سایر دروس

جلسه پنجم – مستند قاعده الزام: ۱. آیات

جلسه ۵ – PDF  جلسه پنجم مستند قاعده الزام: ۱. آیات ۱۳۹۲/۰۷/۱۳ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم به آیاتی برای اثبات قاعده الزام استدلال شده، چهار آیه را در جلسه گذشته بیان کردیم و معلوم شد هیچ کدام دلالت بر قاعده الزام ندارد، پنج آیه از آیات سوره مائده هم مورد استناد قرار گرفته است. آیه پنجم سمّاعونَ لِلکَذِبِ أکّالونَ لَلسُّحتّ فَإن جَاءُوکَ فَاحکُم بَینَهُم أو أعرِض عَنهُم وَ إن تُعرَض عَنهُم فَلَن یَضُرُّوکَ شَیئَاً وَ إن حَکَمتَ فَاحکُم بَینَهُم بِالقِسطِ إنَّ اللهَ یُحِبُّ المُقسِطینَ. در این آیه خداوند تبارک وتعالی می فرماید: آنها به حرف وسخن تو بسیار گوش می دهند، ولی این گوش دادن برای این است که آن را تکذیب کنند، مال حرام بسیار می خورند، اگر

جلسه چهارم – مستند قاعده الزام: ۱. آیات

جلسه ۴ – PDF  جلسه چهارم مستند قاعده الزام: ۱. آیات            ۱۳۹۲/۰۷/۰۹ مقدمه بعد از مقدماتی که پیرامون قاعده الزام مطرح شد، لازم است ابتدا مدرک و مستند ویا ادله این قاعده مورد بررسی واقع شود. ولی لازم است قبل از بیان ادله، چند موضوع که محل اختلاف است اشاره شود، تا در حین بررسی ادله ای که مورد قبول واقع می شود، به این موضوعات التفات پیدا کنیم. چندین مطلب این جا مورد اختلاف واقع شده است، که طرح این ها قبل از ورود به ادلّه فوایدی دارد و  به همین جهت لازم است به این موضوعات توجه پیدا کنیم، وحداقل دلالت آن دلیل خاص را نسبت به این جهات مورد بررسی قرار دهیم لذا این چند مورد را

جلسه سوم – سیر تطور قاعده الزام

جلسه ۳ – PDF  جلسه سوم سیر تطور قاعده الزام ۱۳۹۲/۰۷/۰۲ سیر تطور قاعده الزام یکی از مقدماتی که در ابتدای بحث، مناسب است مورد بررسی قرار بگیرد، سیر تطوّر قاعده الزام است، که اساساٌ ریشه این قاعده چه بوده و به مرور چه تطوّری پیدا کرده و چه دامنه و وسعتی برایش حاصل شده است. در مورد همه قواعد فقهیه تقریباٌ این سیر به نوعی با تفاوت هایی قابل تطبیق است، یعنی همه آن چه که امروز به عنوان قواعد فقهیه مطرح شده از ابتداء به عنوان قاعده مطرح نبوده، یعنی حتی عنوان قاعده هم برای شان ذکر نمی شده است، ابتداءٌ در کلمات معصومین «علیهم السلام» در موارد خاصی ذکر شده، بعد به مرور در موارد دیگری به

جلسه دوم – مرز بندی قاعده الزام با بعضی قواعد

جلسه ۲ – PDF  جلسه دوم مرز بندی قاعده الزام با بعضی قواعد ۱۳۹۲/۰۶/۳۰ خلاصه جلسه گذشته  عرض کردیم مرز قاعده الزام باید با چند قاعده کاملاٌ روشن شود و بعضی از قواعد هم که حداقل در عنوان ، در ماده اصلی اشتراک  دارند با قاعده الزام، آنها را هم یادآوری بکنیم، با اینکه شاید تفاوت آنها معلوم باشد، یعنی قاعده الزام ، قاعده لزوم یااصالة الزوم، قاعده تلازم، قاعده التزام وقاعده ملازمه، که البته اگر آن را از قواعد فقهی محسوب بکنیم، به هر حال ریشه اشتقاق همه این ها یکی است مفاد قاعده الزام راتوضیح دادیم، ومفاد قاعده لزوم یا اصاله الزوم هم بیان شد. قاعده تلازم  قاعده ی دیگری داریم به عنوان قاعده تلازم، قاعده تلازم به

جلسه بیستم – آیه ۳۵ _ بخش دوم _ معنای درخت ممنوعه

جلسه ۲۰ – PDF جلسه بیستم آیه ۳۵ _ بخش دوم _ معنای درخت ممنوعه ۱۳۹۹/۰۹/۱۱ خلاصه جلسه گذشته بحث ما رسید به موضوع درخت ممنوعه و فرمود: «ولا تقرَبا هذه الشجرۀ». عرض کردیم بحث است که این شجره ممنوعه، این درختی که از أکل آن منع شده چه درختی است. به انظار و اقوال مختلف اشاره کردیم و روایاتی که در این رابطه وارد شده را نقل نمودیم. گفتیم بین این اقوال و انظار و این روایات می‌توان جمع کرد همچنان که فیض کاشانی بعد از نقل این روایات، این‌ها را جمع کرده است. همچنین گفته شد که کلمه شجر از نظر معنای لغوی هم این ظرفیت را برای جمع فراهم می‌کند. چون شجر یعنی هر چیزی که دارای

جلسه نوزدهم – آیه ۳۵ _ بخش دوم _ منظور از شجره ممنوعه

جلسه ۱۹ – PDF جلسه نوزدهم آیه ۳۵ _ بخش دوم _ منظور از شجره ممنوعه ۱۳۹۹/۰۹/۱۰ معنای شجره ممنوعه در بخش دوم آیه ۳۵ بعد از آنکه معلوم شد سنخ نهی لا تقَرَبا، نهی ارشادی است و بعد از آنکه مشخص شد منهیٌ عنه در این نهی، فعل أکل است و البته أکل لزوما به معنای خوردن در این دنیای مادی و با بدن مادی نیست؛ همانطور که گفتیم می‌تواند أکل متناسب با آن عالم و آن جنت که جنت برزخی است باشد، و می‌تواند کنایه از یک نوع تصرف خاص و حالت خاص باشد که با توجه به بحثی که در پیش داریم بیشتر معلوم می‌شود. چون بحث بعدی در مورد این است که این شجره چه نوع

جلسه نوزدهم – قلمرو قاعده _ ج) حقوق و تکالیف مشترک _ قسم دوم:حقوق با سابقه در کفر _ کلام صاحب عناوین _ مقتضای تحقیق در مسئله

جلسه ۱۹ – PDF جلسه نوزدهم قلمرو قاعده _ ج) حقوق و تکالیف مشترک _ قسم دوم:حقوق با سابقه در کفر _ کلام صاحب عناوین _ مقتضای تحقیق در مسئله ۱۳۹۹/۰۹/۰۹   خلاصه جلسه گذشته در قلمرو قاعده، بحث به آن بخش از حقوقی رسید که مشترک است بین خدا و مردم. عرض کردیم این بخش از حقوق هم خودش بر دو قسم است. یک قسم از حقوق، به نحوی است که سابقه ای در عقیده و مذهب کافر نداشته که مثالش را ذکر کردیم و درباره اش بحث کردیم؛ مسئله خمس و زکات از این قسم به شمار می‌رفت. قسم دوم: حقوق با سابقه در کفر قسم دوم آن دسته از حقوق و تکالیفی است که در اعتقاد کافر

جلسه بیست و نهم – ۷- مفضّل بن عمر

جلسه ۲۹ – PDF  جلسه بیست و نهم ۷- مفضّل بن عمر   ۱۳۹۳/۰۲/۳۰   بررسی ادله وثاقت بحث درباره مفضل بن عمر بود، ادله‏ای بر وثاقت مفضّل ذکر شد و در مقابل چند دلیل هم بر ضعف او ذکر شده اما ما ابتدائاً ادله‏ای که بر وثاقت مفضل بن عمر اقامه شده را مورد بررسی قرار می‏دهیم و بعد از آن ادله ضعف را هم مورد بررسی قرار خواهیم داد. دلیل اول روایت اجلاء بود، عرض کردیم بعضی از اجلاء از جمله ابن ابی عمیر و محمد بن مسلم از مفضّل بن عمر روایت نقل کرده‏اند. همان طور که کراراً عرض کردیم روایت اجلّاء از شخصی دلیل بر وثاقت او نمی‏باشد الا اینکه در اینجا شخصی مثل ابن ابی عمیر

جلسه بیست و هشتم – ۷- مفضّل بن عمر

جلسه ۲۸ – PDF  جلسه بیست و هشتم ۷- مفضّل بن عمر ۱۳۹۳/۰۲/۲۸   ۷- مفضّل بن عمر یکی دیگر از رواتی که از حیث وثاقت و ضعف، مورد اختلاف واقع شده مفضل بن عمر است، بعضی او را توثیق و بعضی دیگر تضعیف کرده‏اند. تعداد روایاتی که در کتب اربعه از او نقل شده بالغ بر۱۰۰ روایت است. هم قائلین به وثاقت و هم کسانی که قائل به ضعف مفضّل بن عمر شده‏اند ادله‏ای را بر اثبات مدعای خود اقامه کرده‏اند که بعضی از این ادله نظیر ادله‏ای است که ما سابقاً در مورد روات قبلی به آنها اشاره کردیم. ادله وثاقت دلیل اول: روایت اجلّاء از او بزرگانی مثل ابن ابی عمیر، محمد بن مسلم، یونس بن عبدالرحمن،

جلسه بیست و هفتم – ۶- داوود بن کثیر رقّی

جلسه ۲۷ – PDF  جلسه بیست و هفتم ۶- داوود بن کثیر رقّی ۱۳۹۳/۰۲/۲۱   ۶- داوود بن کثیر رقّی نزدیک به ۸۰ روایت از او در کتب اربعه نقل شده است. اقوال پیرامون وثاقت او مختلف است، بعضی مثل مرحوم علامه او را توثیق کرده و اخذ به روایت او را مرجّح دانسته است. بعضی او را ضعیف دانسته و بعضی هم مثل شهید در مورد او توقف کرده‏اند. معمولاً کسانی که در مورد آنها از حیث وثاقت و عدم وثاقت اختلاف واقع می‏شود سه وجه در مورد آنها وجود دارد: گروهی آنها را توثیق کرده، عده‏ای دیگر آنها را ضعیف می‏دانند و عده‏ای هم در مورد آنها توقف می‏کنند. ادله وثاقت داوود بن کثیر رقّی دلیل اول: وقوع