خارج اصول

جلسه ۱۰۶ – PDF جلسه صد و ششم ادله صحیحی‏ ها و بررسی آن ۱۳۹۳/۰۲/۰۸   خلاصه جلسه گذشته تا اینجا دو دلیل از ادله صحیحی‏ها مورد رسیدگی قرار گرفت و مشخص شد هیچ یک از این دو دلیل نمی‏تواند قول به وضع الفاظ عبادات را برای صحیح اثبات کند، دو دلیل دیگر باقی مانده که باید آنها را هم ذکر و مورد بررسی قرار دهیم. دلیل سوم: روایات قائلین به وضع الفاظ عبادات برای صحیح به روایاتی استدلال کرده‏اند و از این روایات خواسته‏اند استفاده کنند حق با صحیحی است، این روایات دو دسته‏اند که ما تقریب استدلال به هر یک از این دو دسته از روایات را مستقلاً بیان خواهیم کرد. طایفه اول: روایاتی که به حسب ظاهر

جلسه ۱۰۵ – PDF جلسه صد و پنجم ادله صحیحی‏ ها و بررسی آن ۱۳۹۳/۰۲/۰۷   خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم صحیحی‏ها برای اثبات مدعای خود چهار دلیل اقامه کرده‏اند، ما در جلسه گذشته به دو دلیل یعنی تبادر و صحت سلب اشاره کردیم، در بررسی این دو دلیل اشکالی را نسبت به این دو دلیل ذکر کردیم که این دو دلیل نمی‏تواند مورد استناد صحیحی قرار بگیرد چون تبادر و صحت سلب یک امر وجدانی هستند و نمی‏توان برهان بر صحت و بطلان آنها اقامه کرد لذا این دو دلیل صرفاً ادعایی مبتنی بر وجدان است لذا اعمی هم می‏تواند متقابلاً بر ادعای خودش به تبادر و صحت سلب استناد کند، لذا این دو دلیل قابل اعتماد نیست. اشکال

جلسه ۱۰۴ – PDF جلسه صد و چهارم ادله صحیحی‏ ها و بررسی آن ۱۳۹۳/۰۲/۰۶   ادله دو قول بعد از بحث از امور هفت‏گانه که مقدمةً برای تمهید بحث از وضع الفاظ عبادات برای صحیح یا برای اعم گفته شد نوبت به اصل بحث می‏رسد که بالاخره الفاظ عبادات برای صحیح وضع شده‏اند یا برای اعم؟ قائلین به وضع الفاظ عبادات برای صحیح به چهار دلیل استدلال کرده‏اند و اعمی‏ها هم به پنج دلیل بر مدعای خود تمسک کرده‏اند، ما ادله هر دو قول را ذکر و مورد بررسی قرار می‏دهیم تا حق در مسئله روشن شود. ادله صحیحی‏ ها دلیل اول: تبادر همان طور که قبلاً هم گفته‏ایم تبادر به عنوان یکی از علائم حقیقت معرفی شده و

جلسه ۱۰۳ – PDF جلسه صد و سوم امر هفتم: تصویر جامع (بررسی اشکالات نظر مختار) ۱۳۹۳/۰۲/۰۳   خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم نسبت به وجهی که برای تصویر جامع مورد پذیرش واقع شد اشکالاتی مطرح است که این اشکالات باید پاسخ داده شود، اشکال اول را در جلسه گذشته پاسخ دادیم. بررسی اشکال دوم اشکال این بود که بنا بر وجهی که امام (ره) از تصویر جامع ارائه داد افراد صحیح و فاسد از دایره موضوع‏له خارج می‏شوند در نتیجه نزاع بین صحیحی و اعمی معنی نخواهد داشت، اینکه موضوع‏له و جامع یک امری باشد که هم طبق قول صحیحی و هم طبق قول اعمی قابل ارائه باشد لازمه‏اش این است که نزاعی باقی نماند و اصلاً نزاع بین

جلسه ۱۰۲ – PDF جلسه صد و دوم امر هفتم: تصویر جامع (بررسی اشکالات نظر مختار) ۱۳۹۳/۰۲/۰۲   خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم حق در تصویر جامع همان است که امام (ره) فرمود و بیان ایشان هم برگرفته از کلمات مرحوم شیخ انصاری بود، محصل آنچه امام (ره) فرمودند این بود که الفاظ عبادات برای هیئت خاصه‏ای وضع شده‏اند که حالّ در اجزاء می‏باشد و بر این اساس هم علی القول بالصحیح و هم علی القول بالاعم این تصویر قابل ارائه است، یعنی به عبارت دیگر صحیح و اعم از دایره موضوع‏له و جامع خارجند. اشکالات نظر مختار چهار اشکال در مورد این تصویر ممکن است مطرح شود که ما باید از آنها پاسخ دهیم: اشکال اول آنچه امام (ره)

جلسه ۱۰۱ – PDF جلسه صد و یکم امر هفتم: تصویر جامع )حق در مسئله) ۱۳۹۳/۰۲/۰۱   جمع بندی مطالب در امر هفتم بعد از وجوه مختلفی که برای تصویر جامع علی القول بالصحیح و علی القول بالاعم ذکر کردیم اکنون نوبت جمع بندی مطالبی است که در امر هفتم (تصویر جامع) مطرح کردیم، عرض کردیم قبل از ورود به ادله طرفین یعنی قول به صحیح و قول به اعم اموری را مقدمةً باید متعرض شویم، بحث و سخن ما در امر هفتم بود، عنوان امر هفتم عبارت از تصویر جامع بود، گفتیم در امر هفتم در دو مقام بحث می‏کنیم؛ مقام اول ضرورت تصویر جامع بود، اینکه اساساً چرا ما باید یک چیزی را به عنوان جامع تصویر کنیم

جلسه ۱۰۰ – PDF جلسه صد امر هفتم: تصویر جامع (مقام دوم: وجوه تصویر جامع علی القول بالاعم) ۱۳۹۳/۰۱/۳۰   خلاصه جلسه گذشته بحث در وجه چهارم از وجوه تصویر جامع علی القول بالاعم بود، محقق خراسانی در تصویر وجه چهارم می‏فرماید: الفاظ عبادات برای عبادت صحیح تام الاجزاء و الشرائط وضع شده‏اند و موضوع‏له و مسمّی و به عبارت دیگر جامع بین صحیح و فاسد عبارت است از عبادت تام الاجزاء و الشرائط، بنابراین لفظ «صلاة» برای نماز تام الاجزاء و الشرائط وضع شده لکن عرف مسامحةً عباداتی را که از حیث اجزاء و شرائط نقص داشته باشد (اعم از صحیح و فاسد) نازل منزله تام الاجزاء و الشرائط قرار می‏دهد، همان گونه که وقتی لفظ «اتومبیل» برای اولین

جلسه ۹۹ – PDF جلسه نود و نهم امر هفتم: تصویر جامع (مقام دوم: وجوه تصویر جامع علی القول بالاعم) ۱۳۹۳/۰۱/۲۷   وجه دوم جامع و موضوع‏له الفاظ عبادات عبارت است از معظم اجزاء، البته مفهوم معظم اجزاء مورد نظر نیست بلکه مصداق معظم اجزاء مورد نظر است، یعنی لفظ «صلاة» برای نمازی وضع شده که اکثر اجزاء را دارد؛ مثلاً اگر نماز دارای ۱۰ جزء است حداقل باید ۶ الی ۷ جزء را داشته باشد. پس وجود معظم الاجزاء در صدق عنوان صلاة اعم از صحیح و فاسد معتبر است که اگر معظم الاجزاء باشد عنوان صلاة هم تحقق پیدا می‏کند ولی اگر معظم الاجزاء نباشد عنوان صلاة محقق نخواهد شد. بررسی وجه دوم مرحوم آخوند چند اشکال به

جلسه ۹۸ – PDF جلسه نود و هشتم امر هفتم: تصویر جامع (مقام دوم: وجوه تصویر جامع علی القول بالاعم) ۱۳۹۳/۰۱/۲۶   خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم وجوهی برای تصویر جامع علی القول بالاعم ارائه شده، وجه اول را محقق قمی ذکر کرده، ایشان فرمود: الفاظ عبادات برای خصوص ارکان وضع شده‏اند، مرحوم آخوند و محقق نائینی اشکالاتی را به کلام میرزای قمی ایراد کردند، مرحوم آقای خویی در صدد برآمد به این اشکالات پاسخ دهد که ما یکی از دو پاسخ ایشان را پذیرفتیم. نتیجه بحث این شد که وجهی که محقق قمی برای تصویر جامع علی القول بالاعم ارائه کرده تمام نیست. کلام محقق خویی در تأیید وجه اول (میرزای قمی) مرحوم آقای خویی تأکید می‏کند این وجه

جلسه ۹۷ – PDF جلسه نود و هفتم امر هفتم: تصویر جامع (مقام دوم: وجوه تصویر جامع علی القول بالاعم) ۱۳۹۳/۰۱/۲۵   خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم میرزای قمی وجهی را برای تصویر جامع علی القول بالاعم ذکر کرده، آن وجه این بود که موضوع‏له و مسمّای الفاظ عبادات خصوص ارکان است اما بقیه اجزاء و شرائط از موضوع‏له خارج‏اند، البته این اجزاء و شرائط در مأموربه و مطلوب شارع دخالت دارند اما در صدق مسمی و موضوع‏له دخالتی ندارند، محقق خراسانی دو اشکال بر کلام میرزای قمی ایراد کرده که عرض کردیم یکی از این دو اشکال بر میرزای قمی وارد نیست. اشکال سوم (محقق نائینی) ایشان می‏فرماید: مدعای میرزای قمی متشکل از دو بخش است و هر دو بخش