دروس

تفسیر – جلسه دوازدهم – آیه ۴۸- بخش سوم – شبهات شفاعت – ادله اختصاص شفاعت به مؤمنین برای ازدیاد ثواب – بررسی دلیل اول تا هشتم

جلسه ۱۲- PDF جلسه دوازدهم  آیه ۴۸- بخش سوم – شبهات شفاعت – ادله اختصاص شفاعت به مؤمنین برای ازدیاد ثواب – بررسی دلیل اول تا هشتم ۱۴۰۱/۰۹/۰۷ خلاصه جلسه گذشته بحث در ادله‌ای بود که بر اختصاص شفاعت به مؤمنین به منظور ازدیاد ثواب ذکر شده و اینکه شفاعت از اهل کبائر و معاصی نفی می‌شود. فخر رازی در تفسیر کبیر مبسوطاً این ادله را ذکر کرده و مورد بررسی قرار داده است. یازده دلیل بر اختصاص ذکر شد و برخی از این ادله را مورد بررسی قرار دادیم؛ به ترتیب از دلیل آخر، سه دلیل را بررسی کردیم و معلوم شد این سه دلیل نمی‌تواند مطلب را اثبات کند. بررسی دلیل هشتم دلیل هشتم آیه «وَإِنَّ الْفُجَّارَ لَفِي

خارج فقه – جلسه بیست و سوم – احکام عقد – مسأله ۶ – موضوع: اشتباه در صیغه – صورت دوم، سوم و چهارم – تفاوت تقسیم امام و تقسیم مرحوم سید

جلسه ۲۳- PDF جلسه بیست و سوم  احکام عقد – مسأله ۶ – موضوع: اشتباه در صیغه – صورت دوم، سوم و چهارم – تفاوت تقسیم امام و تقسیم مرحوم سید ۱۴۰۱/۰۹/۰۷ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم موضوع مسأله ششم اشتباه در اجرای صیغه نکاح است و چهار صورت دارد؛ صورت اول که بحث آن در جلسه قبل گذشت، مربوط به آنجایی بود که اشتباه در صیغه موجب تغییر معنا شود. مثال آن ذکر شد، لکن در مثال اختلاف بود که به تفصیل به این اختلاف اشاره کردیم. صورت دوم صورت دوم آنجایی است که اشتباه در صیغه موجب تغییر معنا نشود؛ در این صورت می‌فرماید اقوی آن است که اکتفاء به این جایز است، هر چند احوط خلاف آن

خارج اصول – جلسه سی و ششم – حمل مطلق بر مقید –  کلام محقق نایینی – مقدمه؛ سه مطلب                    

جلسه ۳۶- PDF جلسه سی و ششم حمل مطلق بر مقید –  کلام محقق نایینی – مقدمه؛ سه مطلب ۱۴۰۱/۰۹/۰۷     کلام محقق نایینی کلام محقق خراسانی درباره حمل مطلق بر مقید را ذکر کردیم و نظر ایشان در این رابطه معلوم شد. محقق نایینی مطلب مبسوطی درباره حمل مطلق بر مقید دارند که آنها را طی چند مرحله ذکر خواهیم کرد و مورد بررسی قرار خواهیم داد. در این بررسی هم مقایسه‏ای میان نظر ایشان و محقق خراسانی صورت می‏گیرد و هم سخنان و کلمات ایشان را مورد ارزیابی واقع می‏شود. مقدمه ابتدائا محقق نایینی مقدمه‎ای ذکر کردند که مشتمل بر چند مطلب است که در این بحث مورد استفاده قرار می‏گیرد. مطلب اول ایشان می‎فرماید مسئله تقدیم

قواعد فقهیه – جلسه پانزدهم – ولایات مجعول از طرف خداوند – ۱. ولایت انبیاء – دلیل اول: آیات – حکومت انبیاء    

جلسه ۱۵- PDF جلسه پانزدهم ولایات مجعول از طرف خداوند – ۱. ولایت انبیاء – دلیل اول: آیات – حکومت انبیاء        ۱۴۰۱/۰۹/۰۸  خلاصه جلسه گذشته بحث ما به این نقطه منتهی شد که ولایت خداوند تبارک و تعالی، ولایت حاکم، ولایت مرشد صادق محسن و ولایت منعم فی الجمله به حکم عقل ثابت است و این احکام عقلیه حاکم بر اصل عدم ولایت احد علی احد است. گفتیم طبق این دیدگاه اصل عدم ولایت احد علی احد دو کاربرد مهم دارد. ثبوت ولایات برای غیر خداوند تبارک و تعالی صرف نظر از حکم عقل به وسیله ادله دیگر قابل اثبات است، یعنی می‌توانیم با ادله دیگر این ولایات را ثابت کنیم. ولایت خداوند کاملاً روشن است و بحثی در

خارج اصول – جلسه سی و پنجم – حمل مطلق بر مقید –  کلام محقق خراسانی در وجه حمل مطلق بر مقید – شرط حمل مطلق بر مقید از نظر محقق خراسانی (تنافی) – مورد تنافی: وحدت حکم – چگونگی احراز وحدت حکم

جلسه ۳۵- PDF جلسه سی و پنجم حمل مطلق بر مقید –  کلام محقق خراسانی در وجه حمل مطلق بر مقید – شرط حمل مطلق بر مقید از نظر محقق خراسانی (تنافی) – مورد تنافی: وحدت حکم – چگونگی احراز وحدت حکم ۱۴۰۱/۰۹/۰۶ خلاصه جلسه گذشته بحث در حمل مطلق بر مقید بود. عرض کردیم محقق خراسانی فرمودند مطلق و مقید متنافیین دو صورت دارند: صورت اول جایی است که مطلق و مقید مخالف باشند در سلب و ایجاب؛ این صورت مما لا خلاف فیه در اینکه مطلق حمل بر مقید می‎شود. صورت دوم جایی است که مطلق و مقید در سلب و ایجاب موافق باشند، این محل اختلاف واقع شده. مشهور در صورت دوم نیز مثل صورت اول، مطلق

خارج فقه – جلسه بیست و دوم – احکام عقد – مسأله ۶ – صور چهارگانه – صورت اول – اختلاف در مثال صورت اول- دلیل عدم کفایت در صورت اول – نظر محقق خویی در مورد مثال صورت اول – تفاوت نظر امام و محقق خویی – حق در مورد مثال

جلسه ۲۲- PDF جلسه بیست و دوم  احکام عقد – مسأله ۶ – صور چهارگانه – صورت اول – اختلاف در مثال صورت اول- دلیل عدم کفایت در صورت اول – نظر محقق خویی در مورد مثال صورت اول – تفاوت نظر امام و محقق خویی – حق در مورد مثال ۱۴۰۱/۰۹/۰۸ مسأله ۶ مسأله ششم درباره اشتباه در صیغه است؛ می‌فرماید: «إذا لحن في الصيغة فإن كان مغيّرا للمعنى بحيث يعد اللفظ عبارة لمعنى آخر غير ما هو المقصود لم يكف، و إن لم يكن مغيّرا بل كان بحيث يفهم منه المعنى المقصود و يعد لفظا لهذا المعنى». امام(ره) در مسأله ششم پیرامون اشتباه در صیغه چند فرض را مطرح کرده‌ و حکم آنها را بیان کرده‌اند؛ حدوداً چهار

قواعد فقهیه – جلسه چهاردهم – نسبت سایر ولایات با اصل عدم ولایت بر غیر – بررسی کلام بعض الاعلام در حکومت چهار اصل بر اصل عدم ولایت بررسی حکومت اصل چهارم – حق در مسأله – فایده اصل عدم ولایت طبق نظر برگزیده    

جلسه ۱۴- PDF جلسه چهاردهم نسبت سایر ولایات با اصل عدم ولایت بر غیر – بررسی کلام بعض الاعلام در حکومت چهار اصل بر اصل عدم ولایت بررسی حکومت اصل چهارم – حق در مسأله – فایده اصل عدم ولایت طبق نظر برگزیده    ۱۴۰۱/۰۹/۰۵     بررسی حکومت اصل چهارم تا اینجا بررسی کردیم حکومت سه اصل وجوب اطاعة الله، وجوب اطاعة المرشد الصادق و وجوب اطاعة المنعم یا وجوب شکر المنعم بر اصل عدم ولایت بر غیر. آخرین اصلی که ادعا شده بر اصل عدم ولایت بر غیر حکومت دارد، وجوب اطاعة الحاکم است با قیود آن. با مقدماتی این حکم را ثابت کردند و ادعا کردند این حکم عقل است؛ یکی اینکه انسان مدنیٌ بالطبع و بدون زندگی

خارج فقه – جلسه بیست و یکم – احکام عقد – مسأله ۵ – موضوع: مطابقت بین ایجاب و قبول – ادله عدم لزوم مطابقت – دلیل اول – دلیل دوم و بررسی آن  

جلسه ۲۱- PDF جلسه بیست و یکم  احکام عقد – مسأله ۵ – موضوع: مطابقت بین ایجاب و قبول – ادله عدم لزوم مطابقت – دلیل اول – دلیل دوم و بررسی آن ۱۴۰۱/۰۹/۰۵   خلاصه جلسه گذشته فروض مختلف اجرای صیغه نکاح را در مسأله چهارم ذکر کردیم و عرض کردیم نیاز به بحث چندانی ندارد. ادله‌ای که بر جواز اجرای صیغه به اشکال مختلفی که ذکر کردیم دلالت می‌کند، یکی همان عموم ادله وکالت و ولایت است که اقتضا می‌کند وکیل و ولیّ می‌توانند عقد را به هر یک از آن انحاء جاری کنند؛ به علاوه روایاتی هم که در این باره وارد شده، به برخی از این فروض اشاره کرده است؛ اینکه زوجین می‌توانند مباشرتاً عقد نکاح

خارج اصول – جلسه سی و چهارم – حمل مطلق بر مقید –  کلام محقق خراسانی                                             

جلسه ۳۴- PDF جلسه سی و چهارم حمل مطلق بر مقید –  کلام محقق خراسانی ۱۴۰۱/۰۹/۰۵       حمل مطلق بر مقید کلام محقق خراسانی یکی از بحث های مهم مطلق و مقید و چه بسا علم اصول در مباحث الفاظ، مسئله حمل مطلق بر مقید است. محقق خراسانی مسئله را اینچنین شروع کرده‎اند که مطلق و مقیدی که متنافی باشند دارای دو صورت است، منظور از متنافی یعنی به حسب ظاهر تنافی دارند و الا با دقت و تأمل این تنافی برطرف می‏شود، یک تنافی و تعارض بدوی دارند مثل عام و خاص، زیرا یکی می‏گوید همه علما را اکرام کن و دیگری می‏گوید این دسته از علما را اکرام نکن. پس مطلق و مقید که ظاهرا بین

شرح رساله حقوق – جلسه هفتاد و ششم – آثار چشم بستن از حرام : آثار دنیوی – آثار اخروی

جلسه ۷۶- PDF جلسه هفتاد و ششم  آثار چشم بستن از حرام : آثار دنیوی – آثار اخروی ۱۴۰۱/۰۹/۰۲ رساله الحقوق امام سجاد علیه السلام فرمودند « وَ أَمَّا حَقُّ بَصَرِکَ فَغَضُّهُ عَمَّا لاَ یَحِلُّ لَکَ»؛ دو حق برای چشم بیان کردند، فرو بستن از حرام،«غَضُّهُ عَمَّا لاَ یَحِلُّ لَکَ». توضیح دادیم که چشم از این جهت که دروازه آگاهی و معرفت انسان است مثل گوش بسیار اهمیت دارد و انسان‎ها بعضا چشم‎های بینا دارند، یعنی با آن کسب معرفت می‏کنند و بعضا از این چشم‎ها استفاده نمی‏کنند و کسب معرفت نمی‏کنند. آثار چشم بستن از حرام اما فرو بستن چشم از حرام به چه چیزی است؟ چشم از چه حرام‎هایی باید خودش را حفظ کند؟ وقتی بحث از چشم