جلسه ۷۸ – PDF جلسه هفتاد و هشتم  منع از رها شدگی چشم ۱۴۰۱/۰۹/۲۳     شرح رساله الحقوق امام سجاد علیه السلام فرمودند «وَ أَمَّا حَقُّ بَصَرِکَ فَغَضُّهُ عَمَّا لاَ یَحِلُّ لَکَ وَ تَرْکُ ابْتِذَالِهِ اِلاَّ لِمَوْضِعِ عِبْرَة تَسْتَقْبِلُ بِهَا بَصَراً أَوْ تَسْتَفِیدُ بِهَا عِلْماً فَاِنَّ الْبَصَرَ بَابُ الاِعْتِبَارِ» منع از رها شدگی چشم ما تا اینجا راجع به بعد سلبی فرمایش امام سجاد (علیه السلام) مبنی بر چشم پوشی از حرام سخن گفتیم. نکاتی که لازم بود مطرح شد، انواع نگاه های حرام و آثار نگاه حرام و در کنار آن « تَرْکُ ابْتِذَالِهِ»؛ توضیح دادیم معنای ترک ابتذال چیست و فرقش با نگاه حرام چیست. نگاه حرام یعنی آن نگاه‏هایی که ممنوع است. شما به یک اموری

جلسه ۷۶- PDF جلسه هفتاد و ششم  آثار چشم بستن از حرام : آثار دنیوی – آثار اخروی ۱۴۰۱/۰۹/۰۲ رساله الحقوق امام سجاد علیه السلام فرمودند « وَ أَمَّا حَقُّ بَصَرِکَ فَغَضُّهُ عَمَّا لاَ یَحِلُّ لَکَ»؛ دو حق برای چشم بیان کردند، فرو بستن از حرام،«غَضُّهُ عَمَّا لاَ یَحِلُّ لَکَ». توضیح دادیم که چشم از این جهت که دروازه آگاهی و معرفت انسان است مثل گوش بسیار اهمیت دارد و انسان‎ها بعضا چشم‎های بینا دارند، یعنی با آن کسب معرفت می‏کنند و بعضا از این چشم‎ها استفاده نمی‏کنند و کسب معرفت نمی‏کنند. آثار چشم بستن از حرام اما فرو بستن چشم از حرام به چه چیزی است؟ چشم از چه حرام‎هایی باید خودش را حفظ کند؟ وقتی بحث از چشم

جلسه ۲۵ – PDF جلسه بیست و پنجم مقدمات حکمت  – مقدمه دوم – اشکال چهارم و پاسخ آن – رسالة الحقوق – مبنای ثبوت حق برای چشم – حق اول چشم – انواع کلی نگاه حرام  ۱۴۰۱/۰۸/۱۸ خلاصه جلسه گذشته در مورد مقدمه دوم اشکال دیگری مطرح است که در حقیقت اشکال چهارم محسوب می‎شود. دیروز نیز بعضی از دوستان این مسئله را مطرح کردند که به شکل کامل‎تر و فنی‎تر آن پرسش را مطرح می‎کنم و پاسخ می‎دهم. اشکال چهارم مقدمه دوم این بود که متکلم در مقام بیان مراد باشد. غیر از آن سه اشکال قبلی اشکال این است که: ما می‎گوییم متکلم در مقام بیان مراد باشد، یعنی همین مقدار که احراز نکنیم در مقام بیان،

جلسه ۶۹ – PDF جلسه شصت و نهم  شرح رسالة الحقوق – حق اول گوش ۱۴۰۰/۱۲/۰۴ شرح رسالة الحقوق بحثی که در رسالة الحقوق داشتیم رسید به حق السمع؛ اینکه امام سجاد(ع) می‌فرماید: «وَ أَمَّا حَقُ‏ السَّمْعِ‏ فَتَنْزِيهُهُ…»؛ حق گوش به عنوان یکی از اعضای مهمی است که امام سجاد(ع) به آن اشاره کرده‌اند. ما تا اینجا مطالبی را راجع‌به این عضو گفتیم که گوش چرا اینقدر مهم است و حتی مقدم بر چشم است. اینکه گوش چه جایگاهی دارد در انسان، دروازه قلب انسان و ابزار آگاهی و معرفت انسان است. حالا می‌رسیم به دو حقی که امام سجاد(ع) در این بخش ذکر کرده‌اند. این دو حق را در واقع در قالب یک جمله‌ای بیان کرده‌اند که می‌تواند منحل

جلسه ۶۸ – PDF جلسه شصت و هشتم  تقدم گوش بر چشم ۱۴۰۰/۱۱/۲۰ شرح رسالة الحقوق عرض کردیم امام سجاد(ع) در این فرازی که به حق گوش مربوط است می‌فرماید: «وَ أَمَّا حَقُ‏ السَّمْعِ‏ فَتَنْزِيهُهُ عَنْ أَنْ تَجْعَلَهُ طَرِيقاً إِلَى قَلْبِكَ إِلَّا لِفُوَّهَةٍ كَرِيمَةٍ تُحْدِثُ فِي قَلْبِكَ خَيْراً أَوْ تَكْسِبُ خُلُقاً كَرِيماً فَإِنَّهُ بَابُ الْكَلَامِ…»، که دلیلش را ذکر می‌کند. عرض کردیم حق گوش از دید امام سجاد(ع) دو چیز است؛ کأن گوش دو حق بر انسان دارد. ولی قبل از اینکه به بیان این دو حق بپردازیم، تا اینجا گفتیم که گوش و چشم ابزارهای معرفت و آگاهی انسان هستند؛ و نیز گفتیم گوش دروازه قلب انسان است، قلعه است، نگهبان و مرزبان قلعه قلب و دل انسان است.