم – PDF جلسه پنجم  الفاظ مطلق – ۱. اسم جنس – اقوال درباره موضوع له اسم جنس – اعتبارات ماهیت ۱۴۰۱/۰۷/۱۹   بحث در برخی از الفاظی بود که به عنوان مصادیق مطلق در کتاب‎های اصولی از آنها سخن به میان آمده است. ۱. اسم جنس در مورد اسم جنس و اینکه موضوع له در اسم جنس چیست اختلاف واقع شده است: اقوال ۱. مشهور: اسم جنس وضع شده برای ماهیت لابشرط قسمی، یا به تعبیر دیگر طبیعتی که در آن عدم لحاظ چیزی، لحاظ شده است، طبیعت مقید به عدم قید، طبیعتی که در آن این مسئله لحاظ شده که مقید به هیچ قیدی نیست، عدم لحاظ شئ در آن لحاظ شده که از آن تعبیر می‏کنند

خارج اصول – جلسه هشتاد و نهم –  مسائل –  مسئله هفتم: استثناء عقیب جمله متعدده – اقوال –  کلام محقق خراسانی درمورد مقام اثبات

جلسه ۸۹ – PDF جلسه هشتاد و نهم  مسائل – مسئله هفتم: استثناء عقیب جمله متعدده – اقوال – کلام محقق خراسانی درمورد مقام اثبات  ۱۴۰۰/۱۲/۱۴ خلاصه جلسه گذشته بحث در امکان رجوع استثناء در جایی که به دنبال چند جمله ذکر شود، به همه آن جملات بود. در بحث از وقوع استثناء عقیب جملات متعدده ابتدائا سخن در این است که آیا چنین چیزی امکان دارد؟ یعنی استثناء می‏تواند به همه جملات ما قبل رجوع کند یا تنها باید به جمله اخیره رجوع کند؟ پس در مقام اول بحث در ثبوت و امکان رجوع به همه جملات است. مقام اثبات مربوط به ظهور این جمله است که آیا وقوع استثناء عقیب جملات متعدده ظهور در رجوع به اخیره دارد

خارج اصول – جلسه هشتاد و هشتم – مسائل – مسئله هفتم: استثناء عقیب جمله متعدده – اقوال – کلام محقق خراسانی درباره مقام ثبوت  

جلسه ۸۸ – PDF جلسه هشتاد و هشتم  مسائل – مسئله هفتم: استثناء عقیب جمله متعدده – اقوال – کلام محقق خراسانی درباره مقام ثبوت ۱۴۰۰/۱۲/۰۹ خلاصه جلسه گذشته در مسئله هفتم از مسائل عام و خاص بحث در این بود که اگر استثنایی بعد از چند جمله واقع شود، ظهور در رجوع به جمله اخیره دارد یا به همه جملات رجوع می‎کند؟ ما موضوع بحث را در این مسئله منقح کردیم، معلوم شد که: اولا: بدیهی است موضوع در جایی قابل بررسی است که امکان رجوع به همه جملات باشد، اگر در یک موردی امکان رجوع به همه جملات نباشد قهرا جایی برای این بحث نیست و مثالش نیز بیان شد. ثانیا: ما در ظهور وقوع استثناء عقیب جمل

خارج اصول – جلسه هفتاد و چهارم – مسائل –  مسئله چهارم: بررسی شمول خطابات شفاهیه نسبت به غائبین و معدومین – ثمره نزاع و بررسی آن

جلسه ۷۴ – PDF جلسه هفتاد و چهارم مسائل – مسئله چهارم: بررسی شمول خطابات شفاهیه نسبت به غائبین و معدومین – ثمره نزاع و بررسی آن ۱۴۰۰/۱۱/۱۱ ثمره نزاع و بررسی آن در مسئله چهارم که شمول خطابات نسبت به غائبین و معدومین مورد اختلاف است، محقق خراسانی دو ثمره برای این نزاع ذکر کردند و البته هر دو ثمره را مورد مناقشه قرار دادند. در ابتدای بحث اشاره کردیم که ممکن است به ذهن خطور کند که بحث ما مبنی بر اینکه آیا خطابات شامل معدومین و غائبین می‏شود یا خیر، چه ثمره عملیه‎ای دارد؟ چه فایده‏ای دارد که ما اثبات کنیم که خطابات شفاهی مثلا شامل غائبین و معدومین می‎شود؟ کلام محقق خراسانی محقق خراسانی در پایان

خارج اصول – جلسه پنجاه و هشتم – مسائل – مسئله دوم: اجمال مخصص – مقام دوم: شبهه مصداقیه – تنبیه دوم: احراز مصداق با اصل در شبهات مصداقیه – کلام محقق نایینی و بررسی آن

جلسه ۵۸ – PDF جلسه پنجاه و هشتم مسائل – مسئله دوم: اجمال مخصص – مقام دوم: شبهه مصداقیه – تنبیه دوم: احراز مصداق با اصل در شبهات مصداقیه – کلام محقق نایینی و بررسی آن ۱۴۰۰/۱۰/۰۸ خلاصه جلسه گذشته در مورد احراز مصداق به وسیله استصحاب و شمول حکم عام نسبت به فرد مشتبه بعد از احراز توسط اصل، عرض کردیم انظار و آراء مختلفی بیان شده است. کلام محقق خراسانی را ذکر کردیم و به تفصیل آن را مورد بررسی قرار دادیم. ما با بخشی از فرمایش ایشان موافقت کردیم، لکن با بخش دیگر که مربوط به جریان استصحاب عدم ازلی بود، مخالفت نمودیم. همچنین فرمایش محقق عراقی در این رابطه بیان شد که در نقطه مقابل محقق

خارج اصول – جلسه سی و یکم – مسائل – مسئله اول: حجیة العام المخصص فی الباقی – کلام شیخ انصاری – بررسی کلام شیخ انصاری

جلسه ۳۱ – PDF جلسه سی و یکم  مسائل – مسئله اول: حجیة العام المخصص فی الباقی – کلام شیخ انصاری – بررسی کلام شیخ انصاری ۱۴۰۰/۰۸/۲۶ خلاصه جلسه گذشته بحث در این بود که آیا تخصیص موجب می‎شود عام نسبت به باقی مانده افراد از حجیت ساقط شود یا خیر؟ عرض کردیم چند دیدگاه اینجا وجود دارد؛ بعضی مطلقا قائل به حجیت هستند و برخی مطلقا قائل به عدم حجیت هستند و بعضی تفصیل دادند. محقق خراسانی می‎فرماید تخصیص موجب نمی‎شود عام از حجیت نسبت به باقی مانده افراد ساقط شود منتهی با یک بیانی در مورد مخصص متصل و با بیان دیگری در مورد مخصص منفصل این را ثابت کردند. کلام محقق خراسانی در کفایه متعرض پاسخ برخی