تفسیر – سال 403 – 402

تفسیر – جلسه سی ام – آیه ۵۵ و ۵۶ – بررسی احتمالات در مورد زمان درخواست مشاهده و درخواست کنندگان    

جلسه ۳۰ – PDF جلسه سی ام  آیه ۵۵ و ۵۶ – بررسی احتمالات در مورد زمان درخواست مشاهده و درخواست کنندگان      ۱۴۰۲/۱۲/۱۴ مروری بر مباحث گذشته یک فاصله دو هفته‌ای و بلکه بیشتر بین آخرین جلسه و این جلسه پیش آمد؛ این فاصله‌ها گاهی ما را مجبور به مرور و تکرار بحث‌های گذشته می‌کند. اجمالاً عرض می‌کنم که ما درباره تفسیر دو آیه ۵۵ و ۵۶ به اینجا رسیدیم که در آیه اول دو جهت قابل بررسی است و در هر دو جهت احتمالاتی وجود دارد. جهت اول مربوط به درخواست غیر معقولانه بنی‌اسرائیل از حضرت موسی برای رؤیت و مشاهده خداوند بود. زمان این درخواست نامعقول مورد بحث قرار گرفته؛ «لَنْ نُؤْمِنَ لَكَ حَتَّى نَرَى اللَّهَ جَهْرَةً فَأَخَذَتْكُمُ

تفسیر – جلسه بیست و نهم – آیه ۵۵ و۵۶ – دو احتمال در مورد درخواست‌کنندگان رؤیت – بررسی احتمالات در جهت اول   

جلسه ۲۹ – PDF جلسه بیست و نهم  آیه ۵۵ و۵۶ – دو احتمال در مورد درخواست‌کنندگان رؤیت – بررسی احتمالات در جهت اول    ۱۴۰۲/۱۱/۳۰   خلاصه جلسه گذشته با توجه به وقفه‌ای که به مدت دو هفته در این بحث ایجاد شد، خیلی خلاصه آخرین بحثی که در جلسه اخیر مطرح شد و ناتمام ماند را مورد اشاره قرار می‌دهیم. ما در مورد آیه ۵۵ و ۵۶ بعد از بیان کلی معنای آیه و ارتباط این دو آیه با آیات قبل، و نیز مفرداتی که نیاز به توضیح داشت، رسیدیم به درخواست نامعقول بنی‌اسرائیل و فرود صاعقه و موت آن جماعت و دوباره زنده شدن آنها. سه احتمال در مورد زمان درخواست نامعقول بنی‌اسرائیل و فرود صاعقه ذکر کردیم؛

تفسیر – جلسه بیست و هشتم – آیه ۵۵ و۵۶ – بیان کلی – ارتباط آیه با آیات قبل – مفردات – سه احتمال در مورد زمان درخواست نامعقول بنی‌اسرائیل و فرود صاعقه 

جلسه ۲۸ – PDF جلسه بیست و هشتم آیه ۵۵ و۵۶ – بیان کلی – ارتباط آیه با آیات قبل – مفردات – سه احتمال در مورد زمان درخواست نامعقول بنی‌اسرائیل و فرود صاعقه ۱۴۰۲/۱۱/۱۰ آیه ۵۵ و ۵۶ «وَإِذْ قُلْتُمْ يَا مُوسَى لَنْ نُؤْمِنَ لَكَ حَتَّى نَرَى اللَّهَ جَهْرَةً فَأَخَذَتْكُمُ الصَّاعِقَةُ وَأَنْتُمْ تَنْظُرُونَ * ثُمَّ بَعَثْنَاكُمْ مِنْ بَعْدِ مَوْتِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ». آیه ۵۵ و ۵۶ سوره بقره در ادامه بیان نعمت‌های خداوند به بنی‌اسرائیل، به یک نعمت دیگری اشاره می‌کند؛ ما ابتداءً یک بیان کلی از این آیه داشته باشیم و بعد برویم سراغ بیان تناسب این آیه با آیات قبل و مفردات و نیز تفسیر بخش‌های مختلف این دو آیه. بیان کلی دو آیه «وَإِذْ قُلْتُمْ»، یعنی و

تفسیر – جلسه بیست و هفتم – آیه ۵۴ – بخش چهارم: «ذلکم خیر لکم عند بارئکم» – وجه خیر بودن قتل – خیر برای قاتلان – خیر برای مقتولان – بخش پنجم – سه احتمال   

جلسه ۲۷ – PDF جلسه بیست و هفتم آیه ۵۴ – بخش چهارم: «ذلکم خیر لکم عند بارئکم» – وجه خیر بودن قتل – خیر برای قاتلان – خیر برای مقتولان – بخش پنجم – سه احتمال    ۱۴۰۲/۱۱/۰۳   وجه خیر بودن قتل در بخش چهارم آیه ۵۴ یعنی «ذلکم خیر لکم عند بارئکم» عرض کردیم چرا لفظ بارئ به صورت اسم ظاهر در این بخش تکرار شده است؛ سه وجه برای تکرار این لفظ بیان کردیم. یک مطلبی که از این بخش باقی مانده، این است که چرا خداوند تبارک و تعالی (یا خودش یا به نقل از حضرت موسی) فرمود «ذلکم خیر لکم»، این خیر بودن و اولی بودن قتل و کشتن یکدیگر، چرا بهتر است برای شما؟

تفسیر – جلسه بیست و ششم – آیه ۵۴ – بخش چهارم: «ذلکم خیر لکم عند بارئکم» – وجه تکرار «بارئکم» – وجه اول – وجه دوم   

جلسه ۲۶ – PDF جلسه بیست و ششم آیه ۵۴ – بخش چهارم: «ذلکم خیر لکم عند بارئکم» – وجه تکرار «بارئکم» – وجه اول – وجه دوم     ۱۴۰۲/۱۱/۰۲       وجه تکرار «بارئکم» به بخش چهارم از آیه ۵۴ رسیدیم، یعنی «ذلکم خیر لکم عند بارئکم»؛ پرسشی که در جلسه قبل مطرح شد، این بود که چرا در این آیه «بارئکم» تکرار شده است؛ خداوند متعال می‌توانست بفرماید: ذلکم خیرٌ لکم عنده یا عندالله؛ اما چرا دوباره این لفظ و این اسم به عینه تکرار شده است؟ این برمی‌گردد به یک نکته اساسی که قبلاً در هنگام بیان وجه ذکر «بارئکم» در این فقره از آیه «فتوبوا الی بارئکم» ذکر کردیم. آنجا بحث این بود که چرا از میان

تفسیر – جلسه بیست و پنجم – آیه ۵۴ – ادامه تفسیر بخش دوم – مؤید روایی – روایت اول و دوم – ابعاد اختلاف در روایات – نکات قابل استفاده از روایات – بخش سوم    

جلسه ۲۵ – PDF جلسه بیست و پنجم آیه ۵۴ – ادامه تفسیر بخش دوم – مؤید روایی – روایت اول و دوم – ابعاد اختلاف در روایات – نکات قابل استفاده از روایات – بخش سوم ۱۴۰۲/۱۰/۲۶   مؤید روایی قبل از اینکه به بخش سوم وارد شویم، برای اینکه آنچه ما پیرامون بخش دوم گفتیم از جهات مختلف، به نوعی تأیید شود، یکی دو روایت را نقل می‌کنم که مؤید نکاتی است که سابقاً گفتیم. ما در مورد «فتوبوا الی بارئکم فاقتلوا انفسکم» از چند جهت و مخصوصاً در مورد «فاقتلوا انفسکم» نکاتی را متعرض شدیم، و سؤالات و ابهاماتی پیرامونی این بخش از آیه بود که ما حداقل به چهار اشکال و ابهام اشاره کردیم و به

تفسیر – جلسه بیست و چهارم – آیه ۵۴ – ادامه تفسیر بخش دوم – ۶. معنای قتل نفس – پاسخ به اشکالات و ابهامات   

جلسه ۲۴ – PDF جلسه بیست و چهارم آیه ۵۴ – ادامه تفسیر بخش دوم – ۶. معنای قتل نفس – پاسخ به اشکالات و ابهامات  ۱۴۰۲/۱۰/۱۹      پاسخ به اشکالات و ابهامات آخرین مطلبی که درباره این فقره از بخش دوم باقی مانده، پاسخ به بعضی از اشکالات و ابهاماتی است که قبلاً طرح کردیم. گفتیم چنانچه به ظاهر الفاظ «اقتلوا انفسکم» اخذ شود، یعنی امر امتحانی نباشد بلکه حقیقی باشد، قتل به معنای پایان حیات باشد و نه کنایه از تهذیب نفس، «انفسکم» هم به معنای بعضکم بعضا باشد و اینکه بعضی از شما حقیقتاً بعضی دیگر را به قتل برسانید؛ این با یک اشکالات و ابهاماتی مواجه است. ما در هر سه جهت به این نتیجه

تفسیر – جلسه بیست و سوم – آیه ۵۴ – ادامه تفسیر بخش دوم – ۶. معنای قتل نفس – حق در مسأله از جهات مختلف – ۳. از جهت صیغه امر – قرائن امر امتحانی و بررسی آن        

جلسه ۲۳ – PDF جلسه بیست و سوم آیه ۵۴ – ادامه تفسیر بخش دوم – ۶. معنای قتل نفس – حق در مسأله از جهات مختلف – ۳. از جهت صیغه امر – قرائن امر امتحانی و بررسی آن  ۱۴۰۲/۱۰/۱۸                                                           خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم در مورد این بخش از آیه ۵۴، «فَتُوبُوا إِلَى بَارِئِكُمْ فَاقْتُلُوا أَنْفُسَكُمْ» و جمله «فاقتلوا انفسکم» جهاتی از بحث وجود دارد که باید مورد رسیدگی قرار بگیرد؛ حداقل سه جهت ذکر شد؛ یکی در مورد خود انفس که به چه معناست؛ دیگری در مورد معنای

تفسیر – جلسه بیست و دوم – آیه ۵۴ – ادامه تفسیر بخش دوم – ۶. معنای قتل نفس – حق در مسأله از جهات مختلف – ۱. از جهت معنای «انفس» – ۲. از جهت معنای «قتل»   

جلسه ۲۲ – PDF جلسه بیست و دوم  آیه ۵۴ – ادامه تفسیر بخش دوم – ۶. معنای قتل نفس – حق در مسأله از جهات مختلف – ۱. از جهت معنای «انفس» – ۲. از جهت معنای «قتل»          ۱۴۰۲/۱۰/۱۲                   خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم درباره «فاقتلوا انفسکم» جهات مختلف و اشکالات و ابهامات گوناگون وجود دارد؛ این جهات مختلف یکی مربوط به معنای انفس بود که آیا امر به خودکشی است یا به معنای امر به دیگرکشی است. جهت دوم این بود که خودِ قتل آیا به معنای قتل واقعی و حقیقی است یا به معنای مجازی و کنایی، یعنی تهذیب نفس و مبارزه با هوا و آرزوهای

تفسیر – جلسه بیست و یکم – آیه ۵۴ – ادامه تفسیر بخش دوم – ۶. معنای قتل نفس – احتمالات مختلف در جهات گوناگون قتل نفس – اشکالات و ابهامات       

جلسه ۲۱ – PDF جلسه بیست و یکم آیه ۵۴ – ادامه تفسیر بخش دوم – ۶. معنای قتل نفس – احتمالات مختلف در جهات گوناگون قتل نفس – اشکالات و ابهامات        ۱۴۰۲/۱۰/۱۱       احتمالات مختلف در جهات گوناگون قتل نفس بحث در مطلب ششم از بخش دوم آیه ۵۴ سوره بقره بود؛ بخش دوم این بود: «فَتُوبُوا إِلَى بَارِئِكُمْ فَاقْتُلُوا أَنْفُسَكُمْ». در مورد «فاقتلوا انفسکم» عرض کردیم نکاتی وجود دارد؛ یکی از نکاتی که در جلسه گذشته مطرح شد، این بود که معنای قتل نفس چیست. عرض کردیم در مورد امر به قتل انفس بنابر گفته مفسرین از جهات مختلف چند احتمال وجود دارد. جهت اول: معنای «انفسکم» در مورد معنای «انفسکم» دو احتمال وجود دارد: