تفسیر

جلسه ۸ – PDF جلسه هشتم آیه 25_ بشارت سوم و چهارم ۱۳۹۷/۰۷/۲۹ در آیه ۲۵ خداوند متعال پنج بشارت به اهل ایمان و عمل صالح داده است، در مورد بشارت اول و دوم مطالبی راعرض کردیم. بشارت سوم«وَأُتُوا بِهِ مُتَشَابِهًا» قبلاً اشاره کردیم برخی این جمله را با قسمت قبلی «کُلَّمَا رُزِقُوا مِنْهَا مِنْ ثَمَرَةٍ رِزْقًا» یکی دانستند و گفتند: مجموع این دو عبارت یک معنا را دلالت می‌کند، ولی ما عرض کردیم ظاهر آن این است که این یک بشارت دیگری است و جمله مستقل و معنای دیگر دارد، که در حقیقت تکمیل بشارت دوم و بیان یک نعمت و مژده دیگر است، در کُلَّمَا رُزِقُوا مِنْهَا مِنْ ثَمَرَةٍ رِزْقًا»، خداوند متعال فرمود: یکی از چیزهایی که در

جلسه ۷ – PDF جلسه هفتم آیه۲۵- متعلق بشارت(بشارت دوم- تجسم اعمال و اخلاق و عقاید) ۱۳۹۷/۰۷/۲۸ خلاصه جلسه قبل بحث در این بود که متعلَّق بشارت خداوند در این آیه چیست. عرض کردیم خداوند در این آیه چند بشارت داده اند، پنج بشارت حدوداً مطرح شده است. بشارت اول به جناتی است که «تجری من تحتهاالأنهار». بشارت دوم اینکه رزق و روزی و ثمرات و میوه‌هایی که در بهشت به این‌ها داده می‌شود، این‌ها می‌گویند: «قالوا هذا الذی رزقنا من قبل»، در مورد معنای «من قبل» گفتیم که چند احتمال وجود دارد که دو احتمال را ذکر کردیم و عرض کردیم که این دو احتمال نمی‌تواند منظور باشد. احتمال سوم در معنای«من قبل» احتمال سوم که قابل قبول می‌باشد

جلسه ۶ – PDF جلسه ششم آیه25_ دو توجیه برای ملکیت جنت_ تفسیر آیه« كُلَّمَا رُزِقُوا مِنْهَا مِنْ ثَمَرَةٍ رِزْقًا … وَأُتُوا بِهِ مُتَشَابِهًا» ۱۳۹۷/۰۷/۲۳ خلاصه جلسه قبل در تفسیر آیه بیست و پنجم عرض کردیم بشارت به چه معناست و مبشِّرین و مبشَّرین چه کسانی هستند. در این آیه به خصوص «الذین آمنوا و عملوا الصالحات» کسانی هستند که بشارت به آن‌ها داده شده و البته این عنوان جامع سایر عناوینی است که بشارت به آن‌ها داده شده است. یعنی در واقع حکایت می‌کند از حسن فعلی و فاعلی و اینکه برای شمول بشارت هم باید حسن فعلی باشد و هم حسن فاعلی. متعلق بشارت اما اینکه به چیزی بشارت داده شده، یعنی متعلَّق آن خبری که بشارت نامیده

جلسه ۵ – PDF جلسه پنجم مبشَّرین و مبشِّرین_ لزوم حسن فعلی و فاعلی برای بهره‌مندی از بهشت ۱۳۹۷/۰۷/۲۲ خلاصه جلسه قبل عرض کردیم یکی از موضوعاتی  که در آیه ۲۵ مورد اشاره قرار گرفته، بشارتی است که به اهل ایمان و عمل صالح داده شده است. به همین مناسبت مطالبی درمورد بشارت های قرآنی مورد تعرض واقع شد. گفتیم فلسفه انذار و تبشیر چیست و به چه دلیل در قرآن انذار و تبشیر واقع میشود و وجه اغلب بودن آیات انذار نسبت به آیات تبشیر چیست. بعلاوه گفتیم که مسأله بشارت و متعلق بشارت گاهی صرفاً امور دنیوی است مثل بشارت به فرزند در مورد بعضی از انبیاء، بشارت به اسحاق و نبوت او و اینکه از صالحین است،

جلسه ۴ – PDF جلسه چهارم آیه 25_ فلسفه انذار و تبشیر_ متعلق بشارت‌ها در قرآن ۱۳۹۷/۰۷/۲۱ خلاصه جلسه قبل درآیه ۲۵ بعد از بیان معنای مفردات آیه، نوبت رسید به معنای کلی و اجمالی آیه. عرض کردیم معنای اجمالی آیه این است که خداوند در این آیه در واقع به یک بخشی از مسأله معاد اشاره می‌کند و بعد از بیان اصل توحید و نبوّت و اعجاز قرآن که به نوعی به نبوّت مربوط می‌شود به معاد پرداخته است و از آنجا که معاد جلوه قهر و مهر الهی است، یعنی هم غضب و هم رحمت الهی در آنجا متجلّی است، لذا در آیه ۲۴ و ۲۵ انذار به آتش و تبشیر به بهشت می‌دهد. پس آیه ۲۵ در

جلسه ۳ – PDF جلسه سوم آیه25_ مفردات_ معنای کلی آیه _ بشارت‌های چهارگانه ۱۳۹۷/۰۷/۱۶ خلاصه جلسه قبل برخی از مفردات آیه بیست و پنجم را شرح دادیم، برخی دیگر از مفردات باقی مانده و بعد از بیان این ها انشاءالله به تفسیر آیه و نکاتی که در این آیه باید بیان شود می‌پردازیم. تا اینجا درباره «بشّر، الذین آمنوا، عملوا الصالحات، «لام» لهم، جنّات، تجری و أنهار» مطالبی را عرض کردیم. یعنی حدود هفت کلمه یا عبارت از کلمات و عبارات این آیه توضیح داده شد. در ادامه فرموده:«کلَّمَا رُزِقُوا مِنْهَا مِنْ ثَمَرَةٍرِزْقًا قَالُوا هَذَا الَّذِي رُزِقْنَا مِنْ قَبْلُ». مفردات ادامه آیه بیان خاصی ندارد؛  ثمره: معنایش معلوم است و به معنای نتیجه، میوه و حاصل است. ثمره هم

جلسه ۲ – PDF جلسه دوم آیه25_ مفردات_ اصطلاحات قرآنی بهشت ۱۳۹۷/۰۷/۱۵ اصطلاحات قرآنی بهشت عرض کردیم در مورد مفردات آیه بیست و پنج که جنّت یا جنّات به چه معناست و درباره معانی مختلف آن در لغت و تناسبی که معنای لغوی و اصطلاحی در اکثر این موارد دارد را توضیح دادیم. اما درباره جنّت یک توضیح اجمالی عرض می‌کنم و الا اگر بخواهیم در مورد موضوع بهشت اینجا سخن بگوییم؛ بحث مبسوطی است. یکی از موضوعاتی که در قرآن درباره آن چیزی حدود دویست آیه نازل شده همین موضوع بهشت است و جهنم که در مقابل بهشت است آن هم آیات زیادی در قرآن دارد. موضوعات مختلفی درباره بهشت و جهنم قابل بررسی است، مثلا از مشترکاتی که

جلسه ۱ – PDF جلسه اول آیه25_ ارتباط آیه با قبل_ مفردات ۱۳۹۷/۰۷/۱۴ ارتباط آیه ۲۵ با آیات قبل در سال گذشته آیات اول تا بیست و چهارم سوره بقره را در این جلسه مورد بررسی قرار دادیم، الان از آیه بیست و پنجم باید شروع کنیم. اما قبل از اینکه آیه بیست و پنجم را شروع کنیم برای اینکه ارتباط این آیه با آیات قبلی و سیر بحث در ابتدای قرآن معلوم شود اشاره مختصری به مجموعه آیاتی که تا اینجا از اول مورد بررسی قرار گرفته می‌کنیم. به طور کلی در آیات ابتدایی خداوند متعال به بیان اصناف سه گانه مردم پرداخت، فرمودند: مردم برسه دسته اند: ۱.متقین ۲. کفار ۳. منافقین. برای هریک از این اصناف سه‌گانه

جلسه ۳۳ – PDF جلسه سی و سوم آیه ۳۳ _ ارتباط آیه با آیات قبل _ بخش اول: تفاوت تعلیم اسماء به آدم و انباء اسماء به ملائکه_ بخش دوم ۱۳۹۸/۱۱/۰۲ تفسیر آیه ۳۳ «قَالَ يَا آدَمُ أَنْبِئْهُمْ بِأَسْمَائِهِمْ فَلَمَّا أَنْبَأَهُمْ بِأَسْمَائِهِمْ قَالَ أَلَمْ أَقُلْ لَكُمْ إِنِّي أَعْلَمُ غَيْبَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَأَعْلَمُ مَا تُبْدُونَ وَمَا كُنْتُمْ تَكْتُمُونَ» معنای کلی این آیه همانطور که عرض شد این است که بعد از اظهار عجز ملائکه که گفتند: «لا علمَ لنا الا ما علَّمتَنا»، خداوند متعال به آدم خطاب فرمود: «أنبئهم باسمائهم» یعنی به ملائکه گزارشی از اسماء هولاء ارائه کن. پس از انباء ملائکه توسط آدم، آنگاه خداوند فرمود: «أَلَمْ أَقُلْ لَكُمْ إِنِّي أَعْلَمُ غَيْبَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ»، یعنی کأنّ مطلبی برای

 جلسه ۳۲ – PDF جلسه سی و دوم آیه ۳۲ _ بررسی امکان تکامل علمی ملائکه ۱۳۹۸/۱۱/۰۱ بررسی امکان تکامل علمی ملائکه اینکه ملائکه به خداوند عرض کردند «لا عِلمَ لنا الّا ما عَلَّمتَنا»، دلالت دارد بر اینکه آنچه که ملائکه از علم و آگاهی دارند نیست جز آنکه خداوند تبارک و تعالی به آن‌ها عطا کرده است. این مطلب مخصوصا در کنار آیه «وَمَا مِنَّا إِلَّا لَهُ مَقَامٌ مَعْلُومٌ» «هر یک از ما یک جایگاه، مرتبه و درجه مشخصی داریم»، ظهور در این دارد که از حد و مرتبه خودشان نمی‌توانند بالاتر روند. آنگاه بحث در این است که آیا ملائکه که مقام معلوم و درجه معین دارند و هیچ علم و آگاهی برای آن‌ها حاصل نشده مگر اینکه