خارج اصول

جلسه ۹۶ – PDF  جلسه نود و ششم صیغه أمر –جهت اول:مدلول صیغه أمر-حق در مسئله ۱۳۹۳/۰۱/۲۴   خلاصه جلسه گذشته نظر مختار در مدلول صیغه أمر این شد که صیغه أمر یا هیئت إفعل برای بعث نسبی و اعتباری وضع شده است که هم معنای حرفی دارد و متقوم به اطراف است و هم اینکه ماهیتا غیر از طلب است. البته عبارات مختلف است زیرا ممکن است که ما تعبیر به بعث نسبی کنیم کما ذهب الیه المحقق الاصفهانی یا تعبیر به بعث و تحریک شود چنانچه امام فرمود که ما آن نظر را بر بعث نسبی حمل کردیم یا نسبت انشائی ایقاعی مراد باشد کما ذهب الیه المحقق النائینی یا آن طور که محقق عراقی گفته یعنی نسبت

جلسه ۹۵ – PDF  جلسه نود و پنجم صیغه أمر –جهت اول:مدلول صیغه أمر-نظر محقق عراقی، نائینی و امام(ره) ۱۳۹۳/۰۱/۲۳   درباره مدلول صیغه أمر چندین نظریه ذکر شد. نظر محقق خراسانی و نظر محقق اصفهانی و نظر مرحوم آقای خوئی به همراه اشکالاتی که متوجه آنها بود بیان شد. ۴- نظر محقق عراقی محقق عراقی(ره) درباره صیغه إفعل می فرماید: هیئت إفعل و صیغه أمر برای نسبت ارسالیه تحریکیه بین مبداء و فاعل وضع شده است. منظور از نسبت ارسالیه تحریکیه این است که مخاطب به سمت مطلوب ارسال شود مانند باز شکاری که به سمت صید ارسال می شود. کسی که با باز شکاری می خواهد شکار کند، این پرنده را به سمت صید می فرستد تا آن را

جلسه ۹۴ – PDF  جلسه نود و چهارم صیغه أمر –جهت اول:مدلول صیغه أمر-نظر محقق خوئی ۱۳۹۳/۰۱/۲۲   بحث در مدلول صیغه أمر بود. نظر محقق خراسانی و محقق اصفهانی بیان شد. البته در مورد کلام محقق اصفهانی بیشتر به توجیهی که برای نظر محقق خراسانی ارائه داده بودند پرداختیم و اجمالا بیان کردیم: مشکلی با نظر ایشان پیرامون مدلول صیغه أمر نداریم. ۳- نظر محقق خوئی محقق خوئی در باب مدلول صیغه أمر نظر دیگری دارد. ایشان معتقدند: صیغه أمر معانی متعددی دارد لکن یک معنا از این معانی حقیقی است و سائر معانی نیز مجازی است. به نظر ایشان معنای حقیقی صیغه إفعل این است که طلب نفسانی را ابراز می کند یعنی در واقع مبرز طلب نفسانی است.

جلسه ۹۳ – PDF  جلسه نود و سوم صیغه أمر –جهت اول:مدلول صیغه امر-نظر محقق اصفهانی ۱۳۹۳/۰۱/۱۹   خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم محقق اصفهانی در صدد توجیه نظر آخوند بر آمده، چون به عقیده ایشان ظاهر کلام آقای آخوند، غیر معقول است لذا آن را حمل بر معنای دیگری می کند. ایشان کلام مرحوم آخوند در تعریف انشاء، را اینچنین معنا کرده که لفظ، وجود تنزیلی معنا می شود. سخن محقق اصفهانی را در جلسه قبل بیان کردیم و گفتیم ایشان معتقد است مدلول صیغه امر عبارت از بعث نسبی است. بررسی نظر محقق اصفهانی اشکالاتی متوجه توجیه محقق اصفهانی از کلام آخوند است ولی فی الجمله با تفسیر ایشان از صیغه امر و معنایی که برای صیغه امر

جلسه ۹۲ – PDF جلسه نود و دوم صیغه أمر –جهت اول:مدلول صیغه أمر-نظر محقق خراسانی ۱۳۹۳/۰۱/۱۸   خلاصه جلسه گذشته نظر محقق خراسانی درباره مدلول صیغه أمر بیان شد. نظر ایشان این بود که صیغه أمر، برای طلب انشائی وضع شده و هر آنچه از موارد استعمال صیغه أمر مشاهده می شود، دواعی استعمال بوده، نه اینکه موضوع له صیغه أمر یا مستعمل فیه باشند. عرض شد این نظر مبتنی بر دو مبنا است؛ یکی مبنای مشهور در باب انشاء است و دیگری هم، مبنای خود آخوند در باب طلب و اراده و اینکه معتقد است طلب و اراده متحدند. با ملاحظه این نکته، مجموعا چند اشکال به محقق خراسانی وارد است. اشکال اول این نظر با سائر مبانی

جلسه ۹۱ – PDF  جلسه نود و یکم صیغه أمر –جهت اول:مدلول صیغه أمر-نظر محقق خراسانی ۱۳۹۳/۰۱/۱۷   خلاصه جلسه گذشته چون اواخر بحث دیروز ضبط نشده بود قهرا باید بخشی از بحث دیروز را اعاده کنیم و لذا سعی میکنم خیلی مختصر، مباحث دیروز را مجددا بیان کنم. اصل بحث در مورد صیغه أمر بود. عرض کردیم در صیغه أمر، مثل ماده أمر در چند جهت بحث خواهیم داشت و چند مبحث را مطرح خواهیم کرد. جهت اول: مدلول صیغه أمر جهت اول، بحث از مدلول صیغه أمر است که اصلا صیغه أمر به چه معنا است؟ موضوع له آن چیست؟ در مورد صیغه أمر هم بیان کردیم که منظور، هیئت إفعل و ما یشابهها است. در این رابطه

جلسه ۹۰ – PDF  جلسه نود صیغه أمر ۱۳۹۳/۰۱/۱۳   خلاصه جلسه گذشته بحث در ماده أمر تمام شد. در ماده أمر یعنی (أ، م، ر) در چهار جهت بحث کردیم. جهت اول: مدلول و موضوع له ماده أمر چیست؟ در این جهت اختلاف وجود داشت. بعضی قائل بودند که بین چند معنا مشترک لفظی است و برخی معتقد بودند که مشترک معنوی است یعنی فقط یک معنا دارد. مرحوم آقای آخوند قائل به این شد که ماده أمر، مشترک لفظی بین دو معنای طلب و شیء است. محقق نائینی و محقق اصفهانی هر کدام نظراتی داشتند. محقق نائینی قائل به اشتراک معنوی بود و محقق اصفهانی هم ابتدائا یک نظری را فرمود و در نهایت از نظر خود عدول

جلسه ۸۹ – PDF  جلسه هشتاد و نهم جهت چهارم: معنای امر؛ طلب حقیقی یا انشائی ۱۳۹۳/۱۲/۲۴   بررسی نظر محقق خراسانی عرض کردیم به نظر محق خراسانی معنای ماده امر، طلب انشائی است. دلیل ایشان هم بر این ادعا تبادر بود. این نظر مورد قبول بسیاری از بزرگان هم واقع شده ولی واقع این است که این نظر و دلیلی که بر آن اقامه شده مخدوش است. ایشان فرمود: متبادر از طلب یا امر مادتا و هیئتا، طلب انشائی است در حالی که اگر دقت شود، آنچه از امر و طلب متبادر است معنا و مفهوم طلب است یعنی اگر کسی امر کند و بگوید: امرتک یا با صیغه افعل از کسی چیزی را درخواست کند، آنچه به ذهن

جلسه ۸۸ – PDF  جلسه هشتاد و هشتم جهت چهارم: معنای امر؛ طلب حقیقی یا انشائی ۱۳۹۳/۱۲/۲۳   جهت چهارم: معنای امر؛ طلب حقیقی یا انشائی                                            از مباحث مربوط به ماده امر، یک جهت باقی مانده که بعد از آن مرحوم آخوند و به تبع ایشان دیگران وارد بحث طلب و اراده و سپس جبر و تفویض شده اند. بحث در ماده امر در این بود که معنای ماده امر عبارت از طلب یا طلب و معنای دیگر به صورت مشترک لفظی یا مشترک معنوی است. قدر مسلم آن است که طلب یک معنا از معانی ماده امر است. سخن در این است که مقصود از طلب به عنوان معنا و مدلول ماده امر، طلب انشائی است یا حقیقی؟ این

جلسه ۸۷ – PDF  جلسه هشتاد و هفتم جهت سوم: معنای امر؛ طلب وجوبی یا اعم از وجوبی و استحبابی ۱۳۹۳/۱۲/۲۰   خلاصه جلسه گذشته در مورد دو روایتی که در جلسه قبل بیان کردیم چه بسا کسی از این دو روایت استفاده کند که در شرع، امر به معنای وجوب نیست چون روایت اول ظهور وجوب دارد و روایت دوم ظهور در استحباب دارد و لذا ایندو متعارضند و اگر نتوانیم بین آن ها جمع کنیم دیگر نمی توان حکم عقلاء را به نصوص شرعیه تایید کرد. البته حکم عقلا مادامی که در شرع ردعی از آن نشده برای استدلال کافی است یعنی اگر حکم عقلاء توسط شارع منع شود، دیگر ارزشی ندارد. بررسی تاثیر تعارض دو روایت در