دروس

جلسه پنجاه و پنجم – آیا نهی از شئ مقتضی فساد است یا خیر؟ مقام اول: عبادات – جهت دوم: جهت عقلی – کلام امام خمینی و بررسی آن

جلسه ۵۵ – PDF جلسه پنجاه و پنجم آیا نهی از شئ مقتضی فساد است یا خیر؟ مقام اول: عبادات – جهت دوم: جهت عقلی – کلام امام خمینی و بررسی آن ۱۳۹۹/۰۹/۲۹         خلاصه جلسه گذشته بحث در جهت دوم از مقام اول پیرامون اقتضاء نهی للفساد بود. عرض کردیم در جهت اول یعنی جهت لفظی و نیز در جهت دوم یعنی جهت عقلی، حق آن است که نهی از عبادت موجب فساد و مقتصی فساد نیست و به تعبیر دیگر دلالت بر فساد نمی‎کند. لکن امام خمینی در این مقام مطلبی دارند که مطلب ایشان را نقل می‏کنیم و مورد بررسی قرار می‎دهیم. کلام امام خمینی امام خمینی می‎فرماید: نهی از عبادت تارة نهی تحریمی

شرح رساله حقوق – جلسه سی و نهم – وجه تقدیم حق زبان

جلسه ۳۹ – PDF جلسه سی و نهم وجه تقدیم حق زبان ۱۳۹۹/۰۹/۲۶ شرح رسالة الحقوق امام سجاد(ع) بعد از آنکه حق نفس آدمی را بر خودش بیان می‌کند و مجرای آن را ادای حقوق اعضای هفت‌گانه قرار می‌دهد، شروع می‌کند به ذکر حقوق یک‌یک اعضا. قبلاً گفتیم و تأکیداً تکرار می‌کنیم که به طور کلی روح و نفس آدمی تأثیر بسیار زیادی بر اعضا و جوارح انسان دارد و بالعکس. رابطه بین روح و باطن آدمی با قوای مُلکی نفس به حدی است که اینها در هم تأثیر می‌گذارند. روح آدمی بر آن قوایی که انسان با آنها در عالم مُلک و ماده زندگی می‌کند، تأثیرگذارند. یعنی روح ناسالم خودش را در اعضای انسان و قوای مُلکی او نشان

جلسه بیست و هفتم – آیه ۳۶ _ مطالبی پیرامون ازلال شیطان _ مطلب دوم: چگونگی ورود شیطان به بهشت _ مطلب سوم: اسناد ازلال به شیطان _ مطلب چهارم: عدم مسبوقیت ازلال شیطان به لغزش آدم

جلسه ۲۷ – PDF جلسه بیست و هفتم آیه ۳۶ _ مطالبی پیرامون ازلال شیطان _ مطلب دوم: چگونگی ورود شیطان به بهشت _ مطلب سوم: اسناد ازلال به شیطان _ مطلب چهارم: عدم مسبوقیت ازلال شیطان به لغزش آدم ۱۳۹۹/۰۹/۲۶ خلاصه جلسه گذشته در آیه ۳۶ ابتدائا مطالبی پیرامون ازلال شیطان باید ذکر کنیم. چند مطلب در اینجا وجود دارد. یک مطلب را در جلسه قبل گفتیم که آیا حضرت آدم و حوا شیطان را دیدند یا صرفا از طریق وسوسه قلبی این اتفاق افتاد و ازلال و لغزش صورت گرفت؟ مطلب دوم: چگونگی ورود شیطان به بهشت ممکن است به عنوان یک پرسش به ذهن بیاید که اساسا آدم اعم از اینکه شیطان را دیده باشد یا ندیده

جلسه پنجاه و چهارم – مسئله ۲۲- مستثنیات حرمت نظر و لمس –ادله استثناء – ادله عامه –بررسی اشکال محقق خویی به دلیل چهارم

جلسه ۵۴ – PDF جلسه پنجاه و چهارم مسئله ۲۲- مستثنیات حرمت نظر و لمس –ادله استثناء – ادله عامه –بررسی اشکال محقق خویی به دلیل چهارم ۱۳۹۹/۰۹/۲۶         خلاصه جلسه گذشته بحث درباره ادله عامه استثناء از حرمت نظر و لمس بود؛ اینکه چه مواردی از حرمت نظر و لمس استثنا شده است. گفتیم اولین موردی که در متن تحریر ذکر شده، مقام معالجه است. برای مقام معالجه دو دسته دلیل قابل ذکر است؛ یکی ادله عامه و دیگری ادله خاصه. البته این ادله را که ذکر می‌کنیم منحصر به مقام معالجه نیست؛ با توجه به عناوینی که ذکر شده، هر مورد و موضعی که این عناوین محقق شود، قهراً استثنا جریان پیدا می‌کند. به‌هرحال از

جلسه پنجاه و چهارم – آیا نهی از شئ مقتضی فساد است یا خیر؟ مقام اول: عبادات – جهت دوم: جهت عقلی – بررسی کلام محقق خراسانی – اشکال محقق اصفهانی و محقق نایینی

جلسه ۵۴ – PDF جلسه پنجاه و چهارم آیا نهی از شئ مقتضی فساد است یا خیر؟ مقام اول: عبادات – جهت دوم: جهت عقلی – بررسی کلام محقق خراسانی – اشکال محقق اصفهانی و محقق نایینی ۱۳۹۹/۰۹/۲۶         خلاصه جلسه گذشته بحث در جهت دوم از مقام اول در بحث از اقتضاء و کاشفیت نهی از عبادت نسبت به فساد بود. در جهت دوم بحث در این بود که آیا نهی از عبادت عقلا کاشفیت از فساد دارد یا خیر؟ کلام محقق خراسانی را ذکر کردیم. اکنون نوبت بررسی مطالب ایشان است. بررسی کلام محقق خراسانی درباره اصل مدعای ایشان بحثی نیست، یعنی از نظر عقل اگر نهی به عبادت متعلق شود اقتضاء فساد دارد، زیرا

جلسه بیست و ششم – آیه ۳۶ – مطالبی درباره ازلال آدم توسط شیطان – مطلب اول: رؤیت شیطان توسط آدم و حواء

جلسه ۲۶ – PDF جلسه بیست و ششم آیه ۳۶ – مطالبی درباره ازلال آدم توسط شیطان – مطلب اول: رؤیت شیطان توسط آدم و حواء ۱۳۹۹/۰۹/۲۵ مطالبی درباره ازلال آدم توسط شیطان مطلب اول: رؤیت شیطان توسط آدم و حواء بعد از توجیهات مقدماتی که برای آیه ۳۶ ذکر کریم، بحث مهمی که در ابتدای امر لازم است طرح شود، این است که اینکه شیطان آدم و حوا را لغزاند، آیا وسوسه کردن و لغزاندن آدم توسط شیطان حضوری و به نحوی بوده که آدم و حوا شیطان را می‌دیدند یا صرفا از طریق وسوسه در قلب بوده است؟ تلقی ما نوعا این است که شیطان از طریق وسوسه قلبی و اینکه انسان را گرفتار بعضی از وسوسه ها

جلسه پنجاه و سوم – مسئله ۲۲- مستثنیات حرمت نظر و لمس –ادله استثناء – ادله عامه – نتیجه ادله سه‌گانه – دلیل چهارم و بررسی آن

جلسه ۵۳ – PDF جلسه پنجاه و سوم مسئله ۲۲- مستثنیات حرمت نظر و لمس –ادله استثناء – ادله عامه – نتیجه ادله سه‌گانه – دلیل چهارم و بررسی آن ۱۳۹۹/۰۹/۲۵         خلاصه جلسه گذشته عرض شد در مورد مستثنیات حرمت نظر و لمس دو دسته دلیل وجود دارد؛ یک دسته ادله عامه است که خودِ این ادله به چند دلیل تقسیم می‌شود. سه دلیل را ذکر کردیم؛ یکی روایات باب اضطرار بود. دوم، روایتی که صاحب جواهر به آن استدلال کردند. سوم، حدیث رفع بود. یک اشکالی مرحوم آقای خویی به روایات باب اضطرار کردند که البته به حسب اینکه موضوع دلیل دوم و سوم هم اضطرار است، قهراً اشکال ایشان، به استدلال به آن دو

جلسه پنجاه و سوم – آیا نهی از شئ مقتضی فساد است یا خیر؟ مقام اول: عبادات – جهت دوم: جهت عقلی – کلام محقق خراسانی

جلسه ۵۳ – PDF جلسه پنجاه و سوم آیا نهی از شئ مقتضی فساد است یا خیر؟ مقام اول: عبادات – جهت دوم: جهت عقلی – کلام محقق خراسانی ۱۳۹۹/۰۹/۲۵         خلاصه جلسه گذشته در مسئله کاشفیت نهی از عبادت از فساد، عرض کردیم باید در دو مقام بحث کنیم، یکی مربوط به عبادات و دیگری مربوط به معاملات. در مقام اول هم گفتیم از دو جهت بحث صورت می‏گیرد، یکی از جهت لفظی و دیگری از جهت عقلی. بحث از جهت اول دیروز گذشت. جهت دوم: جهت عقلی بحث در این جهت این است که اگر عبادتی متعلق نهی واقع شد و حرمت پیدا کرد، آیا عقلا اقتضاء فساد دارد یا می‎تواند صحیح باشد؟ این موضوع

جلسه بیست و پنجم

جلسه ۲۵ – PDF جلسه بیست و پنجم آیه ۳۶ – معنای کلی آیه – ارتباط آیه با آیات قبل و بعد – مفردات آیه ۱۳۹۹/۰۹/۲۴ معنای کلی آیه بحث در آیه ۳۵ تقریبا به پایان رسید. آیه ۳۶ این است: «فأزلّهما الشیطانُ عنها فأخرجَهما مما کانا فیه و قلنا اهبطوا بعضکم لبعض عدو و لکم فی الأرض مستقرٌّ و متاعٌ إلی حین». معنای کلی این آیه این است: بعد از اینکه خداوند تبارک و تعالی به آدم امر کرد که در بهشت سکنی گزینید و او را از استمتاع از شجره ممنوعه نهی فرمود، شیطان ازلال کرد آن دو را؛ «فأزلّهما الشیطان». شیطان باعث شد آدم و حوا دچار لغزش شوند به واسطه آن شجره. پس شیطان آن دو

جلسه پنجاه و دوم – مسئله ۲۲- مستثنیات حرمت نظر و لمس –ادله استثناء – ادله عامه – دلیل سوم: حدیث رفع – اشکال به دلیل اول، دوم و سوم – پاسخ اشکال

جلسه ۵۲ – PDF جلسه پنجاه و دوم مسئله ۲۲- مستثنیات حرمت نظر و لمس –ادله استثناء – ادله عامه – دلیل سوم: حدیث رفع – اشکال به دلیل اول، دوم و سوم – پاسخ اشکال ۱۳۹۹/۰۹/۲۴         خلاصه جلسه گذشته بحث در مستثنیات حرمت نظر و لمس بود. عرض کردیم به چند دلیل برای استثنا تمسک شده است. این ادله بر دو دسته هستند؛ ادله عامه و ادله خاصه. در دسته اول چند دلیل قابل ذکر است؛ دلیل اول روایات باب اضطرار بود که در این رابطه دو روایت را نقل کردیم. دلیل دوم روایتی بود که صاحب جواهر به آن استناد کرده و آن هم روایت «مَا غَلَبَ‏ اللَّهُ‏ عَلَيْهِ‏ فَاللَّهُ‏ أَوْلَى بِالْعُذْر» بود. درست