اجتهاد و تقلید

جلسه ۹۱ – PDF جلسه نود و یکم فرع چهارم-بررسی ادله ۱۳۹۱/۰۱/۲۷                   خلاصه جلسه گذشته بحث در این بود که اگر مقلد بعد از موت مجتهد و مرجع تقلید خودش به حی رجوع کند دیگر نمی­تواند دوباره به تقلید میت برگردد؛ ما چند دلیل بر عدم جواز رجوع به میت ثانیاً ذکر کردیم. برای اینکه بحث کامل شود مناسب است دلیل جواز رجوع به میت ثانیاً هم بیان شود چون بعضی از بزرگان گویا قائل به جواز رجوع به میت ثانیاً هستند؛ در ابتدا فرمایش این بزرگان را نقل کنیم و بعد ادله­ای که اینجا قابل استناد هست را مورد بررسی قرار می­دهیم. کلام محقق عراقی(ره) در جواز عود به میت مرحوم

جلسه ۹۰ – PDF جلسه نود فرع چهارم- بررسی ادله ۱۳۹۱/۰۱/۲۶                   خلاصه جلسه گذشته بحث ما در فرع چهارم بود که بنابر قول به جواز بقاء بر تقلید میت، اگر مقلدی در حالی که می­توانست بر تقلید میت باقی بماند، چنانچه رجوع به حی کرد، آیا مجدداً می­تواند به میت عود کند؟ ما نظر امام (ره) و مرحوم سید را در این مسئله بیان کرده و گفتیم همانگونه که در رجوع از میت به حی چند صورت وجود داشت، اینجا هم چون مسئله مبتنی بر فرع گذشته است صور مختلفی قابل تصویر است. عمده این است که دلیل بر این مسئله چیست. ادله عدم جواز عود به میت ثانیاً برای اثبات عدم

جلسه ۸۹ – PDF جلسه هشتاد و نهم فرع سوم– فرع چهارم ۱۳۹۱/۰۱/۲۳                   خلاصه جلسه گذشته بحث در فرع سوم مسئله­ی سیزدهم بود؛ عبارت امام در تحریر الوسیلة این است «و یجوز الرجوع الی الحی الأعلم و الرجوع أحوط» عرض کردیم این بحث فقط بر مبنای جواز بقاء بر تقلید میت جریان دارد و به نوعی از ملحقات بحث بقاء بر تقلید میت است. گفتیم این فرع صرف نظر از اینکه عبارت تحریر ناظر به چند صورت باشد فی نفسه سه صورت می­توان برای آن تصویر کرد: · یکی بحث از رجوع به حی در حالی که حی و میت مساوی هستند. · دوم رجوع از میت به حی اعلم. · و

جلسه ۸۸ – PDF جلسه هشتاد و هشتم فرع دوم: جواز بقاء تقلید بر میت ۱۳۹۱/۰۱/۲۲                   خلاصه جلسه گذشته بحث در این بود که آیا جواز بقاء بر تقلید میت مطلق است یا مشروط به شروطی می­باشد. شرط اول این بود که مکلف باید در زمان حیات مجتهد به فتوای آن مرجع تقلید عمل کرده باشد تا بتواند بعد از ممات بر تقلید او باقی بماند و گفته شد در این جهت که او هم در مسائلی که عمل کرده و هم در مسائلی که عمل نکرده می­تواند بر تقلید میت باقی بماند، بر خلاف بعضی از بزرگان که این شرط را قبول ندارند. آنها هم که این شرط را قبول ندارند

جلسه ۸۷ – PDF جلسه هشتاد و هفتم فرع دوم: جواز بقاء بر تقلید میت ۱۳۹۱/۰۱/۲۱                   اشکال مرحوم آقای خوئی ما در بیان دلیل بر اشتراط عمل در جواز بقاء گفتیم که دلیل ما متشکل از دو مقدمه می­باشد؛ مقدمه اول این بود که مقتضای ادله عدم شرطیت عمل است یعنی ادله­ی جواز بقاء اعم از آیات و روایت و سیره متشرعه و استصحاب، هیچ یک دلالت بر مدخلیت عمل در جواز بقاء ندارد اما عرض کردیم با توجه به معنای تقلید و حقیقت تقلید ناچاریم عمل را شرط در جواز بقاء بدانیم چنانچه تفصیلاً بیان کردیم. مرحوم آقای خوئی اینجا مطلبی دارند که در واقع می­توانیم آن را به عنوان اشکال

جلسه ۸۶ – PDF جلسه هشتاد و ششم فرع دوم: بقاء بر تقلید میت ۱۳۹۱/۰۱/۲۰                   خلاصه جلسه گذشته بحث در این بود که آیا جواز بقاء بر تقلید میت مشروط به عمل مقلد به فتوای میت در زمان حیات او هست یا خیر؟ عرض شد در این مسئله سه قول وجود دارد یکی قول به اشتراط عمل در جواز بقاء فی الجمله یعنی همین که در بعضی مسائل عمل به فتوای میت کرده باشد، برای بقاء بر تقلید میت در همه مسائل کفایت می­کند. قول دوم این بود که عمل برای جواز بقاء شرط است لکن بالجمله یعنی مقلد فقط در مسائلی که از مجتهد میت در حال حیات او تقلید کرده

جلسه ۸۵ – PDF جلسه هشتاد و پنجم فرع دوم: بقاء بر تقلید میت ۱۳۹۱/۰۱/۱۹                   ادله قائلین به جواز بقاء بر تقلید میت مورد بررسی قرار گرفت و نتیجه این شد که فی الجمله این ادله تمام می­باشد لکن مناسب است دلیل قائلین به عدم جواز بقاء بر تقلید میت هم مورد رسیدگی قرار بگیرد. دلیل قائلین به عدم جواز بقاء دلیلی را مرحوم آخوند برای عدم جواز بقاء بر تقلید میت ذکر کرده­اند. چنانچه سابقاً هم گفتیم مرحوم آخوند و به تبع ایشان مرحوم نائینی از کسانی است که قائل به عدم جواز بقاء بر تقلید میت است. دلیل ایشان اولویت قطعیه است. ایشان می­فرماید اگر مجتهدی به دلیل مرض و

جلسه ۸۴ – PDF جلسه هشتاد و چهارم فرع دوم: بقاء بر تقلید میت ۱۳۹۰/۱۲/۲۳                   خلاصه جلسه گذشته بحث در دلیل چهارم قائلین به جواز بقاء بر تقلید میت بود؛ عرض کردیم دلیل چهارم استصحاب است. برای این استصحاب سه تقریب ذکر کردیم و گفتیم که این سه تقریب را باید بررسی کرد و دید که آیا این استصحاب بنا بر این سه تقریب جاری می­باشد یا نه؟ بررسی دلیل چهارم بررسی تقریب سوم: اما تقریب سوم که عبارت بود از استصحاب حکم ظاهری، این استصحاب به نظر ما جاری نیست. ما اساساً حکم ظاهری را قبول نداریم و گفتیم هیچگاه بر طبق مؤدای اماره، یک حکم ظاهری جعل نمی­شود؛ این چنین

جلسه ۸۳ – PDF جلسه هشتاد و سوم فرع دوم: بقاء بر تقلید میت ۲۲/۱۲/۱۳۹۰                   خلاصه جلسه گذشته بحث در دلیل سوم قول به جواز بقاء بر تقلید میت بود؛ عرض کردیم که دلیل سوم عبارت است از سیره متشرعه در زمان حضور به این بیان که در صدر اول متشرعه به بزرگان رجوع می­کردند و فرقی هم در رجوع بین حی و میت نمی­گذاشتند و در جایی هم شاهد و دلیلی مبنی بر اینکه پس از موت شخصی که به او رجوع کرده­اند، بر عدول از او نیافته­ایم. در هر صورت اگر عدول از آن شخص واجب بود حتماً باید بیان می­شد و یا حداقل اگر عدول واجب بود باید معروف

جلسه ۸۲ – PDF جلسه هشتاد و دوم فرع دوم: بقاء بر تقلید میت ۱۳۹۰/۱۲/۲۱                   خلاصه جلسه گذشته بحث در دلیل دوم قائلین به جواز بقاء بر تقلید میت بود؛ عرض کردیم سیره عقلاء بر رجوع به اهل علم و اهل اطلاع است. عقلاء در همه علوم و فنون و صنایع به اهل علم رجوع می­کنند و در این جهت فرقی بین حی و میت نیست. این سیره از طرف شارع هم مورد ردع قرار نگرفته است لذا از عدم ردع شارع کشف تأیید یا رضایت او می­کنیم. لکن یک نکته­ای وجود داشت و آن اینکه چه فرقی است بین مسئله­ی تقلید ابتدائی از میت و بقاء بر تقلید میت؛ به همین