خارج اصول

جلسه ۲۹ – PDF جلسه بیست و نهم مقدمه – مقام دوم: بررسی حجیت قطع قطاع – کلام صاحب جواهر – معنای قطاع – کلام شیخ انصاری ۱۴۰۲/۰۸/۲۲                   خلاصه جلسه گذشته در ادامه بحث از حجیت قطع گفتیم دو مطلب باقی مانده که باید آن را در دو مقام دنبال کنیم. این دو مطلب در حقیقت پاسخ به دو شبهه است. شبهه اول که درباره حجیت قطع ناشی از مقدمات عقلی بود توسط اخباریین مطرح شده و این باعث شد ما در مقام اول به این شبهه پاسخ دهیم و آن را بررسی کنیم. مقام دوم: بررسی حجیت قطع قطاع این شبهه پیرامون قطع قطاع است و اینکه قطع قطاع حجیت

جلسه ۲۸ – PDF جلسه بیست و هشتم  مقدمه – مقام اول: بررسی حجیت قطع ناشی از مقدمات عقلی – پاسخ شهید صدر به  شبهه اخباریین و بررسی آن – حق در مسئله          ۱۴۰۲/۰۸/۲۱     پاسخ شهید صدر به شبهه اخباریین در مورد برخی روایات که اخباریین برای عدم اعتبار قطع ناشی از مقدمات عقلی، بدان استناد کرده‎اند پاسخ هایی را از شیخ انصاری و محقق نایینی و صاحب منتقی الاصول ذکر کردیم و در آنها خدشه شد. شهید صدر روایات مربوطه را به پنج طائفه تقسیم کرده است. صرف نظر از اینکه میزان ارتباط این روایات به موضوع بحث چه اندازه است، این پنج طائفه را نقل می‏کنیم و نظر ایشان را د رمورد این روایات بیان

جلسه ۲۷ – PDF جلسه بیست و هفتم  مقدمه – مقام اول: بررسی حجیت قطع حاصل از مقدمات عقلی – پاسخ محقق نایینی به شبهه اخباریین و بررسی آن – پاسخ صاحب منتقی الاصول به شبهه اخباریین و بررسی آن ۱۴۰۲/۰۸/۲۰     خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم اخباریین با استناد به برخی روایات تلاش کردند اثبات کنند که اگر حکم شرعی از طریقی غیر از نقل و سماع از معصوم به دست ما برسد اعتبار ندارد. به نظر آنها حتی احکامی که عقل استقلالا به آنها حکم دارد و آن را درک می‏کند مثل احسان و صدقه به فقیر، اگر غیر از طریق معصوم و به وسیله عقل درک شود اعتبار و حجیت ندارد؛ همه چیز دائر مدار نقل

جلسه ۲۶ – PDF جلسه بیست و ششم  مقدمه – مقام اول – بررسی پاسخ شیخ انصاری به دو شبهه اخباریین – شرح رساله حقوق ۱۴۰۲/۰۸/۱۷     خلاصه جلسه گذشته در بحث از حجیت و اعتبار قطع ناشی از مقدمات عقلیه عرض کردیم شیخ انصاری نسبتی به اخباریین داده اند مبنی بر اینکه قطع حاصل از مقدمات عقلی اعتبار ندارد. محقق خراسانی به شیخ انصاری اشکال گرفت، ما با بررسی کلمات برخی از اخباریین به این نتیجه رسیدیم که این نسبت صحیح است و اشکال محقق خراسانی وارد نیست. در ادامه شیخ انصاری به دو شبهه در کلام اخباریین اشاره کردند(یا این شبهات در کلام اخباریین بوده یا ایشان از مجموع مطالب آنها این برداشت را کرده و در

جلسه ۲۴ – PDF جلسه بیست و چهارم  مقام اول – اشکال محقق خراسانی به شیخ انصاری – بررسی اشکال محقق خراسانی ۱۴۰۲/۰۸/۱۵     خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم به واسطه شبهه‏ای که در این مقام مطرح شده، مبنی بر اینکه آن دسته از قطع‎هایی که از راه مقدمات عقلی حاصل می‎شود معتبر نیست بلکه تنها قطع حاصل از مبادی نقلی یعنی قرآن و روایات معتبر است. اگر قطع به حکم شرعی از راه آیه و حدیث حاصل شود این معتبر است اما اگر از راه مقدمات عقلی پدید بیاید حجت نیست. این شبهه‎ای است که شیخ انصاری آن را به اخباریین نسبت دادند لکن محقق خراسانی در این نسبت تردید کردند و فرمودند این نسبت صحیح نیست. عبارات

جلسه ۲۲ – PDF جلسه بیست و دوم  وجوب موافقت التزامیه – مقام اثبات – ادله عدم وجوب موافقت التزامیه – دلیل اول و دوم و سوم – یک اشکال و پاسخ آن  ۱۴۰۲/۰۸/۱۳   خلاصه جلسه گذشته در مسئله امکان موافقت التزامیه عرض کردیم لازم است در دو مقام بحث کنیم: ۱. مقام ثبوت، یعنی امکان تعلق وجوب به موافقت التزامیه. ۲. مقام اثبات، به این معنا که آیا دلیلی بر وجوب موافقت التزامیه دلالت می‎کند یا خیر؟ در مقام اول نتیجه بررسی کلام امام خمینی مبنی بر عدم امکان تعلق وجوب به موافقت التزامیه این شد که مسئله موافقت التزامیه می‏تواند متعلق امر قرار بگیرد. تعلق وجوب به موافقت التزامیه محذوری ندارد و ممکن است. قبلا هم عرض

جلسه ۲۱ – PDF جلسه بیست و یکم  وجوب موافقت التزامیه – مقام ثبوت – ادامه کلام امام خمینی- بررسی کلام امام خمینی – شرح رساله حقوق              ۱۴۰۲/۰۸/۱۰   ادامه کلام امام خمینی عرض کردیم در مورد وجوب موافقت التزامیه امام خمینی ابتدائا در مقام ثبوت بحث کردند. به این معنا که آیا اساسا چنین چیزی امکان دارد یا خیر؟ به خلاف مثل شیخ انصاری و محقق خراسانی که بحث را عمدتا روی مقام اثبات متمرکز کردند. سخن امام خمینی مشتمل بر سه قسمت است. قسمت اول بیان جند مقدمه بود. قسمت دوم بیان اصل مدعا و دلیل بر مدعا که عبارت است از عدم امکان وجوب موافقت التزامیه. قسمت سوم پاسخ به برخی

جلسه ۲۰ – PDF جلسه بیستم  وجوب موافقت التزامیه – مقام ثبوت – کلام امام خمینی                                 ۱۴۰۲/۰۸/۰۹     وجوب موافقت التزامیه در مورد موافقت التزامیه مطالبی به عنوان مقدمه و به منظور روشن تر شدن بحث ذکر شد. اکنون نوبت بحث از خود وجوب موافقت التزامیه است. ۱.مقام ثبوت شیخ انصاری و محقق خراسانی که به این مسئله پرداخته‎اند بین مقام ثبوت و مقام اثبات تفکیک نکردند. یکسره سراغ ادله رفته‎اند که آیا ما دلیلی بر وجوب موافقت التزامیه داریم یا نداریم. اما امام خمینی ابتدائا بحث را در مقام ثبوت مطرح کردند و این به نظر مطلب مهمی است. منظور از مقام ثبوت، امکان تعلق وجوب به موافقت التزامیه است. حال اینکه ما این وجوب را عقلی

جلسه ۱۹ – PDF جلسه نوزدهم مطلب دوم: تنقیح محل نزاع –  جهت سوم: مراد از وجوب در وجوب موافقت التزامیه – مطلب سوم: ثمره نزاع   ۱۴۰۲/۰۸/۰۸             خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم در مورد موافقت التزامیه چند مطلب لازم است روشن شود. مطلب اول درباره ربط بحث از موافقت التزامیه با بحث قطع و علم بود. مطلب دوم به تنقیح محل نزاع مربوط می‏شود منتهی عرض کردیم برای تنقیح محل نزاع چند جهت باید مورد بررسی قرار بگیرد. دیروز دو جهت را توضیح دادیم؛ جهت اول این بود که اصل مسئله بیان شود. جهت دوم درباره معنای موافقت التزامیه بود. جهت سوم: مراد از وجوب در وجوب موافقت التزامیه بحث در این است که

جلسه ۱۸ – PDF جلسه هیجدهم مطلب اول:  ارتباط وجوب موافقت التزامیه با بحث قطع –  مطلب دوم: تنقیح محل نزاع – جهت اول: بیان مسئله – جهت دوم: معنای موافقت التزامیه ۱۴۰۲/۰۸/۰۷ وجوب موافقت التزامیه یکی از بحث هایی که محقق خراسانی در کفایه مطرح کرده‎اند، مسئله موافقت التزامیه است. ایشان در کفایه این بحث را تحت عنوان جهت خامسه از جهات مرتبط با قطع و به نوعی از اموری که مربوط به قطع است ذکر و درباره آن بحث کردند. مطلب اول: ارتباط وجوب موافقت التزامیه با بحث قطع در درجه اول لازم است ارتباط این بحث با بحث قطع معلوم شود. قطع بر دو نوع است:۱. قطع تفصیلی؛ ۲. قطع اجمالی . در علم اجمالی گاهی تکلیف

جلسه ۱۷ – PDF جلسه هفدهم  مقتضای تحقیق – ب) مقام اثبات – ۳-۲. جانشینی اصول محرزه از قطع – ۱. استصحاب ۲. قاعده فراغ و تجاوز ۱۴۰۲/۰۸/۰۶       ۲-۳. جانشینی اصول محرزه از قطع بحثی از مسئله جانشینی اصول عملیه از قطع باقی مانده که آن را در این جلسه تمام می‏کنیم و آن هم مربوط به جانشینی اصول محرزه از قطع است. درباره اصولی که محرز واقع نیستند جلسه گذشته بحث کردیم. اما اصولی که محرز واقع هستند مثل استصحاب و قاعده فراغ و تجاوز؛ می‎خواهیم ببینیم که آیا استصحاب و قاعده فراغ و تجاوز جانشین قطع می‏شوند یا خیر؟ ۱. استصحاب قبل از اینکه به این سؤال پاسخ دهیم مقدمتا دو مطلب را بیان میکنیم.

جلسه ۱۶ – PDF جلسه شانزدهم مقتضای تحقیق – ب) مقام اثبات – ۲-۲. جانشینی اصول غیر محرزه از قطع طریقی – بررسی جانشینی اصول غیر محرزه از قطع موضوعی – شرح رساله حقوق     ۱۴۰۲/۰۸/۰۳     خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم به حسب مقام اثبات و مقتضای ادله حجیت اصول عملیه، باید ببینیم آیا اصول عملیه می‏توانند جانشین قطع بشوند یا خیر؟ گفتیم چون اصول عملیه بر دو دسته‎اند، اصول محرزه از واقع یعنی اصولی که به وسیله آنها واقع احراز می‏شود و اصول عملیه‎ای که محرز واقع نیستند، باید در این مسئله بین اینها تفکیک کنیم. اصول عملیه‎ای که محرز واقع نیستند، یکی اصل برائت است که دیروز بررسی کردیم؛ نتیجه این شد که اصل برائت

جلسه ۱۴ – PDF جلسه چهاردهم  مقتضای تحقیق – الف) مقام ثبوت – کلام محقق اصفهانی و بررسی آن – ب. مقام اثبات – ۱. امارات –  ۱-۱ جانشینی امارات از قطع طریقی – ۱-۲ جانشینی امارات از قطع موضوعی ۱۴۰۲/۰۸/۰۱     خلاصه جلسه گذشته یک بحث مختصری از مطالبی که در مقام ثبوت مطرح کردیم باقی مانده و آن هم بررسی کلام محقق اصفهانی است. ما عرض کردیم مطلب چهارمی که محقق خراسانی در رد مطلب حاشیه رسائل و در کفایه فرمودند، قابل قبول نیست. ما با مطلب چهارم ایشان در کفایه مخالفت کردیم. محقق اصفهانی در واقع به جای اینکه مثل محقق خراسانی از راه ملازمه عرفی وارد شود فرمود می‏توان مطلب را از طریق ملازمه عقلی

جلسه ۱۳ – PDF جلسه سیزدهم مقتضای تحقیق – مقام ثبوت – ۴. توجیه کلام شیخ انصاری در حاشیه و  رد آن در کفایه – بررسی کلام محقق خراسانی – کلام محقق اصفهانی   ۱۴۰۲/۰۷/۲۹       مقتضای تحقیق در مسئله بحث در جانشینی امارات و اصول عملیه از قطع بود. کلام محقق خراسانی را نقل کردیم؛ ایشان چهار مطلب را در این مقام فرمودند؛ در بررسی سخن محقق خراسانی عرض کردیم باید بین مقام ثبوت و مقام اثبات تفکیک کرد. در مقام ثبوت سه ادعای ایشان را بررسی کردیم؛ یکی اینکه امارات و اصول عملیه جانشین قطع طریقی می‎شوند. دوم اینکه امارات و اصول عملیه جانشین قطع موضوعی صفتی نمی‎شوند. در این دو ادعا با محقق خراسانی موافقت

جلسه ۱۱ – PDF جلسه یازدهم  مقتضای تحقیق در مسئله – الف. مقام ثبوت ۱. جانشینی نسبت به قطع طریقی ۲. جانشینی نسبت به قطع موضوعی صفتی       ۱۴۰۲/۰۷/۲۴       مقتضای تحقیق در مسئله تا اینجا مطالب محقق خراسانی را پیرامون جانشینی امارات از قطع بیان کردیم. چهار ادعا و مطلب را محقق خراسانی بیان کردند. ۱. امارات و اصول عملیه جانشین قطع طریقی می‎شود. ۲. امارات و اصول عملیه جانشین قطع موضوعی صفتی نمی‎شود. ۳. در رد کلام شیخ انصاری در کفایه فرمودند: امارات و اصول عملیه جانشین قطع موضوعی طریقی نمی‎شود. ۴. از توجیهی که در حاشیه رسائل برای کلام شیخ انصاری کردند عدول کرده و آن توجیه را رد نمودند. در مقام بررسی این