دروس

شرح رساله الحقوق – جلسه هفتاد و پنجم – مبنای ثبوت حق برای چشم – حق اول چشم – انواع کلی نگاه حرام

جلسه ۷۵ – PDF جلسه هفتاد و پنجم مبنای ثبوت حق برای چشم – حق اول چشم – انواع کلی نگاه حرام ۱۴۰۱/۰۸/۱۸ شرح رساله الحقوق عرض کردیم که امام سجاد (علیه السلام) فرمودند: «وَ أَمَّا حَقُّ بَصَرِکَ فَغَضُّهُ عَمَّا لاَ یَحِلُّ لَکَ»، حق چشم تو این است که آن را فرو ببندی از آنچه که بر تو حلال نیست. مبنای ثبوت حق برای چشم ما عرض کردیم چشمها بر دو دسته هستند، یک نوعی از چشم‎ها دروازه معرفت و آگاهی واقع می‎شوند، یک نوعی از چشمها به کلی این باب را می‎بندند «لَهُمْ أَعْيُنٌ لا يُبْصِرُونَ بِها»؛ اما حالا که این چشم‎ها این ظرفیت را دارند، هم امانت هستند و هم نعمت و چون اینچنین است، یک مسئولیت‏هایی را

قواعد فقهیه – جلسه دهم – نسبت سایر ولایات با اصل عدم ولایت بر غیر – کلام بعض الاعلام در حکومت چهار اصل بر اصل عدم ولایات   

جلسه ۱۰ – PDF جلسه دهم  نسبت سایر ولایات با اصل عدم ولایت بر غیر – کلام بعض الاعلام در حکومت چهار اصل بر اصل عدم ولایات     ۱۴۰۱/۰۸/۲۱           خلاصه جلسه گذشته ادله اصل عدم ولایت بر غیر معلوم شد و اعتبار و مشروعیت آن ثابت گردید. لکن مسأله مهمی که اینجا باید به آن پرداخته شود، این است که این یک اصل اولی است یا ثانوی؛ این سؤال بسیار مهمی است. اگر گفتیم اصل اولی است، یعنی ثبوت ولایت برای هر کسی نیازمند دلیل و بیان چگونگی استثنا و تخصیص است. اگر گفتیم یک اصل ثانوی است، یعنی اصل یا اصولی مقدم بر این و در رتبه قبل از این یا در رتبه هم

خارج اصول – جلسه بیست و ششم – مقدمات حکمت  – کلام محقق نایینی در مورد مقدمه اول و بررسی آن – مقدمه سوم: عدم ذکر قید – جهت اول: تبیین مقدمه – جهت دوم: بررسی مقدمیت

جلسه ۲۶ – PDF جلسه بیست و ششم مقدمات حکمت  – کلام محقق نایینی در مورد مقدمه اول و بررسی آن – مقدمه سوم: عدم ذکر قید – جهت اول: تبیین مقدمه – جهت دوم: بررسی مقدمیت ۱۴۰۱/۰۸/۲۱ تا اینجا دو مقدمه را مورد بررسی قرار دادیم. مقدمه اول این بود که امکان اطلاق و تقیید وجود داشته باشد. یک مطلبی مربوط به مقدمه اول باقی مانده که آن را نیز عرض می کنیم و انشاء الله بحث از مقدمه سوم را شروع می‎کنیم. عرض کردیم بسیاری این مقدمه را ذکر نکردند. خود محقق خراسانی این را به عنوان یک مقدمه نفرموده، لکن بعضی مثل محقق نایینی آن را به عنوان یک مقدمه قرار دادند، ولی ایشان عدم قدر متیقن

خارج فقه – جلسه پانزدهم – احکام عقد – مسأله ۲ –  مقام اول: الفاظ ایجاب: ۵. ایجاب به لفظ «امر» – اشکال مرحوم حکیم به روایت سهل ساعدی  

جلسه ۱۵ – PDF جلسه پانزدهم احکام عقد – مسأله ۲ – مقام اول: الفاظ ایجاب: ۵. ایجاب به لفظ «امر» – اشکال مرحوم حکیم به روایت سهل ساعدی  ۱۴۰۱/۰۸/۲۱   اشکال مرحوم حکیم به روایت سهل ساعدی در مسأله اتیان به لفظ امر در عقد نکاح، ادله جواز را ذکر کردیم؛ عمده دلیل روایت سهل ساعدی یا صحیحه محمد بن مسلم بود. اشکالاتی که نسبت به این روایت مطرح شده، بیان شد و همه آنها پاسخ داده شد. مرحوم آقای حکیم اشکالی به این روایت کرده‌اند که مناسب است متعرض آن اشکال شویم؛ مطلبی را فرموده‌اند که مورد اشکال مرحوم آقای خویی هم قرار گرفته است. چون مطالب آن مفید است، به نظر رسید که این مطلب هم بیان

خارج اصول – جلسه بیست و پنجم – مقدمات حکمت  – مقدمه دوم – اشکال چهارم و پاسخ آن – رسالة الحقوق – مبنای ثبوت حق برای چشم – حق اول چشم – انواع کلی نگاه حرام 

جلسه ۲۵ – PDF جلسه بیست و پنجم مقدمات حکمت  – مقدمه دوم – اشکال چهارم و پاسخ آن – رسالة الحقوق – مبنای ثبوت حق برای چشم – حق اول چشم – انواع کلی نگاه حرام  ۱۴۰۱/۰۸/۱۸ خلاصه جلسه گذشته در مورد مقدمه دوم اشکال دیگری مطرح است که در حقیقت اشکال چهارم محسوب می‎شود. دیروز نیز بعضی از دوستان این مسئله را مطرح کردند که به شکل کامل‎تر و فنی‎تر آن پرسش را مطرح می‎کنم و پاسخ می‎دهم. اشکال چهارم مقدمه دوم این بود که متکلم در مقام بیان مراد باشد. غیر از آن سه اشکال قبلی اشکال این است که: ما می‎گوییم متکلم در مقام بیان مراد باشد، یعنی همین مقدار که احراز نکنیم در مقام بیان،

فقه معاصر – جلسه یازدهم – موضوع شناسی –  مزایای رمز ارزها – معایب رمز ارزها – انواع رمز ارزها  

جلسه ۱۱- PDF جلسه یازدهم موضوع شناسی –  مزایای رمز ارزها – معایب رمز ارزها – انواع رمز ارزها   ۱۴۰۱/۰۸/۱۸   مزایای رمز ارزها عرض شد رمز ارزها دارای مزایا و معایبی هستند؛ به چند مزیت از مزایای رمز ارزها اشاره کردیم. علاوه بر چهار مزیت گفته شده، دو سه مزیت دیگر هم می‌توان برای آنها ذکر کرد. ۵. یکی اینکه امکان جعل و تقلب در این قسم از پول یا دارایی بسیار کم است، برخلاف پول‌های کاغذی یا دارایی‌های فیزیکی که ممکن است تقلب و جعل در آنها ممکن باشد که هست، هر چند تلاش می‌کنند این امکان را ضعیف‌تر کنند؛ اما در عین حال در مقایسه با رمز ارزها می‌توانیم بگوییم رمز ارزها امکان جعل و تقلب در

تفسیر – جلسه هشتم – آیه ۴۸- بخش سوم – شبهات شفاعت – شبهه اول، دوم، سوم و بررسی آنها

جلسه ۸- PDF جلسه هشتم  آیه ۴۸- بخش سوم – شبهات شفاعت – شبهه اول، دوم، سوم و بررسی آنها ۱۴۰۱/۰۸/۱۷ شبهات شفاعت عرض شد به جز آیاتی که درباره شفاعت وجود دارد و از سوی منکران شفاعت به عنوان آیات متشابه قلمداد شده و به جز روایات که حمل بر معانی خاصی شده یا تأویل شده، برخی شبهات هم توسط منکران شفاعت مطرح گردیده و به واسطه این شبهات خواسته‌اند شفاعت را انکار کنند. ما به چند شبهه در این رابطه اشاره می‌کنیم. شبهه اول شفاعت در واقع به معنای دفع عذاب و عقاب است، نه رفع عقاب و عذاب. دفع عقاب یعنی اینکه کاری انجام شود که پیشگیری شود از امری که آن امر سبب عقاب شود. عقاب

خارج اصول – جلسه بیست و چهارم – مقدمات حکمت  – مقدمه دوم – ثمره عملی اختلاف در مقصود از مراد    

جلسه ۲۴ – PDF جلسه بیست و چهارم  مقدمات حکمت  – مقدمه دوم – ثمره عملی اختلاف در مقصود از مراد      ۱۴۰۱/۰۸/۱۷     خلاصه جلسه گذشته نتیجه بحث در مقدمه دوم، از سه جهتی که متعرض شدیم، این است که به طور کلی اگر احراز کردیم متکلم در مقام بیان است که مشکلی نیست، اگر احراز کردیم در مقام بیان نیست و یقین کردیم که در مقام اهمال واجمال سخن گفته باز هم تکلیف روشن است. اما اگر شک کردیم که آیا متکلم در مقام بیان است یا خیر، همانگونه که محقق خراسانی فرمود، اصل این است که متکلم در مقام بیان باشد. یعنی خطابی که از متکلم صادر شده از سوی عقلاء، درچنین مواردی حمل می‎شود بر اینکه

فقه معاصر – جلسه دهم – موضوع شناسی –  توکن و تفاوت آن با رمز ارز – انواع توکن – مزایای رمز ارزها          

جلسه ۱۰ – PDF جلسه دهم موضوع شناسی –  توکن و تفاوت آن با رمز ارز – انواع توکن – مزایای رمز ارزها    ۱۴۰۱/۰۸/۱۷   توکن بحث در موضوع‌شناسی به درازا کشید و البته اجتناب‌ناپذیر بود؛ به هرحال برای اینکه بتوانیم بررسی دقیق فقهی درباره این موضوع داشته باشیم، ناچار هستیم ابعاد و زوایای مختلف این امر نوپدید را بشناسیم. گمان می‌کنم طی جلسات امروز و فردا این مسأله به پایان برسد و از هفته آینده بحث‌های حکم‌شناسی را آغاز کنیم. اصطلاحی که لازم است توضیحی درباره آن داده شود، «توکن» است؛ چون این اصطلاح در کنار رمز ارز زیاد به کار می‌رود و در موارد زیادی این دو را مترداف محسوب می‌کنند، اصطلاح توکن و رمز ارز به جای

تفسیر – جلسه هفتم – آیه ۴۸- بخش سوم – حقیقت شفاعت – شفاعت در قرآن نظر منکران درباره آیات شفاعت 

جلسه ۷ – PDF جلسه هفتم  آیه ۴۸- بخش سوم – حقیقت شفاعت – شفاعت در قرآن نظر منکران درباره آیات شفاعت  ۱۴۰۱/۰۸/۱۶ خلاصه جلسه گذشته بحث در استدلال بعضی از منکران شفاعت به آیات قرآن بود. بعد از آنکه حقیقت شفاعت را بیان کردیم، عرض کردیم در قرآن سه دسته آیات یا به تعبیر دیگر دو دسته آیات پیرامون شفاعت وجود دارد؛ یک دسته شفاعت را نفی کرده مطلقا، یک دسته هم فی‌الجمله اثبات می‌کند. البته دسته‌ای از آیات هم شفاعت را نسبت به گناهکاران و مجرمان نفی کرده است. یک گروه از منکران شفاعت گفتند دو دسته از این سه دسته نفی شفاعت کرده، یا نفی مطلق شفاعت یا نفی سودمندی شفاعت برای مجرمان. آن دسته‌ای که فی‌الجمله