تفسیر

تفسیر – جلسه سی و چهارم – آیه ۶۰ – بخش‌های پنج‌گانه آیه – بخش پنجم: «و لا تعثوا فی الارض مفسدین» – مطلب اول – مطلب دوم – احتمالات سه‌گانه – احتمال برگزیده

جلسه ۳۴ – PDF جلسه سی و چهارم  آیه ۶۰ – بخش‌های پنج‌گانه آیه – بخش پنجم: «و لا تعثوا فی الارض مفسدین» – مطلب اول – مطلب دوم – احتمالات سه‌گانه – احتمال برگزیده ۱۴۰۴/۰۲/۱۶   بخش پنجم:«وَلَا تَعْثَوْا فِي الْأَرْضِ مُفْسِدِينَ» بخش پنجم که آخرین بخش از آیه ۶۰ است، این است: «وَلَا تَعْثَوْا فِي الْأَرْضِ مُفْسِدِينَ». این بخش مشتمل بر چند مطلب است: مطلب اول در این آیه نهی شده از طغیان و فساد. در مورد «عثی» دو احتمال وجود دارد: ۱. یک احتمال اینکه به معنای تعدی از حد است. ۲. احتمال دوم که بعضی از مفسرین هم به آن اشاره کرده‌اند، شدت فساد است. البته در معنای اول که مطلق تعدی از حد است، خود

تفسیر – جلسه سی و سوم – آیه ۶۰ – بخش‌های پنج‌گانه آیه – بخش چهارم: «کلوا و اشربوا من رزق الله» – مطلب دوم – دو احتمال در مورد أکل – دو احتمال در مورد «رزق الله» – نظر برگزیده – مطلب سوم

جلسه ۳۳ – PDF جلسه سی و سوم آیه ۶۰ – بخش‌های پنج‌گانه آیه – بخش چهارم: «کلوا و اشربوا من رزق الله» – مطلب دوم – دو احتمال در مورد أکل – دو احتمال در مورد «رزق الله» – نظر برگزیده – مطلب سوم ۱۴۰۴/۰۲/۱۵ خلاصه جلسه گذشته فاصله‌ای بین آخرین جلسه بحث و این جلسه پیش آمد و البته اجتناب‌ناپذیر بود؛ لذا اشاره‌ای به بحث گذشته می‌کنم. در مورد بخش چهارم آیه ۶۰ یک مطلب را ذکر کردیم؛ بخش چهارم این بود: «كُلُوا وَاشْرَبُوا مِنْ رِزْقِ اللَّهِ». مطلب اول در مورد این آیه بیان شد. مطلب دوم مطلب دوم این است که چرا با اینکه سخن از استسقاء و جوشش و جریان یافتن آب برای قوم بنی‌اسرائیل بود،

تفسیر – جلسه سی و دوم – آیه ۶۰ – بخش‌های پنج‌گانه آیه – بخش سوم: «فانفجرت منه اثنتا عشرة عینا» – مطلب چهارم و پنجم – بخش چهارم: «کلوا و اشربوا من رزق الله» – مطلب اول

جلسه ۳۲ – PDF جلسه سی و دوم  آیه ۶۰ – بخش‌های پنج‌گانه آیه – بخش سوم: «فانفجرت منه اثنتا عشرة عینا» – مطلب چهارم و پنجم – بخش چهارم: «کلوا و اشربوا من رزق الله» – مطلب اول ۱۴۰۴/۰۲/۰۲ مطلب چهارم از بخش سوم آیه ۶۰، دو مطلب باقی مانده است؛ سه مطلب را در جلسه گذشته بیان کردیم. مطلب چهارم این است که چرا در این بخش فرموده دوازده چشمه از این سنگ به وجود آمد، «فَانْفَجَرَتْ مِنْهُ اثْنَتَا عَشْرَةَ عَيْنًا»؛ جهت آن چیست؟ این واضح و روشن است که افراد قوم موسی تعدادشان زیاد بود و همگی نیازمند آب بودند؛ بدیهی بود که به محض دسترسی به آب، هجوم بیاورند و این منشأ نزاع و مشاجره بین

تفسیر – جلسه سی و یکم – آیه ۶۰ – بخش‌های پنج‌گانه آیه – بخش سوم: «فانفجرت منه اثنتا عشرة عینا» – مطلب اول، دوم و سوم

جلسه ۳۱ – PDF جلسه سی و یکم  آیه ۶۰ – بخش‌های پنج‌گانه آیه – بخش سوم: «فانفجرت منه اثنتا عشرة عینا» – مطلب اول، دوم و سوم ۱۴۰۴/۰۲/۰۱ بخش سوم: «فانفجرت منه اثنتا عشرة عینا» عرض کردیم بخش سوم آیه ۶۰ مشتمل بر چند مطلب است؛ یک توضیح اجمالی درباره این بخش دادیم. «فَانْفَجَرَتْ مِنْهُ اثْنَتَا عَشْرَةَ عَيْنًا قَدْ عَلِمَ كُلُّ أُنَاسٍ مَشْرَبَهُمْ»؛ بخش سوم مشتمل بر چند مطلب است که عرض خواهیم کرد. مطلب اول مطلب اول این است که در این آیه فرموده: «فَانْفَجَرَتْ مِنْهُ اثْنَتَا عَشْرَةَ عَيْنًا»، سخن از انفجار ماء است. اما در سوره اعراف اینطور آمده: «وَأَوْحَيْنَا إِلَى مُوسَى إِذِ اسْتَسْقَاهُ قَوْمُهُ أَنِ اضْرِبْ بِعَصَاكَ الْحَجَرَ فَانْبَجَسَتْ مِنْهُ اثْنَتَا عَشْرَةَ عَيْنًا قَدْ عَلِمَ كُلُّ

تفسیر – جلسه سی ام – آیه ۶۰ – بخش‌های پنج‌گانه آیه – مطلب سوم درباره بخش اول – بخش سوم: «فانفجرت منه اثنتا عشره عینا»

جلسه ۳۰ – PDF جلسه سی  آیه ۶۰ – بخش‌های پنج‌گانه آیه – مطلب سوم درباره بخش اول – بخش سوم: «فانفجرت منه اثنتا عشره عینا» ۱۴۰۴/۰۱/۲۶   مطلب سوم درباره بخش اول امروز فرصت کم است و لذا ناچاریم این بحث را کوتاه‌تر مطرح کنیم؛ در مورد بخش‌های مختلف این آیه، تا اینجا اجمالاً درباره دو بخش از آیه ۶۰، آنچه که می‌توانستیم به آن بپردازیم را در حد این جلسه مطرح کردیم. فقط مطلبی از بخش اول باقی مانده که من آن را هم ذکر می‌کنم؛ یعنی در واقع این مطلب سوم مربوط به بخش اول است. ما در بخش اول، دو مطلب را گفتیم و مطلب سومی هم اینجا قابل ذکر است. بخش اول این بود: «وَإِذِ

تفسیر – جلسه بیست و نهم – آیه ۶۰ – بخش‌های پنج‌گانه آیه – بخش اول: «و اذ استسقی موسی لقومه – مطلب اول – نتیجه – مطلب دوم: استسقاء؛ یک یا چند بار – بخش دوم: «فقلنا اضرب بعصاک الحجر» – مطلب اول: عصا – مطلب دوم: حجر

جلسه ۲۹ – PDF جلسه بیست و نهم  آیه ۶۰ – بخش‌های پنج‌گانه آیه – بخش اول: «و اذ استسقی موسی لقومه – مطلب اول – نتیجه – مطلب دوم: استسقاء؛ یک یا چند بار – بخش دوم: «فقلنا اضرب بعصاک الحجر» – مطلب اول: عصا – مطلب دوم: حجر ۱۴۰۴/۰۱/۲۵   خلاصه جلسه گذشته عرض شد در آیه ۶۰ سوره بقره، چندین بخش وجود دارد که مشتمل بر مطالبی است که باید به آن پرداخته شود. بخش اول این فقره از آیه بود: «وَإِذِ اسْتَسْقَى مُوسَى لِقَوْمِهِ». درباره این بخش، مهم‌ترین نکته‌ای که وجود دارد این است که استسقاء موسی برای قوم و سپس ضرب‌ العصا و انفجار الماء در چه موقعیتی اتفاق افتاد. ما سه احتمال را ذکر

تفسیر – جلسه بیست و هشتم – آیه ۶۰ – بخش‌های پنج‌گانه آیه – بخش اول: «و اذ استسقی موسی لقومه – مطلب اول – احتمالات سه‌گانه در زمان استسقاء – شواهد احتمال اول و بررسی آن

جلسه ۲۸ – PDF جلسه بیست و هشتم  آیه ۶۰ – بخش‌های پنج‌گانه آیه – بخش اول: «و اذ استسقی موسی لقومه – مطلب اول – احتمالات سه‌گانه در زمان استسقاء – شواهد احتمال اول و بررسی آن ۱۴۰۳/۱۱/۳۰ بخش اول: «وَإِذِ اسْتَسْقَى مُوسَى لِقَوْمِهِ» عرض کردیم آیه ۶۰ مشتمل بر پنج بخش است؛ بخش اول این فقره از آیه است: «وَإِذِ اسْتَسْقَى مُوسَى لِقَوْمِهِ». در این فقره فقط فرموده: به یاد بیاورید هنگامی که موسی برای قومش استسقاء نمود. این در واقع یک یادآوری برای نعمت‌هایی است که خداوند تبارک و تعالی به بنی‌اسرائیل عطا فرمود. حضرت موسی بعد از استسقاء قوم، از خدا آن را طلب کرد و آنگاه خداوند فرمود با عصایت به حجر ضربه بزن تا

تفسیر – جلسه بیست و هفتم – آیه ۶۰ – اختلاف در قرائت «عشرة» – مفردات آیه – ۲. «فانفجرت» – ۳. و لا تعثوا» – دو قول در معنای «عثی» – بخش‌های پنج‌گانه آیه

جلسه ۲۷ – PDF جلسه بیست و هفتم  آیه ۶۰ – مفردات آیه – ۲. «فانفجرت» – ۳. و لا تعثوا» – دو قول در معنای «عثی» – بخش‌های پنج‌گانه آیه ۱۴۰۳/۱۱/۲۹ مفردات آیه سخن در مفردات آیه ۶۰ سوره بقره بود؛ اولین واژه‌‌ای که به اجمال درباره آن مطالبی را عرض کردیم، کلمه «حجر» بود. ۲. «فانفجرت» «فانفجرت» در واقع فضربت فانفجرت بوده و فاء در فانفجرت متعلق به فعل محذوف «ضرب» است؛ یا به این ترتیب بوده «فان ضربت فقد انفجرت». به هرحال اصل «فانفجرت» این بوده است. معنای انفجار از نظر لغوی معلوم است. در آیه ۱۶۰ سوره اعراف به جای «انفجرت»، «انبجست» آمده است. ما در ادامه همانند دو آیه قبل (که به برخی تفاوت‌های این

تفسیر – جلسه بیست و ششم – آیه ۶۰ – اختلاف در قرائت «عشرة» – مفردات آیه – ۱. «حجر» – احتمالات سه‌گانه در «حجر»

جلسه ۲۶ – PDF جلسه بیست و ششم  آیه ۶۰ – اختلاف در قرائت «عشرة» – مفردات آیه – ۱. «حجر» – احتمالات سه‌گانه در «حجر» ۱۴۰۳/۱۱/۲۳ خلاصه جلسه گذشته بحث در آیه ۶۰ سوره بقره بود؛ «وَإِذِ اسْتَسْقَى مُوسَى لِقَوْمِهِ فَقُلْنَا اضْرِبْ بِعَصَاكَ الْحَجَرَ فَانْفَجَرَتْ مِنْهُ اثْنَتَا عَشْرَةَ عَيْنًا قَدْ عَلِمَ كُلُّ أُنَاسٍ مَشْرَبَهُمْ كُلُوا وَاشْرَبُوا مِنْ رِزْقِ اللَّهِ وَلَا تَعْثَوْا فِي الْأَرْضِ مُفْسِدِينَ». ما یک توضیح کلی پیرامون این آیه دادیم؛ اجمالاً معنا و مفاد این آیه را بیان کردیم و ارتباط این آیه را با آیات پیشین روشن ساختیم. اختلاف در قرائت «عشرة» قبل از اینکه به بیان مفردات آیه بپردازیم، اشاره به اختلافی می‌کنم که در قرائت یک کلمه از کلمات این آیه وجود دارد: در

تفسیر – جلسه بیست و پنجم – آیه ۶۰ – توضیح اجمالی آیه – ارتباط آیه با آیات قبل

جلسه ۲۵ – PDF جلسه بیست و پنجم  آیه ۶۰ – توضیح اجمالی آیه – ارتباط آیه با آیات قبل ۱۴۰۳/۱۱/۱۶ توضیح اجمالی آیه جلسه گذشته ترجمه‌ای از آیه ۶۰ را ذکر کردیم. بحث‌های دیگری از آیه باقی ماند. اگر بخواهیم یک توضیح اجمالی در مورد این آیه بدهیم، داستان از این قرار است که بنی‌اسرائیل در مسیر بیابان تیه و صحرای سینا مأمور شدند که برای مدتی در یک قریه سکونت پیدا کنند؛ این قریه غیر از آن قریه‌ای است که در آیات قبل بیان شد که امر به دخول در آن شده بودند. آنجا مکانی بود که از نظر آب و بعضی از امکانات دیگر در مضیقه بود؛ لذا به سرعت گرفتار کم‌آبی شدند و نزد حضرت موسی