لاحرج

قواعد فقهیه؛ جلسه شانزدهم؛ مقدمات؛ ادله قاعده؛ بخش دوم آیات

جلسه ۱۶ – PDF جلسه شانزدهم مقدمات – ادله قاعده –  بخش دوم آیات – یک اشکال و پاسخ آن  ۱۴۰۴/۰۸/۲۵ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم برای قاعده نفی ظلم به ادله‌ای استناد شده است؛ دلیل اول، آیات است. آیات دو بخش هستند؛ بخشی که دلالت آنها بر نفی ظلم و عدالت مستقیم و شاید به نحوی مطابقی است؛ بخش دوم آیاتی است که بالالتزام یا بالتضمن دلالت می‌کند. بخش اول مشتمل بر چند دسته است و بخش دوم هم مشتمل بر چند دسته است. البته دسته چهارم که جلسه گذشته بیان شد و دال بر نفی ریشه‌های ظلم است، شاید به نظر دقی در بخش دوم جای بگیرد؛ یعنی آن هم بالالتزام دلالت بر نفی ظلم می‌کند. بخش اول

قواعد فقهیه – جلسه سیزدهم – ادله قاعده _ دلیل دوم: روایات _ روایت اول _ چهار اشکال و بررسی آنها

جلسه ۱۳ – PDF جلسه سیزدهم  ادله قاعده _ دلیل دوم: روایات _ روایت اول _ چهار اشکال و بررسی آنها ۱۴۰۰/۰۸/۲۳ دلیل دوم: روایات بحث در ادله قاعده لاحرج بود. دلیل اول که آیات بود مورد بررسی قرار گرفت. شش آیه ذکر شد و اشکالاتی که بعضا نسبت به استدلال به آن آیات مطرح بود گفته شد و به برخی از آن‌ها پاسخ داده شد. البته گفتیم بعضی از آیات دلالت بر قاعده ندارد. دلیل دوم روایات است. روایات متعددی در این مقام وارد شده. برخی از این روایات در ذیل آیات هم قابل بیان بود اما ترجیح داده شد که مستقلا ذکر شود. این روایات عمدتا روایاتی هستند که سندا و دلالتا قابل اخذ هستند. روایت اول یکی

قواعد فقهیه – جلسه هشتم – ادله قاعده _ دلیل اول: آیات _ آیه اول: آیه ۷۸ سوره حج _ احتمالات ششگانه دیگر در آیه و بررسی آنها _ جمع بندی    

جلسه ۸ – PDF جلسه هشتم  ادله قاعده _ دلیل اول: آیات _ آیه اول: آیه ۷۸ سوره حج _ احتمالات ششگانه دیگر در آیه و بررسی آنها _ جمع بندی ۱۴۰۰/۰۸/۰۸ خلاصه جلسه گذشته بحث در مدارک و مستندات قاعده لاحرج بود. عرض کردیم به ادله اربعه برای این منظور استدلال شده. دلیل اول که آیات باشد، چندین آیه در این رابطه ذکر شده است. اولین آیه، آیه ۷۸ سوره حج بود. در مورد این آیه توضیحاتی دادیم؛ «وَ جاهِدوا فِي اللَّهِ حَقَّ جِهادِهِ هُوَ اجتَباكُم وَ ما جَعَلَ عَلَيكُم فِي الدّينِ مِن حَرَجٍ». گفتیم به دو وجه برای استدلال به این آیه می‌توان تمسک کرد. ما هر دو وجه را گفتیم، دو تقریب ذکر کردیم و تفاوت بین