دروس

خارج اصول – جلسه دوم – تعریف مطلق و مقید –بررسی تعریف مشهور – اشکال سوم و چهارم

جلسه دوم – PDF جلسه دوم تعریف مطلق و مقید –بررسی تعریف مشهور – اشکال سوم و چهارم ۱۴۰۱/۰۷/۱۱ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم مشهور تعریفی را از مطلق و مقید ارائه داده‎اند که مبتلا به اشکالات عدیده‎ای است. دو اشکال را دیروز بیان کردیم. اشکال اول مسئله عدم مانعیت از اغیار بود. یعنی انعکاسا این تعریف مشکل داشت. اشکال دوم هم عدم جامعیت نسبت به افراد بود یعنی اطرادا مشکل داشت. البته مصادیق و مثال‎های فراوانی برای این دو اشکال می‎توان بیان کرد و بزرگان هر یک از جهتی به این مطلب اشاره کرده‎اند. دو اشکال نیز امام خمینی به این تعریف ایراد کرده‎اند. تعریف این بود که مطلق عبارت است از «ما دل علی شایع فی جنسه» و

خارج فقه – جلسه دوم : احکام عقد – مسأله ۱ – توضیح کلی – فرع اول – قول اول و بررسی آن – قول دوم و بررسی آن

جلسه دوم – PDF جلسه دوم  احکام عقد – مسأله ۱ – توضیح کلی – فرع اول – قول اول و بررسی آن – قول دوم و بررسی آن ۱۴۰۱/۰۷/۱۱ خلاصه جلسه گذشته در فرع اول از مسأله اولی بحث در این بود که آیا در عقد نکاح تنها زن می‌تواند موجب باشد و مرد به عنوان قابل، یا عکس آن هم جایز است؛ یعنی مرد هم می‌تواند موجب باشد و زن قابل. عرض کردیم چند قول در این مسأله وجود دارد؛ برخی فتوا به لزوم اینکه زن باید موجب باشد داده‌اند، برخی احتیاط وجوبی کرده‌اند و برخی احتیاط استحبابی کرده‌اند، برخی هم تفصیل داده‌اند در این مسأله که ما ادله اینها را ذکر خواهیم کرد. قول اول: فتوا به

قواعد فقهیه – جلسه دوم – تفاوت قواعد اصولی و فقهی – یازده معیار

جلسه دوم – PDF جلسه دوم  تفاوت قواعد اصولی و فقهی – یازده معیار ۱۴۰۱/۰۷/۱۰ تفاوت قواعد اصولی و فقهی جلسه گذشته درباره اهمیت قاعده عدم ولایت بر غیر که با تعابیر مختلفی در کتب فقهی یا قواعد فقهی از آن یاد شده، مطالبی را عرض کردیم. به حسب درخواست برخی از دوستان که می‌خواستند درباره معیار قاعده فقهی و تفاوت آن با قاعده اصولی سخن گفته شود، ما وعده دادیم به اجمال در این رابطه سخن بگوییم. اگرچه تفصیلاً در ابتدای بحث اصول و در هنگام تعریف علم اصول و قاعده اصولی، بحثی را مطرح کرده‌ایم که می‌توانید به آنجا رجوع کنید؛ اما به طور خیلی خلاصه به این مسأله می‌پردازم. نظرات مختلفی درباره تفاوت و نسبت قاعده اصولی

خارج اصول – جلسه اول – تعریف مطلق و مقید – تعریف مشهور – بررسی تعریف مشهور

جلسه اول – PDF جلسه اول تعریف مطلق و مقید – تعریف مشهور – بررسی تعریف مشهور ۱۴۰۱/۰۷/۱۰ اثر عمل بر علم قال رسول الله(ص): «مَن عَمِلَ بِما يَعلَمُ وَرَّثَهُ اللَّهُ عِلمَ ما لَم يَعلَم »؛ کسی که عمل کند به آنچه که می‎داند، خداوند علم و دانش آن چرا که نمی‎داند را نیز به او عطا می‎کند. البته این روایت با تعابیری نظیر همین عبارت با تفاوت‎های جزیی از حضرت علی (علیه السلام)، امام باقر (علیه السلام) و امام صادق (علیه السلام) نقل شده است. بر طبق این روایت کسی که به دانسته‎های خودش عمل کند این آمادگی و استعداد و زمینه را پیدا می‎کند که خداوند نسبت به آنچه که نمی‎داند نیز به او آگاهی دهد. البته این

خارج فقه – جلسه اول – احکام عقد – مسأله ۱ – توضیح کلی – فرع اول

جلسه اول – PDF جلسه اول احکام عقد – مسأله ۱ – توضیح کلی – فرع اول ۱۴۰۱/۰۷/۱۰ ارزش علم قال علی(ع): «كُلُّ وِعَاءٍ يَضِيقُ بِمَا جُعِلَ فِيهِ إِلاَّ وِعَاءُ اَلْعِلْمِ فَإِنَّهُ يَتَّسِعُ». امیرالمؤمنین(ع) می‌فرماید: هر ظرفی به واسطه آن چیزی که در آن قرار داده می‌شود، تنگ‌تر و محدود‌تر می‌شود، با هر ابعادی آن را در نظر بگیریم، با محتوای خودش و به حسب آن مقداری که در آن ظرف ریخته می‌شود، محدودتر می‌شود؛ از یک ظرف کوچک بگیرید تا ظرف‌های بزرگ، چه طبیعی و چه غیرطبیعی. …. پس هر ظرف و هر وعائی با آنچه که در آن ظرف ریخته می‌شود، محدود و تنگ می‌شود؛ مگر ظرف دانش و علم که نه تنها با محتوای خودش و آن

قواعد فقهیه – جلسه اول – قاعده عدم ولایت بر غیر – بیان اهمیت قاعده

جلسه اول – PDF جلسه اول  قاعده عدم ولایت بر غیر – بیان اهمیت قاعده ۱۴۰۱/۰۶/۱۲ قاعده عدم ولایت بر غیر قاعده‎ای که قرار است درباره آن بحث شود، قاعده عدم ولایت بر غیر است. این قاعده ممکن است به نظر بدوی چندان اهمیت نداشته باشد؛ چون اینکه کسی بر دیگری ولایت ندارد، واضح و بدیهی است و اساساً شاید در ذهن بعضی این باشد که این اصلاً قاعده فقهی نیست؛ همانطور که در بسیاری از کتاب‌های فقهی از آن تعبیر اصل عدم ولایت کسی بر دیگری شده است. لذا برخی می‎گویند این اساساً یک اصل عملی است یا چیزی شبیه به بعضی از اصولی که در فقه مورد استفاده قرار می‌گیرد، مثل اصالة اللزوم و امثال اینها. اما با

قواعد فقهیه – جلسه هفتاد و دوم – معیارهای تشخیص مصلحت – معیار چهارم: ابتناء بر کارشناسی و مشورت – بررسی امکان معیار چهارم در مراحل استنباط و امتثال اقسام سه‌گانه حکم – معیار پنجم: حفظ نظام- معیار ششم: تسهیل بر مکلفین      

جلسه ۷۲ – PDF جلسه هفتاد و دوم  معیارهای تشخیص مصلحت – معیار چهارم: ابتناء بر کارشناسی و مشورت – بررسی امکان معیار چهارم در مراحل استنباط و امتثال اقسام سه‌گانه حکم – معیار پنجم: حفظ نظام- معیار ششم: تسهیل بر مکلفین   ۱۴۰۱/۰۳/۰۴           خلاصه جلسه گذشته بحث در معیارها و ضوابط تشخیص مصلحت بود؛ رسیدیم به معیار چهارم یعنی ابتناء بر کارشناسی و مشورت. محصل مطالبی که جلسه گذشته عرض کردیم، این است که در اصل اینکه در امور مربوطه انسان باید به کارشناس رجوع کند و اهل مشورت باشد، بحثی نیست و ما این را مفروغ عنه می‌گیریم؛ چون اگر بخواهیم ادله این دو مسأله را هم ذکر کنیم، این نیازمند فرصت بیشتری است. بر

خارج فقه – جلسه صد و نهم – عقد نکاح –  بررسی اعتبار ماضویت – ادله اعتبار – دلیل اول، دوم، سوم، چهارم، پنجم و بررسی آنها – دلیل عدم اعتبار – نتیجه

جلسه ۱۰۹ – PDF جلسه صد و نهم عقد نکاح – بررسی اعتبار ماضویت – ادله اعتبار – دلیل اول، دوم، سوم، چهارم، پنجم و بررسی آنها – دلیل عدم اعتبار – نتیجه ۱۴۰۱/۰۳/۰۴ خلاصه جلسه گذشته بحث در اعتبار ماضویت در عقد نکاح بود؛ عرض کردیم مرحوم سید درباره این شرط می‌فرماید احتیاط مستحب آن است که ماضویت در عقد نکاح معتبر است، و بر این اساس فرموده‌اند «فیکفی المستقبل و الجملة الخبریة کأن یقول ازوجک أو أنا مزوجک فلانه»، چون احتیاط مستحب است که ماضویت در عقد نکاح معتبر است، لذا اگر کسی به صورت صیغه مستقبل یا مضارع، عقد نکاح را جاری کند و به صورت جمله خبریه بگوید «ازوجک» یا «أنا مزوجک فلانه» این کفایت می‌کند