نکاح

جلسه ۳۱ – PDF جلسه سی و یکم  احکام عقد – مسأله ۱۰ – اعتبار تنجیز در عقد – صور مهم مسأله   ۱۴۰۱/۱۰/۱۲ خلاصه جلسه گذشته بحث در مسأله دهم درباره اشتراط تنجیز بود، اینکه عقد اگر بخواهد صحیح واقع شود، حتماً باید منجز باشد و تعلیق در عقد مبطل است. لکن عرض کردیم از آنجا که تعلیق دارای اقسامی است، صور مختلفی قابل تصویر است و چون بین این صور از جهاتی تفاوت‌هایی وجود دارد، بهتر آن است که صور مهمه این بحث را اجمالاً بیان کنیم و ببینیم در کدام یک از این صور مسأله مورد اتفاق است و کجا محل اختلاف. صور مهم مسأله براساس اقسامی که برای تعلیق و معلق علیه وجود دارد، حدود ۱۶ صورت

جلسه ۳۰ – PDF جلسه سی ام  احکام عقد – مسأله ۱۰ – اعتبار تنجیز در عقد – اقسام تعلیق – اقوال – کلام مرحوم سید و تفاوت آن با کلام امام ۱۴۰۱/۰۹/۲۸     مسأله ۱۰ – اعتبار تنجیز در عقد مسأله ۱۰: «يشترط في صحة العقد التنجيز، فلو علّقه على شرط و مجي‌ء زمان بطل، نعم لو علّقه على أمر محقق الحصول كما إذا قال في يوم الجمعة «أنكحت إن كان اليوم يوم الجمعة» لم يبعد الصحة». مسأله دهم مربوط به یکی دیگر از شرایط عقد است و آن هم تنجیز و قطعیت عقد و عدم تعلیق آن است؛ به عبارت دیگر تعلیق در عقد مبطل محسوب می‌شود فی‌الجمله، و تنجیز یکی از شرایط صحت عقد است. امام(ره)

جلسه ۲۹- PDF جلسه بیست و نهم احکام عقد – مسأله ۱۰ عروه – بررسی اعتبار اتحاد مجلس در عقد – کلام علامه در اعتبار اتحاد و بررسی آن – یک نکته در مورد عبارت مرحوم سید ۱۴۰۱/۰۹/۲۶ بررسی اعتبار اتحاد مجلس در عقد مسأله دیگری که به دنبال بحث از اعتبار موالات در عقد مطرح است و مرحوم سید در عروه آن را بیان کرده‌اند، لکن امام(ره) در تحریر متعرض آن نشده‌اند، مسأله اشتراط اتحاد مجلس ایجاب و قبول است. چون این را امام شرط نمی‌دانستند و به نظر ایشان شاید اهمیتی نداشته، متعرض نشده‌اند؛ اما مرحوم سید در عروه این را بیان کرده‌اند. این هم از متفرعات بحث موالات است، یعنی چون مسأله موالات در عقد بین ایجاب

جلسه ۲۸ – PDF جلسه بیست و هشتم  احکام عقد – مسأله ۹: بررسی اعتبار موالات در عقد – ادله عدم اعتبار – دلیل سوم – کلام مرحوم حکیم و بررسی آن ۱۴۰۱/۰۹/۲۱ دلیل سوم دو دلیل از ادله عدم اعتبار موالات را ذکر کردیم و مورد مناقشه قرار دادیم. دلیل سوم روایت سهل ساعدی است که به مناسبت‌های متعدد در مباحث گذشته نقل شد؛ همان روایتی که براساس آن زنی خدمت رسول خدا(ص) می‌رسد و از ایشان تقاضا می‌کند که او را به مردی تزویج کند. تقاضای او و سخن رسول خدا خطاب به جمع و بعد اعلام آمادگی یک مرد برای ازدواج و سپس گفتگوهایی که بین رسول خدا و آن مرد واقع شد تا منتهی شد به

جلسه ۲۷- PDF جلسه بیست و هفتم  احکام عقد – مسأله ۹: بررسی اعتبار موالات در عقد – ادله عدم اعتبار – دلیل اول و دوم و بررسی آنها     ۱۴۰۱/۰۹/۲۰   خلاصه جلسه گذشته در مسأله نهم بحث از اعتبار یا عدم اعتبار موالات در صیغه نکاح بود؛ عرض کردیم چند دلیل بر اعتبار موالات قائم شده است. سه یا چهار دلیل را ذکر کردیم و البته گفتیم یکی از این دو دلیل بازگشت به دیگری می‌کند و شاید دلیل مستقلی قلمداد نشود. ادله عدم اعتبار موالات در مقابل، بر عدم اعتبار موالات هم چند دلیل ذکر کرده‌اند. این ادله ضمن اینکه به دنبال اثبات عدم اعتبار موالات در صیغه نکاح است، اشکال بر ادله اعتبار هم محسوب می‌شود. این

جلسه ۲۶ – PDF جلسه بیست و ششم  احکام عقد – مسأله ۹: بررسی اعتبار موالات در عقد – اقوال – ادله اعتبار – دلیل اول تا چهارم    ۱۴۰۱/۰۹/۱۴     لزوم موالات مسأله ۹: «تعتبر الموالاة و عدم الفصل المعتد به بين الإيجاب و القبول». موالات در عقد بین ایجاب و قبول معتبر است، بدین معنا که فاصله معتد به نباید بین ایجاب و قبول واقع شود. مرحوم سید در مسأله ۹ عروه هم فرموده «يشترط الموالاة بين الإيجاب و القبول»، موالات بین ایجاب و قبول شرط است، «و تكفي العرفية منها»، و منظور از موالات یعنی در پی هم آمدن و بدون فاصله قبول بعد از ایجاب واقع شود؛ یا اگر قبول متقدم است و ایجاب متأخر،

جلسه ۲۵- PDF جلسه بیست و پنجم احکام عقد – مسأله ۷ – موضوع: لزوم قصد مضمون عقد – بررسی اقوال – حق در مسأله – مسأله ۸ – موضوع: لزوم قصد انشاء و معنای آن ۱۴۰۱/۰۹/۱۳ خلاصه جلسه گذشته در مسأله هفتم پیرامون یکی از شرایط صحت عقد یعنی لزوم قصد مضمون عقد سخن گفته می‌شود. متن مسأله هفتم را در جلسه قبل خواندیم؛ امام(ره) در این مسأله متعرض سه فرض شدند: فرض اول، علم تفصیلی به معنا و مضمون الفاظ و قواعد عربی؛ فرض دوم، علم اجمالی به جمله؛ فرض سوم، علم اجمالی به معانی کلمات. فرمودند قصد مضمون عقد متوقف بر فهم معنای این الفاظ است ولو اجمالاً؛ اما اینکه معنای جمله معلوم شود بدون دانستن معنای

جلسه ۲۴- PDF جلسه بیست و چهارم  احکام عقد – مسأله ۷ – موضوع: لزوم قصد مضمون عقد – کلام مرحوم سید – اقوال ۱۴۰۱/۰۹/۱۲   مسأله ۷: لزوم قصد مضمون عقد «يعتبر في العقد القصد إلى مضمونه…». در مسأله هفتم بحث درباره یکی از شرایط و ارکان عقد است و آن هم قصد مضمون عقد است؛ یعنی نسبت به معنا و مضمون عقد قصد داشته باشد، عن غیر قصد این الفاظ را نگوید. مثلاً اگر کسی در خواب این الفاظ را بگوید یا غافلاً یا سبق لسان شود و این الفاظ را بگوید، فایده‌ای ندارد. البته در مسأله هشتم به شرط دیگری اشاره می‌کند که عبارت از قصد انشاء است؛ این دو با هم تفاوت دارد. قصد مضمون عقد

جلسه ۲۳- PDF جلسه بیست و سوم  احکام عقد – مسأله ۶ – موضوع: اشتباه در صیغه – صورت دوم، سوم و چهارم – تفاوت تقسیم امام و تقسیم مرحوم سید ۱۴۰۱/۰۹/۰۷ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم موضوع مسأله ششم اشتباه در اجرای صیغه نکاح است و چهار صورت دارد؛ صورت اول که بحث آن در جلسه قبل گذشت، مربوط به آنجایی بود که اشتباه در صیغه موجب تغییر معنا شود. مثال آن ذکر شد، لکن در مثال اختلاف بود که به تفصیل به این اختلاف اشاره کردیم. صورت دوم صورت دوم آنجایی است که اشتباه در صیغه موجب تغییر معنا نشود؛ در این صورت می‌فرماید اقوی آن است که اکتفاء به این جایز است، هر چند احوط خلاف آن

جلسه ۲۲- PDF جلسه بیست و دوم  احکام عقد – مسأله ۶ – صور چهارگانه – صورت اول – اختلاف در مثال صورت اول- دلیل عدم کفایت در صورت اول – نظر محقق خویی در مورد مثال صورت اول – تفاوت نظر امام و محقق خویی – حق در مورد مثال ۱۴۰۱/۰۹/۰۸ مسأله ۶ مسأله ششم درباره اشتباه در صیغه است؛ می‌فرماید: «إذا لحن في الصيغة فإن كان مغيّرا للمعنى بحيث يعد اللفظ عبارة لمعنى آخر غير ما هو المقصود لم يكف، و إن لم يكن مغيّرا بل كان بحيث يفهم منه المعنى المقصود و يعد لفظا لهذا المعنى». امام(ره) در مسأله ششم پیرامون اشتباه در صیغه چند فرض را مطرح کرده‌ و حکم آنها را بیان کرده‌اند؛ حدوداً چهار