فقه معاصر

جلسه ۲۰ – PDF جلسه بیستم  مقدمات – مقدمه هفتم: موضوع مالکیت فکری – بررسی امکان «حق» و نوع آن براساس دیدگاه‌های هفت‌گانه درباره مالکیت معنوی     ۱۴۰۴/۰۹/۱۲ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم در مورد امکان مالکیت نسبت به موضوع مالکیت معنوی، طبق دیدگاه‌های هفت‌گانه که درباره ماهیت مالکیت معنوی وجود دارد، مشکلی نیست؛ یعنی امکان مالکیت براساس همه دیدگاه‌های یاد شده، به حسب مقام ثبوت وجود دارد. منتها در بعضی از آنها مالکیت به نحو ذاتی و تکوینی ممکن است و در برخی مالکیت اعتباری؛ ما امکان مالکیت و نوع آن را بنابر همه این دیدگاه‌ها بررسی کردیم؛ نتیجه این شد که مالکیت در همه ممکن است، لکن در برخی مالکیت به نحو تکوینی و ذاتی است و در

جلسه ۱۹ – PDF جلسه نوزدهم مقدمات – مقدمه هفتم: موضوع مالکیت فکری – بررسی امکان مالکیت و نوع آن براساس دیدگاه‌های هفت‌گانه درباره مالکیت معنوی  ۱۴۰۴/۰۹/۱۱    خلاصه جلسه گذشته بحث ما در مهم‌ترین مقدمه از مقدمات بحث مالکیت فکری یا معنوی بود؛ عرض کردیم این مقدمه به جهت اینکه بستر و زمینه را برای بررسی بهتر و دقیق‌تر ادله فراهم می‌کند، بسیار مهم است. لکن در این مقدمه هم بعد از بیان مطالب سه‌گانه گذشته، چند مطلب دیگر که نقش تعیین‌کننده‌ای در این بحث دارد، باقی مانده است. سه مطلبی که ما گفتیم و اکنون فهرست آن را بیان می‌کنیم (به دلیل اینکه وقفه دو هفته‌ای ایجاد شد)، عبارتند از: ۱. یکی درباره ماهیت مالکیت معنوی بود؛ گفتیم

جلسه ۱۶ – PDF جلسه شانزدهم مقدمات – مقدمه هفتم: موضوع مالکیت فکری – مقتضای تحقیق در مسئله – مطلب دوم: ملک – مطلب سوم: تفاوت حق و ملک  ۱۴۰۴/۰۸/۲۱ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم برای اینکه مقتضای تحقیق درباره موضوع مالکیت معنوی یا فکری معلوم شود، لازم است مقدمةً چند مطلب بیان شود. مطلب اول درباره حق و تعریف آن بود؛ اینکه حق به چه معناست؛ نتیجه این شد که حق یک اعتبار مستقل از ملکیت و سلطنت است؛ چیزی است که عقلا آن را براساس برخی عناصر اعتبار می‌کنند. البته سلطنت از آثار آن محسوب می‌شود. مطلب دوم مطلب دوم درباره ملک و ملکیت است. بعد از بیان مطلب دوم، مقایسه‌ای میان حق و ملک خواهیم داشت و

جلسه ۱۵ – PDF جلسه پانزدهم مقدمات – مقدمه هفتم: موضوع مالکیت فکری – احتمال هشتم – مقتضای تحقیق در مسئله – مطلب اول – دیدگاه اول – دیدگاه دوم – دیدگاه سوم  ۱۴۰۴/۰۸/۲۰ خلاصه جلسه گذشته بحث در موضوع مالکیت معنوی یا فکری بود؛ عرض کردیم احتمالات مختلف یا دیدگاه‌های متفاوتی درباره موضوع مالکیت معنوی یا فکری وجود دارد. پرداختن به موضوع این قسم از مالکیت بسیار با اهمیت است؛ یعنی اگر ما دو بخش اصلی برای این بحث در نظر بگیریم، یک بخش آن قطعاً همین مسئله است. بخش دیگر هم ادله این مالکیت و حقوق مربوط به آن است. برای اینکه نفی و اثبات این مالکیت یا حقوق مرتبط آن، همگی برمی‌گردد به اینکه موضوع این قسم

جلسه ۱۴ – PDF جلسه چهاردهم مقدمات – مقدمه هفتم: موضوع مالکیت فکری – سه پرسش – پرسش سوم: تعیین موضوع – احتمال چهارم و بررسی آن – احتمال پنجم و بررسی آن – احتمال ششم و بررسی آن – احتمال هفتم و بررسی آن ۱۴۰۴/۰۸/۰۷            خلاصه جلسه گذشته بحث پیرامون موضوع مالکیت معنوی یا فکری بود؛ بعد از آنکه معلوم شد مالکیت معنوی یا فکری دارای موضوع واحد است، آنگاه نوبت به این رسید که این موضوع واحد چیست. عرض کردیم تعیین موضوع بسیار اهمیت دارد، چون اساساً باید ببینیم در موضوع قابلیت ملکیت تصویر می‌شود یا نه؛ این یک پایه و اساس برای بحث از ادله این مسئله است. گفتیم اهم اموری که

جلسه ۱۳ – PDF جلسه سیزدهم مقدمات – مقدمه هفتم: موضوع مالکیت فکری – سه پرسش – پرسش سوم: چیستی موضوع مالکیت معنوی – مقدمه – ۱. اقسام کلی موضوع – ۲. اهمیت تعیین موضوع – احتمالات هفت‌گانه در موضوع –  احتمال اول: عین جزئی خارجی – بررسی احتمال اول – احتمال دوم: عین کلی خارجی – بررسی احتمال دوم – احتمال سوم: فعل پدید آورنده – بررسی احتمال سوم    ۱۴۰۴/۰۸/۰۶                                                خلاصه جلسه گذشته بحث در موضوع مالکیت معنوی یا فکری بود؛ عرض کردیم سه پرسش در مورد موضوع مالکیت معنوی مطرح است. یکی اینکه آیا موضوع

جلسه ۱۲ – PDF جلسه دوازدهم مقدمات – مقدمه هفتم: موضوع مالکیت معنوی – سه پرسش – پرسش دوم: وحدت یا تعدد موضوع؟ – وجه پرسش – دیدگاه‌های سه‌گانه – دیدگاه اول و بررسی آن – دیدگاه دوم و بررسی آن – دیدگاه سوم (نظر برگزیده) ۱۴۰۴/۰۷/۳۰   خلاصه جلسه گذشته مقدمه هفتم از مقدماتی که به مسئله مالکیت معنوی مربوط است، پیرامون موضوع مالکیت معنوی است. عرض کردیم سه پرسش در این مقام مطرح است؛ پرسش اول اینکه آیا موضوع مالکیت معنوی قدیمی است یا جدید؟ به این پرسش پاسخ دادیم. پرسش دوم: وحدت یا تعدد موضوع؟ پرسش دوم این است که موضوع مالکیت معنوی، واحد است یا متعدد؟ وجه پرسش وجه اینکه این پرسش مطرح می‌شود، این است

جلسه ۱۱ – PDF جلسه یازدهم مقدمات – مقدمه هفتم: موضوع مالکیت فکری – سه پرسش – پرسش اول: موضوع جدید یا قدیمی؟ – دیدگاه اول و دوم – دیدگاه برگزیده – پرسش دوم: وحدت یا تعدد موضوع؟ ۱۴۰۴/۰۷/۲۹                                                   خلاصه جلسه گذشته مقدمه ششم درباره پیشینه مالکیت معنوی یا فکری بود؛ ما اجمالاً درباره پیشینه هر دو شاخه اصلی مالکیت معنوی مطالبی را بیان کردیم و پس از آن به تاریخچه و سیر تطور این مالکیت در ایران به حسب تصویب قوانین اشاره‌ای داشتیم؛ همچنین درباره تاریخچه و پیشینه این نوع از مالکیت در تاریخ اسلام، مطالبی را عرض کردیم. همانطور که قبلاً هم گفتیم، هم برای آشنایی با این موضوع، واژه‌ها و مفاهیمی که باید با آنها

جلسه ۱۰ – PDF جلسه دهم مقدمات – مقدمه ششم: پیشینه مالکیت معنوی – مالکیت معنوی در ایران – ۳. پس از انقلاب – پیشینه مالکیت معنوی در جهان اسلام      ۱۴۰۴/۰۶/۲۳   خلاصه جلسه گذشته در مقدمه ششم از مقدمات بحث از مالکیت معنوی، درباره پیشینه این نوع از مالکیت و دو شاخه اصلی آن به صورت خیلی مختصر مطالبی را عرض کردیم. بعد از آن، به پیشینه مالکیت ادبی و هنری و همچنین مالکیت صنعتی در ایران اشاره‌ای داشتیم و سیری که از ابتدا تا به امروز به حسب تصویب قوانین و مقررات و آیین‌نامه‌های اجرایی طی کرده است. ۳. مالکیت معنوی پس از انقلاب در این بخش نکته‌ای باقی مانده است که اشاره به آن مفید

جلسه ۹ – PDF جلسه نهم مقدمات – مقدمه ششم: پیشینه مالکیت معنوی – ۲. پیشینه مالکیت صنعتی – پیشینه مالکیت معنوی در ایران – ۱. پیشینه مالکیت ادبی و هنری در ایران – ۲. پیشینه مالکیت صنعتی در ایران ۱۴۰۴/۰۷/۲۲       خلاصه جلسه گذشته بحث در پیشینه مالکیت معنوی و سیر تطور آن بود؛ گفتیم با توجه به اینکه مالکیت معنوی دو شاخه اصلی دارد، یکی مالکیت ادبی و هنری، و دیگری مالکیت صنعتی، و سوابق اینها با هم تفاوت دارد، بهتر آن است که بحث از تایخچه و پیشینه مالکیت معنوی را در این دو شاخه جداگانه ذکر کنیم. جلسه گذشته درباره پیشینه و تاریخچه مالکیت ادبی و هنری به صورت اجمالی مطالبی را بیان کردیم. ۲. پیشینه مالکیت

جلسه ۲ – PDF جلسه دوم تورم و کاهش ارزش پول، مسأله‌ای جدید یا قدیمی – احتمالات سه‌گانه – نظر برگزیده – شواهد ۱۴۰۲/۰۷/۱۹ تورم و کاهش ارزش پول، مسأله‌ای جدید یا قدیمی درباره عنوان بحث و اهمیت و گستره بحث از کاهش ارزش پول و بررسی آثار فقهی آن، در جلسه گذشته مطالبی را عرض کردیم. پرسشی که در پایان درس مطرح کردیم، این بود که آیا این موضوع و مسأله از مسائل مستحدثه محسوب می‌شود یا از مسائل قدیمی است؟ احتمالات سه‌گانه ۱. یک فرض این است که ما به طور کلی بگوییم این از مسائل مستحدثه است و هیچ سابقه‌ای برای آن در گذشته نمی‌توانیم پیدا کنیم. ۲. فرض دیگر این است که به طور کلی این

جلسه ۱ – PDF جلسه اول  عنوان بحث – نسبت بین تورم و کاهش ارزش پول ۱۴۰۲/۰۷/۱۸                                                                           عنوان بحث عنوان بحث روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه، کاهش ارزش پول و بررسی آثار فقهی آن است. این عنوان در موارد بسیاری با عنوان تورم یکسان دانسته می‌شود؛ در مواردی به جای هم استعمال می‌شوند. ما فعلاً وارد این بحث که آیا این دو عنوان مساوی و مرادف هم هستند یا نسبت بین آنها غیر از تساوی است، تفصیلاً نمی‌شویم. این بعد از تبیین مسأله تورم

عصر ایران: در گفت و گوهای قبلی تأثیرات متقابل مدرنیته و حوزه های علمیه را از زوایای مختلف بررسیدیم و از جمله درباره تاثیر مدرنیته بر متون درسی و علوم حوزوی، تاثیر مدرنیته بر زیست حوزویان و نیز تاثیر مدرنیته بر دین ایرانیان از زبان صاحب نظران شنیدیم و خواندیم.    در این بخش سراغ مدیر و مؤسس پژوهشگاه فقه معاصر و استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و یکی از مجتهدان نواندیش حوزوی- آیت‌الله سید مجتبی نورمفیدی – رفته ایم تا دربارۀ تاثیرات متقابل مدرنیته و فقه بر یکدیگر بشنویم و به مخاطبان عصر ایران منتقل کنیم:  از زمان ورود مدرنیته به کشور یا جان گرفتن این فصل در کشور ایران، اتفاقاتی افتاد که بعضی از این

جلسه ۴۶ – PDF جلسه چهل و ششم بررسی فقهی – ۲. معامله رمز ارز – نکته مهم – اشکال یازدهم: اعانه بر اثم –  بررسی اشکال یازدهم ۱۴۰۲/۰۳/۰۶      خلاصه جلسه گذشته چون این هفته احتمالاً هفته آخر درسی امسال است، اگر بخواهیم مسأله جدیدی از کتاب نکاح شروع کنیم ممکن است به پایان نرسد؛ هفته آینده هم دو سه روز تعطیلی دارد و این هفته هم چهارشنبه تعطیلی است و سه‌شنبه هم برنامه‌ای دارم؛ لذا سه روز باقی مانده است. به نظرم رسید که در این جلسات باقی مانده بحث رمز ارزها را دنبال کنیم که ان‌شاءالله تمام شود. عرض کردیم در مورد معامله رمز ارز شبهاتی مطرح شده است؛ تا اینجا ده شبهه را بررسی کردیم