جلسه ۷۴ – PDF جلسه هفتاد و چهارم مسائل – مسئله چهارم: بررسی شمول خطابات شفاهیه نسبت به غائبین و معدومین – ثمره نزاع و بررسی آن ۱۴۰۰/۱۱/۱۱ ثمره نزاع و بررسی آن در مسئله چهارم که شمول خطابات نسبت به غائبین و معدومین مورد اختلاف است، محقق خراسانی دو ثمره برای این نزاع ذکر کردند و البته هر دو ثمره را مورد مناقشه قرار دادند. در ابتدای بحث اشاره کردیم که ممکن است به ذهن خطور کند که بحث ما مبنی بر اینکه آیا خطابات شامل معدومین و غائبین می‏شود یا خیر، چه ثمره عملیه‎ای دارد؟ چه فایده‏ای دارد که ما اثبات کنیم که خطابات شفاهی مثلا شامل غائبین و معدومین می‎شود؟ کلام محقق خراسانی محقق خراسانی در پایان

جلسه ۵۸ – PDF جلسه پنجاه و هشتم مسائل – مسئله دوم: اجمال مخصص – مقام دوم: شبهه مصداقیه – تنبیه دوم: احراز مصداق با اصل در شبهات مصداقیه – کلام محقق نایینی و بررسی آن ۱۴۰۰/۱۰/۰۸ خلاصه جلسه گذشته در مورد احراز مصداق به وسیله استصحاب و شمول حکم عام نسبت به فرد مشتبه بعد از احراز توسط اصل، عرض کردیم انظار و آراء مختلفی بیان شده است. کلام محقق خراسانی را ذکر کردیم و به تفصیل آن را مورد بررسی قرار دادیم. ما با بخشی از فرمایش ایشان موافقت کردیم، لکن با بخش دیگر که مربوط به جریان استصحاب عدم ازلی بود، مخالفت نمودیم. همچنین فرمایش محقق عراقی در این رابطه بیان شد که در نقطه مقابل محقق

جلسه ۳۱ – PDF جلسه سی و یکم  مسائل – مسئله اول: حجیة العام المخصص فی الباقی – کلام شیخ انصاری – بررسی کلام شیخ انصاری ۱۴۰۰/۰۸/۲۶ خلاصه جلسه گذشته بحث در این بود که آیا تخصیص موجب می‎شود عام نسبت به باقی مانده افراد از حجیت ساقط شود یا خیر؟ عرض کردیم چند دیدگاه اینجا وجود دارد؛ بعضی مطلقا قائل به حجیت هستند و برخی مطلقا قائل به عدم حجیت هستند و بعضی تفصیل دادند. محقق خراسانی می‎فرماید تخصیص موجب نمی‎شود عام از حجیت نسبت به باقی مانده افراد ساقط شود منتهی با یک بیانی در مورد مخصص متصل و با بیان دیگری در مورد مخصص منفصل این را ثابت کردند. کلام محقق خراسانی در کفایه متعرض پاسخ برخی

جلسه ۳۰ – PDF جلسه سی ام مسائل – مسئله اول: حجیة العام المخصص فی الباقی – کلام محقق نایینی و بررسی آن ۱۴۰۰/۰۸/۲۴ خلاصه جلسه گذشته بحث در این بود که آیا عام بعد از آنکه تخصیص بخورد نسبت به باقی مانده افراد حجیت دارد یا خیر؟ ریشه این نزاع به این بر می‎گردد که آیا عام بعد از تخصیص مجاز می‎شود در باقی افراد یا خیر؟ به عبارت دیگر آیا تخصیص مستلزم مجازیت عام است یا خیر؟ محقق خراسانی در کفایه فرمودند: در مخصص متصل که اصلا زمینه‎ای برای مجاز پیش نمی‎آید، زیرا اساسا ظهوری در عموم برای عام منعقد نمی‎شود تا بعد ببینیم آیا استعمالش در باقی مانده افراد مجاز است یا خیر؟ در مورد مخصص منفصل

جلسه ۲۹ – PDF جلسه بیست و نهم  مسائل – مسئله اول: حجیة العام المخصص فی الباقی – ادامه کلام محقق اصفهانی – بررسی کلام محقق اصفهانی                     ۱۴۰۰/۰۸/۲۳ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم در نزاع بین اصولیین در اینکه آیا عام مخصص در باقی‎مانده افراد پس از تخصیص، حجت است یا خیر؟، محقق خراسانی فرمودند: حجیت دارد و تخصیص مستلزم هیچ‎گونه مجازی نیست، نه در مخصص متصل و نه در مخصص منفصل. محقق اصفهانی نسبت به کلام محقق خراسانی اشکال کردند. ایشان در مورد مخصص متصل به محقق خراسانی اشکالی نکردند، زیرا محقق خراسانی در مورد مخصص متصل فرمود: از اول وقتی عام به همراه مخصص متصل ذکر می‎شود اصلا ظهوری در عموم پیدا نمی‎کند تا بحث کنیم

جلسه ۲۸ – PDF جلسه بیست و هشتم مسائل – مسئله اول: حجیة العام المخصص فی الباقی – اشکال محقق اصفهانی به محقق خراسانی درباره عدم استلزام مجازیت در عام مخصص ۱۴۰۰/۰۸/۲۲ خلاصه جلسه گذشته بحث در این بود که آیا عام بعد از تخصیص بر حجیت خودش نسبت به باقیمانده باقی می‌ماند یا نه؛ حجیت العام المخصص فی الباقی. اشاره‌ای به اقوال و ریشه اختلاف آنها داشتیم. سخن محقق خراسانی در این رابطه ذکر شد؛ محصل فرمایش آقای آخوند این بود که عام مخصص نسبت به باقیمانده مطلقا حجیت دارد و فرقی بین مخصص متصل و منفصل نیست. در مخصص متصل اساساً زمینه‌ای برای مجاز پیش نمی‌آید؛ چون در مخصص متصل به طور کلی عام از ابتدا ظهور در

جلسه ۲۴ – PDF جلسه بیست و چهارم مقدمات – مقدمه ششم – الفاظ عموم : نکره در سیاق نفی – جهت دوم : دلالت بر عموم – جهت سوم ۱۴۰۰/۰۸/۱۶ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم در مورد نکره در سیاق نفی و نهی چند بحث وجود دارد که باید آنها را دنبال کنیم. بحث اول که دیروز مطرح شد این بود که آیا نکره در سیاق نفی و نهی از یک وادی هستند یعنی یکی از اینها ملحق به دیگری است به عبارت دیگر آیا هر دو را می‌توانیم به یک بیان مورد بررسی قرار دهیم و دلالت یا عدم دلالتشان را بر عموم را با هم بررسی کنیم یا نیازمند بیان‎های جداگانه هستند؟ عرض کردیم دو دیدگاه اینجا

جلسه ۱۶ – PDF جلسه شانزدهم عام و خاص – مقدمات – مقدمه چهارم: بررسی لزوم جریان مقدمات حکمت برای دلالت عام بر عموم – دلیل قول به لزوم و بررسی آن – کلام محقق خراسانی و بررسی آن ۱۴۰۰/۰۸/۰۴ مقدمه چهارم: بررسی لزوم جریان مقدمات حکمت برای دلالت عام بر عموم مقدمه چهارم درباره نیاز و احتیاج عام به مقدمات حکمت یا عدم احتیاج عام به مقدمات حکمت است. قول به لزوم علت این بحث و دلیل اینکه این بحث مطرح می‎شود این است که محقق خراسانی و به تبع ایشان محقق نایینی ، (البته یکی ظاهراً و دیگری صراحتاً) فرمودند: ادات عموم، (البته این مطلب را در رابطه با «کل» و درباره نکره در سیاق نفی یا نهی

جلسه ۸ – PDF جلسه هشتم مفهوم غایت – بررسی کلام محقق حایری – بررسی کلام محقق خراسانی ۱۴۰۰/۰۷/۱۹ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم در مورد مفهوم غایت محقق خراسانی بین قضیه‎ای که در آن غایت به عنوان قید حکم آمده باشد و قضیه‎ای که در آن غایت به عنوان قید موضوع بیان شده باشد تفصیل دادند. در اولی قائل به مفهوم شدند و در دومی فرمودند مفهوم ندارد. دلیل ایشان عمدتا انسباق عرفی بود، اینکه عرف از این دو قسم قضیه، در اولی مفهوم برداشت می‎کند و در دومی چنین چیزی را استفاده نمی‎کند لکن محقق حایری به نوعی درصدد توجیه سخن محقق خراسانی برآمدند. یک دلیل غیر از دلیل محقق خراسانی بیان کردند ولی از این توجیه عدول

جلسه ۷ – PDF جلسه هفتم  مفهوم غایت – کلام محقق خراسانی – کلام محقق حایری ۱۴۰۰/۰۷/۱۸ مفهوم غایت تا کنون درباره دو مفهوم شرط و وصف بحث کردیم. در مورد مفهوم غایت دو بحث وجود دارد: بحث اول: اینکه آیا غایت داخل در مغیّا می‎باشد یا از آن خارج است. این بحث در حقیقت یک بحث منطوقی است، یعنی نزاعی است در ناحیه منطوق که آیا غایت داخل در مغیّا است یا خیر؟ یعنی حکم مذکور در قضیه شامل غایت می‎شود یا خیر؟ بحث دوم: آیا حکمی که در منطوق ثابت شده (اعم از اینکه غایت داخل در مغیّا باشد یا نباشد) نسبت به ما بعد الغایه نیز ثابت است یا خیر؟ این یک بحث مفهومی است. پس نزاع