سایر دروس

قواعد فقهیه – جلسه نوزدهم – مقام اول: بررسی وجود و عدم کرامت ذاتی در انسان – مبانی کرامت ذاتی انسان – دسته اول: ۶. عواطف اخلاقی – فرق عواطف انسانی و حیوانی – شواهد – شاهد اول، دوم و سوم  

جلسه ۱۹ – PDF جلسه نوزدهم مقام اول: بررسی وجود و عدم کرامت ذاتی در انسان – مبانی کرامت ذاتی انسان – دسته اول: ۶. عواطف اخلاقی – فرق عواطف انسانی و حیوانی – شواهد – شاهد اول، دوم و سوم   ۱۴۰۳/۱۰/۰۱      ۶. عواطف اخلاقی در دسته اول از مبانی کرامت ذاتی انسان، پنج امر را که می‌تواند به عنوان مبنا برای کرامت انسانی ذکر شود را مطرح کردیم و مورد بررسی قرار دادیم. ششمین مورد عبارت است از عواطف اخلاقی یا وجدان اخلاقی و تعبیراتی مشابه آن مثل خیر اخلاقی یا احساسات و عواطف انسانی. منظور از عواطف و احساسات و وجدان اخلاقی یا عواطف اخلاقی، این است که انسان بدون ملاحظه ایمان و عقیده و با

شرح رساله حقوق – جلسه صد و نوزدهم – ۲. کثرت یاد مرگ – آثار یاد مرگ

جلسه ۱۱۹ – PDF جلسه صد و نوزدهم  ۲. کثرت یاد مرگ – آثار یاد مرگ ۱۴۰۳/۰۹/۲۱   ۲. کثرت یاد مرگ سخن در راه دوم از راه‎های حفظ عورت و رعایت حق این عضو بود. یکی از راه‏هایی که خیلی می‏تواند به انسان کمک کند تا حلال و حرام را در مورد این عضو رعایت کند، زیادی یاد مرگ است. ما در مورد مرگ اندیشی و فرق آن با مرگ هراسی مختصرا مطالبی را عرض کردیم و سپس در مورد اهمیت یاد مرگ نکاتی را متعرض شدیم. آثار یاد مرگ یاد مرگ آثار مختلفی دارد که شاید یکی از مهمترین آثار همان است که در این فراز از سخن امام سجاد به آن اشاره شده است. در روایتی از

قواعد فقهیه – جلسه هجدهم – مقام اول: بررسی وجود و عدم کرامت ذاتی در انسان – مبانی کرامت ذاتی انسان – دسته اول: ۵. تسخیر موجودات – شواهد – معنای تسخیر – معنای اول و دوم و فرق آنها – ذاتی بودن این کرامت    

جلسه ۱۸ – PDF جلسه هجدهم  مقام اول: بررسی وجود و عدم کرامت ذاتی در انسان – مبانی کرامت ذاتی انسان – دسته اول: ۵. تسخیر موجودات – شواهد – معنای تسخیر – معنای اول و دوم و فرق آنها – ذاتی بودن این کرامت      ۱۴۰۳/۰۹/۲۴    خلاصه جلسه گذشته ما درباره مبانی کرامت ذاتی انسان بحث می‌کردیم؛ تقریباً دو هفته این درس به دلیل مصادف بودن با تعطیلی‌ها برگزار نشد. اجمالاً گفتیم ما در دو مقام بحث می‌کنیم؛ یکی مبانی کرامت ذاتی و دوم اینکه آیا این مبانی منشأ حق یا تکلیفی می‌شوند یا نه. بعد هم سراغ ادله خواهیم رفت. در مورد مبانی هم گفتیم دو دسته مبانی است؛ از دسته اول تا اینجا چهار مبنا

شرح رساله حقوق – جلسه صد و هجدهم – راه های کمک به رعایت حق عورت – ۲: کثرت یاد مرگ – مرگ اندیشی، نه مرگ هراسی – اهمیت یاد مرگ

جلسه ۱۱۸ – PDF جلسه صد و هجدهم  راه های کمک به رعایت حق عورت – ۲: کثرت یاد مرگ – مرگ اندیشی، نه مرگ هراسی – اهمیت یاد مرگ ۱۴۰۳/۰۹/۰۷   راه های کمک به رعایت حق عورت امام سجاد(ع) فرموده است که «و اما حق فرجـک فحفظـه مما لایحـل لک و الاستعانـه علیـه بغض البصـر ؛ فانه مـن اعون الاعوان» اولین مساعد و یاری‎گر انسان در رعایت حق این عضو، کنترل چشم است. ما درباره تأثیرات چشم در خروج انسان از جاده حق در مورد این عضو سخن گفتیم. حضرت فرمود: مهمترین یاری‎گر و به تعبیر ایشان اعون الاعوان غض البصر است. ۲. کثرت یاد مرگ دومین کمک کار برای انسان در این رابطه، کثرت ذکر الموت است.

تفسیر – جلسه هفدهم – آیه ۵۸ و ۵۹ – بخش‌های پنج‌گانه آیه ۵۸ – بخش پنجم: «نغفرلکم خطایاکم و سنزید المحسنین» – مطلب چهارم: تفاوت خطیئة و الفاظ مشابه آن – ۱. «خطیئة» – ۲. «اثم»

جلسه ۱۷ – PDF جلسه هفدهم  آیه ۵۸ و ۵۹ – بخش‌های پنج‌گانه آیه ۵۸ – بخش پنجم: «نغفرلکم خطایاکم و سنزید المحسنین» – مطلب چهارم: تفاوت خطیئة و الفاظ مشابه آن – ۱. «خطیئة» – ۲. «اثم» ۱۴۰۳/۰۹/۰۶   مطلب چهارم: تفاوت «اثم»، «ذنب»، «معصیت»، «سیئة» و «خطیئة» در جلسه گذشته وعده دادیم درباره «خطیئة» و «خطایاکم» که در آیه ۵۸ آمده و تفاوت آن با برخی الفاظ مثل ذنب، اثم، معصیت، سیئه، مطالبی را عرض کنیم؛ اینها از نظر معنایی نوعاً به یک معنا هستند، لکن یک تفاوت‌هایی بین اینها هست و بعضاً موجب این شده که موارد استعمال اینها فرق کند. ۱. «خطیئة» ما از لفظ خطا یا خطایا یا خطیئه شروع می‌کنیم؛خطیئه از ریشه خطا در

تفسیر – جلسه شانزدهم – آیه ۵۸ و ۵۹ – بخش‌های پنج‌گانه آیه ۵۸ – بخش پنجم: «نغفرلکم خطایاکم و سنزید المحسنین» – مطلب اول: قرائت برخی کلمات آیه – مطلب دوم: «معنای این بخش» – مطلب سوم: چگونگی ارتباط «سنزید المحسنین» و «نغفرلکم خطایاکم» – دو احتمال و نظر برگزیده

جلسه ۱۶ – PDF جلسه شانزدهم آیه ۵۸ و ۵۹ – بخش‌های پنج‌گانه آیه ۵۸ – بخش پنجم: «نغفرلکم خطایاکم و سنزید المحسنین» – مطلب اول: قرائت برخی کلمات آیه – مطلب دوم: «معنای این بخش» – مطلب سوم: چگونگی ارتباط «سنزید المحسنین» و «نغفرلکم خطایاکم» – دو احتمال و نظر برگزیده ۱۴۰۳/۰۹/۰۵   بخش پنجم: «نَغْفِرْ لَكُمْ خَطَايَاكُمْ وَسَنَزِيدُ الْمُحْسِنِينَ» بخش پنجم در آیه ۵۸ این است: «نَغْفِرْ لَكُمْ خَطَايَاكُمْ وَسَنَزِيدُ الْمُحْسِنِينَ». در مورد این بخش یک بحث مربوط به قرائت برخی از کلمات این آیه است و یک بخش هم مربوط به معنا و محتوای این آیه. مطلب اول: قرائت برخی کلمات آیه از جهت قرائت، در مورد دو کلمه «نغفر» و «خطایاکم» اختلاف قرائت وجود دارد. ۱.

قواعد فقهیه – جلسه هفدهم – مقام اول: بررسی وجود و عدم کرامت ذاتی در انسان – مبانی کرامت ذاتی انسان – دسته اول: ۴. نیکوترین خلقت – بررسی احتمالات سه‌گانه در احسن تقویم – یک اشکال و پاسخ آن

جلسه ۱۷ – PDF جلسه هفدهم  مقام اول: بررسی وجود و عدم کرامت ذاتی در انسان – مبانی کرامت ذاتی انسان – دسته اول: ۴. نیکوترین خلقت – بررسی احتمالات سه‌گانه در احسن تقویم – یک اشکال و پاسخ آن ۱۴۰۳/۰۹/۰۴ خلاصه جلسه گذشته ما درباره چهارمین مورد از مواردی که به عنوان مبنا برای کرامت ذاتی انسان ذکر شده، مطالبی را عرض کردیم. گفتیم خلقت برتر یا نیکوترین خلقت که در تعبیر قرآنی از آن با عنوان «أحسن تقویم» یاد شده، می‌تواند یکی از مبانی کرامت ذاتی انسان باشد. این مزیتی است خاص انسان و شرافتی است که خداوند به انسان عطا کرده و شامل همه انسان‌ها می‌شود؛ چه مؤمن و چه کافر، چه زن و چه مرد، چه

قواعد فقهیه – جلسه شانزدهم – مقام اول: بررسی وجود و عدم کرامت ذاتی در انسان – مبانی کرامت ذاتی انسان – دسته اول: ۴. نیکوترین خلقت – معنای احسن تقویم – احتمالات سه‌گانه در احسن تقویم

جلسه ۱۶ – PDF جلسه شانزدهم مقام اول: بررسی وجود و عدم کرامت ذاتی در انسان – مبانی کرامت ذاتی انسان – دسته اول: ۴. نیکوترین خلقت – معنای احسن تقویم – احتمالات سه‌گانه در احسن تقویم ۱۴۰۳/۰۹/۰۳ ۴. نیکوترین خلقت بحث ما درباره دسته اول از مبانی کرامت ذاتی در انسان بود؛ تا اینجا سه مورد را ذکر کردیم. یکی عقل بود؛ عقل به معنای قوه درک و تمیز امور، نه عقل به معنای فطرت. دوم، اراده و اختیار بود؛ سوم، فطرت بود. چهارمین مورد که بعضاً به عنوان یکی از مبانی کرامت ذاتی مطرح می‌شود، این است که انسان دارای نیکوترین خلقت است. نیکوترین خلقت در لسان قرآن با «احسن تقویم» بیان شده است؛ البته همه موجودات در

شرح رساله حقوق – جلسه صد و هفدهم – آثار ترک نگاه حرام     

جلسه ۱۱۷ – PDF جلسه صد و هفدهم  آثار ترک نگاه حرام    ۱۴۰۳/۰۸/۳۰   عرض کردیم فرو بستن چشم و ترک نگاه حرام، اعون الاعوان برای حفظ عورت از حرام است. برای اینکه حق عورت رعایت شود مهمترین کار و اولین گام غض البصر است، فروبستن چشم، پرهیز از خیره شدن و زل زدن، چشم را پایین انداختن، این را توضیح دادیم. آثار ترک نگاه حرام گفتیم نگاه حرام چه پیامدهای منفی دارد. از این طرف ترک نگاه حرام چه آثار مثبتی دارد. ۱.چشیدن طعم ایمان یک اثر مهم و مثبت آن را قبلا ذکر کردیم که همان روایتی که امام صادق(ع) فرمود «النَّظرَةُ سَهمٌ مِن سِهامِ إبليسَ مَسمومٌ ، مَن تَرَكَها لِلّهِ عز و جل لا لِغَيرِهِ أعقَبَهُ

تفسیر – جلسه پانزدهم – آیه ۵۸ و ۵۹ – بخش‌های پنج‌گانه آیه ۵۸ – بخش چهارم: «و قولوا حطة» – مطلب اول: امر الزامی – مطلب دوم: معنای «حطة» – احتمالات پنج‌گانه و بررسی آنها

جلسه ۱۵ – PDF جلسه پانزدهم آیه ۵۸ و ۵۹ – بخش‌های پنج‌گانه آیه ۵۸ – بخش چهارم: «و قولوا حطة» – مطلب اول: امر الزامی – مطلب دوم: معنای «حطة» – احتمالات پنج‌گانه و بررسی آنها ۱۴۰۳/۰۸/۲۹ بخش چهارم: «وَقُولُوا حِطَّةٌ» بخش چهارم در آیه ۵۸ دو کلمه بیشتر نیست: «وَقُولُوا حِطَّةٌ»، بگویید حطه. اینکه معنای حطه چیست و ما آن را بر چه معنایی باید حمل کنیم، احتمالاتی در مورد آن مطرح است که عرض خواهیم کرد. این بخش مطلب چندانی ندارد. مطلب اول: امر الزامی مطلب اول این است که آیا این امر، امر الزامی است یا غیر الزامی. عرض کردیم این امر، امر الزامی است. در میان اوامر چهارگانه در آیه شریفه، تنها امر به أکل

تفسیر – جلسه چهاردهم – آیه ۵۸ و ۵۹ – بخش‌های پنج‌گانه آیه ۵۸ – بخش سوم: «و ادخلوا الباب سجدا» – مطلب سوم: معنای «سجداً» – احتمال سوم، چهارم، پنجم و ششم و بررسی آنها – نتیجه

جلسه ۱۴ – PDF جلسه چهاردهم آیه ۵۸ و ۵۹ – بخش‌های پنج‌گانه آیه ۵۸ – بخش سوم: «و ادخلوا الباب سجدا» – مطلب سوم: معنای «سجداً» – احتمال سوم، چهارم، پنجم و ششم و بررسی آنها – نتیجه ۱۴۰۳/۰۸/۲۸ خلاصه جلسه گذشته بحث در بخش سوم آیه ۵۸ بود؛ دو مطلب را در این بخش بیان کردیم. مطلب سوم مربوط به معنای «سجدا» بود؛ گفتیم در این واژه چند احتمال وجود دارد؛ دو احتمال را ذکر کردیم. ادامه مطلب سوم احتمال سوم احتمال سوم این است که با حالت انحنا و رکوع وارد در این باب شوید؛ علت آن هم ضیق بودن و کوتاه بودن و کوچک بودن آن دری بود که باید از آن وارد می‌شدند. پس امر

شرح رساله حقوق – جلسه صد و شانزدهم – پیامدهای منفی نگاه حرام – ۵. رنج و مشقت – ۶. بیماری عقل

جلسه ۱۱۶ – PDF جلسه صد و شانزدهم  پیامدهای منفی نگاه حرام – ۵. رنج و مشقت – ۶. بیماری عقل ۱۴۰۳/۰۸/۲۴ شرح رساله حقوق ما عرض کردیم که امام سجاد(ع) فرمودند که حق عورت، حق فرج این است که آن را از حرام حفظ کنی و حفظ آن از حرام با کمک بعضی از امور صورت می‎پذیرد، مهمترین آنها غض البصر است، «فانه من اعون الاعوان» ما توضیح دادیم که چرا غض البصر اعون الاعوان است، توضیح دادیم نسبت بصر و دیدن و نظر با روح و قلب و جان آدمی و تأثیراتی که دارد چیست. سپس اشاراتی کردیم به بعضی از پیامدهای منفی حرام و چهار اثر منفی را بیان کردیم، چند اثر دیگر مانده است که باید

تفسیر – جلسه سیزدهم – آیه ۵۸ و ۵۹ – بخش‌های پنج‌گانه آیه ۵۸ – بخش سوم: «و ادخلوا الباب سجدا» – مطلب اول: امر الزامی – مطلب دوم: معنای «باب» – مطلب سوم: معنای «سجداً» 

جلسه ۱۳ – PDF جلسه سیزدهم  آیه ۵۸ و ۵۹ – بخش‌های پنج‌گانه آیه ۵۸ – بخش سوم: «و ادخلوا الباب سجدا» – مطلب اول: امر الزامی – مطلب دوم: معنای «باب» – مطلب سوم: معنای «سجداً»  ۱۴۰۳/۰۸/۲۲   بخش سوم: «وَادْخُلُوا الْبَابَ سُجَّدًا» بخش سوم از آیه ۵۸ این است: «وَادْخُلُوا الْبَابَ سُجَّدًا»، امر به ورود در این قریه در حال سجده کردن است؛ می‌فرماید: داخل شوید دَر را در حالت سجده. «سجداً» جمع ساجد به معنای سجده‌کنندگان و اینجا به عنوان حال برای ضمیر فاعلی در «ادخلوا» ذکر شده است. می‌فرماید شما در حالی که سجده می‌کنید در این باب وارد شوید. مطلب اول: امر الزامی این امر، امر الزامی است همانند امر به دخول در قریه و

تفسیر – جلسه دوازدهم – آیه ۵۸ و ۵۹ – بخش‌های پنج‌گانه آیه ۵۸ – بخش دوم: «فکلوا منها حیث شئتم رغدا» – مطلب اول: امر غیر الزامی – مطلب دوم: معنای أکل – مطلب سوم: چگونگی مواجهه بنی‌اسرائیل با این امر

جلسه ۱۲ – PDF جلسه دوازدهم  آیه ۵۸ و ۵۹ – بخش‌های پنج‌گانه آیه ۵۸ – بخش دوم: «فکلوا منها حیث شئتم رغدا» – مطلب اول: امر غیر الزامی – مطلب دوم: معنای أکل – مطلب سوم: چگونگی مواجهه بنی‌اسرائیل با این امر ۱۴۰۳/۰۸/۲۱   خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم آیه ۵۸ و ۵۹ چندین بخش دارد؛ در آیه ۵۸ پنج بخش وجود دارد. بخش اول مورد بحث قرار گرفت: «وَإِذْ قُلْنَا ادْخُلُوا هَذِهِ الْقَرْيَةَ»؛ مطالب مختلفی را در مورد این بخش از آیه ۵۸ ذکر کردیم. بخش دوم: «فَكُلُوا مِنْهَا حَيْثُ شِئْتُمْ رَغَدًا» این بخش هم مشتمل بر نکاتی است که به برخی از آنها اشاره می‌کنیم. معنای این فقره از آیه ۵۸ این است: پس بخورید، یعنی تصرف

قواعد فقهیه – جلسه پانزدهم – مقام اول: بررسی وجود و عدم کرامت ذاتی در انسان – مبانی کرامت ذاتی انسان – دسته اول: ۳. فطرت – اشکال در ذاتی بودن این کرامت و بررسی آن – شواهد ذاتی بودن این کرامت – شاهد اول: وجدان – شاهد دوم: آیات – طایفه اول تا پنجم

جلسه ۱۵ – PDF جلسه پانزدهم مقام اول: بررسی وجود و عدم کرامت ذاتی در انسان – مبانی کرامت ذاتی انسان – دسته اول: ۳. فطرت – اشکال در ذاتی بودن این کرامت و بررسی آن – شواهد ذاتی بودن این کرامت – شاهد اول: وجدان – شاهد دوم: آیات – طایفه اول تا پنجم ۱۴۰۳/۰۸/۲۰   خلاصه جلسه گذشته بحث در فطرت به عنوان یکی از کرامات اعطایی ویژه خداوند تبارک و تعالی به انسان بود؛ ما فطرت را معنا کردیم و به تفاوت آن با غریزه و طبیعت اشاره نمودیم و به دو نوع از فطریات هم در حد مختصر پرداختیم. گفتیم فطریات انسان یا مربوط به حوزه شناخت و دریافت و درک آدمی است و یا به

قواعد فقهیه – جلسه چهاردهم – مقام اول: بررسی وجود و عدم کرامت ذاتی در انسان – مبانی کرامت ذاتی انسان – دسته اول: ۳. فطرت – مبنای فطرت – تفاوت فطرت با غریزه و طبیعت – انواع فطریات – ۱. فطریات مربوط به شناخت‌ها – ۲. فطریات مربوط به گرایش‌ها – نتیجه

جلسه ۱۴ – PDF جلسه چهاردهم مقام اول: بررسی وجود و عدم کرامت ذاتی در انسان – مبانی کرامت ذاتی انسان – دسته اول: ۳. فطرت – معنای فطرت – تفاوت فطرت با غریزه و طبیعت – انواع فطریات – ۱. فطریات مربوط به شناخت‌ها – ۲. فطریات مربوط به گرایش‌ها – نتیجه ۱۴۰۳/۰۸/۱۹   ۳. فطرت سومین امری که می‌تواند مبنای کرامت ذاتی باشد و به تعبیر دیگر سومین مصداق از مصادیق کرامت ذاتی انسان، مسئله فطرت است. فطرت از جهتی ممکن است در بعضی شعب آن با عقل همپوشانی داشته باشد یا بر هم منطبق شوند یا اساساً برخی فطرت را به معنای عقل بدانند، مخصوصاً با معنای دومی که برای عقل کردیم یا توسعه‌ای که در معنای

شرح رساله حقوق – جلسه صد و پانزدهم – پیامدهای نظر حرام – مهم ترین نتیجه ترک حرام

جلسه ۱۱۵ – PDF جلسه صد و پانزدهم پیامدهای نظر حرام – مهم ترین نتیجه ترک حرام ۱۴۰۳/۰۸/۱۶   خلاصه جلسه گذشته امام سجاد(ع) فرمودند که راه های کمک به حفظ حق این عضو چند راه است. یعنی اسباب و وسائل یاری کننده انسان برای اینکه از این عضو در مسیر حرام استفاده نکند و فقط آن را در جهت حلال به کار گیرد چند راه است. یکی غض البصر است. فرمودند «فانه من اعون الاعوان» ما این را توضیح دادیم که چرا اعون الاعوان است، چرا فرو انداختن چشم، (نه چشم بستن، این را از ما نمی خواهند که چشممان ببندیم و با چشم بسته در خیابان راه برویم) و پلک را پایین انداختن اعون الاعوان است؟ توضیح دادیم

تفسیر – جلسه یازدهم – آیه ۵۸ و ۵۹ – بخش‌های پنج‌گانه آیه ۵۸ – بخش اول: «و إذ قلنا ادخلوا هذه القریة» – مطلب سوم: احتمالات چهارگانه در قریه – نظر برگزیده – تقویت احتمال اول – مطلب چهارم: تطبیق قریه بر بیوت اهل‌بیت(ع) در برخی روایات

جلسه ۱۱ – PDF جلسه یازدهم آیه ۵۸ و ۵۹ – بخش‌های پنج‌گانه آیه ۵۸ – بخش اول: «و إذ قلنا ادخلوا هذه القریة» – مطلب سوم: احتمالات چهارگانه در قریه – نظر برگزیده – تقویت احتمال اول – مطلب چهارم: تطبیق قریه بر بیوت اهل‌بیت(ع) در برخی روایات ۱۴۰۳/۰۸/۱۵ ادامه بحث پیرامون نظر برگزیده بحث‌هایی که در بخش اول از بخش‌های پنج‌گانه آیه ۵۸ لازم بود طرح شود، مورد اشاره قرار گرفت؛ لکن از بخش اول یک نکته و مطلبی باقی مانده که آن را هم عرض کنیم. گفتیم از میان چهار احتمال در مورد قریه، دو احتمال قابل قبول‌تر است؛ یکی اینکه منظور بیت‌المقدس باشد و دیگر اینکه منظور اریحا باشد. به حسب خود این آیه، با قطع

تفسیر – جلسه ده – آیه ۵۸ و ۵۹ – بخش‌های پنج‌گانه آیه ۵۸ – بخش اول: «و إذ قلنا ادخلوا هذه القریة» – مطلب سوم: احتمالات چهارگانه در قریه – احتمال دوم: اریحا – احتمال سوم: منطقه شامات – نظر برگزیده    

جلسه ۱۰ – PDF جلسه ده  آیه ۵۸ و ۵۹ – بخش‌های پنج‌گانه آیه ۵۸ – بخش اول: «و إذ قلنا ادخلوا هذه القریة» – مطلب سوم: احتمالات چهارگانه در قریه – احتمال دوم: اریحا – احتمال سوم: منطقه شامات – نظر برگزیده        ۱۴۰۳/۰۸/۱۴                             خلاصه جلسه گذشته در آیه ۵۸ عرض کردیم چند بخش وجود دارد؛ بحث در بخش اول بود. در بخش اول تا اینجا سه مطلب بیان شد، البته مطلب سوم هنوز به پایان نرسیده است. موضوع مطلب سوم این بود که منظور از قریه در آیه «وَإِذْ قُلْنَا ادْخُلُوا هَذِهِ الْقَرْيَةَ» کدام است؟ چهار احتمال در مورد قریه وجود دارد؛ البته

قواعد فقهیه – جلسه سیزدهم – مقام اول: بررسی وجود و عدم کرامت ذاتی در انسان – مبانی کرامت ذاتی انسان – دسته اول: ۲. اراده و اختیار – نظر ملاصدرا درباره کرامت ذاتی اراده – شواهد – شاهد اول تا نهم

جلسه ۱۳ – PDF جلسه سیزدهم  مقام اول: بررسی وجود و عدم کرامت ذاتی در انسان – مبانی کرامت ذاتی انسان – دسته اول: ۲. اراده و اختیار – نظر ملاصدرا درباره کرامت ذاتی اراده – شواهد – شاهد اول تا نهم ۱۴۰۳/۰۸/۱۲   خلاصه جلسه گذشته بحث ما درباره مبانی کرامت ذاتی انسان بود؛ درباره عقل و ذاتی بودن این کرامت اعطایی خداوند، شواهدی را بیان کردیم. دومین مورد اراده و اختیار است، هر چند در مورد اینکه این عاملی مستقل محسوب می‌شود یا از شعب عقل به حساب می‌آید، بحث‌هایی جریان پیدا کرده است؛ ما این را مستقلاً ذکر کردیم، برای اینکه مبنای دعوت الهی و دعوت انبیا و ثبوت تکلیف و اوامر و نواهی، همین مسئله است.