سایر دروس

جلسه هشتم – فصل دوم: ادله قاعده قرعه_ دلیل اول: آیات

جلسه ۸ – PDF جلسه هشتم فصل دوم: ادله قاعده قرعه_ دلیل اول: آیات ۱۳۹۸/۰۸/۱۱   خلاصه جلسه گذشته بحث ما در فصل اول به پایان رسید. در فصل اول ما هفت مطلب را ذکر کردیم؛ مطلب اول درباره اهمیت قاعده و ارتباط آن با فقه سیاسی بود، مطلب دوم درباره قرعه در شرایع سابقه بود، مطلب سوم پیرامون معنای لغوی و اصطلاحی قرعه بود، در امر چهارم درباره حکمت مشروعیت قرعه سخن گفتیم، در امر پنجم فرق بین قرعه، استخاره و استقسام بالأزلام را بیان کردیم، در مطلب ششم پیرامون واژه های مشکل، مشتبه، مجهول و مشابهات این ها نکاتی را عرض کردیم و سرانجام در امر هفتم پیرامون موضوع بحث مطالبی ذکر شد یعنی موضوع را منقح کردیم.

جلسه هفتم – مطلب هفتم: تنقیح موضوع بحث (جهات مختلف در موضوع) ـ جمع بندی

جلسه ۷ – PDF جلسه هفتم مطلب هفتم: تنقیح موضوع بحث (جهات مختلف در موضوع) ـ جمع بندی ۱۳۹۸/۰۷/۲۱   خلاصه جلسه گذشته آخرین بحثی که از فصل اول باقی مانده و بخش اعظم آن را مطرح کردیم، تنقیح موضوع بحث و جهاتی است که می‌بایست هم در بحث از مشروعیت و مدارک قاعده و هم در فصل بعدی آن ـ یعنی گستره قاعده ـ مورد توجه قرار گیرد. این جهات باید از لابه‌لای عبارات و کتب فقها و همچنین ادله احصاء شود و تنبه به آن داده شود. ما با نقل کلام صاحب عناوین برخی از جهات را متذکر شدیم؛ همچنین با ذکر سخنان محقق عراقی برخی دیگر از جهات را ذکر کردیم. اکنون بخش دیگری از سخن محقق

جلسه ششم – مطلب هفتم: تنقیح موضوع بحث (جهات مختلف در موضوع)

جلسه ۶ – PDF جلسه ششم مطلب هفتم: تنقیح موضوع بحث (جهات مختلف در موضوع) ۱۳۹۸/۰۷/۲۰   تنقیح موضوع بحث عرض شد مسأله مهمی که در فصل اول می‌بایست مورد توجه قرار گیرد، تنقیح موضوع نزاع و بحث است. این مسأله از جهاتی مفید و مثمر ثمر است؛ یکی از مهم‌ترین جهات آن این است که به ما برای بررسی ادله دیدی می‌دهد که براساس آن بتوانیم ادله را با ملاحظه این جهات مورد بررسی قرار دهیم. چند جهت در رابطه با این قاعده و موضوع بحث و نزاع در قاعده باید مورد توجه قرار گیرد. جهات مختلف در موضوع بحث از مجموع ادله و سخنان و کلماتی که بزرگان در این رابطه ذکر کرده‌اند قابل استفاده است که مرحوم

جلسه پنجم – مطلب ششم: واژه مشکل و مشابهات آن در روایات و کتب فقهی

جلسه ۵ – PDF جلسه پنجم مطلب ششم: واژه مشکل و مشابهات آن در روایات و کتب فقهی ۱۳۹۸/۰۷/۱۳   قبل از اینکه وارد بحث از ادله و مدارک و مستندات قاعده قرعه بشویم، یک مطلب دیگری از فصل اول باقی مانده است. فصل اول در واقع واژه شناسی این قاعده و برخی از کلیاتی است که به این قاعده مربوط است. ما درباره واژه قرعه و تفاوتش با استخاره و استقسام بالأزلام به تفصیل سخن گفتیم. واژه مشکل و مشابهات آن در روایات و کتب فقهی واژه دیگری که در این قاعده باید درباره آن سخن گفته شود، واژه مشکل و مشابهات آن است چون وقتی می‌گوییم القرعۀ لکلّ امرٍّ مشکل أو لکلّ مجهولٍ و امثال آن، این واژه

جلسه چهارم – فرق بین قرعه، استخاره و استقسام بالأزلام. کلام ابن ادریس و محقق اردبیلی و بررسی آن‌ها

جلسه ۴ – PDF جلسه چهارم فرق بین قرعه، استخاره و استقسام بالأزلام. کلام ابن ادریس و محقق اردبیلی و بررسی آن‌ها. ۱۳۹۸/۰۷/۰۷   خلاصه جلسه گذشته بحث در فرق بین قرعه، استقسام بالأزلام و استخاره بود. ما این سه واژه را اجمالا معرفی کردیم. فرق بین قرعه و استقسام بالأزلام را بیان کردیم. فرق بین قرعه و استخاره را هم ذکر کردیم. منتهی چون ابن ادریس مطلبی را در این مقام بیان کرده و استخاره را در سه قسم از پنج قسم آن انکار کرده، لازم است مطلب ایشان مورد تعرض و رسیدگی قرار گیرد. کلام ابن ادریس درباره استخاره ابن ادریس می‌گوید: اگر انسان در امور دنیوی و دینی می‌خواهد کاری را انجام دهد، مستحب است دو رکعت

جلسه سوم – مطلب پنجم: فرق قرعه، استخاره و استقسام بالأزلام

جلسه ۳ – PDF جلسه سوم مطلب پنجم: فرق قرعه، استخاره و استقسام بالأزلام ۱۳۹۸/۰۷/۰۶   خلاصه جلسه گذشته در فصل اول مطالبی را به عنوان مقدمه یا کلیاتی که لازم است مورد رسیدگی قرار بگیرد عرض کردیم و انشاءالله بر اساس همان ساختار کلی ای که در اول بحث ارائه دادیم، مباحث را دنبال خواهیم کرد. بحث ما رسید به بیان فرق قرعه، استقسام بالأزلام و استخاره؛ اجمالا معنای قرعه را توضیح دادیم. در مورد استقسام بالأزلام هم بعد از بیان معنای أزلام و استقسام، گفتیم که این ترکیب در دوران قبل از اسلام در سه هدف و سه منظور استعمال می‌شده. یکی اینکه بوسیله أزلام یا چوب هایی که تراشیده شده بود و آماده پر و پیکان گذاشتن

جلسه دوم – مطلب سوم: معنای لغوی و اصطلاحی قرعه – مطلب چهارم: حکمت مشروعیت قرعه – مطلب پنجم: فرق قرعه، استخاره و استقسام بازلام

جلسه ۲ – PDF جلسه دوم مطلب سوم: معنای لغوی و اصطلاحی قرعه – مطلب چهارم: حکمت مشروعیت قرعه – مطلب پنجم: فرق قرعه، استخاره و استقسام بازلام ۱۳۹۸/۰۶/۳۱   خلاصه جلسه گذشته در مورد این روایت و تعارضی که با نقل تاریخ در مورد زندگی یونس قبل از میلاد مسیح با حدود ۸۲۵ سال سابقه تقدم وجود دارد، به نظر می‌رسد که با توجه به برخی از گزارشات تاریخی و آنچه که در همین روایت آمده، برای جمع دو روایت بهتر است بگوییم قرائنی که حضور یونس را در معاصرت با شعیب و ذکریا تقویت می‌کند، این قرائن قوی تر اند تا آن گزارشی که زندگی یونس را قبل از میلاد مسیح نقل کرده و لذا قدر مسلم این

جلسه اول – مطلب اول: اهمیت قاعده و ارتباط آن با فقه سیاسی مطلب دوم: قرعه در شرایع سابقه

جلسه ۱ – PDF جلسه اول مطلب اول: اهمیت قاعده و ارتباط آن با فقه سیاسی مطلب دوم: قرعه در شرایع سابقه ۱۳۹۸/۰۶/۳۰    ساختار کلی بحث در مورد قاعده قرعه ساختار کلی بحث ما در واقع عبارت است از یک مقدمه یا فصل که کلیاتی پیرامون قاعده قرعه است که شامل عناوینی است که عرض خواهم کرد. فصل اول آن درباره ادله و مستندات قاعده قرعه است. فصل دوم درباره گستره قاعده و دامنه آن و اینکه آیا در شبهات حکمیه و موضوعیه هر دو جاری می‌شود و یا فقط در در شبهات موضوعه؟ آیا در موارد اصول عملیه جاری می‌شود یا نه؟ در دوران بین قرعه و استصحاب یا تخییر کدام مقدم می‌شود؟ اینها همه جهاتی است که

جلسه سی و سوم – آیه ۳۳ _ ارتباط آیه با آیات قبل _ بخش اول: تفاوت تعلیم اسماء به آدم و انباء اسماء به ملائکه_ بخش دوم

جلسه ۳۳ – PDF جلسه سی و سوم آیه ۳۳ _ ارتباط آیه با آیات قبل _ بخش اول: تفاوت تعلیم اسماء به آدم و انباء اسماء به ملائکه_ بخش دوم ۱۳۹۸/۱۱/۰۲ تفسیر آیه ۳۳ «قَالَ يَا آدَمُ أَنْبِئْهُمْ بِأَسْمَائِهِمْ فَلَمَّا أَنْبَأَهُمْ بِأَسْمَائِهِمْ قَالَ أَلَمْ أَقُلْ لَكُمْ إِنِّي أَعْلَمُ غَيْبَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَأَعْلَمُ مَا تُبْدُونَ وَمَا كُنْتُمْ تَكْتُمُونَ» معنای کلی این آیه همانطور که عرض شد این است که بعد از اظهار عجز ملائکه که گفتند: «لا علمَ لنا الا ما علَّمتَنا»، خداوند متعال به آدم خطاب فرمود: «أنبئهم باسمائهم» یعنی به ملائکه گزارشی از اسماء هولاء ارائه کن. پس از انباء ملائکه توسط آدم، آنگاه خداوند فرمود: «أَلَمْ أَقُلْ لَكُمْ إِنِّي أَعْلَمُ غَيْبَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ»، یعنی کأنّ مطلبی برای

جلسه سی و دوم – آیه ۳۲ _ بررسی امکان تکامل علمی ملائکه

 جلسه ۳۲ – PDF جلسه سی و دوم آیه ۳۲ _ بررسی امکان تکامل علمی ملائکه ۱۳۹۸/۱۱/۰۱ بررسی امکان تکامل علمی ملائکه اینکه ملائکه به خداوند عرض کردند «لا عِلمَ لنا الّا ما عَلَّمتَنا»، دلالت دارد بر اینکه آنچه که ملائکه از علم و آگاهی دارند نیست جز آنکه خداوند تبارک و تعالی به آن‌ها عطا کرده است. این مطلب مخصوصا در کنار آیه «وَمَا مِنَّا إِلَّا لَهُ مَقَامٌ مَعْلُومٌ» «هر یک از ما یک جایگاه، مرتبه و درجه مشخصی داریم»، ظهور در این دارد که از حد و مرتبه خودشان نمی‌توانند بالاتر روند. آنگاه بحث در این است که آیا ملائکه که مقام معلوم و درجه معین دارند و هیچ علم و آگاهی برای آن‌ها حاصل نشده مگر اینکه