عقل

قواعد فقهیه – جلسه دوازدهم – مقام اول: بررسی وجود و عدم کرامت ذاتی در انسان – مبانی کرامت ذاتی انسان – دسته اول: ۱. عقل – یک شبهه در ذاتی بودن کرامت و بررسی آن – ۲. اراده و اختیار – شواهد – شاهد اول

جلسه ۱۲ – PDF جلسه دوازدهم  مقام اول: بررسی وجود و عدم کرامت ذاتی در انسان – مبانی کرامت ذاتی انسان – دسته اول: ۱. عقل – یک شبهه در ذاتی بودن کرامت و بررسی آن – ۲. اراده و اختیار – شواهد – شاهد اول    ۱۴۰۳/۰۸/۰۶     یک شبهه در ذاتی بودن کرامت ما شواهد ذاتی بودن کرامت اعطایی خداوند به انسان را ذکر کردیم؛ یک سؤالی که در جلسه گذشته مطرح شد و البته قبلاً هم به آن اشاره کرده بودیم، این بود که اگر عقل به عنوان یک کرامت ذاتی برای انسان مطرح است، پس چرا خداوند متعال این همه انسان را مورد عتاب قرار داده و در بعضی موارد او را از حیوان هم پست‌تر

قواعد فقهیه – جلسه یازدهم – مقام اول: بررسی وجود و عدم کرامت ذاتی در انسان – مبانی کرامت ذاتی انسان – دسته اول: ۱. عقل – شواهد – شاهد دوم، سوم و چهارم

جلسه ۱۱ – PDF جلسه یازدهم مقام اول: بررسی وجود و عدم کرامت ذاتی در انسان – مبانی کرامت ذاتی انسان – دسته اول: ۱. عقل – شواهد – شاهد دوم، سوم و چهارم ۱۴۰۳/۰۸/۰۵ خلاصه جلسه گذشته یک شاهد بر اینکه خداوند متعال کرامتی به انسان عطا کرده که مختص به انسان است و دیگر موجودات از آن بی‌بهره هستند، آیه ۷۰ سوره اسراء است که کیفیت استشهاد به آن را هم بیان کردیم. محصل آن این شد که عقل به معنای قوه فهم، درک، حفظ، علم، بیان، نطق و امثال اینها، در انسان فعلیت دارد و انسان بما هو انسان از این نعمت خداوندی و از این کرامت اعطایی باری تعالی بهره‌مند است؛ و این تا آخر با

قواعد فقهیه – جلسه ده – مقام اول: بررسی وجود و عدم کرامت ذاتی در انسان – مبانی کرامت ذاتی انسان – دسته اول: ۱. عقل – شواهد – شاهد اول: آیه «و لقد کرمنا بنی آدم …» – ادامه بحث در جهت سوم: خروج ملائکه – جهت چهارم: خروج جن از دایره کرامت عقل

جلسه ۱۰ – PDF جلسه ده  مقام اول: بررسی وجود و عدم کرامت ذاتی در انسان – مبانی کرامت ذاتی انسان – دسته اول: ۱. عقل – شواهد – شاهد اول: آیه «و لقد کرمنا بنی آدم …» – ادامه بحث در جهت سوم: خروج ملائکه – جهت چهارم: خروج جن از دایره کرامت عقل ۱۴۰۳/۰۷/۲۹      خلاصه جلسه گذشته ما در مورد عقل و اینکه عقل یک کرامت ذاتی برای انسان محسوب می‌شود، به این معنا که مختص انسان است و غیر انسان از این موهبت برخوردار نیست، به آیه ۷۰ سوره اسراء استناد کردیم. در مورد این آیه که در این مقام به عنوان شاهد بر ذاتی بودن کرامت عقل برای انسان مورد استناد قرار گرفت، چند

خارج اصول – جلسه نوزدهم – ۵. حجیت خبر واحد –اقوال – ادله عدم حجیت خبر واحد: ادله چهارگانه (کتاب، سنت، اجماع، عقل) – بررسی ادله عدم حجیت خبر واحد – بررسی دلیل اول – اشکال اول

جلسه ۱۹ – PDF جلسه نوزدهم  ۵. حجیت خبر واحد –اقوال – ادله عدم حجیت خبر واحد: ادله چهارگانه (کتاب، سنت، اجماع، عقل) – بررسی ادله عدم حجیت خبر واحد – بررسی دلیل اول – اشکال اول ۱۴۰۳/۰۷/۲۸   اقوال عرض کردیم درباره حجیت خبر واحد، اقوال مختلف است. برخی قائل به عدم حجیت شده اند؛ از جمله سید مرتضی، قاضی ابن براج، ابن زهره، ابن ادریس و صاحب مجمع البیان. سید مرتضی حتی در رساله مستقلی به ابطال عمل به خبر واحد پرداخته و ادعا کرده است که بطلان عمل به خبر واحد نزد امامیه همانند بطلان عمل به قیاس است. اما در مقابل، مشهور قائل به حجیت شده اند. قهرا باید ادله قائلین به حجیت و عدم حجیت

خارج اصول – جلسه بیست و هفتم – مقدمه – مقام اول: بررسی حجیت قطع حاصل از مقدمات عقلی – پاسخ محقق نایینی به شبهه اخباریین و بررسی آن – پاسخ صاحب منتقی الاصول به شبهه اخباریین و بررسی آن   

جلسه ۲۷ – PDF جلسه بیست و هفتم  مقدمه – مقام اول: بررسی حجیت قطع حاصل از مقدمات عقلی – پاسخ محقق نایینی به شبهه اخباریین و بررسی آن – پاسخ صاحب منتقی الاصول به شبهه اخباریین و بررسی آن ۱۴۰۲/۰۸/۲۰     خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم اخباریین با استناد به برخی روایات تلاش کردند اثبات کنند که اگر حکم شرعی از طریقی غیر از نقل و سماع از معصوم به دست ما برسد اعتبار ندارد. به نظر آنها حتی احکامی که عقل استقلالا به آنها حکم دارد و آن را درک می‏کند مثل احسان و صدقه به فقیر، اگر غیر از طریق معصوم و به وسیله عقل درک شود اعتبار و حجیت ندارد؛ همه چیز دائر مدار نقل

خارج فقه – جلسه پنجاه و هفتم – احکام عقد – مسأله ۱۱ –  شروط معتبر در عاقد – شرط سوم: قصد – پرسش دوم: درباره تفاوت حکم عقد مرد مست و حکم عقد زن مست – سه دیدگاه درباره روایت اسماعیل بن بزیع – دیدگاه سوم – توجیه دوم و سوم و بررسی آنها

جلسه ۵۷ – PDF جلسه پنجاه و هفتم  احکام عقد – مسأله ۱۱ –  شروط معتبر در عاقد – شرط سوم: قصد – پرسش دوم: درباره تفاوت حکم عقد مرد مست و حکم عقد زن مست – سه دیدگاه درباره روایت اسماعیل بن بزیع – دیدگاه سوم – توجیه دوم و سوم و بررسی آنها ۱۴۰۲/۰۲/۱۷                 خلاصه جلسه گذشته بحث در وجه تفاوت بین حکم عقد مرد مست و بین حکم عقد زن مست بود؛ عرض کردیم درباره این مسأله اختلاف وجود دارد. مشهور قائل به بطلان هر دو شده‌اند؛ یعنی معتقدند عقد مست به طور کلی باطل است، چه زن و چه مرد؛ اما برخی تفاوت قائل شده‌ و گفته‌اند عقد

خارج فقه – جلسه پنجاه و ششم – احکام عقد – مسأله ۱۱ –  شروط معتبر در عاقد – شرط سوم: قصد – پرسش دوم: درباره تفاوت حکم عقد مرد مست و حکم عقد زن مست – ریشه اختلاف بین فقها – مخالفت روایت اسماعیل بن بزیع با قواعد – سه دیدگاه درباره روایت

جلسه ۵۶ – PDF جلسه پنجاه و ششم احکام عقد – مسأله ۱۱ –  شروط معتبر در عاقد – شرط سوم: قصد – پرسش دوم: درباره تفاوت حکم عقد مرد مست و حکم عقد زن مست – ریشه اختلاف بین فقها – مخالفت روایت اسماعیل بن بزیع با قواعد – سه دیدگاه درباره روایت ۱۴۰۲/۰۲/۱۶              خلاصه جلسه گذشته در مسأله ۱۱ به مناسبت بحث از شرط سوم از شروط معتبر در عاقد مجری صیغه، سخن به اینجا رسید که عقد سکران (عقد مست) آیا صحیح است یا باطل. عرض کردیم در مورد اینکه عقد مرد مست باطل است، اتفاق نظر وجود دارد؛ لکن دو پرسش اینجا مطرح است. پرسش اول که به آن پاسخ

خارج فقه – جلسه پنجاه و چهارم – احکام عقد – مسأله ۱۱ –  شروط معتبر در عاقد – شرط دوم: عقل – ادله اشتراط عقل – شرط سوم: قصد – کلام امام و مرحوم سید و تفاوت آن  

جلسه ۵۴ – PDF جلسه پنجاه و چهارم  احکام عقد – مسأله ۱۱ –  شروط معتبر در عاقد – شرط دوم: عقل – ادله اشتراط عقل – شرط سوم: قصد – کلام امام و مرحوم سید و تفاوت آن    ۱۴۰۲/۰۲/۱۰      مروری بر مباحث گذشته بحث در مسأله ۱۱ بود؛ موضوع این مسأله، شروطی است که در عاقد مجری صیغه لازم و معتبر است. در این مسأله سه شرط بیان شده است؛ شرط اول: بلوغ؛ شرط دوم: عقل؛ شرط سوم: قصد. بحث‌هایی که درباره شرط اول لازم بود مطرح شود، بیان شد. ادله اعتبار بلوغ در عقد به تفصیل همراه با آراء و انظار مختلف ذکر گردید. محصل بحث در شرط اول این شد که امام(ره) به حسب متن

خارج اصول – جلسه هفتاد و سوم – آثار قطع – اثر دوم: حجیت قطع –  بررسی اشکالات به محقق اصفهانی –  کلام صاحب منتقی الاصول 

جلسه ۷۳ – PDF جلسه هفتاد و سوم آثار قطع – اثر دوم: حجیت قطع –  بررسی اشکالات به محقق اصفهانی –  کلام صاحب منتقی الاصول   ۱۴۰۱/۱۱/۲۴ خلاصه جلسه گذشته بحث در اثر دوم قطع یعنی حجیت به معنای منجزیت و معذریت بود. محقق خراسانی و جمع بسیاری، این را به عنوان یک اثر برای قطع پذیرفتند و آن را حکم عقل دانستند. دو اختلاف در مورد این اثر وجود دارد: ۱. آیا اساسا منجزیت و معذریت اثری از آثار قطع است یا نه، اصلا این اثر قطع محسوب نمی‎شود. ۲. آیا این حکم عقل است یا حکم عقلا یا هیچکدام. آنچه تا به حال نقل شده در هر دو موضوع، هم اصل اینکه این اثری از آثار قطع است

خارج فقه – جلسه چهل و دوم – احکام عقد – مسأله ۱۱ – شروط عاقد – توضیح اجمالی مسأله – کلام صاحب عروه     

جلسه ۴۲ – PDF جلسه چهل و دوم احکام عقد – مسأله ۱۱ – شروط عاقد – توضیح اجمالی مسأله – کلام صاحب عروه    ۱۴۰۱/۱۱/۲۳     مسأله ۱۱ «يشترط في العاقد المجري للصيغة البلوغ و العقل، فلا اعتبار بعقد الصبي و المجنون و لو أدواريا حال جنونه، سواء عقدا لنفسهما أو لغيرهما، و الأحوط البناء على سقوط عبارة الصبي، لكن لو قصد المميز المعنى و عقد لغيره وكالة أو فضولا و أجاز أو عقد لنفسه مع إذن الولي أو إجازته أو أجاز هو بعد البلوغ يتخلص بالاحتياط، و كذا يعتبر فيه القصد، فلا اعتبار بعقد الساهي و الغالط و السكران و أشباههم، نعم في خصوص عقد السكرى إذا عقبه الإجازة بعد إفاقتها لا يترك الاحتياط بتجديد العقد أو