سایر دروس

تفسیر – جلسه سی و سوم – آیه ۴۹ – بخش سوم: «و فی ذلکم بلاء من ربکم عظیم» – مطلب اول: توضیح کلی درباره «بلاء» و «ابتلاء»  

جلسه ۳۳ – PDF جلسه سی و سوم آیه ۴۹ – بخش سوم: «و فی ذلکم بلاء من ربکم عظیم» – مطلب اول: توضیح کلی درباره «بلاء» و «ابتلاء»   ۱۴۰۱/۱۲/۱۶ بخش سوم: «و فی ذلکم بلاء من ربکم عظیم» بخش سوم آیه این است: «و فی ذلکم بلاء من ربکم عظیم». این بخش اشاره به این دارد که در این امور، بلاء عظیم و امتحان عظیم از ناحیه پروردگار شما بر شماست. مسأله بلا و ابتلا به صورت کلی در قرآن مکرراً مورد اشاره قرار گرفته است. ما یک توضیح مختصری در مورد بلا می‌دهیم و اینکه این بلا متصف به وصف «عظیم» شده و اینکه فرموده «و فی ذلکم» در این امور بلاء عظیم از ناحیه پروردگار شماست، این

تفسیر – جلسه سی و دوم – آیه ۴۹- بخش دوم: «یذبحون ابنائکم و یستحیون نسائکم» – مطلب پنجم- مطلب ششم 

جلسه ۳۲ – PDF جلسه سی و دوم  آیه ۴۹- بخش دوم: «یذبحون ابنائکم و یستحیون نسائکم» – مطلب پنجم- مطلب ششم   ۱۴۰۱/۱۲/۱۵   خلاصه جلسه گذشته عرض شد در آیه ۴۹ سه بخش وجود دارد؛ بخش اول مورد بحث واقع شد.در بخش دوم تا به حال پیرامون چهار مطلب سخن گفتیم که این مطالب هم درباره اصل عذابی که به بنی‌اسرائیل وارد می‌شد،بود و هم درباره عالی‌ترین مصادیق و برترین عذاب‌هایی که در آن زمان انجام می‌شد.«يَسُومُونَكُمْ سُوءَ الْعَذَابِ يُذَبِّحُونَ أَبْنَاءَكُمْ وَيَسْتَحْيُونَ نِسَاءَكُمْ». در مورد «یذبحون ابناءکم» عرض کردیم احتمالاتی وجود دارد؛ چند احتمال نقل شد. مطلب پنجم مطلب پنجم این است که ذبح ابناء که به عنوان عذاب در اینجا نقل شده، آیا مربوط به قبل از تولد

قواعد فقهیه – جلسه بیست و هشتم – ولایات مجعول از طرف خداوند – ۳. ولایت حاکم شرع (فقیه) – ادله ولایت حاکم شرع – دلیل دوم: روایات – روایت دوم – تقریب استدلال – بررسی استدلال به روایت اول و دوم – اشکال اول – بررسی اشکال اول 

جلسه ۲۸ – PDF جلسه بیست و هشتم ولایات مجعول از طرف خداوند – ۳. ولایت حاکم شرع (فقیه) – ادله ولایت حاکم شرع – دلیل دوم: روایات – روایت دوم – تقریب استدلال – بررسی استدلال به روایت اول و دوم – اشکال اول – بررسی اشکال اول       ۱۴۰۱/۱۲/۱۳ خلاصه جلسه گذشته بحث در ولایت حاکم شرع و فقیه جامع الشرایط بود و اینکه این ولایت با چه دلیلی قابل اثبات است. بعد از ذکر برخی آیات، به نقل برخی روایات پرداختیم؛ روایت اول، مقبوله عمر بن حنظله بود که تقریب استدلال به آن و نیز بررسی سندی آن انجام شد. مدعا این است که فقها از طرف ائمه معصومین(ع) نصب شده‌اند برای حاکمیت و حکمرانی؛ یعنی

شرح رساله الحقوق – جلسه هشتاد و ششم – مشی، موضوع پاداش

جلسه ۸۶- PDF جلسه هشتاد و ششم مشی، موضوع پاداش ۱۴۰۱/۱۲/۱۰ شرح رساله الحقوق ما در رساله حقوق امام سجاد(ع) رسیدیم به حق الرجل. آنجا اشاره کردیم که دو حق برای رِجل وجود دارد، یک حق سلبی و یک حق ایجابی. در حق سلبی دو امر بیان شد: اول: اینکه پا مرکب برای رفتن به سوی حرام نباشد. دوم: اینکه پا مرکب برای رفتن به جایی که موجب استخفاف و اذلال انسان می‎شود نباشد. این هم روشن است، خداوند تبارک و تعالی انسان را از اینکه خودش را در معرض استخفاف و کوچک شدن و حقیر شدن قرار بدهد منع کرده است. در روایتی در کتاب اصول کافی بیان شده است که « إنَّ اللّه َ تَبارَكَ وتعالى فَوَّضَ إلى

تفسیر – جلسه سی و یکم – آیه ۴۹ – بخش دوم: «یذبحون ابنائکم و یستحیون نسائکم» – مطلب اول، دوم، سوم و چهارم 

جلسه ۳۱ – PDF جلسه سی و یکم  آیه ۴۹ – بخش دوم: «یذبحون ابنائکم و یستحیون نسائکم» – مطلب اول، دوم، سوم و چهارم  ۱۴۰۱/۱۲/۰۹ بخش دوم آیه عرض کردیم آیه ۴۹ سه بخش دارد؛ بخش اول «وَإِذْ نَجَّيْنَاكُمْ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ يَسُومُونَكُمْ سُوءَ الْعَذَابِ» بود. درباره این بخش و چند نکته را به عرض رساندیم. بخش دوم آیه این است: «يُذَبِّحُونَ أَبْنَاءَكُمْ وَيَسْتَحْيُونَ نِسَاءَكُمْ». درباره این قسمت از آیه چند مطلب می‌بایست بررسی شود. مطلب اول نظیر همین فقره از آیه در سوره ابراهیم هم ذکر شده، لکن آنجا با «و» آمده و اینجا بدون «و». در این آیه می‌فرماید «يَسُومُونَكُمْ سُوءَ الْعَذَابِ يُذَبِّحُونَ أَبْنَاءَكُمْ»، لکن در سوره ابراهیم «یذبحون أبناءکم» با حرف عاطفه «و» ذکر شده، جهت

تفسیر – جلسه سی ام – آیه ۴۹- بخش‌های سه‌گانه آیه – بخش اول: نجات بنی اسرائیل – حقیقت نجات – مقدمه: معنای سوء العذاب – نتیجه   

جلسه ۳۰ – PDF جلسه سی ام آیه ۴۹- بخش‌های سه‌گانه آیه – بخش اول: نجات بنی اسرائیل – حقیقت نجات – مقدمه: معنای سوء العذاب – نتیجه        ۱۴۰۱/۱۲/۰۸   خلاصه جلسه گذشته عرض شد در آیه ۴۹ سه بخش وجود دارد؛ بخش اول درباره نجات بنی‌اسرائیل از آل فرعون بود. توضیح دادیم که چرا خداوند متعال خطاب به یهودیان معاصر پیامبر(ص) فرمود ما شما را نجات دادیم، وجه این مسأله بیان شد و منظور از آل فرعون هم بیان گردید. حقیقت نجات لکن باید دید این نجات به چه امری و به چه ترتیبی تحقق پیدا کرده است؟ چون در بخش دوم سخن از سوء العذاب است و اینکه آنها را در شدیدترین و قبیح‌ترین عذاب‌ها قرار

قواعد فقهیه – جلسه بیست و هفتم – ولایات مجعول از طرف خداوند – ۳. ولایت حاکم شرع (فقیه) – ادله ولایت حاکم شرع – دلیل دوم: روایات – روایت اول: مقبوله عمر بن حنظله – پاسخ به یک شبهه – مؤید استدلال – نکته‌ای پیرامون نقل روایات (الفاظ یا مضامین) – دلالت مقبوله بر شروط اجتهاد     

جلسه ۲۷ – PDF جلسه بیست و هفتم ولایات مجعول از طرف خداوند – ۳. ولایت حاکم شرع (فقیه) – ادله ولایت حاکم شرع – دلیل دوم: روایات – روایت اول: مقبوله عمر بن حنظله – پاسخ به یک شبهه – مؤید استدلال – نکته‌ای پیرامون نقل روایات (الفاظ یا مضامین) – دلالت مقبوله بر شروط اجتهاد   ۱۴۰۱/۱۲/۰۷   پاسخ به یک شبهه تقریب استدلال به مقبوله عمر بن حنظله ذکر شد؛ منتهی شبهه‌ای در جلسه گذشته مطرح شد که اجمالاً هم پاسخ دادیم، و پاسخ تفصیلی را بیان خواهیم کرد. همچنین برخی قرائنی که مؤید و تقویت‌کننده استدلال به مقبوله است را ذکر خواهیم کرد و ان‌شاءالله به سراغ روایات دیگر می‌رویم. شبهه این بود که اگر ما حاکماً

قواعد فقهیه – جلسه بیست و ششم – ولایات مجعول از طرف خداوند – ۳. ولایت حاکم شرع (فقیه) – ادله ولایت حاکم شرع – دلیل اول: آیات – جمع‌بندی دلیل اول – دلیل دوم: روایات – روایت اول: مقبوله عمر بن حنظله – بحث سندی – تقریب استدلال    

جلسه ۲۶ – PDF جلسه بیست و ششم ولایات مجعول از طرف خداوند – ۳. ولایت حاکم شرع (فقیه) – ادله ولایت حاکم شرع – دلیل اول: آیات – جمع‌بندی دلیل اول – دلیل دوم: روایات – روایت اول: مقبوله عمر بن حنظله – بحث سندی – تقریب استدلال     ۱۴۰۱/۱۲/۰۶ جمع‌بندی دلیل اول دلالت آیات را یا بدون مساعدت روایات یا مع المساعدة، بر ولایت فقیه و حاکم شرعی فی‌الجمله پذیرفتیم؛ در اینکه آیه «أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ» اجمالاً می‌تواند اثبات کند این امر را، شاید قوی‌تر از آن دو آیه باشد. این آیه شاید بدون نیاز به روایات این امر را ثابت می‌کند. در مورد کلمه اولی‌الامر، مرحوم شیخ انصاری در مکاسب می‌فرماید: «الظاهر من هذا

شرح رساله حقوق – جلسه هشتاد و پنجم – حق ایجابی پا

جلسه ۸۵ – PDF جلسه هشتاد و پنجم  حق ایجابی پا ۱۴۰۱/۱۲/۰۳ شرح رساله حقوق امام سجاد علیه السلام فرمود یا نباید مورد استفاده قرار بگیرد به سوی چیزی که حرام است، مشی به سوی حرام از نظر امام سجاد نادیده گرفتن حق پا است، این مشی نیز عرض کردیم مقدمتا، جزئا او عینا هر کدام که باشد، از نظر امام سجاد مخالف حق پا است. بعد فرمودند اینها را در مسیری که باعث استخفاف می‎شود نیز قرار نده. این دو حق سلبی است، گفتیم بین این دو نیز فرق است. حق ایجابی پا یک حق ایجابی نیز دارد «فإنها حاملتک و سالکة بک مسلک الدیـن و السبــق لک و لاقوة الا بالله» درست است که ایشان این جمله را

تفسیر – جلسه بیست و نهم – آیه ۴۹- بخش‌های سه‌گانه آیه – بخش اول: نجات بنی اسرائیل 

جلسه ۲۹ – PDF جلسه بیست و نهم  آیه ۴۹- بخش‌های سه‌گانه آیه – بخش اول: نجات بنی اسرائیل   ۱۴۰۱/۱۲/۰۱   بخش‌های سه‌گانه آیه در مورد آیه ۴۹ عرض کردیم این آیه چه ارتباطی با قبل و بعد دارد و چه مفرداتی از این آیه نیازمند توضیح و بیان بیشتر است؛ این مفردات را توضیح دادیم. حالا وارد در تفسیر این آیه می‌شویم. «وَإِذْ نَجَّيْنَاكُمْ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ يَسُومُونَكُمْ سُوءَ الْعَذَابِ يُذَبِّحُونَ أَبْنَاءَكُمْ وَيَسْتَحْيُونَ نِسَاءَكُمْ وَفِي ذَلِكُمْ بَلَاءٌ مِنْ رَبِّكُمْ عَظِيمٌ»؛ این آیه چند بخش دارد؛ بخش اول که در آن سخن از اصل نجات یا تنجیه و انجاء بنی اسرائیل از سوء العذاب و عذابی است که آل فرعون به آنها تحمیل می‌کردند و گرفتار عذاب آنها بودند. بخش