دروس

تفسیر؛ جلسه سیزدهم؛ آیه ۶۱؛ تفسیر بخش‌های مختلف آیه؛ بخش پنجم

جلسه ۱۳ – PDF جلسه سیزدهم آیه ۶۱ – تفسیر بخش‌های مختلف آیه – بخش پنجم: «ذلک بانهم کانوا یکفرون…» – مطلب ششم – مطلب هفتم  ۱۴۰۴/۰۸/۱۹   مطلب ششم تا اینجا درباره آیه ۶۱ پنج مطلب را ذکر کردیم؛ دو مطلب دیگر در مورد بخش اخیر آیه باقی مانده که باید این دو مطلب را ذکر کنیم و ان‌شاءالله از این آیه فارغ شویم و به سراغ آیه ۶۲ برویم. مطلب ششم در مورد استمرار قتل و کشتن انبیا است. آیه این است: «ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ كَانُوا يَكْفُرُونَ»؛ اینکه «کانوا» بر سر «یکفرون» آمده، دلالت بر استمرار کفر دارد. وقتی «کان» بر سر یک فعل قرار می‌گیرد، دلالت بر استمرار دارد. «یقتلون» هم عطف بر «یکفرون» است؛ لذا «کانوا» بر

خارج فقه نکاح؛ جلسه بیست و سوم؛ مسئله ۵؛ مقام دوم؛ بررسی ثبوت خیار برای صغیر

جلسه ۲۳ – PDF جلسه بیست و سوم مسئله ۵ – مقام دوم: بررسی ثبوت خیار برای صغیر – ادله اقوال – ادله قول اول – بررسی دلیل دوم – اشکال صاحب حدائق – جمع‌بندی دلیل اول، دوم و سوم – دلیل چهارم: استصحاب و بررسی آن – نتیجه بحث از ادله قول اول – قول دوم: ثبوت خیار برای صبی                ۱۴۰۴/۰۸/۱۹ بررسی دلیل دوم بحث در ادله لزوم عقدی بود که توسط پدر یا جد برای پسربچه غیر بالغ واقع شده است؛ چند دلیل ذکر شد؛ یک دلیل روایات عامه بود که مشتمل بر چند روایت است. دلیل دوم، عمومات و قواعد بود؛ دلیل سوم، روایات خاصه بود. آنچه که مربوط به

خارج اصول؛ جلسه سی و هفتم؛ اصل برائت؛ برائت عقلی؛ مطلب اول؛ پیشینه برائت عقلی

جلسه ۳۷ – PDF جلسه سی و هفتم اصل برائت – برائت عقلی – مطلب اول: پیشینه برائت عقلی ۱۴۰۴/۰۸/۱۹ اصل برائت تا اینجا تقریباً مقدماتی که مربوط به اصول عملیۀ لازم بود ذکر شود، بیان کردیم؛ حدود یازده مقدمه ذکر شد. از امروز وارد بحث از اصل «برائت» می‌شویم. برائت عقلی مقدمه‌ای قبل از ورود به بحث برائت لازم است ذکر کنیم و آن اینکه معمولاً در کتب اصولی، بحث از برائت شرعی مطرح می‌شود و برائت عقلی کمتر مورد بحث و بررسی واقع شده است. ادلّه‌ای که اقامه می‌کنند و مطالبی که مطرح می‌شود، عمدتاً راجع به برائت شرعی است. لذا ما در این مقدمه، توضیح مختصری درباره‌ برائت عقلی ذکر می‌کنیم، یکی راجع به پیشینه و تاریخچۀ

قواعد فقهیه؛ جلسه چهاردهم؛ مقدمات؛ ادله قاعده؛ دلیل اول؛ آیات

جلسه ۱۴ – PDF جلسه چهاردهم مقدمات – ادله قاعده –  دلیل اول: آیات – دسته دوم آیات – آیه اول، دوم، سوم و چهارم – اشکال و پاسخ آن – آیه پنجم – اشکال و پاسخ آن – دسته سوم آیات – آیه اول و دوم        ۱۴۰۴/۰۸/۱۸ خلاصه جلسه گذشته بحث در ادله قاعده نفی ظلم بود؛ عرض کردیم به طور کلی در قرآن نسبت به عدل الهی در عرصه تکوین، تشریع و جزاء، که هر سه مربوط به خداوند تبارک و تعالی است، آیات متعددی وجود دارد؛ این آیات به حضور عدالت خداوند تبارک و تعالی در این سه عرصه اشاره دارد. ما به سه نمونه مرتبط با این سه عرصه اشاره کردیم؛ به طور

خارج فقه نکاح؛ جلسه بیست و دوم؛ مسئله ۵؛ مقام دوم؛ بررسی ثبوت خیار برای صغیر

جلسه ۲۲ – PDF جلسه بیست و دوم مسئله ۵ – مقام دوم: بررسی ثبوت خیار برای صغیر – ادله اقوال – ادله قول اول – دلیل پنجم: روایات خاصه – روایت سوم – بررسی روایت اول  و دوم – اشکال – پاسخ محقق خویی و بررسی آن – روایت چهارم – جمع‌بندی روایات خاصه (دلیل پنجم)               ۱۴۰۴/۰۸/۱۸ خلاصه جلسه گذشته بحث در ادله لزوم عقد نکاحی است که توسط پدر یا جد برای صغیر واقع شده است؛ برای اثبات لزوم این نکاح، به چند دلیل تمسک شده است. در جلسه گذشته برخی از ادله ذکر شد؛ این دلایل عبارت بود از برخی عمومات و قواعد و نیز روایاتی که به صورت عام مشتمل بر مطالبی است که از آنها

خارج اصول؛ جلسه سی و ششم؛ مقدمه یازدهم؛ تقدم برخی از اصول عملیه بر برخی دیگر

جلسه ۳۶ – PDF جلسه سی و ششم مقدمات – مقدمه یازدهم: تقدم برخی از اصول عملیه بر برخی دیگر از اصول عملیه – جهت دوم: تقدم برخی از اصول عملیه شرعیه بر برخی دیگر از اصول عملیه شرعیه ۱۴۰۴/۰۸/۱۸       خلاصه جلسه گذشته مقدمه یازدهم، درباره تقدم برخی از اصول عملیه بر برخی دیگر از اصول عملیه است. عرض کردیم که در این مقدمه، دو جهت را مورد بحث قرار می‌دهیم. جهت اول، تقدم اصول عملیه شرعیه بر اصول عملیه عقلیه است. این جهت مورد رسیدگی قرار گرفت و وجه تقدم اصول عملیه شرعیه بر اصول عملیه عقلیه بیان شد. گفتیم این تقدم یا به لحاظ ملاک ورود است یا به لحاظ «حکومت» و هر دو وجه

قواعد فقهیه؛ جلسه سیزدهم؛ مقدمات؛ ادله قاعده؛ دلیل اول؛ آیات

جلسه ۱۳ – PDF جلسه سیزدهم مقدمات – ادله قاعده – مقدمه – مفاد قاعده – دلالت آیات بر عدل الهی در سه عرصه : ۱. عدالت در تکوین – ۲. عدالت در تشریع – ۳. عدالت در جزاء – ادله قاعده – دلیل اول: آیات – آیه اول – آیه دوم ۱۴۰۴/۰۸/۱۷                    ادله قاعده قبل از بررسی ادله قاعده، مقدماتی را بیان کردیم. شش مقدمه که به روشن شدن ابعاد مختلف این بحث کمک می‌کند، ذکر شد. آخرین مقدمه‌ای که بیان کردیم، مربوط به عرصه‌های حضور عدالت یا نفی ظلم بود؛ گفتیم در عرصه تکوین، در عرصه تشریع به عنوان فعل شارع، در عرصه استنباط و در عرصه اجرا، عدالت

خارج فقه نکاح؛ جلسه بیست و یکم؛ مقام دوم؛ بررسی ثبوت خیار برای صغیر

جلسه ۲۱ – PDF جلسه بیست و یکم مسئله ۵ – مقام دوم: بررسی ثبوت خیار برای صغیر – ادله اقوال – ادله قول اول – دلیل اول: روایات  عامه – دلیل دوم: عمومات – دلیل سوم: روایات خاصه – روایت اول – روایت دوم – بررسی روایت اول و دوم                                    ۱۴۰۴/۰۸/۱۷ ادله اقوال بحث در لزوم یا عدم لزوم نکاحی است که توسط پدر یا جد برای صبی واقع شده است. عرض کردیم دو قول در مسئله وجود دارد؛ این اقوال اجمالاً ذکر شد و حالا باید ادله آنها را بررسی کنیم. ادله قول اول قول اول که قول به لزوم تزویج است و اینکه صبی بعد از بلوغ خیار ندارد و نمی‌تواند عقدی که توسط پدر یا جد

خارج اصول؛ جلسه سی و پنجم؛ مقدمه یازدهم؛ تقدم برخی از اصول عملیه بر برخی دیگر

جلسه ۳۵ – PDF جلسه سی و پنجم مقدمات – مقدمه یازدهم: تقدم برخی از اصول عملیه بر برخی دیگر از اصول عملیه – جهت اول: تقدم اصول عملیه شرعیه بر اصول عملیه عقلیه  ۱۴۰۴/۰۸/۱۷       مقدمه یازدهم: تقدم برخی از اصول عملیه بر برخی دیگر تا اینجا، ده مقدمه از مقدمات مربوط به اصول عملیه را برشمردیم. پیش از پرداختن به بحث اصل برائت، ذکر مقدماتی کلی پیرامون اصول عملیه ضروری بود. یک مقدمه دیگر باقی مانده که إنشاالله آن‌ را نیز بیان خواهیم کرد و سپس به اصل برائت وارد خواهیم شد. مقدمه یازدهم، در باب تقدم برخی از اصول عملیه بر برخی دیگر از اصول عملیه است. در خود اصول شرعیه هم اصول محرِزه بر

شرح رساله حقوق؛ جلسه صد و سی هشتم؛ حق حج

جلسه ۱۳۸ – PDF جلسه صد و سی و هشتم حق اول – شرط لازم حج – امام سجاد(ع) و حج ۱۴۰۴/۰۸/۱۱ شرح رساله حقوق امروز بحث رساله حقوق را پی می‌گیریم و به حق الحج می‌پردازیم. البته در برخی نسخه‌ها حق این عبادت و در برخی دیگر پس از حق نماز به حق روزه پرداخته شده است. این کلام نورانی امام سجاد (علیه السلام) را خواندیم که در مورد حق حج فرمودند: « و حق الحج أن تَعْلَمَ أَنَّهُ وِفَادَةٌ إِلَى رَبِّكَ وَ فِرَارٌ الیه مِنْ ذُنُوبِكَ وَ فِيهِ قَبُولُ تَوْبَتِكَ وَ قَضَاءُ الْفَرِيضَةِ الَّتِي أَوْجَبَهَا اللَّهُ تَعَالَى عَلَيْكَ». در جلسه گذشته توضیح اجمالی درباره این فراز ارائه شد و اکنون به شرح مختصر هر یک از این عبارات