دروس

قواعد فقهیه – جلسه سی و چهارم – ادله کرامت ذاتی انسان – دلیل اول: آیات – آیه بیست‌ویکم – آیه بیست‌ودوم – آیه بیست‌وسوم

جلسه ۳۴ – PDF جلسه سی و چهارم ادله کرامت ذاتی انسان – دلیل اول: آیات – آیه بیست‌ویکم – آیه بیست‌ودوم – آیه بیست‌وسوم ۱۴۰۴/۰۱/۳۰   ادامه دلیل اول: آیات ما در مورد ادله کرامت ذاتی انسان در دلیل اول به بیست آیه اشاره کردیم؛ چندین آیه دیگر هم اینجا وجود دارد که سریع‌تر از آنها عبور می‌کنیم. غرض از ذکر این آیات، بیان استدلال به اینهاست؛ چون ممکن است به نظر بدوی در ذهن کسی بیاید که این آیات چه ارتباطی با مدعا دارد؛ لذا اشاره‌ای اجمالی به استدلال لازم است؛ هم در تحکیم و اثبات مدعا مفید‌تر است. آیه بیست‌ویکم «يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُمْ مِنْ ذَكَرٍ وَأُنْثَى وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ

خارج فقه – جلسه پنجاه و هفتم – مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – ادله عدم اعتبار اذن ولی در صورت عضل – بررسی دلیل ششم: قاعده لاحرج – اشکال اول و بررسی آن – اشکال دوم و بررسی آن

جلسه ۵۷ – PDF جلسه پنجاه و هفتم  مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – ادله عدم اعتبار اذن ولی در صورت عضل – بررسی دلیل ششم: قاعده لاحرج – اشکال اول و بررسی آن – اشکال دوم و بررسی آن ۱۴۰۴/۰۱/۳۰   خلاصه جلسه گذشته دلیل ششم بر سقوط اعتبار اذن ولی در صورت منع از ازدواج با کسی که کفو او محسوب می‌شود، قاعده لاحرج بود. طبق این دلیل اطلاقات و عمومات دال بر این است که ازدواج زن به دست خود اوست و ولی در این امر دخالت ندارد. لکن به اعتبار برخی روایات که مقید آن اطلاقات محسوب می‌شوند، از آن اطلاقات رفع ید شد و نتیجه این شد که

خارج اصول – جلسه نود و ششم – ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد – ادامه بررسی دلیل چهارم – بحثی درباره کفایت عدم ردع یا سیره عقلا یا لزوم امضای شارع – راه های کشف موافقت شارع با سیره عقلا و بررسی آن

جلسه ۹۶ – PDF جلسه نود و ششم  ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد – ادامه بررسی دلیل چهارم – بحثی درباره کفایت عدم ردع یا سیره عقلا یا لزوم امضای شارع – راه های کشف موافقت شارع با سیره عقلا و بررسی آن ۱۴۰۴/۰۱/۳۰ بحثی درباره کفایت عدم ردع یا سیره عقلا یا لزوم امضای شارع نتیجه بحث در دلیل چهارم یعنی سیره عقلاء، این شد که می‌توان به استناد این دلیل حجیت خبر واحد را ثابت کرد. در خاتمة این بحث، وعده داده شد که اشاره‌ای مختصر به این مسئله داشته باشیم که آیا برای حجیت سیره های عقلایی و به ‌خصوص در مسأله خبر واحد، امضاء و تأیید شارع لازم است یا اینکه صرف

کاهش ارزش پول و بررسی آثار فقهی آن – جلسه سی و نهم – جبران کاهش ارزش پول – ادله لزوم جبران مطلقا – دلیل چهارم و بررسی آن – دلیل پنجم و بررسی آن – دلیل ششم و بررسی آن

جلسه ۳۹ – PDF جلسه سی و نهم جبران کاهش ارزش پول – ادله لزوم جبران مطلقا – دلیل چهارم و بررسی آن – دلیل پنجم و بررسی آن – دلیل ششم و بررسی آن ۱۴۰۴/۰۱/۳۰   دلیل چهارم دلیل چهارم بر لزوم جبران کاهش ارزش پول که به حسب دسته‌بندی ادله که قبلاً انجام دادیم، نوع دوم از دسته اول ادله محسوب می‌شود، با تأکید بر یکی از کارکردهای پول، ملتزم به جبران کاهش ارزش پول شده است. تعبیری که در این بیان به کار رفته این است که فلسلفه وجودی پول مبیّن ارزش و نشانگر نسبت‌های مختلف بین کالاها و خدمات است. لذا نتیجه می‌گیرند که در باب دیون و جنایات و ضمانات، ارزش‌ها و قدرت خرید در

خارج اصول – جلسه نود و پنجم – ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد – ادامه بررسی دلیل چهارم – بررسی اعتبار سیره عقلا بر اخذ به خبر واحد – عدم جواز اکتفا به ردع عام از این سیره – شواهد امضای این سیره – شاهد اول – شاهد دوم

جلسه ۹۵ – PDF جلسه نود و پنجم  ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد – ادامه بررسی دلیل چهارم – بررسی اعتبار سیره عقلا بر اخذ به خبر واحد – عدم جواز اکتفا به ردع عام از این سیره – شواهد امضای این سیره – شاهد اول – شاهد دوم ۱۴۰۴/۰۱/۲۷   خلاصه جلسه گذشته تا اینجا معلوم شد که سیره عقلائیه نه حکومت بر آیات ناهیه دارد. نه خروج آن از آیات بالتخصص است و نه در بدو امر مخصص آیات محسوب می‌شود، زیرا به هر حال در هر سه طریق مشکل دور پیش می‌آید. یعنی اگر ما باشیم و در مقابل آیات را به عنوان رادع فرض کنیم، همان مشکلی که قبلاً گفته شد پیش

تفسیر – جلسه سی ام – آیه ۶۰ – بخش‌های پنج‌گانه آیه – مطلب سوم درباره بخش اول – بخش سوم: «فانفجرت منه اثنتا عشره عینا»

جلسه ۳۰ – PDF جلسه سی  آیه ۶۰ – بخش‌های پنج‌گانه آیه – مطلب سوم درباره بخش اول – بخش سوم: «فانفجرت منه اثنتا عشره عینا» ۱۴۰۴/۰۱/۲۶   مطلب سوم درباره بخش اول امروز فرصت کم است و لذا ناچاریم این بحث را کوتاه‌تر مطرح کنیم؛ در مورد بخش‌های مختلف این آیه، تا اینجا اجمالاً درباره دو بخش از آیه ۶۰، آنچه که می‌توانستیم به آن بپردازیم را در حد این جلسه مطرح کردیم. فقط مطلبی از بخش اول باقی مانده که من آن را هم ذکر می‌کنم؛ یعنی در واقع این مطلب سوم مربوط به بخش اول است. ما در بخش اول، دو مطلب را گفتیم و مطلب سومی هم اینجا قابل ذکر است. بخش اول این بود: «وَإِذِ

کاهش ارزش پول و بررسی آثار فقهی آن – جلسه سی و هشتم – جبران کاهش ارزش پول – ادله لزوم جبران مطلقا – دلیل سوم (راه سوم) – تفاوت دلیل سوم با دو دلیل قبلی – بررسی دلیل سوم – تفاوت دلیل چهارم، پنجم و ششم با سه دلیل قبلی

جلسه ۳۸ – PDF جلسه سی و هشتم  جبران کاهش ارزش پول – ادله لزوم جبران مطلقا – دلیل سوم (راه سوم) – تفاوت دلیل سوم با دو دلیل قبلی – بررسی دلیل سوم – تفاوت دلیل چهارم، پنجم و ششم با سه دلیل قبلی ۱۴۰۴/۰۱/۲۶   خلاصه جلسه گذشته تا اینجا دو دلیل یا دو راه بر لزوم جبران کاهش ارزش پول ذکر کردیم؛ این دو راه ناظر به موضوع یعنی پول، آن هم نوع اول یعنی ماهیت پول بود. چون صاحبان این دو نظریه معتقدند حقیقت پول اعتباری عبارت از قدرت خرید است، با تفاوتی که بین این دو راه وجود دارد. اشکالاتی نسبت به این دو طریق یا دو دلیل مطرح شده است؛ ما همه این اشکالات

خارج اصول – جلسه نود و چهارم – ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد – ادامه بررسی دلیل چهارم – دو دیدگاه دیگر در مورد خروج سیره عقلایی ازآیات – ۲. حکومت – اشکال اول – اشکال دوم – اشکال سوم

جلسه ۹۴ – PDF جلسه نود و چهارم ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد – ادامه بررسی دلیل چهارم – دو دیدگاه دیگر در مورد خروج سیره عقلایی ازآیات – ۲. حکومت – اشکال اول – اشکال دوم – اشکال سوم ۱۴۰۴/۰۱/۲۶   حکومت سیره عقلا بر آیات دیدگاه دیگر در مورد سیره عقلاییه و رابطه‌ آن با آیات ناهیه از اتباع ظن این است که سیره عقلا بر آیات حکومت دارند. این دیدگاه توسط محقق نائینی ذکر شده و محقق خویی هم آن را پذیرفتند و در مقابل دو دیدگاه قبلی (خروج سیره عقلا از آیات تخصصاً و خروج سیره عقلا از آیات تخصیصا) است. طبق این دیدگاه سیره عقلا مبنی بر اخذ به خبر واحد،

تفسیر – جلسه بیست و نهم – آیه ۶۰ – بخش‌های پنج‌گانه آیه – بخش اول: «و اذ استسقی موسی لقومه – مطلب اول – نتیجه – مطلب دوم: استسقاء؛ یک یا چند بار – بخش دوم: «فقلنا اضرب بعصاک الحجر» – مطلب اول: عصا – مطلب دوم: حجر

جلسه ۲۹ – PDF جلسه بیست و نهم  آیه ۶۰ – بخش‌های پنج‌گانه آیه – بخش اول: «و اذ استسقی موسی لقومه – مطلب اول – نتیجه – مطلب دوم: استسقاء؛ یک یا چند بار – بخش دوم: «فقلنا اضرب بعصاک الحجر» – مطلب اول: عصا – مطلب دوم: حجر ۱۴۰۴/۰۱/۲۵   خلاصه جلسه گذشته عرض شد در آیه ۶۰ سوره بقره، چندین بخش وجود دارد که مشتمل بر مطالبی است که باید به آن پرداخته شود. بخش اول این فقره از آیه بود: «وَإِذِ اسْتَسْقَى مُوسَى لِقَوْمِهِ». درباره این بخش، مهم‌ترین نکته‌ای که وجود دارد این است که استسقاء موسی برای قوم و سپس ضرب‌ العصا و انفجار الماء در چه موقعیتی اتفاق افتاد. ما سه احتمال را ذکر

خارج فقه – جلسه پنجاه و ششم – مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – ادله عدم اعتبار اذن ولی در صورت عضل – دلیل پنجم: مفهوم موافق روایت ابی‌حمزه ثمالی – بررسی دلیل پنجم – دو نکته – اشکال اول و پاسخ آن – دلیل ششم: قاعده لاحرج

جلسه ۵۶ – PDF جلسه پنجاه و ششم  مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – ادله عدم اعتبار اذن ولی در صورت عضل – دلیل پنجم: مفهوم موافق روایت ابی‌حمزه ثمالی – بررسی دلیل پنجم – دو نکته – اشکال اول و پاسخ آن – دلیل ششم: قاعده لاحرج ۱۴۰۴/۰۱/۲۵   خلاصه جلسه گذشته بحث در دلیل پنجم از ادله سقوط ولایت پدر بر باکره رشیده در صورت عضل و منع ولی از نکاح او با کسی است که کفو شرعی و عرفی آن زن محسوب می‌شود. دلیل پنجم، مفهوم موافق روایت ابی‌حمزه ثمالی است. مرحوم آقای خویی فرمودند براساس این روایت، ولایت پدر بر مال فرزند مطلق نیست، بلکه محدود به این است

خارج اصول – جلسه نود و سوم – ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد – ادامه بررسی دلیل چهارم – دو دیدگاه دیگر در مورد خروج سیره از آیات – ۱. خروج تخصصی سیره از آیات و بررسی آن – اشکال دوم – اشکال سوم

جلسه ۹۳ – PDF جلسه نود و سوم  ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد – ادامه بررسی دلیل چهارم – دو دیدگاه دیگر در مورد خروج سیره از آیات – ۱. خروج تخصصی سیره از آیات و بررسی آن – اشکال دوم – اشکال سوم ۱۴۰۴/۰۱/۲۵ خلاصه جلسه گذشته بحث در این بود که سیره عقلایی مبنی بر اخذ به خبر واحد و ترتیب اثر بر آن، آیا مخصص آیات ناهیه از ظن محسوب می‌شود یا حاکم بر آنها است و یا خروج سیره عقلا از عموم آیات دال بر عدم اعتبار ظن، خروج تخصصی است؟ این سه دیدگاهی است که در این مقام وجود دارد. دیدگاه اول دیدگاه محقق خراسانی است که سیره عقلا را مخصص

قواعد فقهیه – جلسه سی و سوم – ادله کرامت ذاتی انسان – دلیل اول: آیات – آیه پانزدهم تا بیستم

جلسه ۳۳ – PDF جلسه سی و سوم ادله کرامت ذاتی انسان – دلیل اول: آیات – آیه پانزدهم تا بیستم ۱۴۰۴/۰۱/۲۴ خلاصه جلسه گذشته ما به اغلب آیاتی که به عنوان شاهد در مباحث گذشته استشهاد شده بود، اشاره کردیم؛ چند آیه دیگر باقی مانده است. مجموعاً تا اینجا چهارده آیه ذکر شد که فی‌الجمله از این آیات می‌توانیم کرامت ذاتی انسان را به معنایی که گفتیم، استفاده کنیم. آیه چهاردهم مربوط به فطرت بود؛ عرض کردیم آیه «فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِي فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْهَا لَا تَبْدِيلَ لِخَلْقِ اللَّهِ» چگونه بر کرامت ذاتی انسان دلالت دارد و همه انسان‌ها اعم از مسلمان و کافر، عادل و فاسق، از این مزیت و امتیاز بهره‌مند هستند. برخی از آیات هم که حدوداً

خارج فقه – جلسه پنجاه و پنجم – مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – سقوط اعتبار اذن ولی در دو صورت – ادله عدم اعتبار اذن ولی در صورت عضل ولی – دلیل دوم: آیه – اشکال سوم – دلیل سوم: مناسبت حکم و موضوع – بررسی دلیل سوم – دلیل چهارم: تعلیل در برخی روایات – بررسی دلیل چهارم – اشکال اول – پاسخ – اشکال دوم – دلیل پنجم: مفهوم موافق روایت ابی‌حمزه ثمالی

جلسه ۵۵ – PDF جلسه پنجاه و پنجم  مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – سقوط اعتبار اذن ولی در دو صورت – ادله عدم اعتبار اذن ولی در صورت عضل ولی – دلیل دوم: آیه – اشکال سوم – دلیل سوم: مناسبت حکم و موضوع – بررسی دلیل سوم – دلیل چهارم: تعلیل در برخی روایات – بررسی دلیل چهارم – اشکال اول – پاسخ – اشکال دوم – دلیل پنجم: مفهوم موافق روایت ابی‌حمزه ثمالی ۱۴۰۴/۰۱/۲۴ خلاصه جلسه گذشته بحث در ادله سقوط اعتبار اذن پدر در صورتی بود که ولی از ازدواج باکره رشیده منع کند؛ عرض کردیم چند دلیل بر عدم اعتبار اذن پدر در این فرض اقامه شده است.

خارج اصول – جلسه نود و دوم – ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد – ادامه بررسی دلیل چهارم – دو دیدگاه دیگر در مورد خروج سیره عقلایی ازآیات – ۱. خروج تخصصی سیره از آیات و بررسی آن – اشکال اول

جلسه ۹۲ – PDF جلسه نود و دوم ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد – ادامه بررسی دلیل چهارم – دو دیدگاه دیگر در مورد خروج سیره عقلایی ازآیات – ۱. خروج تخصصی سیره از آیات و بررسی آن – اشکال اول ۱۴۰۴/۰۱/۲۴ خلاصه جلسه گذشته نتیجه مباحث گذشته این شد که به نظر محقق خراسانی آیات نمی‌توانند رادع سیره عقلاییه باشند، زیرا اگر بخواهند رادعیت داشته باشند دور پیش می‏آید، لذا سیره مخصص آیات است و آیات به وسیله سیره تخصیص می‌خورند، زیرا علم به ردع شارع از سیره عقلا مبنی بر اخذ به خبر ثقه نداریم و همین برای اعتبار سیره کفایت می‌کند. وقتی سیره معتبر شد، مخصص آیات می‌شود، چون آیات از مطلق ظنون

قواعد فقهیه – جلسه سی و دوم – ادله کرامت ذاتی انسان – دلیل اول: آیات – آیه چهارم تا چهاردهم

جلسه ۳۲ – PDF جلسه سی و دوم  ادله کرامت ذاتی انسان – دلیل اول: آیات – آیه چهارم تا چهاردهم ۱۴۰۴/۰۱/۲۳ خلاصه جلسه گذشته بحث در ادله کرامت ذاتی انسان بود؛ عرض کردیم همه مواردی که به عنوان شاهد بر دسته اول از امتیازات انسان ذکر گردید، فی‌الجمله می‌تواند دال بر کرامت ذاتی انسان باشد. البته دلالت همه این شواهد بر کرامت ذاتی علی‌السویه نیست، بلکه دلالت‌ها تارة بالمطابقة است و أخری بالالتزام، تارة بالصراحة است و أخری بالاشارة یا بالکنایة. لذا چون قبلاً این شواهد ذکر شده، ما هم باید سریع از این شواهد عبور کنیم و هم از وجه استشهاد به اینها غافل نشویم. ما در جلسه گذشته سه آیه را ذکر کردیم. آیه چهارم آیه چهارم،

خارج فقه – جلسه پنجاه و چهارم – مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – سقوط اعتبار اذن ولی در دو صورت – ادله عدم اعتبار اذن ولی در صورت عضل ولی – دلیل اول: اجماع – دلیل دوم: آیه – اشکال اول – اشکال دوم

جلسه ۵۴ – PDF جلسه پنجاه و چهارم مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – سقوط اعتبار اذن ولی در دو صورت – ادله عدم اعتبار اذن ولی در صورت عضل ولی – دلیل اول: اجماع – دلیل دوم: آیه – اشکال اول – اشکال دوم ۱۴۰۴/۰۱/۲۳ خلاصه جلسه گذشته بحث در استدراکی بود که امام(ره) در متن مسئله ۲ فرموده‌اند؛ قبل از آن فرمودند: احوط آن است که از پدر و جد استیذان شود. بعد فرمودند: در دو صورت اعتبار اذن منتفی است که در واقع استثنا و تبصره‌ای است ذیل احتیاط وجوبی در استیذان از ولی. یکی آنجایی که ولی دختر را منع کند از ازدواج با کسی که شرعاً و عرفاً

خارج اصول – جلسه نود و یکم – ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد – ادامه بررسی دلیل چهارم – اشکال کبروی – کلام محقق اصفهانی – تفاوت تقریب محقق اصفهانی و محقق خراسانی از دور – بررسی کلام محقق اصفهانی – نظر محقق خراسانی در مورد دلیل چهارم

جلسه ۹۱ – PDF جلسه نود و یکم  ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد – ادامه بررسی دلیل چهارم – اشکال کبروی – کلام محقق اصفهانی – تفاوت تقریب محقق اصفهانی و محقق خراسانی از دور – بررسی کلام محقق اصفهانی – نظر محقق خراسانی در مورد دلیل چهارم ۱۴۰۴/۰۱/۲۳ خلاصه جلسه گذشته بحث در سیره عقلاییه بر عمل به خبر واحد و ترتیب اثر بر آن بود. محقق خراسانی سیره عقلایی را به عنوان دلیل چهارم بر حجیت خبر واحد ذکر کردند. اشکالاتی نسبت به این دلیل ایراد شده بود (اشکال صغروی و اشکال کبروی). محقق خراسانی نسبت به اشکال کبروی فرمودند: اگر آیات بخواهند رادعیت از سیره داشته باشند، دور لازم می‌آید، لذا فرمودند: آیات

شرح رساله حقوق – جلسه صد و بیست و ششم – خلاصه جلسه گذشته – حق عبادات – حق نماز

جلسه ۱۲۶ – PDF جلسه صد و بیست و ششم  خلاصه جلسه گذشته – حق عبادات – حق نماز ۱۴۰۴/۰۱/۲۰ خلاصه جلسه گذشته ما از ابتدا تا اینجا درباره حق خداوند بر انسان و حق انسان بر خود و حق برخی از اعضای بدن مطالبی را از رساله حقوق امام سجاد(ع) نقل کردیم و توضیح دادیم. اولین حق، حق الله بود که توضیح داده شد، بعد حق انسان بر خودش، اولی حق خداوند بر انسان، دومی حق انسان بر خودش و بعد هفت عضو از اعضای اصلی و مهم انسان را برشمردند که هر یک حقوقی بر عهده صاحب حق می‌گذارند. حق عبادات از اینجا به بعد حضرت درباره برخی از عبادات حقوقی را بیان می‌کنند، نماز، روزه، حج و

کاهش ارزش پول و بررسی آثار فقهی آن – جلسه سی و هفتم – ادله لزوم جبران مطلقا – دلیل دوم (راه دوم) – بررسی مجدد اشکال اول

جلسه ۳۷ – PDF جلسه سی و هفتم جبران کاهش ارزش پول – ادله لزوم جبران مطلقا – دلیل دوم (راه دوم) – بررسی مجدد اشکال اول ۱۴۰۴/۰۱/۲۰   بررسی مجدد اشکال اول در مورد راه دوم یا دلیل دوم از راه‌ها یا ادله ضمان در صورت کاهش ارزش پول، اشکالی همچنان از دید برخی از دوستان وارد بوده و پاسخی که داده شده به نظر آنها مکفی نیست. این اشکال، اولین اشکال از اشکالات دوازده‌گانه‌ای است که ما در ضمن بررسی راه دوم مطرح کردیم. گفتیم این اشکال نسبت به راه اول وارد است، اما با توجه به تفاوت‌هایی که بین راه دوم و راه اول وجود دارد، این اشکال از راه دوم مرتفع است. ما قبلاً به این

خارج اصول – جلسه نود – ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد – ادامه بررسی دلیل چهارم – اشکال کبروی – بررسی پاسخ‎های محقق خراسانی به اشکال کبروی – شرح رساله حقوق – حق عبادات – ۱. حق نماز

جلسه ۹۰ – PDF جلسه نود ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد – ادامه بررسی دلیل چهارم – اشکال کبروی – بررسی پاسخ‎های محقق خراسانی به اشکال کبروی – شرح رساله حقوق – حق عبادات – ۱. حق نماز ۱۴۰۴/۰۱/۲۰   خلاصه جلسه گذشته در مورد دلیل چهارم بر حجیت خبر واحد، عرض کردیم هم اشکال صغروی مطرح شده و هم اشکال کبروی. اشکال صغروی مورد بررسی قرار گرفت. اما در مورد اشکال کبروی محقق خراسانی سه پاسخ دادند. خلاصه اشکال کبروی این بود که سیره عقلا در صورتی معتبر و حجت است که ردع و منعی از آن صورت نگرفته باشد در حالی که ما آیات و روایات متعددی داریم که از عمل به ظن منع