خمس

جلسه ۶۹ – PDF جلسه شصت و نهم الجهة الثانیة: فی اشتراط کونها مما حواه العسکر او عدم اشتراطه ۱۳۹۲/۱۱/۱۶              خلاصه جلسه گذشته بحث پیرامون عنوان یک از شروطی بود که برای تعلق خمس در غنیمت لازم است؛ عرض کردیم اینجا دو قول وجود دارد: کلمات بعضی از بزرگان ظهور در این دارد که عنوان محل بحث این است که آیا در تعلق خمس شرط شده که غنیمت مما حواه العسکر باشد یا نه. و بعضی از عبارات ظهور در این دارد که آیا در غنیمت جنگی شرط شده که منقول باشد یا نه. این دو عنوان در عبارات و تعابیر اصحاب دیده می­شود. عبارت امام(ره) را بیان کردیم ایشان از دسته اول است؛

جلسه ۶۸ – PDF جلسه شصت و هشتم الجهة الثانیة: فی اشتراط کونها مما حواه العسکر او عدم اشتراطه ۱۳۹۲/۱۱/۱۵              بازگشت به بحث شرائط تعلق خمس به غنیمت جنگی بحث ما بعد از اخبار تحلیل می­رسد به بحث از جهات مربوط به غنیمت جنگی یعنی ما طبق متن تحریر عرض کردیم اولین موردی که خمس در آن واجب است غنائم جنگی است دلیل بر وجوب خمس در غنائم جنگی را گفتیم بعد بحث به اینجا رسید که برای تعلق خمس به غنیمت جنگی چه شرایطی لازم است یعنی هر غنیمت جنگی متعلق خمس نیست. اولین موردی که بحث کردیم اذن امام بود؛ ما در مسئله شرایط مربوط به تعلق خمس به غنیمت جنگی گفتیم

جلسه ۶۶ – PDF جلسه شصت و ششم وجوه جمع بین روایات – مؤ یدات جمع مختار ۱۳۹۲/۱۱/۰۹              خلاصه جلسه گذشته در مورد مؤید هفتم؛ مؤید هفتم برای جمعی که بین روایات ارائه شد و ما اختیار کردیم این بود که اگر ما قائل شویم به اخراج خمس از هر آنچه که به دست شیعه می­رسد از غیر، اعم از اینکه آن غیر از غیر معتقدین خمس باشد یا از معتقدینی باشد که خمس را نمی­پردازد؛ این مستلزم  مشقت و حرج بر شیعیان است چون در زندگی انسان­ها بهرحال به طرق مختلف و از افراد مختلف اموالی به آنها می­رسد (در معامله و تجارت و هدیه و مواردی از این قبیل) بسیاری از اینها

جلسه ۶۷ – PDF جلسه شصت و هفتم روایات تحلیل به نحو مشروط ۱۳۹۲/۱۱/۱۰              بررسی روایات دال بر تحلیل به نحو مشروط پیرامون اخبار تحلیل مطلبی باقی مانده که در جلسه گذشته عرض کردیم. بحث در مورد طائفه دوم از اخبار تحلیل بود؛ بعضی از اخبار تحلیل به نوعی دلالت بر تحلیل می­کنند لکن نه با آن قیود و شرایطی که ما بیان کردیم. روایات طائفه دوم در واقع به نوعی دلالت بر این می­کند که تحلیل مطلق نیست و فی الجمله مقید است. اما اینکه آن قید و شرط چیست هر یک این روایات به یک قید و شرطی اشاره دارد؛ مجموع آنچه که از این چند روایت استفاده می­شود، چهار قید و

جلسه ۶۵ – PDF جلسه شصت و پنجم وجوه جمع بین روایات-مؤیدات جمع مختار ۱۳۹۲/۱۱/۱۲              خلاصه جلسه گذشته تا اینجا غیر از دو شاهد جمعی که محقق خویی برای جمع مختار ذکر کرده بودند، چند شاهد جمع دیگر هم ذکر کردیم یعنی به شواهد جمع ایشان ما شواهد دیگری را اضافه کردیم حدود پنج روایت بیان شد که البته نسبت به بعضی از این روایات اشکالاتی شد که ما فی الجمله این اشکالات را پاسخ دادیم و نتیجه این شد که روایات تحلیل ناظر به اموالی است که از غیر، به انسان منتقل می­شود اعم از اینکه آن غیر اساساً شیعه نباشد یا شیعه فاسقی باشد که به این فریضه عمل نمی­کند یعنی در

جلسه ۶۴ – PDF جلسه شصت و چهارم وجوه جمع بین روایات – شواهد دیگر برای جمع مختار ۱۳۹۲/۱۱/۰۹              خلاصه جلسه گذشته برای اینکه جمع مختار بین روایات تحلیل و اخبار نافی تحلیل تقویت شود علاوه بر دو روایتی که محقق خویی نقل کردند ما عرض کردیم روایات دیگری را هم می­توان به عنوان شاهد این جمع ذکر کرد؛ یک روایت را در جلسه گذشته عرض کردیم. روایت دوم: روایت حارث بن مغیره نصری روایت دیگری که به نوعی اشعار به این مطلب دارد و شاید شبیه روایت یونس بن یعقوب باشد یکی از دو روایت حارث بن مغیرة نصری است که می­گوید: «وَ عَنْهُ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ

جلسه ۶۳ – PDF جلسه شصت و سوم وجوه جمع بین روایات – حق در مسئله ۱۳۹۲/۱۱/۰۸              خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم در بین وجوهی که برای جمع بین روایات بیان شد وجهی که به نظر می­رسد حق در مسئله باشد، وجه نهم یعنی وجهی است که محقق خویی اختیار کرده­اند. البته این وجه تکامل یافته و توسعه یافته­ی وجهی است که مشهور بیان کرده­اند، چون فقط یک توسعه­ای در نظر مشهور داده شده است. دو شاهد برای این جمع ذکر شده بود، اشکالی را که بعضی از بزرگان به این دو شاهد جمع ایراد کرده بودند را نقل کردیم و پاسخ دادیم؛ عرض کردیم به غیر از این دو روایت که شاهد جمع

جلسه ۶۲ – PDF شصت و دوم وجوه جمع بین روایات – حق در مسئله ۱۳۹۲/۱۱/۰۷              خلاصه جلسه گذشته نتیجه بحث این شد که در بین وجوهی که برای جمع بین اخبار و روایات تحلیل گفته شده وجه نهم که در واقع توسعه یافته و تکمیل شده وجهی است که مشهور اختیار کرده­اند، اولی و اصح وجوه جمع است. اشکالی که بعضی از بزرگان به شاهد جمع ایراد کرده بودند هم پاسخ داده شد علاوه بر این شاهد که عرض کردیم، مؤیداتی هم می­توانیم برای این جمع ذکر کنیم بخشی از این مؤیدات در خود روایات تحلیل است یعنی قرائن داخلیه است و بخشی از این مؤیدات و قرائن، خارجیه است. دو مؤید برای

جلسه ۶۱ – PDF جلسه شصت و یکم وجوه جمع بین روایات – حق در مسئله ۱۳۹۲/۱۱/۰۶              خلاصه جلسه گذشته بحث در وجوه جمع بین اخبار و روایات تحلیل و روایات عدم تحلیل خمس بود؛ وجه نهم و دهم که نزدیک به یکدیگر هستند ولی در عین حال یک اختلافی از حیث سعه و ضیق دارند وجهی است که مرحوم محقق خویی و مشهور به آن ملتزم شده­اند. مشهور در جمع بین اخبار تحلیل و روایات عدم تحلیل خمس گفته­اند که روایات تحلیل ناظر به اموالی است که از غیر شیعیان از مخالفین و مشرکین به دست شیعیان می­رسد؛ چون بدیهی است کسی که اعتقادی به خمس ندارد هیچ وقت خمس مالش را پرداخت

جلسه ۶۰ – PDF جلسه شصت وجوه جمع بین روایات- وجه هشتم، نهم، دهم ۱۳۹۲/۱۱/۰۵              بحث در وجوه جمع بین روایات تحلیل و اخبار عدم تحلیل بود تا اینجا هفت وجه در جمع بین این اخبار بیان شد. وجه هشتم: اختصاص تحلیل به مؤونه در ارباح وجه هشتم این است که اخبار تحلیل را اختصاص دهیم به آنجایی که مالی نصیب انسان می­شود و آن را در مؤنة خودش و عیالش صرف می­کند بعد چنانچه از آن مال بدست آمده و صرف شده در مؤنة اضافه آمد آنگاه لازم است خمس آن ادا شود بر این اساس اخبار تحلیل جزء ادله استثناء مؤنة قرار می­گیرند پس اباحه و حلیت متعلق است به آن مالی