بهمن ۱۴۰۱(فرمت تاریخ آرشیو ماهانه)

خارج اصول – جلسه شصت و دوم – تقسیم مباحث آینده – تقسیم سوم (محقق خراسانی) – اشکال محقق اصفهانی به تقسیم سوم – تقسیم چهارم (محقق اصفهانی) و بررسی آن – ارزیابی تقسیم‎های چهارگانه    

جلسه ۶۲ – PDF جلسه شصت و دوم تقسیم مباحث آینده – تقسیم سوم (محقق خراسانی) – اشکال محقق اصفهانی به تقسیم سوم – تقسیم چهارم (محقق اصفهانی) و بررسی آن – ارزیابی تقسیم‎های چهارگانه    ۱۴۰۱/۱۱/۰۲        خلاصه جلسه گذشته بحث در تقسیم مربوط به مباحث آینده بود که چند تقسیم ذکر شده است. تقسیم اول و دوم بیان گردید. تقسیم اول را شیخ انصاری فرموده که مورد بررسی قرار گرفت، تقسیم دوم را نیز محقق خراسانی فرمود. تقسیم سوم (محقق خراسانی) تقسیم سوم نیز توسط محقق خراسانی بیان شده است. منتهی همانطور که قبلا اشاره شد ایشان این تقسیم را بر این اساس ذکر کرده است که کسی بگوید الا و لابد باید تقسیم ثلاثی باشد، آنگاه

قواعد فقهیه – جلسه بیست و دوم – ولایات مجعول از طرف خداوند – ۳. ولایت حاکم شرع (فقیه) – ضرورت حکومت در عصر غیبت – دلیل اول و دوم – ادله ولایت حاکم شرع – مقدمه  

جلسه ۲۲ – PDF جلسه بیست و دوم ولایات مجعول از طرف خداوند – ۳. ولایت حاکم شرع (فقیه) – ضرورت حکومت در عصر غیبت – دلیل اول و دوم – ادله ولایت حاکم شرع – مقدمه  ۱۴۰۱/۱۱/۰۲     ضرورت حکومت در عصر غیبت عرض کردیم بنابر مشی برخی از اعاظم که چه‌بسا متقن‌تر و دقیق‌تر است، باید اصل ضرورت حکومت در همه اعصار، به ویژه عصر غیبت با استفاده از منابع دینی ثابت شود؛ نکته مهمی که بعد از این لازم است مورد رسیدگی قرار گیرد، این است که ما چگونه می‌توانیم ولایت حاکم شرعی یا فقیه را اثبات کنیم. من از این مرحله بالاشاره عبور می‌کنم؛ همانطور که در جلسه قبل گفته شد، ادله متعددی برای اثبات

قواعد فقهیه – جلسه بیست و یکم – ولایات مجعول از طرف خداوند – ۳. ولایت حاکم شرع (فقیه) – ادعای اتفاق بر اصل ولایت حاکم شرع (فقیه) – دو دیدگاه درباره اسلام    

جلسه ۲۱ – PDF جلسه بیست و یکم  ولایات مجعول از طرف خداوند – ۳. ولایت حاکم شرع (فقیه) – ادعای اتفاق بر اصل ولایت حاکم شرع (فقیه) – دو دیدگاه درباره اسلام     ۱۴۰۱/۱۱/۰۱ خلاصه جلسه گذشته تا اینجا درباره اصل عدم ولایت بر غیر از نظر ادله بحث کردیم و مشروعیت آن ثابت شد. گفتیم ولایت خداوند تبارک و تعالی از دایره این اصل خارج است. خروج ولایت انبیاء و ائمه معصومین و نبی مکرم اسلام، تخصیص و استثنا نیست. وجه اینکه ولایت اینها ثابت است، بیان شد و گفتیم آنچه ما باید در مورد برخی ولایات بحث کنیم، در حقیقت بحث از جعل ولایت از طرف خداوند برای این اصناف است. به بحث از ولایت حاکم شرعی

خارج فقه – جلسه سی و ششم – احکام عقد – مسأله ۱۰ – اعتبار تنجیز در عقد – ادله اعتبار –  دلیل پنجم – تقریر اول – ادعای اختصاص تقریر اول به برخی صور و بررسی آن – اختصاص تقریر دوم به برخی صور – اشکال محقق خویی به تقریر اول و بررسی آن – تقریر دوم – اشکال محقق خویی به تقریر دوم و بررسی آن

جلسه ۳۶ – PDF جلسه سی و ششم  احکام عقد – مسأله ۱۰ – اعتبار تنجیز در عقد – ادله اعتبار –  دلیل پنجم – تقریر اول – ادعای اختصاص تقریر اول به برخی صور و بررسی آن – اختصاص تقریر دوم به برخی صور – اشکال محقق خویی به تقریر اول و بررسی آن – تقریر دوم – اشکال محقق خویی به تقریر دوم و بررسی آن ۱۴۰۱/۱۱/۰۱                         ادعای اختصاص تقریر اول به برخی صور و بررسی آن بحث در ادله اعتبار تنجیز در عقد نکاح بود؛ چهار دلیل بر اعتبار تنجیز اقامه شد و به نوعی مورد مناقشه قرار گرفت. دلیل پنجم، دلیل عقلی است؛ عرض

خارج اصول – جلسه شصت و یکم – تقسیم مباحث آینده – دفاع محقق عراقی از تقسیم شیخ انصاری و بررسی آن – تقسیم دوم (محقق خراسانی) و بررسی آن 

جلسه ۶۱ – PDF جلسه شصت و یکم  تقسیم مباحث آینده – دفاع محقق عراقی از تقسیم شیخ انصاری و بررسی آن – تقسیم دوم (محقق خراسانی) و بررسی آن   ۱۴۰۱/۱۱/۰۱     خلاصه جلسه گذشته بحث در این بود که مباحث کتاب از دید شیخ انصاری سه مبحث اصلی است که با یک تقسیم ثلاثی، مربوط به حالات مکلف سامان پیدا کرده. یعنی ایشان فرمود مکلف اذ التفت الحکم شرعی یا قطع پیدا می‎کند یا ظن و یا شک و مباحث کتاب را حول این سه حالت مکلف سامان دادند. اشکالاتی به شیخ انصاری وارد شد، هم محقق خراسانی و هم دیگران به شیخ انصاری اشکال کردند و خود محقق خراسانی یک تقسیمی را به جای تقسیم شیخ انصاری

ترس و ریشه‌های آن

روایتی از امیرالمؤمنین(ع) نقل شده که بسیار آموزنده و کارساز است برای همه ما. می‌فرماید: «لَا تُشْرِكَنَّ فِي رَأْيِكَ جَبَاناً يُضَعِّفُكَ عَنْ الْأَمْرِ وَ يُعَظِّمُ عَلَيْكَ مَا لَيْسَ بِعَظِيمٍ»؛ در فکر و رأی و اندیشه خودت آدم ترسو را شریک نکن، یعنی با انسان ترسو مشورت نکن؛ چون تو را در کارت تضعیف و سست می‌کند، در تصمیم‌گیری تو را متزلزل می‌کند؛ آنچه را که بزرگ نیست برای تو بزرگ جلوه می‌دهد. بعضی از انسان‌ها ترسو هستند، شلوغ‌کن هستند و از کاه کوه می‌سازند. یک چیزی را که با آنها مورد مشورت قرار می‌دهی اینقدر اما و اگر و احتیاط پیش روی انسان می‌گذارند که انسان در تصمیم‌گیری متزلزل می‌شود. هزار خطر احتمالی را فهرست می‌کنند و باعث می‌شوند که

شرح رساله حقوق – جلسه هشتاد و دوم – حقوق سلبی پا – ۱.نپیمودن راه حرام – انواع مشی به سوی حرام – ۱.مشی، مقدمه حرام – ۲. مشی، عین حرام – ۳. مشی، جزئی از حرام

جلسه ۸۲ – PDF جلسه هشتاد و دوم  حقوق سلبی پا – ۱.نپیمودن راه حرام – انواع مشی به سوی حرام – ۱.مشی، مقدمه حرام – ۲. مشی، عین حرام – ۳. مشی، جزئی از حرام ۱۴۰۱/۱۰/۲۸ حقوق سلبی پا گفتیم امام سجاد (علیه السلام) فرمود: «وَ أَمَّا حَقُّ رِجْلَیْکَ فَأَنْ لاَ تَمْشِیَ بِهِمَا اِلَى مَا لاَ یَحِلُّ لَکَ وَ لَا تَجْعَلَهُمَا مَطِیَّتَکَ فِی الطَّرِیقِ الْمُسْتَخِفَّهِ بِأَهْلِهَا فِیهَا»؛ حق یکی دیگر از اعضای بدن یعنی پا را امام سجاد (علیه السلام) در دو بعد سلبی و ایجابی مطرح می‏کند، اینکه با این عضو چه کارهایی نباید بکند و اینکه با این عضو چه کارهایی باید انجام دهد. در بخش سلبی می‎فرماید این دو حق بر شما است، یعنی پای انسان

فقه معاصر – جلسه بیست و پنجم – ۲. مال – تفاوت مال و مالیت – بررسی مال بودن رمز ارزها       

جلسه ۲۵ – PDF جلسه بیست و پنجم  ۲. مال – تفاوت مال و مالیت – بررسی مال بودن رمز ارزها   ۱۴۰۱/۱۰/۲۸ تفاوت مال و مالیت بحث در مورد حقیقت مال و ویژگی‌های آن بود؛ ما چند ویژگی را برای مال ذکر کردیم و وعده دادیم درباره فرق مال و مالیت به صورت کوتاه مطلبی را عرض کنیم. مال در حقیقت اشاره به ذات شیء دارد که متصف به ارزش مبادله‌ای یا مالیت می‌شود. این ذات همانطور که گفتیم اعم است از عین یا منفعت یا یک حق یا حتی یک کلی فی الذمة. پس مال در حقیقت به ذات شیء مربوط می‌شود، مال اشاره است به ذات شیء که اعم از عین و منفعت و حق و دِین است.

خارج اصول – جلسه شصتم – تقسیم مباحث آینده – بررسی تقسیم شیخ انصاری – اشکال پنجم و ششم – شرح رساله حقوق – انواع مشی به سوی حرام  

جلسه ۶۰ – PDF جلسه شصتم  تقسیم مباحث آینده – بررسی تقسیم شیخ انصاری – اشکال پنجم و ششم – شرح رساله حقوق – انواع مشی به سوی حرام   ۱۴۰۱/۱۰/۲۸ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم تقسیم مباحث آینده به سه مبحث اصلی، بر اساس دیدگاه شیخ انصاری، بر مبنای حالات سه‎گانه مکلف صورت گرفته است. ایشان گفتند چون مکلف سه حالت برایش می‎آید، یا قطع به حکم شرعی دارد یا ظن و یا شک، بنابراین مباحث آینده حول این سه حالت مکلف و التفات او به حکم شرعی می‎چرخد و دور می‎زند. نسبت به این تقسیم اشکالاتی صورت گرفته است. جلسه گذشته چهار اشکال را ذکر کردیم، بعضی از این اشکالات مربوط به محقق خراسانی بود و برخی هم

معنای احسان به والدین

امروز چهارشنبه است و روایتی از امام صادق(ع) بخوانیم: «عَنْ أَبِي وَلَّادٍ الْحَنَّاطِ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ(ع) عَنْ قَوْلِ اللَّهِ وَ بِالْوالِدَيْنِ إِحْساناً فَقَالَ الْإِحْسَانُ أَنْ تُحْسِنَ صُحْبَتَهُمَا وَ لَا تُكَلِّفَهُمَا أَنْ يَسْأَلَاكَ شَيْئاً هُمَا يَحْتَاجَانِ إِلَيْهِ».[۱] ابی‌ولاد می‌گوید من از امام صادق(ع) در مورد آیه «وَ بِالْوالِدَيْنِ إِحْساناً»، پرسش کردم؛ امام صادق(ع) فرمود: احسان به پدر و مادر به دو چیز تحقق پیدا می‌کند. البته این معنایش آن نیست که محصور در اینهاست و غیر این نیست؛ این دو شاید برجسته‌ترین جلوه‌های احسان بالوالدین باشند. یکی اینکه مصاحبت با آنها را نیکو قرار دهی؛ صحبت یعنی معاشرت، مصاحبت و معاشرت با آنها به نیکویی و حسن باشد. این معاشرت و صحبت یک دایره وسیعی دارد؛ از نگاه کردن