جلسه ۷۰ – PDF جلسه هفتادم مسئله ۲۹ – تتمه: بررسی فقهی آواز زنان –ادله حرمت – دلیل دوم: روایات و بررسی آن دلیل سوم: اجماع و بررسی آن ۱۴۰۰/۱۱/۰۵ خلاصه جلسه گذشته بحث در ادله حرمت آوازخوانی زنان و استماع آواز زنان بود؛ البته باز تأکیداً عرض می‌کنم که موضوع بحث ما آواز زنان با قطع نظر از عناوین دیگری که ممکن است بر این آواز منطبق شود، یا برخی مقارنات و ملازمات این کار بدون در نظر گرفتن این امور، می‌خواهیم ببینیم آیا نفس اینکه زن آواز بخواند دلیلی بر حرمت آن هست یا نه. تا اینجا شش آیه مورد بررسی قرار گرفت و دلالت هیچ یک بر حرمت پذیرفته نشد. دلیل دوم: روایات روایاتی در این باره

جلسه ۶۹ – PDF جلسه شصت و نهم  مسئله ۲۹ – تتمه: بررسی فقهی آواز زنان –ادله حرمت – دلیل اول: آیات آیه ششم و بررسی آن ۱۴۰۰/۱۱/۰۴ خلاصه جلسه گذشته بحث در این بود که آیا خوانندگی زن و آواز او از نظر ادله جایز است یا نه. در تنقیح موضوع بحث عرض کردیم می‌خواهیم ببینیم آیا خوانندگی زن از این جهت که زن است، فی نفسه ممنوعیت دارد یا نه؛ و الا ممکن است خوانندگی چه از ناحیه زن و چه از ناحیه مرد به خاطر برخی امور و عناوین دیگر ممنوعیت داشته باشد. اگر بخواهیم آن جهات را هم در نظر بگیریم، که البته مناسب است، اما لازمه‌اش این است که درباره برخی امور مثل غنا به

جلسه ۶۸ – PDF جلسه شصت و هشتم  مسئله ۲۹ – تتمه: بررسی فقهی آواز زنان –ادله حرمت – دلیل اول: آیات آیه سوم و چهارم و پنجم و بررسی آنها ۱۴۰۰/۱۰/۲۹ خلاصه جلسه گذشته بحث در دلیل اول یعنی آیات بود که برخی برای اثبات حرمت آوازخوانی زن به آن استناد کرده‌اند. دو آیه در جلسه قبل مورد بررسی قرار گرفت و معلوم شد که هیچ یک دلالت بر حرمت آوازخوانی زن ندارند. باز هم تأکیداً عرض می‌کنم که موضوع بحث ما آوازخوانی زن با قطع نظر از مقارنات یا معیت‌هایی است که ممکن است با عناوین دیگر پیدا کند؛ مثل غنا یا اختلاط زن و مرد، و امثال اینها. آیه سوم «فَاجْتَنِبُوا الرِّجْسَ مِنَ الْأَوْثَانِ وَاجْتَنِبُوا قَوْلَ الزُّورِ»،

جلسه ۶۷ – PDF جلسه شصت و هفتم مسئله ۲۹ – تتمه: بررسی فقهی آواز زنان – ادله حرمت – دلیل اول: آیات آیه اول و بررسی آن – آیه دوم و بررسی آن ۱۴۰۰/۱۰/۲۸ خلاصه جلسه گذشته عرض شد موضوع بحث، خوانندگی و آوازه‌خوانی زنان است با قطع نظر از امور دیگری که آن امور چه‌بسا در حلیت و جواز یا حرمت و عدم جواز اثرگذار هستند؛ یعنی این موضوع را فقط از زاویه احتمال تأثیر جنسیت مورد بررسی قرار می‌دهیم. لذا اگر مثلاً آوازخوانی زنان همراه با غنا بود و کسی غنا را مطلقا مشکل و حرام می‌دانست، طبیعتاً اینجا حکم به حرمت می‌کند و فرقی بین مرد و زن نیست؛ یا مثلاً اگر مقارن و ملازم با

جلسه ۶۶ – PDF جلسه شصت و ششم  مسئله ۲۹ – تتمه: بررسی فقهی آواز زنان – مقدمه – تنقیح موضوع بحث ۱۴۰۰/۱۰/۲۷ خلاصه جلسه گذشته در ادامه مسأله ۲۹ به عنوان تتمه این بحث، رسیدیم به موضوع آوازخوانی یا خوانندگی زنان. مروری بر نظرات مراجع و بزرگان در برخی از مسائلی که مرتبط با این موضوع است داشتیم و به دنبال آن، جهاتی را که مؤثر در تعدد صور خوانندگی زنان است را ذکر کردیم. هفت جهت به عنوان جهاتی که ثبوتاً می‌تواند صور و اقسام گوناگونی را برای آوازخوانی زنان پدید بیاورد ذکر شد. آنچه اکنون مهم است، تنقیح موضوع بحث در این مقام است. ملاحظه فرمودید که آن هفت جهت، اقسام و صور گوناگونی را برای آوازخوانی

جلسه ۶۵ – PDF جلسه شصت و پنجم مسئله ۲۹ – تتمه: بررسی فقهی آواز زنان – مروری بر نظرات – جهات مؤثر در تعدد صور آواز زنان ۱۴۰۰/۱۰/۲۶ تتمه: بررسی فقهی آواز زنان به مناسبت آنچه در ذیل مسأله ۲۹ درباره اسماع صوت المرأة الرجل الاجنبی بکیفیة مهیجة مطرح شد، وارد موضوع دیگری شدیم و آن هم بررسی حکم شرعی آوازخوانی زنان است. در مورد آوازخوانی زنان با اینکه یک عنوان کلی است، اما فروض و شقوق مختلفی قابل ذکر است. استفتائاتی که از مراجع عظام تقلید شده در موضوعات و فروض مختلف مطرح شده که پاسخ داده‌اند. مروری بر نظرات مراجع من یک مرور اجمالی بر این انظار و استفتائاتی که شده می‌کنم و بعد صور مختلفی که

جلسه ۶۴ – PDF جلسه شصت و چهارم  مسئله ۲۹ – بررسی حرمت اسماع صوت مهیج –– ادله حرمت بررسی کلام محقق خویی – سه احتمال در عبارت تحریر ۱۴۰۰/۱۰/۲۵ ادامه بررسی کلام مرحوم حکیم تتمه‌ای از مسأله ۲۹ باقی مانده و بعد یک موضوعی که به مسأله ۲۹ مربوط می‌شود را متعرض خواهیم شد. کلمات صاحب جواهر و مرحوم آقای حکیم در مورد خضوع بالقول و اسماع صوتی که موجب تهییج سامع شود، بیان شد و مورد بررسی قرار گرفت. یک اشکالی متوجه صاحب جواهر بود و اشکالی هم متوجه مرحوم آقای حکیم شد. فقط یک نکته از کلام مرحوم آقای حکیم باقی مانده و آن اینکه ایشان حرمت اسماع چنین صوتی را مستند به ارتکاز متشرعه کردند؛ ایشان

جلسه ۶۳ – PDF جلسه شصت و سوم مسئله ۲۹ – بررسی حرمت اسماع صوت مهیج – ادله حرمت بررسی مقتضای تحقیق در آیه – پاسخ به دو اشکال – بررسی کلام صاحب جواهر و کلام مرحوم حکیم ۱۴۰۰/۱۰/۲۲ خلاصه جلسه گذشته ادله قائلین به عدم حرمت مکالمه مع الرجال بکیفیة مهیجة را ذکر کردیم و دو تقریب مبنی بر عدم دلالت آیه بر حرمت نیز بیان شد. در مقابل، گفتیم مقتضای تحقیق این است که آیه دلالت می‌کند بر حرمت خضوع در قول و مراد از خضوع در قول معنایی است که شامل هر سه مصداق مذکور در کلام امام(ره) می‌شود. بعد طمع را معنا کردیم و گفتیم تعلیلی که در آیه ذکر شده، شاهد بر عدم اختصاص این

جلسه ۶۲ – PDF جلسه شصت و دوم مسئله ۲۹ – بررسی حرمت اسماع صوت مهیج – ادله حرمت – بررسی دلیل اول (آیه) – مقتضای تحقیق در آیه ۱۴۰۰/۱۰/۲۱ خلاصه جلسه گذشته عرض شد در مورد تحریم سماع و اسماع صوت زن یا به تعبیر امام(ره) المکالمة مع الرجال بکیفیة مهیجة، عمدتاً به آیه «فلا تخضعن بالقول» استناد شده است. تقریب استدلال به این آیه بیان شد؛ اشکالی که به این آیه شده یا به تعبیر دیگر دیدگاه مخالفین هم مورد اشاره قرار گرفت. گفتند این آیه از اختصاصات زنان پیامبر(ص) است و لذا شامل غیر آنها نمی‌شود. کلام مرحوم صاحب جواهر هم ذکر شد و گفتیم باید این آیه مورد بررسی قرار گیرد که بالاخره آیا دلالت بر

جلسه ۶۱ – PDF جلسه شصت و یکم  مسئله ۲۹ – بررسی حرمت اسماع صوت مهیج – فرق عبارت تحریر و عروه – ادله حرمت دلیل اول: آیه – کلام مرحوم حکیم – دلیل دوم: ارتکاز متشرعه ۱۴۰۰/۱۰/۲۰  بررسی حرمت اسماع صوت مهیج از مسأله ۲۹ یک قسمت باقی مانده و آن این است که امام(ره) می‌فرماید: «نعم، یحرم علیها المکالمة مع الرجال بکیفیة مهیجة بترقیق القول و تلیین الکلام و تحسین الصوت فیطمع الذی فی قلبه مرض». این استدراک از حکمی است که در صدر مسأله بیان شده؛ یعنی جواز سماع صوت اجنبیه و جواز اسماع صوتها للاجانب. اینجا بحث سماع و اسماع نیست. کلام امام می‌فرماید: «یحرم علیها المکالمة مع الرجال»، بر زن حرام است مکالمه و تکلم