پایگاه اطلاع رسانی آیت الله سید مجتبی نورمفیدی

جلسه ۱۰۴ – PDF جلسه صد و چهارم وجوب کفایی– مکلف در وجوب کفایی – احتمال هفتم و هشتم – جمع بندی ۱۳۹۸/۰۲/۰۸   خلاصه جلسه گذشته در مورد مکلف در واجب کفایی احتمالات مختلفی مطرح شده است. تا کنون شش احتمال بیان شد که به غیر از یک احتمال بقیه احتمالات مبتلا به اشکال بود. احتمال هفتم  در واجب کفایی، مهم مسئله انجام تکلیف است و مباشرت دخالتی ندارد. به عبارت دیگر فرق بین واجب کفایی و واجب عینی ربطی به مکلف ندارد، بلکه به مکلف به مربوط می‎شود. این نگاه به کلی متفاوت از نگاه‎های گذشته است. در احتمالاتی که تاکنون مطرح شد همه نگاه متوجه و معطوف به مکلف بود. فرق بین واجب عینی و کفایی طبق

جلسه ۱۰۳ – PDF جلسه صد و سوم وجوب کفایی– مکلف در وجوب کفایی –احتمال پنجم و ششم و بررسی آن‎ها ۱۳۹۸/۰۲/۰۷   خلاصه جلسه گذشته در مورد تصویر وجوب کفایی به نحوی که محذوری متوجه آن نباشد احتمالاتی ذکر شده است که به برخی از این احتمالات اشاره کردیم. تا کنون چهار احتمال بیان شد:۱. مقصود از مکلف در واجب کفایی مجموع باشد (مجموع من حیث الجموع.) ۲. منظور از مکلف در واجب کفایی جمیع باشد. ۳. واحد غیر معین باشد. ۴.واحد مردد یا فرد مردد باشد. احتمال پنجم  این احتمال را محقق نایینی در این مقام بیان کردند که عبارت است از صرف الوجود. صرف الوجود در مقابل وجود ساری است، وجود ساری یعنی وجودی که در همه

جلسه ۱۰۲ – PDF جلسه صد و دوم وجوب کفایی– مکلف در وجوب کفایی -احتمال دوم و سوم و بررسی آن‎ها ۱۳۹۸/۰۲/۰۴   خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم مسئله اساسی که در واجب کفایی باید مورد توجه قرار گیرد این است که مقصود از مکلف که یکی از ارکان سه گانه هر واجب می‎باشد، چیست؟ در واجب عینی مکلف کاملا معلوم است اما در واجب کفایی، از یک طرف گفته می‎شود اگر در همه شرایط تکلیف باشد مکلف هستند، به گونه‎ای که اگر هیچ کس به تکلیف عمل نکند همه استحقاق عقاب پیدا می‎کنند ولی اگر من به الکفایه اقدام به اتیان واجب کند تکلیف از بقیه ساقط شده استحقاق عقاب از سایرین برداشته می‎شود و کسی که اقدام به

جلسه ۱۰۱ – PDF جلسه صد و یکم وجوب عینی و کفایی – حقیقت وجوب کفایی – مقصود از مکلف در وجوب کفایی ۱۳۹۸/۰۲/۰۳     واجب عینی و کفایی یکی از تقسیمات واجب، تقسیم واجب به کفایی و عینی است. در گذشته به برخی از این تقسیمات اشاره کردیم و نکاتی که لازم بود درباره برخی از اقسام گفته شود مطرح شد. مثلا در تقسیم واجب تخییری و تعیینی، عمده بحث متمرکز روی این نکته بود که آیا واجب تخییری ثبوتاً امکان دارد یا مستحیل است؟ که این مسئله را در مورد اقل و اکثر نیز مورد بررسی قرار دادیم. یکی از تقسیمات در مورد واجب، تقسیم واجب به کفایی و عینی است. معنای معروف واجب کفایی و عینی

جلسه ۱۰۰ – PDF جلسه صد وجوب تخییری – تخییر بین اقل و اکثر – بررسی کلام محقق خراسانی – کلام محقق بروجردی و بررسی آن ۱۳۹۸/۰۲/۰۲   خلاصه جلسه گذشته بحث در تصویر واجب تخییری بین اقل و اکثر بود، عرض کردیم برخی قائل به استحاله وجوب تخییری بین اقل و اکثر شدند. طبق این نظر ثبوتاً امکان وجوب تخییری بین اقل و اکثر وجود ندارد چه در اقل و اکثر تدریجی و چه در اقل و اکثر دفعی. عرض کردیم محقق خراسانی راهی را برای رفع این مشکل بیان و طی کردند که بر اساس آن محذور استحاله وجوب تخییری بین اقل و اکثر برداشته می‎شود. محصل این راه این بود که به هر حال محصِل غرض مولا

جلسه ۹۹ – PDF جلسه نود و نهم وجوب تخییری – تخییر بین اقل و اکثر – کلام محقق خراسانی – یک اشکال و پاسخ آن ۱۳۹۸/۰۱/۳۱   تخییر بین اقل واکثر  بحث در اشکالی بود که در مورد تصویر واجب تخییری بین اقل و اکثر مطرح شده است. عرض کردیم جمعی قائل به استحاله وجوب تخییری بین اقل و اکثر شده‎اند. مبنای استحاله و اشکالی که در این رابطه مطرح کرده‎اند، به حسب ظاهر این است که اگر غرض با اتیان به اقل حاصل شود، دیگر جایی برای امتثال اکثر نیست، زیرا غرض از امر با انجام یک بار تسبیحات اربعه حاصل شده است و دیگر جایی برای این نیست که ما بخواهیم تسبیحات اربعه را برای دوم و

جلسه ۹۸ – PDF جلسه نود و هشتم وجوب تخییری – تخییر بین اقل و اکثر ۱۳۹۸/۰۱/۲۸   تخییر بین اقل واکثر  در ادامه بحث از واجب تخییری و اینکه آیا اساساً واجب تخییری ممکن است یا خیر؟ بحث از تخییر در اقل و اکثر به میان آمده است. در بحث‎های گذشته عمدتاً تلاش کردیم امکان ثبوتی واجب تخییری را اثبات کنیم یعنی اینکه اگر واجبی به نحو تخییری ثابت شود ثبوتا منعی نداشته باشد. اقوال مختلف را ملاحظه کردید و قول حق را بیان کردیم. در ادامه بحث، تخییر بین اقل و اکثر مطرح می‎شود مثل تخییر بین تسبیحات اربعة مرة واحدة و تسبیحات اربعة ثلاث مرات در رکعت سوم و چهارم نماز. اصل این مسئله می‎تواند محل اشکال

جلسه ۹۷ – PDF جلسه نود و هفتم وجوب تخییری – پاسخ به اشکالات قول پنجم – بررسی کلام محقق نایینی ۱۳۹۶/۰۱/۲۷   خلاصه بحث گذشته عرض کردیم اشکالات چهارگانه‎ای که به مسئله تعلق وجوب تخییری به «فرد مردد» و «فرد علی البدل» مطرح شده، توسط برخی از بزرگان پاسخ داده شده است. پاسخ اشکالات چهارگانه را بیان کردیم و معلوم شد مانعی بر سر راه آن وجود ندارد. پاسخ به یک شبهه در پاسخی که به اشکالات چهار گانه بر اساس آن دو مقدمه داده شد، تأکید روی این بود که به هرحال وجوب متعلق شده به مفاهیم یعنی مفهوم «فرد مردد» و «مفهوم فرد علی البدل» متعلق وجوب است. هرچند این فرد یعنی «فرد مردد لاواقع له فی

جلسه ۹۶ – PDF جلسه نود و ششم وجوب تخییری – پاسخ به اشکالات قول پنجم (اشکال دوم و چهارم) ۱۳۹۵/۰۱/۲۶    خلاصه بحث گذشته در مورد واجب تخییری بیان شد که یک نظر این است که متعلق وجوب تخییری «فرد مردد» یا «فرد علی البدل» است. اشکالاتی نسبت به تعلق وجوب به «فرد مردد» یا «فرد علی البدل» مطرح شده است که برخی از بزرگان در صدد پاسخ به این اشکالات بر آمدند. بعضی از  بزرگان با بیان دو مقدمه سعی کردند به این اشکالات جواب دهند. آن دو مقدمه عبارت بود از اینکه: ۱.درست است که «فرد مردد» یا «فرد علی البدل»، «لا واقع له فی الخارج» ولی خود این مفهوم معین است. ۲.صفات نفسانی مثل علم اساساً

جلسه ۹۵ – PDF جلسه نود و پنجم وجوب تخییری – پاسخ بعضی از بزرگان به اشکالات قول پنجم ۱۳۹۸/۰۱/۲۵   خلاصه بحث گذشته بحث در این بود که چه تصویری از واجب تخییری ارائه دهیم که با حقیقت وجوب سازگار باشد، قول پنجم (که محقق نایینی و برخی دیگر به آن متلزم شدند) این است که آنچه در واجب تخییری متعلق وجوب قرار گرفته عبارت است از «فرد مردد» یا «فرد علی البدل». مجموعا چهار اشکال به این قول وارد شد که اگر یکی از این‎ها را به دیگری برگردانیم، سه اشکال می‏شود. باید ببینیم آیا این اشکالات به این تصویر از وجوب تخییری وارد است یا خیر؟ پاسخ بعضی از بزرگان به اشکالات قول پنجم  بعضی از بزرگان