شرح رساله حقوق

شرح رساله حقوق – جلسه هشتاد و یکم – حق پا – بیان اجمالی

جلسه ۸۱ – PDF جلسه هشتاد و یکم  حق پا – بیان اجمالی ۱۴۰۱/۱۰/۲۱ رساله الحقوق ما تا اینجا درمورد چندین حق بحث کردیم، یکی حق الله بود، یکی حق النفس بود (حق الانسان علی نفسه) که به تفصیل بیان شد، بعد سراغ حق الاعضاء رفتیم، گوش را فرمودند، زبان و چشم حقشان بیان شد. چهارمین عضوی که حضرت در مورد آن صحبت می‏کند حق پا است حق پا «وَ أَمَّا حَقُّ رِجْلَیْکَ فَأَنْ لَا تَمْشِیَ بِهِمَا إِلَى مَا لَا یَحِلُّ لَکَ وَ لَا تَجْعَلَهَا مَطِیَّتَکَ فِی الطَّرِیقِ الْمُسْتَخِفَّةِ بِأَهْلِهَا فِیهَا فَإِنَّهَا حَامِلَتُکَ وَ سَالِکَةٌ بِکَ مَسْلَکَ الدِّینِ وَ السَّبْقِ لَکَ وَ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ» البته در برخی نسخه ها ،نسخه من لایحضر و خصال یک جمله‏ای اضافه دارد

شرح رساله حقوق – جلسه هشتادم – لزوم عبرت آموزی با چشم

جلسه ۸۰ – PDF جلسه هشتادم  لزوم عبرت آموزی با چشم ۱۴۰۱/۱۰/۱۴ رساله حقوق ما در مورد حق چشم صحبت می‎کردیم. تقریبا مطالبی که در مورد حق چشم لازم بود را بیان کردیم و یک مطلب باقی مانده که بعد از آن وارد حق الرجل، حق پا می‎شویم. فرمودند «وأمّا حَقُّ بَصَرِكَ فَغَضُّهُ عَمّا لايَحِلُّ لَكَ وتَركُ ابتِذالِهِ إلاّ لِمَوضعِ عِبَرَةٍ تَستَقبِلُ بِها بَصَرا أو تَستَفيدَ بِها عِلماً فَإنَّ البَصَرَ بابُ الاِعتِبارِ»؛ ما در مورد حقوق ایجابی و سلبی چشم سخن گفتیم. به تفصیل معلوم شد که هم باید از نگاه ناروا بپرهیزد (نگاه حرام) و هم نگاه بیهوده نداشته باشد، این دو با هم فرق می‏کند. لزوم عبرت آموزی با چشم بعد می‏فرماید که اگر می‏خواهد به چیزی نگاه

شرح رساله حقوق – جلسه هفتاد و نهم – حق چشم – نمونه‎ای از نگاههای عبرت آموز

جلسه ۷۹ – PDF جلسه هفتاد و نهم    حق چشم – نمونه‎ای از نگاههای عبرت آموز ۱۴۰۱/۰۹/۳۰ شرح رساله الحقوق طبق بیان امام سجاد (علیه السلام) حق چشم، هم پرهیز از نگاه حرام است و «وَ أَمَّا حَقُّ بَصَرِکَ فَغَضُّهُ عَمَّا لاَ یَحِلُّ لَکَ» و هم جلوگیری از رها سازی چشم «وَ تَرْکُ ابْتِذَالِهِ»؛ ابتذال چشم، رها شدن چشم، بیهوده نگاه کردن باید ترک شود، بین این دو نیز فرق است. می‏گوید چشم را رها نکنید «اِلاَّ لِمَوْضِعِ عِبْرَه» مگر در جایی که موجب عبرت باشد، موضع عبرة به چه منظوری؟ منظور را نیز توضیح می‎دهد «تَسْتَقْبِلُ بِهَا بَصَراً أَوْ تَسْتَفِیدُ بِهَا عِلْماً فَاِنَّ الْبَصَرَ بَابُ الاِعْتِبَارِ» برای ارتقاء بینش یا دانش، بصیرت و آگاهی برای بالا بردن بینش

شرح رساله حقوق – جلسه هفتاد و هشتم – منع از رها شدگی چشم

جلسه ۷۸ – PDF جلسه هفتاد و هشتم  منع از رها شدگی چشم ۱۴۰۱/۰۹/۲۳     شرح رساله الحقوق امام سجاد علیه السلام فرمودند «وَ أَمَّا حَقُّ بَصَرِکَ فَغَضُّهُ عَمَّا لاَ یَحِلُّ لَکَ وَ تَرْکُ ابْتِذَالِهِ اِلاَّ لِمَوْضِعِ عِبْرَة تَسْتَقْبِلُ بِهَا بَصَراً أَوْ تَسْتَفِیدُ بِهَا عِلْماً فَاِنَّ الْبَصَرَ بَابُ الاِعْتِبَارِ» منع از رها شدگی چشم ما تا اینجا راجع به بعد سلبی فرمایش امام سجاد (علیه السلام) مبنی بر چشم پوشی از حرام سخن گفتیم. نکاتی که لازم بود مطرح شد، انواع نگاه های حرام و آثار نگاه حرام و در کنار آن « تَرْکُ ابْتِذَالِهِ»؛ توضیح دادیم معنای ترک ابتذال چیست و فرقش با نگاه حرام چیست. نگاه حرام یعنی آن نگاه‏هایی که ممنوع است. شما به یک اموری

شرح رسالة الحقوق – جلسه هفتاد و هفتم – آثار چشم بستن از حرام – آثار دنیوی – آثار اخروی

جلسه ۷۷ – PDF جلسه هفتاد و هفتم انواع نگاه حرام ۱۴۰۱/۰۹/۰۹ انواع نگاه حرام بحث در حق البصر بود. یکی از حقوقی که چشم بر انسان دارد «فغضوه عما لایحل لک»، فروبستن چشم از چیزهایی که بر انسان حلال نیست. گفتیم موارد نگاهی که ناروا است منحصر نگاه به نامحرم نیست، در روایات موارد متعددی را برای این منظور ذکر کرده است که به چند مورد اشاره می‏کنیم. ۱.حضرت می‏فرماید «فغضوه عما لایحل لک» نوعا حمل می‏شود بر نگاه به نامحرم، البته شاید گسترده‏ترین و مبتلا به ترین و فراگیرترین نگاه‏های ناروا همین نگاه به نامحرم باشد که به اندازه کافی هم در قرآن و هم در روایات مطالب گفته شده و لذا بارزترین مصداق نگاه ناروا، نگاه به

شرح رساله حقوق – جلسه هفتاد و ششم – آثار چشم بستن از حرام : آثار دنیوی – آثار اخروی

جلسه ۷۶- PDF جلسه هفتاد و ششم  آثار چشم بستن از حرام : آثار دنیوی – آثار اخروی ۱۴۰۱/۰۹/۰۲ رساله الحقوق امام سجاد علیه السلام فرمودند « وَ أَمَّا حَقُّ بَصَرِکَ فَغَضُّهُ عَمَّا لاَ یَحِلُّ لَکَ»؛ دو حق برای چشم بیان کردند، فرو بستن از حرام،«غَضُّهُ عَمَّا لاَ یَحِلُّ لَکَ». توضیح دادیم که چشم از این جهت که دروازه آگاهی و معرفت انسان است مثل گوش بسیار اهمیت دارد و انسان‎ها بعضا چشم‎های بینا دارند، یعنی با آن کسب معرفت می‏کنند و بعضا از این چشم‎ها استفاده نمی‏کنند و کسب معرفت نمی‏کنند. آثار چشم بستن از حرام اما فرو بستن چشم از حرام به چه چیزی است؟ چشم از چه حرام‎هایی باید خودش را حفظ کند؟ وقتی بحث از چشم

شرح رساله الحقوق – جلسه هفتاد و پنجم – مبنای ثبوت حق برای چشم – حق اول چشم – انواع کلی نگاه حرام

جلسه ۷۵ – PDF جلسه هفتاد و پنجم مبنای ثبوت حق برای چشم – حق اول چشم – انواع کلی نگاه حرام ۱۴۰۱/۰۸/۱۸ شرح رساله الحقوق عرض کردیم که امام سجاد (علیه السلام) فرمودند: «وَ أَمَّا حَقُّ بَصَرِکَ فَغَضُّهُ عَمَّا لاَ یَحِلُّ لَکَ»، حق چشم تو این است که آن را فرو ببندی از آنچه که بر تو حلال نیست. مبنای ثبوت حق برای چشم ما عرض کردیم چشمها بر دو دسته هستند، یک نوعی از چشم‎ها دروازه معرفت و آگاهی واقع می‎شوند، یک نوعی از چشمها به کلی این باب را می‎بندند «لَهُمْ أَعْيُنٌ لا يُبْصِرُونَ بِها»؛ اما حالا که این چشم‎ها این ظرفیت را دارند، هم امانت هستند و هم نعمت و چون اینچنین است، یک مسئولیت‏هایی را

شرح رساله حقوق – جلسه هفتاد و چهارم – انواع چشم از جهت کسب آگاهی و عدم آن

جلسه ۷۴ – PDF جلسه هفتاد و چهارم انواع چشم از جهت کسب آگاهی و عدم آن ۱۴۰۱/۰۸/۱۱ انواع چشم از جهت کسب آگاهی و عدم آن بحث ما در مورد حق چشم بود. عرض کردیم چشم نیز مانند گوش از دید امام سجاد (علیه السلام) دروازه‎های آگاهی و معرفت انسان هستند. انسان از طریق چشم و گوش می‎تواند معرفت کسب کند و شناخت پیدا کند. حال این شناخت، سطوح مختلف دارد. وقتی که می‎گوییم دروازه آگاهی، این معنایش این است که قابلیت بهره‎برداری و کسب آگاهی با چشم وجود دارد، اما لزوما مورد استفاده قرار نمی‏گیرد. یعنی انسانها دو دسته هستند: یک دسته از این ابزار آگاهی استفاده بهینه می‎کنند و یک عده استفاده نمی‏کنند. چشم نیز گویا از

شرح رساله حقوق – جلسه هفتاد و سوم – چشم، دروازه آگاهی – تفاوت «عین» و «بصر» و «نظر»

جلسه ۷۳ – PDF جلسه هفتاد و سوم چشم، دروازه آگاهی – تفاوت «عین» و «بصر» و «نظر» ۱۴۰۱/۰۸/۰۴ عرض کردیم سومین عضو از اعضای انسان که حقوقش در کلام امام سجاد (علیه السلام) بیان شده چشم است یا پنجمین حقی است که ایشان بیان کردند، سومین عضو انسان است و دومین عضوی است که دروازه علم و آگاهی و شناخت انسان است. عضو اول گوش بود، عضو دوم چشم است، «وَ أَمَّا حَقُّ بَصَرِکَ فَغَضُّهُ عَمَّا لاَ یَحِلُّ لَکَ» توضیح اجمالی این فقره از بیان نورانی امام سجاد علیه السلام را در جلسه قبل بیان کردیم. چشم، دروازه آگاهی همانطور که در بحث از سمع و گوش بیان شد، چشم و گوش دروازه‏های ورود هر چیزی به روح و

شرح رساله حقوق – جلسه هفتاد و دوم – ۳. حق چشم – توضیح کلی – فرق چشم بستن بر حرام و ترک ابتذال

جلسه ۷۲- PDF جلسه هفتاد و دوم ۳. حق چشم – توضیح کلی – فرق چشم بستن بر حرام و ترک ابتذال ۱۴۰۱/۰۷/۲۷ خلاصه جلسه گذشته تا اینجا در مورد حق الله و حق النفس و حق دو عضو از اعضای انسان بحث کردیم. به حدی که متناسب با فرصت و مقتضای این جلسه بود. حق الله مطرح شد، حق الانسان علی نفسه هم گفتیم به چه معنا است و مطرح شد، بعد حق اللسان و حق السمع مطرح شد، دو عضو مهم از اعضای بدن انسان، یکی حق زبان و گفتیم اصلا چرا در بین اعضا امام سجاد علیه السلام به زبان ابتدا کرد، این را توضیح دادیم. بعد آمدند سراغ گوش و چشم. گوش را بحثش را کردیم