بایگانی‌های تفسیر

تفسیر – جلسه پانزدهم – آیه ۵۴ – مفردات – ۱. «قوم» – ۲. «بارئ»

جلسه ۱۵ – PDF جلسه پانزدهم آیه ۵۴ – مفردات – ۱. «قوم» – ۲. «بارئ» ۱۴۰۲/۰۹/۱۳ خلاصه جلسه گذشته بحث در آیه ۵۴ سوره بقره بود؛ عرض کردیم معنای اجمالی آیه را و ارتباط این آیه با آیات قبل را. آیه این بود: «وَإِذْ قَالَ مُوسَى لِقَوْمِهِ يَا قَوْمِ إِنَّكُمْ ظَلَمْتُمْ أَنْفُسَكُمْ بِاتِّخَاذِكُمُ الْعِجْلَ فَتُوبُوا إِلَى بَارِئِكُمْ فَاقْتُلُوا أَنْفُسَكُمْ ذَلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ عِنْدَ بَارِئِكُمْ فَتَابَ عَلَيْكُمْ إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ». مفردات طبق روال متعارف درباره مفردات آیه مطالبی را عرض می‌کنیم. الفاظی که در این آیه چه‌بسا نیاز به توضیح مختصر داشته باشد، یکی کلمه «قوم» است؛ یکی کلمه «بارئکم»؛ سوم، «فاقتلوا» که در اینجا به چه معناست؛ چهارم، «فتاب علیکم». این اجزاء و بخش‌هایی از این

تفسیر – جلسه چهاردهم – آیه ۵۳ – بخش دوم: «لعلکم تهتدون» – مطلب اول- مطلب دوم – آیه ۵۴ – بیان کلی آیه – ارتباط آیه با آیات قبل

جلسه ۱۴ – PDF جلسه چهاردهم آیه ۵۳ – بخش دوم: «لعلکم تهتدون» – مطلب اول- مطلب دوم – آیه ۵۴ – بیان کلی آیه – ارتباط آیه با آیات قبل ۱۴۰۲/۰۸/۳۰ بخش دوم: «لعلکم تهتدون» در آیه ۵۳ گفتیم دو بخش وجود دارد، که درباره بخش اول اجمالاً مطالبی را بیان کردیم. بخش دوم «لعلکم تهتدون» است. البته درباره «لعل» و معنای اهتداء، به مناسبتی قبلاً توضیحاتی دادیم که دیگر آنها را تکرار نمی‌کنیم. اما عمده این است که در این بخش، خداوند متعال غرض از اعطای این نعمت یعنی کتاب و فرقان به بنی‌اسرائیل را اهتداء معرفی کرده است. مطلب اول: هدایت یهود دوران پیامبر(ص) با تورات غیر محرف یک سؤال و پرسش اساسی این است که مخاطب

تفسیر – جلسه سیزدهم – آیه ۵۳ – بخش اول – احتمالات در معنای فرقان – حق در معنای فرقان

جلسه ۱۳- PDF جلسه سیزدهم آیه ۵۳ – بخش اول – احتمالات در معنای فرقان – حق در معنای فرقان ۱۴۰۲/۰۸/۲۹ بخش اول در مورد آیه ۵۳ بعد از بیان ارتباط این آیه با آیات قبل و همچنین اشاره به بخش‌های آیه، نوبت به تفسیر و تبیین آیه می‌رسد. خداوند متعال در این آیه می‌فرماید: ما به حضرت موسی کتاب و فرقان عطا کردیم. بحث مهم اینجا درباره کتاب و فرقان است؛ اینکه معنای کتاب معلوم است؛ کتاب به نوشته‌ای است که بین الدفتین است و اینجا اشاره به چیزی است که از ناحیه خداوند تبارک و تعالی نازل شده است؛ به همه کتاب‌های آسمانی کتاب اطلاق می‌شود: «وَ أَنْزَلْنا مَعَهُمُ الْکِتابَ»، همه انبیا (آنهایی که صاحب

تفسیر – جلسه دوازدهم – آیه ۵۳ – ارتباط آیه با آیات قبل – مفردات آیه – بخش‌های آیه

جلسه ۱۲ – PDF جلسه دوازدهم آیه ۵۳ – ارتباط آیه با آیات قبل – مفردات آیه – بخش‌های آیه ۱۴۰۲/۰۸/۲۳ آیه ۵۳ آیه ۵۳ سوره بقره این است: «وَإِذْ آتَيْنَا مُوسَى الْكِتَابَ وَالْفُرْقَانَ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ»، و هنگامی که ما به موسی کتاب و فرقان عطا کردیم، به این امید و چه‌بسا که شما هدایت شوید. ارتباط آیه با آیات قبل این آیه در ادامه آیات قبلی به یادآوری نعمت‌های خداوند به بنی‌اسرائیل می‌پردازد؛ اساساً ارتباط این آیه با آیات قبلی یا بعدی، این است که یکی از نعمت‌های خداوند به بنی‌اسرائیل را یادآوری می‌کند. قبل از این، به چند نعمت اشاره شده بود: نعمت رهایی از دست فرعون و آل فرعون، نعمت شکافته شدن بحر،

تفسیر – جلسه یازدهم – آیه ۵۱ و ۵۲ – بخش‌های دو آیه – بخش پنجم: «لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ»- مطلب پنجم: آثار شکر

جلسه ۱۱ – PDF جلسه یازدهم آیه ۵۱ و ۵۲ – بخش‌های دو آیه – بخش پنجم: «لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ»- مطلب پنجم: آثار شکر ۱۴۰۲/۰۸/۲۲ خلاصه جلسه گذشته در بخش پنجم یعنی «لعلکم تشکرون» تا اینجا مطالبی را ذکر کردیم؛ مطلب پنجم از این بخش درباره برخی آثار نعمت بود. به دو جهت در این

تفسیر – جلسه دهم – آیه ۵۱ و ۵۲ – بخش‌های دو آیه – بخش پنجم: «لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ»- مطلب چهارم: انواع شکر – مطلب پنجم: آثار شکر

جلسه ۱۰ – PDF جلسه دهم آیه ۵۱ و ۵۲ – بخش‌های دو آیه – بخش پنجم: «لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ»- مطلب چهارم: انواع شکر – مطلب پنجم: آثار شکر ۱۴۰۲/۰۸/۱۶ خلاصه جلسه گذشته در بخش پنجم یعنی «لعلکم تشکرون»، چند مطلب نیازمند توضیح است؛ در جلسه گذشته چهار مطلب را توضیح دادیم. یکی درباره معنای «لعل»؛ دیگری مربوط به متعلق شکر در این بخش؛ سوم، درباره معنای شکر؛ چهارم، پیرامون انواع شکر، مطالبی را عرض کردیم. عرض کردیم شکر دارای انواعی است؛ دو نوع را توضیح دادیم. ادامه مطلب چهارم: انواع شکر ۳. نوع سومی هم برای شکر وجود دارد و آن هم شکر قلبی است؛ ما گفتیم شکر تارة لسانی و أخری عملی است. اجمالاً این دو را

تفسیر – جلسه نهم – آیه ۵۱ و ۵۲ – بخش‌های دو آیه – بخش پنجم: «لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ» – مطلب اول – مطلب دوم – مطلب سوم و چهارم

جلسه ۹ – PDF جلسه نهم آیه ۵۱ و ۵۲ – بخش‌های دو آیه – بخش پنجم: «لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ» – مطلب اول – مطلب دوم – مطلب سوم و چهارم ۱۴۰۲/۰۸/۱۵ بخش پنجم: «لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ». بخش پنجم از این دو آیه، «لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ» است. خداوند تبارک و تعالی در این آیه فرمود: به یاد بیاورید آن زمانی که ما با حضرت موسی چهل شب وعده کردیم و او برای گرفتن الواح به سوی کوه طور رفت و در این دوران غیبت، شما گوساله را به عنوان اله و معبود قرار دادید و به پرستش آن روی آوردید؛ و لذا شما هم به خودتان ظلم کردید و هم به خدا و هم به دیگران. با این حال ما از شما

تفسیر – جلسه هشتم – آیه ۵۱ و ۵۲ – بخش‌های دو آیه – بخش سوم: «وَأَنْتُمْ ظَالِمُونَ» – بخش چهارم: «ثُمَّ عَفَوْنَا عَنْكُمْ مِنْ بَعْدِ ذَلِكَ» – مطلب اول – مطلب دوم

جلسه ۸ – PDF جلسه هشتم آیه ۵۱ و ۵۲ – بخش‌های دو آیه – بخش سوم: «وَأَنْتُمْ ظَالِمُونَ» – بخش چهارم: «ثُمَّ عَفَوْنَا عَنْكُمْ مِنْ بَعْدِ ذَلِكَ» – مطلب اول – مطلب دوم ۱۴۰۲/۰۸/۰۹ بخش سوم: «وَأَنْتُمْ ظَالِمُونَ». بخش سوم از پنج بخشی که در آیات مورد بحث لازم است به آن پرداخته شود، این فقره از آیه ۵۱ است: «وَأَنْتُمْ ظَالِمُونَ». آیه این بود: «وَإِذْ وَاعَدْنَا مُوسَى أَرْبَعِينَ لَيْلَةً ثُمَّ اتَّخَذْتُمُ الْعِجْلَ مِنْ بَعْدِهِ وَأَنْتُمْ ظَالِمُونَ». «و أنتم ظالمون» در واقع حال برای ضمیر «اتخذتم» است و معنای آن این است که شما گوساله را به عنوان اله و معبود اتخاذ کردید، در حالی که شما ظالم هستید. مسأله مهم این است که چرا خداوند تبارک و

تفسیر – جلسه هفتم – آیه ۵۱ و ۵۲ – بخش‌های دو آیه – بخش دوم: «ثُمَّ اتَّخَذْتُمُ الْعِجْلَ مِنْ بَعْدِهِ» – مطلب سوم، چهارم، پنجم، و ششم

جلسه ۷ – PDF جلسه هفتم آیه ۵۱ و ۵۲ – بخش‌های دو آیه – بخش دوم: «ثُمَّ اتَّخَذْتُمُ الْعِجْلَ مِنْ بَعْدِهِ» – مطلب سوم، چهارم، پنجم، و ششم ۱۴۰۲/۰۸/۱۰ خلاصه جلسه گذشته در مورد این دو آیه عرض کردیم پنج قسمت و پنج بخش قابل بررسی است. بخش اول بیان شد. در بخش دوم یعنی «ثُمَّ اتَّخَذْتُمُ الْعِجْلَ مِنْ بَعْدِهِ»، دو مطلب را در جلسه گذشته بیان کردیم. چند مطلب دیگر از این بخش باقی مانده که آنها را در این جلسه بیان می‌کنیم. مطلب سوم در این بخش که با «ثم» آغاز شده، می‌فرماید سپس شما گوساله را به عنوان اله و معبود قرار دادید، بعد از آن مواعده‌ای که ما با حضرت موسی داشتیم،

تفسیر – جلسه ششم – آیه ۵۱ و ۵۲ – بخش‌های دو آیه – بخش دوم- مطلب اول – مطلب دوم

جلسه ۶ – PDF جلسه ششم آیه ۵۱ و ۵۲ – بخش‌های دو آیه – بخش دوم- مطلب اول – مطلب دوم ۱۴۰۲/۰۸/۰۲ بخش دوم: «ثُمَّ اتَّخَذْتُمُ الْعِجْلَ مِنْ بَعْدِهِ» در بخش اول از آیه ۵۱ و ۵۲ مطالب شش‌گانه‌ای که لازم بود در این باره بیان شود، مطرح شد. «وَإِذْ وَاعَدْنَا مُوسَى أَرْبَعِينَ لَيْلَةً»؛ هم درباره مواعده صحبت شد و هم درباره «اربعین»، و هم اینکه چگونه این نعمت در آن زمان برای آن مردم می‌توانست منشأ برکات بسیار فراوان باشد؛ اما متأسفانه بنی‌اسرائیل این نعمت را فراموش کردند. بخش دوم این است: «ثُمَّ اتَّخَذْتُمُ الْعِجْلَ مِنْ بَعْدِهِ». اما شما بعد از این نعمتی که خداوند به موسی و در واقع به شما عطا کرد، یعنی