اصل برائت

جلسه ۴۲ – PDF جلسه چهل و دوم اصل برائت – برائت عقلی – بررسی اشکالات شهید صدر به وجوه چهارگانه –  آثار نظریه ثمره حق الطاعه – اثر اول و دوم و سوم و چهارم ۱۴۰۴/۰۸/۲۶                      آثار نظریه حق الطاعه در جلسه گذشته برای بررسی اشکالات شهید صدر بر وجوه چهارگانه‌ قبح عقاب بلابیان، به اجمال نظریه‌ «حق الطاعه» را تبیین نمودیم. در آن گفتار، هم موضوع این نظریه و هم قلمرو و قید آن بیان گردید و روشن شد که اشکال اصلی ایشان بر دیدگاه مشهور در این باب چیست. مطلب دیگری باقی است که پس از آن، إن شاء الله، به بررسی دقیق‌تر این نظریه خواهیم پرداخت.

جلسه ۴۱ – PDF جلسه چهل و یکم  اصل برائت – برائت عقلی – بررسی اشکالات شهید صدر به وجوه چهارگانه – تبیین نظریه حق الطاعه         ۱۴۰۴/۰۸/۲۵ خلاصه جلسه گذشته اشاره شد که برای قبح «عقاب بلابیان» چهار وجه و دلیل ذکر گردیده است. شهید صدر بر این چهار وجه، اشکالاتی وارد نموده‌اند. اساس اشکال ایشان بر مبنای نظریه «حق الطاعه» استوار است. به هر حال، لازم است بررسی نماییم که آیا «برائت عقلی» به معنای قبح عقاب بلابیان صحیح است یا خیر. در این میان، مهمترین مانع، همان نظریه است که به عنوان «حق الطاعه» شهرت یافته و نتیجه آن، انکار برائت عقلی و التزام به این که اصل اولی، احتیاط است و نه برائت. بررسی اشکالات شهید صدر

جلسه ۳۷ – PDF جلسه سی و هفتم اصل برائت – برائت عقلی – مطلب اول: پیشینه برائت عقلی ۱۴۰۴/۰۸/۱۹ اصل برائت تا اینجا تقریباً مقدماتی که مربوط به اصول عملیۀ لازم بود ذکر شود، بیان کردیم؛ حدود یازده مقدمه ذکر شد. از امروز وارد بحث از اصل «برائت» می‌شویم. برائت عقلی مقدمه‌ای قبل از ورود به بحث برائت لازم است ذکر کنیم و آن اینکه معمولاً در کتب اصولی، بحث از برائت شرعی مطرح می‌شود و برائت عقلی کمتر مورد بحث و بررسی واقع شده است. ادلّه‌ای که اقامه می‌کنند و مطالبی که مطرح می‌شود، عمدتاً راجع به برائت شرعی است. لذا ما در این مقدمه، توضیح مختصری درباره‌ برائت عقلی ذکر می‌کنیم، یکی راجع به پیشینه و تاریخچۀ

جلسه ۲۰ – PDF جلسه بیستم مقدمات – مقدمه نهم: تقدم امارات بر اصول عملیه –ملاک تقدیم امارات – قول دوم: ورود – تقریب اول و بررسی آن – تقریب دوم ۱۴۰۴/۰۷/۱۹     قول دوم: ورود تا اینجا درباره ملاک تقدیم امارات بر اصول، علی وجه التعارض و التخصیص سخن گفتیم و هم خود این ملاک را توضیح و آن را مورد بررسی قرار دادیم. نتیجه این شد که این وجه و این ملاک قابل قبول نیست. ملاک دیگری که برای تقدیم امارات بر اصول ذکر شده، ورود است. برخی معتقدند امارات بر اصول عملیه وارد هستند. گفتیم ورود به این معناست که دلیل وارد، موضوع دلیل مورود را مرتفع می‌کند، منتها این خروج بالتعبد است نه حقیقی و

جلسه ۵۸ – PDF جلسه پنجاه و هشتم  ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد –دلیل اول: کتاب – آیه نفر – دسته بندی وجوه پنج گانه – بررسی وجوه پنج گانه استدلال به آیه – بررسی وجه اول – بررسی وجه دوم ۱۴۰۳/۱۰/۰۸ دسته بندی وجوه پنج گانه تقریب استدلال به آیه نفر برای اثبات حجیت خبر واحد به پنج وجه بیان شد. البته این وجوه بعضی بر بعض دیگر شاید رجحان داشته باشند؛ یعنی باید بررسی شود که مثلا وجه پنجم که بر لزوم ضمیمه یک مقدمه دیگر به وجوب حذر تأکید دارد درست است، یا وجوه سه گانه د‎وم، سوم و چهارم که تنها با تکیه بر وجوب حذر می‎خواهند حجیت خبر واحد را ثابت

جلسه ۳۵ – PDF جلسه سی و پنجم  مقام اول: اثبات تکلیف – احتمالات چهارگانه در مقام –  احتمال دوم (محقق خراسانی) ۱۴۰۲/۰۸/۳۰   خلاصه جلسه گذشته بحث در مقام اول از دو مقام مرتبط با علم اجمالی بود. در مقام اول بحث در این بود که آیا با علم اجمالی تکلیف منجز و قطعی می‏شود یا خیر؟ عرض کردیم ثبوتا چهار احتمال می‏توان ذکر کرد. احتمال اول که مورد خدشه قرار گرفت و بطلانش ثابت شد، این بود که علم اجمالی هیچ نقش و تأثیر و دخالتی در اثبات و تنجز تکلیف ندارد. ملاحظه کردید که این احتمال مردود است. احتمال دوم (محقق خراسانی) محقق خراسانی به این احتمال ملتزم شده است که علم اجمالی مقتضی تنجز تکلیف است

جلسه ۱۶ – PDF جلسه شانزدهم مقتضای تحقیق – ب) مقام اثبات – ۲-۲. جانشینی اصول غیر محرزه از قطع طریقی – بررسی جانشینی اصول غیر محرزه از قطع موضوعی – شرح رساله حقوق     ۱۴۰۲/۰۸/۰۳     خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم به حسب مقام اثبات و مقتضای ادله حجیت اصول عملیه، باید ببینیم آیا اصول عملیه می‏توانند جانشین قطع بشوند یا خیر؟ گفتیم چون اصول عملیه بر دو دسته‎اند، اصول محرزه از واقع یعنی اصولی که به وسیله آنها واقع احراز می‏شود و اصول عملیه‎ای که محرز واقع نیستند، باید در این مسئله بین اینها تفکیک کنیم. اصول عملیه‎ای که محرز واقع نیستند، یکی اصل برائت است که دیروز بررسی کردیم؛ نتیجه این شد که اصل برائت