دروس

تفسیر – جلسه سی و یکم – آیه ۶۰ – بخش‌های پنج‌گانه آیه – بخش سوم: «فانفجرت منه اثنتا عشرة عینا» – مطلب اول، دوم و سوم

جلسه ۳۱ – PDF جلسه سی و یکم  آیه ۶۰ – بخش‌های پنج‌گانه آیه – بخش سوم: «فانفجرت منه اثنتا عشرة عینا» – مطلب اول، دوم و سوم ۱۴۰۴/۰۲/۰۱ بخش سوم: «فانفجرت منه اثنتا عشرة عینا» عرض کردیم بخش سوم آیه ۶۰ مشتمل بر چند مطلب است؛ یک توضیح اجمالی درباره این بخش دادیم. «فَانْفَجَرَتْ مِنْهُ اثْنَتَا عَشْرَةَ عَيْنًا قَدْ عَلِمَ كُلُّ أُنَاسٍ مَشْرَبَهُمْ»؛ بخش سوم مشتمل بر چند مطلب است که عرض خواهیم کرد. مطلب اول مطلب اول این است که در این آیه فرموده: «فَانْفَجَرَتْ مِنْهُ اثْنَتَا عَشْرَةَ عَيْنًا»، سخن از انفجار ماء است. اما در سوره اعراف اینطور آمده: «وَأَوْحَيْنَا إِلَى مُوسَى إِذِ اسْتَسْقَاهُ قَوْمُهُ أَنِ اضْرِبْ بِعَصَاكَ الْحَجَرَ فَانْبَجَسَتْ مِنْهُ اثْنَتَا عَشْرَةَ عَيْنًا قَدْ عَلِمَ كُلُّ

خارج فقه – جلسه پنجاه و نهم – مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – چند نکته – نکته اول – نکته دوم – فرع

جلسه ۵۹ – PDF جلسه پنجاه و نهم مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – چند نکته – نکته اول – نکته دوم – فرع ۱۴۰۴/۰۲/۰۱ چند نکته بحث از مسئله دوم تمام شد؛ فقط چند نکته و فرع در ذیل این مسئله باقی مانده که این را هم بیان کنیم و سپس وارد مسئله سوم شویم. نکته اول نکته اول این است که آیا عضل و منع به مجرد منع از مورد خاصی محقق می‌شود یا منع کلی از نکاح؟ ما قبلاً این را اشاره کردیم که ظاهر این است که عضل به مجرد منع از یک مورد خاص هم تحقق پیدا می‌کند؛ اینطور نیست که منع به صورت کلی باشد و مثلاً

خارج اصول – جلسه نود و هشتم – ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد – ادامه بررسی دلیل چهارم – ادامه بررسی راههای کشف موافقت شارع با سیره عقلا – بررسی راه چهارم – نتیجه کلی بحث – دلیل پنجم: عقل – تقریر اول (شیخ انصاری) – اشکالات شیخ انصاری – اشکال اول

جلسه ۹۸ – PDF جلسه نود و هشتم ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد – ادامه بررسی دلیل چهارم – ادامه بررسی راههای کشف موافقت شارع با سیره عقلا – بررسی راه چهارم – نتیجه کلی بحث – دلیل پنجم: عقل – تقریر اول (شیخ انصاری) – اشکالات شیخ انصاری – اشکال اول ۱۴۰۴/۰۲/۰۱ خلاصه جلسه گذشته تا اینجا بیان کردیم مبنای اعتبار سیره عقلائی از جهت کبروی، این است که شارع از آن منع و ردع نکرده باشد. همین که ردع نکرده باشد، کاشف از موافقت شارع و امضا و تأیید اوست. ما نیز همین را می‌خواهیم؛ یعنی در پی کشف موافقت شارع هستیم. به دنبال آن کلام برخی از بزرگان را درباره راه‌های کشف موافقت

قواعد فقهیه – جلسه سی و پنجم – ادله کرامت ذاتی انسان – دلیل اول: آیات – آیه بیست‌وچهارم تا آیه سی‌ام

جلسه ۳۵ – PDF جلسه سی و پنجم ادله کرامت ذاتی انسان – دلیل اول: آیات – آیه بیست‌وچهارم تا آیه سی‌ام ۱۴۰۴/۰۱/۳۱   آیه بیست‌وچهارم «الَّذِينَ يُنْفِقُونَ فِي السَّرَّاءِ وَالضَّرَّاءِ وَالْكَاظِمِينَ الْغَيْظَ وَالْعَافِينَ عَنِ النَّاسِ وَاللَّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ». در این آیه به مصادیقی از احسان اشاره کرده است؛ انفاق پنهانی و علنی، کظم غیظ، عفو عن الناس؛ اینها همه به عنوان احسان معرفی شده و کسانی که این چنین عمل می‌کنند، محسن محسوب شده‌اند. چون در آخر آیه می‌فرماید: «وَاللَّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ»، خداوند نیکوکاران را دوست می‌دارد. در این چند وصفی که ذکر شده، انفاق در آشکار و علن، کظم غیظ، عفو عن الناس، ندارد که انفاق به چه کسی، بلکه اصل انفاق یا کظم غیظ یا عفو عن

خارج فقه – جلسه پنجاه و هشتم – مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – ادله عدم اعتبار اذن ولی در صورت عضل – بررسی دلیل ششم – ادامه بررسی اشکال دوم – اشکال سوم و بررسی آن – کلام بعضی از بزرگان و بررسی آن – نتیجه بحث

جلسه ۵۸ – PDF جلسه پنجاه و هشتم  مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – ادله عدم اعتبار اذن ولی در صورت عضل – بررسی دلیل ششم – ادامه بررسی اشکال دوم – اشکال سوم و بررسی آن – کلام بعضی از بزرگان و بررسی آن – نتیجه بحث ۱۴۰۴/۰۱/۳۱ خلاصه جلسه گذشته ما عرض کردیم در مورد سقوط ولایت پدر نسبت به باکره رشیده‌ای که می‌خواهد با کفو خودش ازدواج کند اما مورد منع از طرف ولی قرار گرفته، چند دلیل اقامه شده است. آخرین دلیل، دلیل نفی حرج بود؛ عرض کردیم دو اشکال نسبت به این دلیل شده است. اشکال دوم این بود که لاحرج نفی حکم می‌کند، نه اثبات حکم؛ لذا

خارج اصول – جلسه نود و هفتم – ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد – ادامه بررسی دلیل چهارم – ادامه بررسی راههای کشف موافقت شارع با سیره عقلا – کلام بعضی از بزرگان و بررسی آن

جلسه ۹۷ – PDF جلسه نود و هفتم ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد – ادامه بررسی دلیل چهارم – ادامه بررسی راههای کشف موافقت شارع با سیره عقلا – کلام بعضی از بزرگان و بررسی آن ۱۴۰۴/۰۱/۳۱ خلاصه جلسه گذشته بحث در این بود که در مورد حجیت سیره‌های عقلایی، به‌ خصوص سیره‌ عقلایی بر اخذ به خبر واحد، آیا صرف عدم ردع کافی است (یا عدم ثبوت الردع) یا بالاتر از آن ما محتاج کشف امضاء توسط شارع هستیم ؟ این دو دیدگاه کلی در مسئله است. عرض ما این بود که از مجموع مطالبی که تاکنون بیان شد، مشخص گردید که صرف عدم الردع برای کشف موافقت شارع کفایت می‌کند و نیازی به این

قواعد فقهیه – جلسه سی و چهارم – ادله کرامت ذاتی انسان – دلیل اول: آیات – آیه بیست‌ویکم – آیه بیست‌ودوم – آیه بیست‌وسوم

جلسه ۳۴ – PDF جلسه سی و چهارم ادله کرامت ذاتی انسان – دلیل اول: آیات – آیه بیست‌ویکم – آیه بیست‌ودوم – آیه بیست‌وسوم ۱۴۰۴/۰۱/۳۰   ادامه دلیل اول: آیات ما در مورد ادله کرامت ذاتی انسان در دلیل اول به بیست آیه اشاره کردیم؛ چندین آیه دیگر هم اینجا وجود دارد که سریع‌تر از آنها عبور می‌کنیم. غرض از ذکر این آیات، بیان استدلال به اینهاست؛ چون ممکن است به نظر بدوی در ذهن کسی بیاید که این آیات چه ارتباطی با مدعا دارد؛ لذا اشاره‌ای اجمالی به استدلال لازم است؛ هم در تحکیم و اثبات مدعا مفید‌تر است. آیه بیست‌ویکم «يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُمْ مِنْ ذَكَرٍ وَأُنْثَى وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ

خارج فقه – جلسه پنجاه و هفتم – مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – ادله عدم اعتبار اذن ولی در صورت عضل – بررسی دلیل ششم: قاعده لاحرج – اشکال اول و بررسی آن – اشکال دوم و بررسی آن

جلسه ۵۷ – PDF جلسه پنجاه و هفتم  مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – ادله عدم اعتبار اذن ولی در صورت عضل – بررسی دلیل ششم: قاعده لاحرج – اشکال اول و بررسی آن – اشکال دوم و بررسی آن ۱۴۰۴/۰۱/۳۰   خلاصه جلسه گذشته دلیل ششم بر سقوط اعتبار اذن ولی در صورت منع از ازدواج با کسی که کفو او محسوب می‌شود، قاعده لاحرج بود. طبق این دلیل اطلاقات و عمومات دال بر این است که ازدواج زن به دست خود اوست و ولی در این امر دخالت ندارد. لکن به اعتبار برخی روایات که مقید آن اطلاقات محسوب می‌شوند، از آن اطلاقات رفع ید شد و نتیجه این شد که

خارج اصول – جلسه نود و ششم – ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد – ادامه بررسی دلیل چهارم – بحثی درباره کفایت عدم ردع یا سیره عقلا یا لزوم امضای شارع – راه های کشف موافقت شارع با سیره عقلا و بررسی آن

جلسه ۹۶ – PDF جلسه نود و ششم  ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد – ادامه بررسی دلیل چهارم – بحثی درباره کفایت عدم ردع یا سیره عقلا یا لزوم امضای شارع – راه های کشف موافقت شارع با سیره عقلا و بررسی آن ۱۴۰۴/۰۱/۳۰ بحثی درباره کفایت عدم ردع یا سیره عقلا یا لزوم امضای شارع نتیجه بحث در دلیل چهارم یعنی سیره عقلاء، این شد که می‌توان به استناد این دلیل حجیت خبر واحد را ثابت کرد. در خاتمة این بحث، وعده داده شد که اشاره‌ای مختصر به این مسئله داشته باشیم که آیا برای حجیت سیره های عقلایی و به ‌خصوص در مسأله خبر واحد، امضاء و تأیید شارع لازم است یا اینکه صرف

کاهش ارزش پول و بررسی آثار فقهی آن – جلسه سی و نهم – جبران کاهش ارزش پول – ادله لزوم جبران مطلقا – دلیل چهارم و بررسی آن – دلیل پنجم و بررسی آن – دلیل ششم و بررسی آن

جلسه ۳۹ – PDF جلسه سی و نهم جبران کاهش ارزش پول – ادله لزوم جبران مطلقا – دلیل چهارم و بررسی آن – دلیل پنجم و بررسی آن – دلیل ششم و بررسی آن ۱۴۰۴/۰۱/۳۰   دلیل چهارم دلیل چهارم بر لزوم جبران کاهش ارزش پول که به حسب دسته‌بندی ادله که قبلاً انجام دادیم، نوع دوم از دسته اول ادله محسوب می‌شود، با تأکید بر یکی از کارکردهای پول، ملتزم به جبران کاهش ارزش پول شده است. تعبیری که در این بیان به کار رفته این است که فلسلفه وجودی پول مبیّن ارزش و نشانگر نسبت‌های مختلف بین کالاها و خدمات است. لذا نتیجه می‌گیرند که در باب دیون و جنایات و ضمانات، ارزش‌ها و قدرت خرید در