سایر دروس

جلسه ۳۲ – PDF جلسه سی و دوم  آیه ۴۴ _ تفسیر بخش اول _ پاسخ به شبهه تنافی _ توجیه برخی روایات _ شمول خطاب نسبت به همه عالمان ۱۴۰۰/۱۰/۰۸ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم آیه ۴۴ مشتمل بر دو بخش است. سخن در بخش اول بود که خداوند متعال عالمان یهود و سران آن‌ها را توبیخ کرد که چرا به برّ امر می‌کنید اما خود به آن عمل نمی‌کنید. موضوع این توبیخ عمل نکردن خود آن‌ها و نسیان خودشان است. یعنی خود فراموشی که به آن مبتلا شدند. نه اینکه بخواهد توبیخ کند چرا در حالی که خود عمل نمی‌کنید مشغول به امر به معروف هستید. گفتیم امر به برّ یک تکلیف است، عمل کردن به برّ و

جلسه ۳۱ – PDF جلسه سی و یکم  آیه ۴۴ _ تفسیر بخش اول _ موضوع توبیخ _ دو احتمال _ حق در مسئله _ شبهه تنافی ۱۴۰۰/۱۰/۰۷ خلاصه جلسه گذشته بحث در تفسیر بخش اول آیه ۴۴ سوره بقره بود. بخش اول در واقع توبیخ خداوند متعال نسبت به سران یهود و عالمان آن‌ها بود. ما وجوهی برای توبیخ ذکر کردیم، یعنی اینکه موضوع توبیخ چیست و چرا خداوند آن‌ها را توبیخ می‌کند، احتمالات و وجوهی را ذکر کردیم که چه بسا برخی قابل بازگشت به بعضی دیگر هست. موضوع توبیخ بحثی که جلسه قبل مطرح کردیم به عنوان وجوه هشت گانه توبیخ، مربوط به چرایی توبیخ بود؛ اما این درباره چیستی توبیخ است. در بحث قبل سخن در

جلسه ۳۰ – PDF جلسه سی ام  آیه ۴۴ _ معنای اجمالی آیه _ ارتباط آیه با آیات قبل _ مفردات آیه _ تفسیر بخش اول _ وجوه هشتگانه برای توبیخ ۱۴۰۰/۱۰/۰۶ آیه ۴۴: «أَتَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبِرِّ وَتَنْسَوْنَ أَنْفُسَكُمْ وَأَنْتُمْ تَتْلُونَ الْكِتَابَ أَفَلَا تَعْقِلُونَ» معنای اجمالی آیه معنای اجمالی آیه این است که خداوند تبارک و تعالی خطاب به عالمان یهود و سران یهودیان میفرماید آیا شما مردم را امر به برّ و نیکی و عمل خیر می‌کنید و خودتان را فراموش می‌کنید در حالی که کتاب تلاوت می‌کنید، آیا تعقل و تفکر نمی‌کنید؟ ظاهر این آیه توبیخ سران یهود است که چرا شما از طرفی دیگران را امر به خیر و معروف می‌کنید در حالی که خودتان به آن

جلسه ۲۹ – PDF جلسه بیست و نهم  آیه ۴۳ _ تکلیف سوم: «وارکعوا مع الراکعین» _ دو پرسش و پاسخ آنها _ دو مطلب مستفاد از آیه ۱۴۰۰/۰۹/۳۰ تکلیف سوم: «وَارکعوا معَ الراکعین» در آیه ۴۳ سه تکلیف ذکر شده است؛ «إقامۀ الصلاۀ»، «ایتاء الزکاۀ» و «وارکعوا معَ الراکعین». به حسب ظاهر این بخش از آیه امر می‌کند به رکوع همراه رکوع کنندگان. دو پرسش یک سوال این است که با توجه به اینکه رکوع جزیی از اجزاء نماز است و قبلا امر به اقامه نماز شده بود، چرا دوباره به جزیی از اجزاء نماز امر می‌کند؟ پس سوال و پرسش این است که اساسا چرا امر به یک جزیی از اجزاء نماز بعد از امر به خود صلاۀ

جلسه ۲۸ – PDF جلسه بیست و هشتم آیه ۴۳ _ تکلیف دوم: «آتوا الزّکاه» _ معنای زکات در آیه _ معنای ایتاء زکات _ وجه ذکر زکات پس از نماز ۱۴۰۰/۰۹/۲۴ تکلیف دوم: «آتوا الزّکاه» در آیه ۴۳ سه تکلیف بیان شده که در جلسه گذشته درباره تکلیف اول مطالبی را عرض کردیم. تکلیف دوم «وَ آتوا الزّکاۀ» است. همان پرسش هایی که در مورد تکلیف اول مطرح بود، در اینجا هم مطرح است و باید به آن پرداخته شود. معنای زکات در آیه اولا باید دید زکات در اینجا به چه معناست. زکات در اینجا به معنای انفاق مالی خاصی است که در عالم اسلام تشریع شد. همان زکاتی که بین مسلمانان شایع است. این مطلب مخصوصا با

جلسه ۲۷ – PDF جلسه بیست و هفتم  آیه ۴۳ _ تکلیف اول _ معنای إقامه الصلاه _ وجه قرار دادن نماز به عنوان تکلیف _ دلالت آیه بر تکلیف کفار به فروع     ۱۴۰۰/۰۹/۲۳ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم در این آیه سه تکلیف بیان شده که عبارت است از «إقامۀ الصلاۀ»، «ایتاء الزکاۀ» و «رکوع مع الراکعین». در مورد تکلیف اول گفتیم چند مطلب باید مورد رسیدگی قرار گیرد. یکی اینکه اساسا صلاۀ در این آیه که خداوند یهودیان و بنی اسرائیل را مکلف به آن کرده، آیا صلاۀ خود آن‌ها است یا روح صلاۀ و خضوع و خشوع و یا صلاۀ رایج و متداول بین مسلمین؟ گفتیم منظور از صلاۀ همین نمازی است که در بین مسلمانان

جلسه ۲۶ – PDF جلسه بیست و ششم آیه ۴۳ _ معنای اجمالی آیه _ ارتباط آیه با آیات قبل و بعد _ تکلیف اول: اقامه صلوه _ معنای صلوه در آیه ۱۴۰۰/۰۹/۲۲ آیه ۴۳ «وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ وَارْكَعُوا مَعَ الرَّاكِعِينَ». میفرماید شما اقامه نماز کنید و ایتاء زکات داشته باشید و همراه رکوع کنندگان هم رکوع داشته باشیم. معنای اجمالی آیه اگر بخواهیم تصویری اجمالی از این آیه ارائه دهیم، می‌گوییم در حقیقت خداوند تبارک و تعالی امر می‌کند به بنی اسرائیل و یهودیان اعم از عالمان و عامه مردم که شما به اقامه نماز بپردازید و زکات بدهید یا به تعبیر دقیق تر ایتاء زکات داشته باشید و رکوع شما همراه سایر رکوع کنندگان باشد. این آیه

جلسه ۲۵ – PDF جلسه بیست و پنجم  آیه ۴۲ _ متعلق علم عالمان در آیه _ جمع بندی معنای آیه ۱۴۰۰/۰۹/۱۷ عرض کردیم جمله «أنتُم تَعلَمون» در ذیل آیه ۴۲ در حقیقت به عنوان احتراز از غیر نیست، بلکه از باب توصیف و توضیح بدتر بودن کاری است که آن‌ها می‌کنند در فرض عالم بودن. یعنی خداوند تبارک و تعالی میفرماید: حق را با باطل مشتبه نکنید و بر حق لباس باطل نپوشانید و آن را کتمان نکنید در حالی که شما آگاهید. عرض کردیم معنای این سخن این نیست که اگر آگاه نباشید پس این نهی دیگر وجود ندارد. لا تلبسوا و لا تکتموا در فرض علم و آگاهی اساسا معنا پیدا می‌کند. به عبارت دیگر اگر آن‌ها

جلسه ۲۴ – PDF جلسه بیست و چهارم  آیه ۴۲ _ کیفیت تلبیس و کتمان عالمان یهود _ فرق تلبیس و کتمان _ «و أنتم تعلمون» ۱۴۰۰/۰۹/۱۶ خلاصه جلسه گذشته بحث در آیه ۴۲ بود. خداوند متعال فرمود: «وَلَا تَلْبِسُوا الْحَقَّ بِالْبَاطِلِ وَتَكْتُمُوا الْحَقَّ وَأَنْتُمْ تَعْلَمُونَ». درباره مفردات این آیه و ارتباطش با آیات قبل و بعد توضیحاتی داده شد. همچنین معنای اجمالی آیه را بیان کردیم و درباره دو نهی در این آیه نکاتی را عرض کردیم. عرض شد این آیه دو نهی دارد که عبارت است از «وَلَا تَلْبِسُوا» و «تَکتُموا» أی وَ لَاتَکتُموا، نهی از لَبسُ یا لُبسُ الحق بالباطل، و نهی از کتمان. این دو نهی خطاب به عالمان یهود بیان شده است. چون در آمیختن

جلسه ۲۳ – PDF جلسه بیست و سوم  آیه ۴۲ _ مفردات آیه _ ارتباط آیه با قبل و بعد _ معنای نهی از لبس و کتمان ۱۴۰۰/۰۹/۱۵ آیه ۴۲: «وَلَا تَلْبِسُوا الْحَقَّ بِالْبَاطِلِ وَتَكْتُمُوا الْحَقَّ وَأَنْتُمْ تَعْلَمُونَ». معنای اجمالی این آیه را عرض کردیم که خداوند متعال نهی می‌کند عالمان یهود را از اینکه حق را با باطل بیامیزند یا لباس باطل بر حق بپوشانند و کتمان حقایق کنند در حالی که آگاه به امور می‌باشند. مفردات آیه طبق معمول مفردات این آیه را که چند واژه هست توضیحی خواهیم داد و بعد هم تناسبی که با آیات قبل و بعد دارد بیان می‌کنیم و انشاءالله به تفسیر آیه خواهیم پرداخت. ۱. «وَ لَاتلبسوا» اولین واژه در این آیه