تذکرات اخلاقی

دوستی و دشمنی نیکان

امام حسن عسکری(ع) می‎فرمایند: «حُبُّ اَلْأَبْرَارِ لِلْأَبْرَارِ ثَوَابٌ لِلْأَبْرَارِ وَ حُبُّ اَلْفُجَّارِ لِلْأَبْرَارِ فَضِيلَةٌ لِلْأَبْرَارِ وَ بُغْضُ اَلْفُجَّارِ لِلْأَبْرَارِ زَيْنٌ لِلْأَبْرَارِ وَ بُغْضُ اَلْأَبْرَارِ لِلْفُجَّارِ خِزْيٌ عَلَى اَلْفُجَّارِ»[۱][۲] دوستی نیکان و ابرار به خوبان و نیکان و ابرار، ثواب است برای نیکان، اینکه نیکان و خوبان یکدیگر را دوست بدارند، خوبان خوبان دیگر را دوست بدارند، این ثواب برای اینها است و پاداش دارد برای ایشان. حب الفجار للابرار: اینکه بدان خوبان را دوست بدارند یک فضیلت برای نیکان است، اینکه یک انسان خوبی محبوب انسانهای بد باشد، البته جهت هم مهم است، ممکن است یک خوب و نیکی محبوب بدان باشد، اینکه این خوب محبوب آن بد است، به خاطر این است که این خوب  واجد فضیلت‎ها و خوبی‎ها

 خیر دنیا و آخرت با سه خصلت

رسول گرامی اسلام (ص) می‎فرماید: «ثَلَاثٌ مَنْ كُنَّ فِيهِ جَمَعَ اللَّهُ لَهُ خَيْرَ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ الرِّضَا بِالْقَضَاءِ وَ الصَّبْرُ عِنْدَ الْبَلَاءِ وَ الدُّعَاءُ عِنْدَ الشِّدَّةِ وَ الرَّخَاءِ»[۱] هر کسی که این سه خصلت در او باشد خداوند خیر دنیا و آخرت را برای او فراهم می‎کند، یک طرف خیر دنیا  و آخرت است و یک طرف وجود سه خصلت. یعنی اگر این سه خصلت در کسی باشد خوبی‎های دنیا و خوبی‎های آخرت  برای او فراهم می‎شود، چه بهتر از این؛ ما همه دنبال این هستیم که در دنیا خیر و در آخرت نیز خیر به ما برسد، هیچ کس طالب شر نیست، طالب گرفتاری نیست، در دعاها از خداوند همین را می‎خواهیم، در دعای ماه رجب این دعا را

 یاری خداوند به یاری‎گر مؤمن

قال رسول ا.. (ص): «اِنَّ اللّهَ فِى عَوْنِ الْمُؤمِنِ مادامَ الْمُؤْمِنُ فِى عَوْنِ اَخِيهِ الْمُؤْمِنِ».[۱] تا زمانی که مؤمنی در کار کمک به کار برادر مؤمنش باشد خدا نیز او را کمک می‎کند. این خیلی جایگاه مهم و رفیعی است. اگر میخواهیم عون و یاری الهی را شامل حال خودمان کنیم، باید عون دیگران باشیم و یاری‎گر دیگران باشیم، اینها از آن اموری است که در همین دنیا اثر دارد، این یکی از آن اموری است که آثار وضعی دارد. مسئله کمک و یاری و دست‎گیری از مؤمن پاداشی دارد در آخرت که آن به جای خود. وقتی شما به روایات مراجعه می‎کنید می‎بینید جایگاهی که برای  گره گشایی از کار مردم و حل مشکلات ایشان برای عامل آن کار گفته  شده است اصلا

پرهیز از تفرقه، عنصر کلیدی دعوت همه انبیاء

مسئله وحدت و اتفاق از عناصر محوری و کلیدی همه ادیان است. یکی از اموری که همواره در ادیان مختلف و از ناحیه انبیاء عظام روی آن تاکید شده وحدت پیروان ادیان است. «شَرَعَ لَكُمْ مِنَ الدِّينِ مَا وَصَّى بِهِ نُوحًا وَالَّذِي أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ وَمَا وَصَّيْنَا بِهِ إِبْرَاهِيمَ وَمُوسَى وَعِيسَى أَنْ أَقِيمُوا الدِّينَ وَلَا تَتَفَرَّقُوا فِيهِ»[۱] خداوند تبارک و تعالی می‏فرماید: از احکام دین و آنچه که از شریعت ما برای شما قرار دادیم آن چیزی است که به نوح(ع) سفارش کردیم و همان چیزی است که به تو وحی کردیم، خطاب به رسول خدا(ص) می فرماید:«وَالَّذِي أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ» و آن چیزی ا ست که ما به ابراهیم(ع)، موسی(ع) و عیسی(ع) سفارش کردیم و آن چیزی که ما برای شما

فرصت کوتاه زندگی

امام عسکری (ع) می‎فرماید: «إِنَّكُمْ فِي آجَالٍ مَنْقُوصَةٍ وَ أَيَّامٍ مَعْدُودَةٍ وَ اَلْمَوْتُ يَأْتِي بَغْتَةً مَنْ يَزْرَعْ خَيْراً يَحْصُدْ غِبْطَةً وَ مَنْ يَزْرَعْ شَرّاً يَحْصُدْ نَدَامَةً لِكُلِّ زَارِعٍ مَا زَرَعَ لاَ يُسْبَقُ بَطِيءٌ بِحَظِّهِ وَ لاَ يُدْرِكُ حَرِيصٌ مَا لَمْ يُقَدَّرْ لَهُ مَنْ أُعْطِيَ خَيْراً فَاللَّهُ أَعْطَاهُ وَ مَنْ وُقِيَ شَرّاً فَاللَّهُ وَقَاهُ» شما عمر رو به نقصانی دارید، هر روز از عمر شما کم می‏شود، این یک واقعیتی است که هیچ کس نمی‎تواند خلاف این ادعا کند، ایام و روزهای زندگی و عمر شما معلوم و معدود است، شمارش شده است، هر کسی عمر مشخصی دارد و چند سالی زندگی می‏کند که این سالها معلوم است و اگر در ایام و روزها ضرب شود دقیقا معلوم است چه کسی،

 لزوم پرهیز از قضاوت عجولانه

حضرت علی(ع)  می‎فرماید: «لَو أنَّ العِبادَ حِينَ جَهِلوا وَقَفُوا لَم يَكْفُروا ، و لَم يَضِلّوا»[۱] اگر بندگان خدا وقتی چیزی را نمی‏دانستند باز می‏ایستادند و اظهار نظر نمی‏کردند و اقدام به کاری نمی‏کردند کافر و گمراه نمی‏شدند. این خیلی مهم است که انسان درباره چیزی که نمی‏داند صبر کند، عجله نکند و شتاب نکند، نه تنها در ذهنش بلکه مراقب باشد این به زبان یا به اعضا و جرایحش سرایت نکند. زیرا وقتی انسان چیزی را نمی‏داند، ممکن است فعلی و سخنی از دیگران ببیند در حالیکه اطلاعی از چند و چون و کم و کیف ماجرا ندارد، حال اگر در درجه اول قضاوت و داوری کند و سوء ظن پیدا کند، باعث می‏شود هم در مقام گفتار و هم در مقام رفتار کاری کند

 تاثیر علم بر نفس انسان

حضرت علی علیه السلام می‎فرماید: «كُلُّ وِعاءٍ يَضيقُ بِما جُعِلَ فيهِ إلاّ وِعاءُ العِلمِ ؛ فإنَّهُ يَتَّسِعُ بِهِ»[۱] فضای هر ظرفی در اثر مظروف و محتوای خودش تنگ‎تر می‎شود الا ظرف دانش و علم که با دانش اندوزی و تحصیل علم فضای آن بازتر می شود. هر ظرفی گنجایشی دارد، اگر در آن ظرف چیزی ریخته شود، به میزان چیزی که در آن ظرف ریخته می‏شود از گنجایش آن ظرف کم می‎شود، از یک لیوان خالی بگیرید تا یک حوض بزرگ یا یک استخر بزرگ که هرچه آب در آن‏ها ریخته شود از گنجایش آن‏ها کم خواهد شد، اما ظرف دانش و علم که عبارت از روح و نفس آدمی است، هرچه مظروفش بیشتر شود گنجایش و وسعتش بیشتر می‎شود.

اهمیت معرفت و آگاهی

به عنوان تبرک روایتی از وجود مقدس نبی مکرم اسلام(ص) خوانده می‎شود و ان شاالله خداوند متعال توفیق درک حقیقت این معارف نورانی را به ما عنایت بفرماید. می‌فرماید: «قلب ليس فيه شي‏ء من الحكمة كبيت‏ خرب‏ فتعلّموا و علّموا و تفقّهوا و لا تموتوا جهّالا فإنّ اللَّه لا يعذر على الجهل‏».[۱] دلی که در آن حکمتی وجود ندارد، همانند خانه ویران است؛ پس دانش و علم بیاموزید و تعلیم دهید و بفهمید و نادان از دنیا نروید، چون خداوند متعال بهانه‌ای را برای نادانی نمی‌پذیرد. وجود مقدس پیامبر گرامی اسلام(ص) براساس این روایت به یک مطلب بسیار مهم و کلیدی اشاره می‌کند؛ اینکه می‌فرماید: «لا تموتوا جهّالا فإنّ اللَّه لا يعذر على الجهل»، این چه‌بسا برخلاف برداشت عمومی مسلمانان

بنده بد

بنده بد از آنجا که فردا شهادت امام حسن عسکري(ع) است، روايتی را تيمّناً و تبرکاً از امام عسکري(ع) مي‌خوانيم. حضرت مي‌فرمايد: «بِئْسَ‏ الْعَبْدُ عَبْدٌ يَكُونُ‏ ذَا وَجْهَيْنِ وَ ذَا لِسَانَيْنِ يُطْرِی أَخَاهُ شَاهِداً وَ يَأْكُلُهُ غَائِباً إِنْ أُعْطِيَ حَسَدَهُ وَ إِنِ ابْتُلِيَ خَذَلَهُ» . امام عسکري(ع) مي‌فرمايد: بد آدمی است کسی که دارای دو چهره و دو زبان باشد. (اين رواياتی که مي‌خوانيم اول از همه بايد اين را با خودمان بسنجيم که واقعاً ما چقدر اينگونه هستيم؛ آيا واقعا اصلا اين چنين هستيم يا نه. اگر هستيم تلاش کنيم اينها را در خودمان کم کنيم). بد آدمی است که کسی دارای دو چهره و دو زبان است؛ دوست و برادرش را در حضور او تعريف و تمجيد مي‌کند.

يک تغيير کوچک

يک تغيير کوچک چون در ماه رجب هستيم و ايام اعتکاف نزديک است يک حديث قدسی نقل مي‎کنم بر طبق اين حديث خداوند متعال مي‎فرمايد: «جَعَلتُ هذَا الشَّهرَ حَبلاً بَينی و بَينَ عِبادي، فَمَنِ اعتَصَمَ بِهِ وَصَلَ بِي»  من اين ماه را يک ريسمانی بين خودم و بندگان خودم قرار دادم. کسی که اعتصام به اين ماه پيدا کند کسی که به اين ماه چنگ بزند به وصال من می رسد. در اينکه اين ماه يک ماه ويژه است بحثی نيست. يکی از ويژگيهای اين ماه اين است که اين که اعتصام به اين ماه موجب وصال است اما مهم اين است که اعتصام به اين ماه چگونه است؟ چنگ زدن به اين ماه متصل شدن به اين ريسمان چگونه