دروس

خارج اصول – جلسه اول – مباحث مقدماتی – واجب نفسی و غیری – مروری بر گذشته

جلسه ۱ – PDF جلسه اول مباحث مقدماتی – واجب نفسی و غیری – مروری بر گذشته ۱۳۹۶/۰۷/۱۵   مروری بر مباحث سال گذشته جلسه اول بحث اصول در سال جدید را با روایتی از امیرالمومنین علی(ع) شروع می کنیم و انشاء الله این بیانات و این نصایح راهنمای ما در زندگی و به خصوص در سال تحصیلی جدید باشد که با انگیزه و همت بالا و با تلاش جدید و کوشش مطلوب، بتوانیم از عمر و زندگی¬مان بهره های لازم و وافی را ببریم. امامت علم برای عمل  امیرالمومنین علی(ع) می فرماید:«الْعِلْم إِمَام الْعَمَل وَ الْعَمَلِ تَابعهُ، يلهم بِهِ السُّعَدَاءَ وَ يُحَرِّمْهُ الْأَشْقِيَاء» دانش وعلم پیشوای عمل و عمل تابع و پیرو آن است. به سعادت مندان و خوشبختان

جلسه شصت و هشتم اجتماع امر و نهی– ادله جواز – دلیل سوم و چهارم و بررسی آن‎ها

جلسه ۶۸ – PDF جلسه شصت و هشتم اجتماع امر و نهی– ادله جواز – دلیل سوم و چهارم و بررسی آن‎ها ۱۳۹۸/۱۱/۱۲   ادله جواز اجتماع  در بحث از ادله جواز اجتماع امر و نهی تا کنون از ادله‎ای که محقق خراسانی در کفایه بیان کردند دو دلیل را ذکر  کردیم و اشکالات ایشان را به این دو دلیل بررسی کردیم. دلیل سوم «احسن دلیل علی جواز الشئ و امکانه وقوعه فی الخارج»؛ این یک دلیل کاملا واضح و روشن است. یعنی اگر معلوم شد چیزی در خارج تحقق پیدا کرده است دیگر جایی برای تردید در استحاله و جواز آن نیست، زیرا این مورد قطعا ممکن و جایز بوده که در خارج محقق شده است، قوی‎ترین دلیل و

جلسه شصت و هفتم – اجتماع امر و نهی – ادله جواز – دلیل دوم و بررسی آن

جلسه ۶۷ – PDF جلسه شصت و هفتم اجتماع امر و نهی – ادله جواز – دلیل دوم و بررسی آن ۱۳۹۸/۱۱/۰۲   دلیل دوم دلیل دومی که محقق خراسانی بر جواز اجتماع امر و نهی ذکر کرده‎اند با یک مقدمه آغاز می‎شود. آن مقدمه عبارت است از اینکه: در بحث مقدمه واجب گفته شد اگر ذی المقدمه‎ای مقدمات متعدد داشته باشد و بعضی از این مقدمات حرام و برخی مباح باشند سؤال این است که اگر امکان اتیان به ذی المقدمه از طریق مقدمه مباح فراهم باشد اما در عین حال این مقدمه ترک شود و با توسل به مقدمه حرام عبد به ذی المقدمه برسد، آیا حرمت از روی این مقدمه برداشته می‎شود و وجوب به عنوان وجوب

شرح رساله حقوق – جلسه بیست و نهم – مهمترین نتیجه عبادت خالصانه – حقیقت کفایت خداوند

جلسه ۲۹ – PDF جلسه بیست و نهم مهمترین نتیجه عبادت خالصانه – حقیقت کفایت خداوند ۱۳۹۸/۱۱/۱۹ مهمترین نتیجه عبادت خالصانه «فَأَمَّا حَقُ‏ اللَّهِ‏ الْأَكْبَرُ فَإِنَّكَ تَعْبُدُهُ لَا تُشْرِكُ بِهِ شَيْئا». ما این جمله را توضیح دادیم؛ اگر بخواهیم تمام آنچه را که تا اینجا گفتیم در دو جمله بیان کنیم، این است که بزرگترین حق خداوند بر انسان که هیچ حقی بالاتر و برتر از آن نیست، این است که انسان خداوند را عبادت خالصانه کند، خالصانه عبادت کند. با معنایی که برای عبادت گفتیم، عبادت یک وجه آن مناسک است، عبادت معنای اعمی دارد. انسان باید هم در اعتقادات و هم در خُلقیات و هم در اعمالش روح بندگی و تسلیم آن هم خالصانه، در برابر خدا داشته باشد.

جلسه صد و پنجم – مسأله سوم – مقام دوم: بررسی اشتراط فقر در ابن السبیل

جلسه ۱۰۵ – PDF جلسه صد و پنجم مسأله سوم- مقام دوم: بررسی اشتراط فقر در ابن السبیل ۱۳۹۷/۰۲/۱۸           خلاصه جلسه گذشته نتیجه بحث در مقام اول این شد که فقر در ایتام و مساکین معتبر است و با توجه به آن‎چه که در استدلال بر اشتراط فقر گفته شد، پاسخ قائلین به عدم اشتراط هم معلوم می‎شود. آن‎ها به اطلاق آیه تمسک کرده بودند و نتیجه گرفتند که یتیم و مسکین چون در آیه به صورت مطلق آمده، می‎تواند خمس بگیرد، چه فقیر باشد و چه نباشد. با توجه به ادله‎ای که اقامه شد، هم روایات و هم ارتکاز عقلا و متشرعه به عنوان قرائن لفظی و لبّی می‎تواند اطلاق آیه را تقیید کند

جلسه صد و چهارم – مسأله سوم

جلسه ۱۰۴ – PDF جلسه صد و چهارم مسأله سوم ۱۳۹۷/۰۲/۱۷         مسأله سوم «الأقوى اعتبار الفقر في اليتامى أما ابن السبيل أي المسافر في غير معصية فلا يعتبر فيه في بلده، نعم يعتبر الحاجة في بلد التسليم و إن كان غنيا في بلده كما مرّ في الزكاة». موضوع مسئله در مسأله سوم بحث از شرط دیگری در اصناف سه‎گانه مستحقین خمس است. تا این‎جا درباره برخی از شروط عامه در اصناف سه‎گانه بحث شد. سه شرط مورد رسیدگی قرار گرفت؛ یکی مسأله سیادت بود، دوم مسأله ایمان و سوم مسأله عدالت. نتیجه بحث درباره این شروط آن شد که سیادت در این سه صنف معتبر است لکن بنائاً علی المشهور به یک معناست و بنائاً علی

جلسه صد و سوم – مسأله دوم – مطالب سه گانه در ذیل مسئله

جلسه ۱۰۳ – PDF جلسه صد و سوم مسأله دوم- مطالب سه گانه در ذیل مسئله ۱۳۹۷/۰۲/۱۶         مطالب سه گانه در ذیل مسئله عرض شد امام(ره) بعد از بحث از اعتبار ایمان و عدالت در اصناف سه‎گانه از مستحقین خمس، متعرض سه مطلب در مسأله اول شده‎اند. مطلب اول: دفع خمس به متجاهر به فسق مطلب اول درباره دفع خمس به متجاهر به فسق است؛ یعنی کسی که مرتکب کبیره است و فاسق است، به علاوه متجاهر به فسق هم هست؛ اهل تهتک و اهل تجاهر به فسق است و به عنوان فاسق معروف و مشهور است و همه او را به این عنوان می‎شناسند. امام در این باره می‎فرماید: «و الأحوط عدم الدفع إلى المتهتك

جلسه صد و دوم – مسأله دوم- مقام دوم : بررسی اعتبار عدالت در اصناف ثلاثة

جلسه ۱۰۲ – PDF جلسه صد و دوم مسأله دوم- مقام دوم: بررسی اعتبار عدالت در اصناف ثلاثة ۱۳۹۷/۰۲/۱۵         خلاصه جلسه گذشته بحث در اعتبار عدالت در مستحقین خمس بود. عرض شد عمده دلیل قائلین به عدم اعتبار عدالت، این است که خمس بدل از زکات است و مقتضای بدلیت این است که هر آنچه در زکات معتبر است، در خمس نیز معتبر باشد و آنچه در زکات معتبر نیست، در خمس نیز معتبر نیست. به علاوه در باب خمس ما دلیلی بر اعتبار عدالت در مستحقین خمس نداریم. سپس ادله اعتبار عدالت در زکات مورد بررسی قرار گرفت و عرض شد چند دلیل بر اعتبار عدالت در زکات اقامه شده که همگی مورد اشکال قرار

جلسه صد و یکم – مسأله دوم – مقام دوم: بررسی اعتبار عدالت در اصناف ثلاثة

جلسه ۱۰۱ – PDF جلسه صد و یکم مسأله دوم- مقام دوم: بررسی اعتبار عدالت در اصناف ثلاثة ۱۳۹۷/۰۲/۱۱         خلاصه جلسه گذشته مقام دوم در مسأله دوم، درباره اعتبار عدالت است. یعنی بحث در این است که آیا در اصناف سه‎گانه به عنوان مستحقین خمس، عدالت معتبر است یا خیر؟ اگر گفتیم عدالت معتبر است، قهراً بر اساس تعریفی که از عدالت می‎کنیم، باید این خصوصیت در اصناف ثلاثه باشد تا بتوانیم به او خمس دهیم؛ و اگر این خصوصیت نباشد، نمی‎توان به او خمس داد. امام(ره) در مورد اعتبار عدالت می‎فرماید: «و لا یعتبر العدالة علی الأصح». مشهور نیز همین نظر را دارند که عدالت در اصناف سه‎گانه معتبر نیست. مرحوم سید در عروه نیز

جلسه صد – مسأله دوم – مقام اول: بررسی اعتبار ایمان در اصناف ثلاثة – بررسی مسئله طبق مبنای مشهور و مبنای مختار

جلسه ۱۰۰ – PDF جلسه صد مسأله دوم- مقام اول: بررسی اعتبار ایمان در اصناف ثلاثة- بررسی مسئله طبق مبنای مشهور و مبنای مختار ۱۳۹۷/۰۲/۱۰         بررسی مسئله طبق مبنای مشهور و مبنای مختار در بحث از اعتبار ایمان در اصناف سه‎گانه که مستحق خمس هستند، ادله مشهور مبنی بر اعتبار ایمان ذکر شد. از این هفت دلیل هیچ یک نتوانست مدعای مشهور را ثابت کند. نتیجه بحث بعد از بررسی ادله می‎بایست علی کلا المبنیین مورد ملاحظه قرار گیرد؛ چون عرض کردیم در مورد اینکه خمس متعلق به چه کسی است و آیا به سهام سته تقسیم می‎شود یا خیر، طبق مبنای مشهور متعلق به شش گروه است و لذا به شش سهم تقسیم می‎شود؛ خدا،