دروس

جلسه پنجاه و دوم – آیا نهی از شئ مقتضی فساد است یا خیر؟مقام اول: عبادات – جهت اول: جهت لفظی

جلسه ۵۲ – PDF جلسه پنجاه و دوم آیا نهی از شئ مقتضی فساد است یا خیر؟مقام اول: عبادات – جهت اول: جهت لفظی ۱۳۹۹/۰۹/۲۴         خلاصه جلسه گذشته بحث در اشکالاتی بود که به کلام محقق خراسانی درباره اقسام نهی از حیث متعلق و اینکه کدام قسم داخل در محل نزاع و کدام خارج از محل نزاع هستند، وارد شده است. تا کنون چهار اشکال مهم مطرح شد و مورد بررسی قرار گرفت. ادامه اشکال پنجم این اشکال مربوط به بخشی از سخنان محقق خراسانی است که در قسم چهارم و پنجم فرمودند. ایشان وصف را به ملازم و مفارق تقسیم کردند و در بعضی از این اقسام قائل به این شدند که داخل در محل

جلسه پنجاه و یکم – مسئله ۲۲- مستثنیات حرمت نظر و لمس – ادله استثناء – ادله عامه – دلیل اول: روایات اضطرار- اشکال محقق خویی     

جلسه ۵۱ – PDF جلسه پنجاه و یکم مسئله ۲۲- مستثنیات حرمت نظر و لمس – ادله استثناء – ادله عامه – دلیل اول: روایات اضطرار- اشکال محقق خویی ۱۳۹۹/۰۹/۲۳         ادله استثناء بعد از بیان اقوال و انظار درباره مستثنیات از حرمت نظر و لمس، و همچنین دسته‌بندی دیدگاه‌ها، نوبت به بررسی مستندات و ادله مستثنیات از حرمت نظر و لمس می‌رسد. عرض شد عناوینی که در کلمات فقها ذکر شده، مختلف است؛ بعضی به یک عنوان اکتفا کرده‌اند؛ برخی دو عنوان و بعضی بیشتر ذکر کرده‌اند. در عین حال برخی یک ملاک کلی ارائه داده‌اند و بقیه را مثال و مصداق برای آن دانسته‌اند. به‌هرحال تفاوت انظار را ملاحظه فرمودید. حالا می‌خواهیم ببینیم ادله چه

جلسه پنجاه و یکم – آیا نهی از شئ مقتضی فساد است یا خیر؟ امر دهم: اقسام نهی به حسب متعلق – بررسی کلام محقق خراسانی – بررسی اشکال چهارم

جلسه ۵۱ – PDF جلسه پنجاه و یکم آیا نهی از شئ مقتضی فساد است یا خیر؟ امر دهم: اقسام نهی به حسب متعلق – بررسی کلام محقق خراسانی – بررسی اشکال چهارم ۱۳۹۹/۰۹/۲۳         خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم درباره کلام محقق خراسانی پیرامون اقسام نهی به حسب متعلق و دخول برخی از اقسام در محل نزاع و خروج بعضی از آنها از محل نزاع اشکالاتی مطرح شده، از جمله اشکالی که محقق نایینی مطرح کردند. اشکال محقق نایینی به محقق خراسانی را دیروز ذکر کردیم ایشان نسبت به سخن محقق خراسانی در قسم دوم یعنی جایی که نهی به جزء عبادت متعلق می‏شود، تأمل و ملاحظه‎ای داشتند. می‏خواهیم ببینیم آیا این اشکال به محقق خراسانی

جلسه بیست و دوم – خاتمه – دو فرع و بررسی آنها

جلسه ۲۲ – PDF جلسه بیست و دوم خاتمه – دو فرع و بررسی آنها ۱۳۹۹/۰۹/۲۲ خاتمه از بحث های مربوط به قاعده جب تنها دو فرع باقی مانده که این دو فرع را هم انشاءالله متعرض شویم، دیگر بحثی باقی نمی‌ماند. فرع اول فرع اول این است که اگر کافری در اثناء عبادت مسلمان شود، آیا این مشمول قاعده قرار می‌گیرد یا نه؟ مثالش در مورد ماه رمضان است که کسی کافر است اما از مفطرات چیزی برای او پیش نیامده. وسط روزه ماه مبارک رمضان مسلمان می‌شود. در اینجا بحث است که آیا قاعده جبّ شامل این مورد و این مجموع می‌شود یا نه؟ اقوال ۱. یک قول این است که قاعده جب نسبت به مجموع این عبادت

جلسه پنجاه – مسئله ۲۲- مستثنیات حرمت نظر و لمس – اقوال و انظار در مورد ملاک استثناء – دسته‌بندی دیدگاه‌ها

جلسه ۵۰ – PDF جلسه پنجاه مسئله ۲۲- مستثنیات حرمت نظر و لمس – اقوال و انظار در مورد ملاک استثناء – دسته‌بندی دیدگاه‌ها ۱۳۹۹/۰۹/۲۲         اقوال و انظار در ملاک استثناء در مسأله ۲۲ هم نظر امام(ره) را توضیح دادیم و هم کلام مرحوم سید را و تفاوت آن با متن تحریر اجمالاً مورد اشاره قرار گرفت و ملاحظاتی که در این مقام قابل ذکر است تا حدودی مورد بحث قرار گرفت. قبل از اینکه وارد مستندات این مسأله شویم، اشاره‌ای به اقوال و انظار فقها در این موضوع لازم است، از این جهت که می‌تواند راهگشای ما در بررسی ادله باشد. ملاحظه فرمودید در تحریر عمدتاً روی دو عنوان تکیه شده است؛ مقام المعالجة و

جلسه پنجاه – آیا نهی از شئ مقتضی فساد است یا خیر؟ امر دهم: اقسام نهی به حسب متعلق – اشکالات کلام محقق خراسانی- اشکال دوم و سوم و چهارم

جلسه ۵۰ – PDF جلسه پنجاه آیا نهی از شئ مقتضی فساد است یا خیر؟ امر دهم: اقسام نهی به حسب متعلق – اشکالات کلام محقق خراسانی- اشکال دوم و سوم و چهارم ۱۳۹۹/۰۹/۲۲         خلاصه جلسه گذشته در بحث از اقسام نهی به حسب متعلق آن عرض کردیم محقق خراسانی ضمن اینکه پنج قسم برای نهی به این اعتبار ذکر کردند، فرمودند بعضی ازاین اقسام داخل محل نزاع و بعضی از محل نزاع خارج است. گفتیم اشکالاتی نسبت به این سخن محقق خراسانی وارد است. اشکال اول را دیروز عرض کردیم، و آن اینکه اساسا این بحث ارتباطی به مانحن فیه ندارد، زیرا اگر بحث از سرایت باشد، اینکه فساد جزء یا شرط یا وصف به

شرح رساله حقوق – جلسه سی و هشتم – نتیجه مقدمات پنج گانه – ادای حق نفس از مسیر ادای حق اعضای هفت‌گانه

جلسه ۳۸ – PDF جلسه سی و هشتم نتیجه مقدمات پنج گانه – ادای حق نفس از مسیر ادای حق اعضای هفت‌گانه ۱۳۹۹/۰۹/۱۹ نتیجه مقدمات پنج‌گانه پنج مقدمه ذکر کردیم؛ محصل مطالبی که در این پنج مقدمه گفتیم و نتیجه‌ای که از این مقدمات پنج‌گانه می‌گیریم این است که ادای حق نفس انسان، ادای حق خودِ انسانی، جدا از ادای حقوق اعضا و جوارح نیست. اگر انسان می‌خواهد خودش را به نحو کامل تحت بندگی و طاعت خدا قرار دهد، راهش این است که همه قوای حرکتی و ادراکی خود را در این مسیر تنظیم کند. انسان قوایی دارد؛ این قوا هر یک در مرتبه‌ای هستند. چه بگوییم قوای انسانی وجودی جز وجود نفس ندارند، کما ذهب الیه صدر المتألهین،

جلسه بیست و چهارم – آیه ۳۵ – بخش دوم – اراده و مشیت الهی – جریان حضرت آدم

جلسه ۲۴ – PDF جلسه بیست و چهارم آیه ۳۵ – بخش دوم – اراده و مشیت الهی – جریان حضرت آدم ۱۳۹۹/۰۹/۱۹ خلاصه جلسه گذشته ما در جلسه گذشته عرض کردیم حق در توجیه مخالفت آدم با نهی الهی کدام است و همچنین اشاره کردیم که بنا به گفته مرحوم علامه طباطبایی، آنچه در جریان حضرت آدم اتفاق افتاد، در واقع مشیت الهی و قضای حتمی خداوند تبارک و تعالی بوده که در عین اینکه آدم از أکل آن شجره منع و نهی شده بود، در عین حال مخالفت کند. چون اساسا آدم برای این خلق شده که در زمین باشد و از این مسیر به مقام قرب برسد. یعنی کأن این ماجراها و وردش به بهشت و مخالفتش،

جلسه چهل و نهم – مسئله ۲۲- مستثنیات حرمت نظر و لمس – بررسی عبارت تحریر و عروه

جلسه ۴۹ – PDF جلسه چهل و نهم مسئله ۲۲- مستثنیات حرمت نظر و لمس – بررسی عبارت تحریر و عروه ۱۳۹۹/۰۹/۱۹         خلاصه جلسه گذشته در مسأله ۲۲ سخن از مستثنیات حرمت نظر و لمس است؛ عرض کردیم نظر و لمس اجنبیه و اجنبی از سوی شخص غیرمماثل جایز نیست، لکن مواردی استثنا شده از حرمت نظر و لمس. عرض کردیم امام(ره) در مسأله ۲۲ دو مورد را استثنا کرد‌ه‌اند؛ مرحوم سید در عروه در مقام ذکر موارد استثنا، شش مورد را استثنا کرده‌اند. یک اشاره‌ای به تفاوت بین این دو سخن هم داشتیم؛ لکن هم درباره عبارت تحریر و هم در مورد عبارت مرحوم سید ملاحظه‌ای وجود دارد که این را قبل از ورود به

جلسه چهل و نهم – آیا نهی از شئ مقتضی فساد است یا خیر؟ امر دهم: اقسام نهی به حسب متعلق – بررسی کلام محقق خراسانی

جلسه ۴۹ – PDF جلسه چهل و نهم آیا نهی از شئ مقتضی فساد است یا خیر؟ امر دهم: اقسام نهی به حسب متعلق – بررسی کلام محقق خراسانی ۱۳۹۹/۰۹/۱۹         خلاصه جلسه گذشته در مورد اقسام نهی از حیث متعلق و اینکه آیا همه این اقسام داخل محل نزاع هستند یا بعضی از اقسام داخل محل نزاع هستند سخن محقق خراسانی ذکر شد. عرض کردیم اشکالاتی به این کلام وارد شده که این اشکالات بعضا به اصل انعقاد این مقدمه است که ضرورتی برای آن ندیدند و اینکه ربطی به بحثی ندارد، بعضی از این زاویه که نیازی به ذکر این اقسام نیست و بعضی از این زاویه که این بحث اجنبی عن المقام و همچنین