دروس خارج

جلسه ۴۸ – PDF جلسه چهل و هشتم احکام عقد – مسأله ۱۱ –  شروط معتبر در عاقد – ادله اشتراط بلوغ – دلیل دوم: روایات – بررسی شمول روایات نسبت به فرض اجرای صیغه توسط صبی وکالتاً – اقوال – کلام شیخ انصاری ۱۴۰۱/۱۲/۱۳ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم به مقتضای آیه «وَابْتَلُوا الْيَتَامَى حَتَّى إِذَا بَلَغُوا النِّكَاحَ» و نیز روایاتی که در مورد بلوغ وارد شده، اجمالاً می‌توانیم بگوییم بلوغ در جایی که صبی بخواهد استقلالاً برای خودش چه به اذن ولیّ و چه بدون اذن ولی عقد جاری کند، این صحیح نیست؛ بلوغ در چنین فرضی حتماً معتبر است و به عبارت دیگر در این فرض مسلوب العبارة است. بررسی شمول روایات نسبت به فرض اجرای صیغه

جلسه ۳۶ – PDF جلسه سی و ششم  بررسی فقهی – ۱. استخراج  –  وجوه ملکیت رمز ارز در اثر استخراج – وجه اول: حیازت – اشکال اول و بررسی آن – اشکال دوم و بررسی آن ۱۴۰۱/۱۲/۱۰                   وجوه ملکیت رمز ارز در اثر استخراج تا اینجا گفتیم هیچ یک از ادله چهارگانه‌ای که بر حرمت استخراج رمز ارز اقامه شده، وافی به مقصود نیست؛ هیچ کدام از این ادله نمی‌تواند حرمت استخراج رمز ارز را ثابت کند. اگر ما هیچ یک از ادله و عناوینی که موجب حرمت استخراج رمز ارز می‌شود را نپذیرفتیم، معنایش آن است که این عملیات جایز و حلال است و موجب ملکیت مستخرج می‌شود. حالا بحث

جلسه ۸۳ – PDF جلسه هشتاد و سوم اطمینان – اقوال – قول اول – قول دوم – شرح رساله حقوق – مشی، موضوع پاداش   ۱۴۰۱/۱۲/۱۰   خلاصه جلسه گذشته بحث در اطمینان بود. تا اینجا درباره معنای اطمینان، تقسیمات آن سخن گفتیم. گاهی از اطمینان با عنوان یقین نیز یاد می‎شود، ولی اغلب با وصف عرفی، عادی و عقلایی همراه است، گاهی نیز این اوصاف کنار یقین ذکر نمی‎شود و مراد همان اطمینان است. عبارتی که از صاحب عناوین خواندیم مؤید این مطلب است، ایشان فرمود «ینبغی ان یعلم أن مرادنا من العلم هو العلم عادی، الذی یحصل به الاطمئنان» این نشان می‎دهد گاهی از اوقات واژه علم به کار می‎رود و صفت عادی و عرفی نیز کنارش قرار

جلسه ۳۵ – PDF جلسه سی و پنجم  بررسی فقهی – ۱. استخراج  –  ادله حرمت استخراج –  دلیل چهارم و بررسی آن   ۱۴۰۲/۱۲/۰۹ خلاصه جلسه گذشته بحث در حکم استخراج رمز ارز به عنوان اولی بود؛ عرض کردیم برخی ادعا کرده‌اند استخراج رمز ارز حرام است. کسانی که قائل به حرمت شده‌اند، مجموعاً به چند دلیل تمسک کرده‌اند؛ البته خود قائلین به حرمت شامل طیف‌های مختلفی می‌شود؛ بخی از اهل‌سنت و برخی از شیعه قائل به حرمت شده‌اند. لکن ادله‌ای که بر حرمت اقامه کرده‌اند متفاوت است. تا اینجا سه دلیل ذکر شد و مورد بررسی قرار گرفت؛ معلوم شد که هیچ کدام از اینها دلالت بر حرمت ندارد. البته در مورد استخراج به عنوان ثانوی جمعی هم قائل

جلسه ۸۲ – PDF جلسه هشتاد و دوم اطمینان – موضوع بحث – تقسیمات اطمینان ۱۴۰۱/۱۲/۰۹ اطمینان مقرر شد به مناسبت بحث از قطع، درباره اطمینان مطالبی را عرض کنیم. اطمینان از نظر لغت معنایش مشخص است، معنای آرامش سکون و نظائر آن دارد و اصطلاحا یک حالت نفسانی نزدیک به یقین است که اگر بخواهیم با اعداد و ارقام آن را تبیین کنیم، یعنی ۹۸ و ۹۹ درصد مثلا به یک موضوع یا مطلبی با یک و یا دو درصد احتمال خلاف معتقد شود. فرق قطع و اطمینان: در قطع از نظر اصطلاحی که مقابل ظن، شک، وهم قرار می‎گیرد هیچ احتمال خلافی وجود ندارد، صد در صد مسئله بدون حتی کمترین احتمال خلاف مطرح است. اما اطمینان یک

جلسه ۴۷ – PDF جلسه چهل و هفتم  احکام عقد – مسأله ۱۱ –  شروط معتبر در عاقد – ادله اشتراط بلوغ – دلیل دوم: روایات – تقریب استدلال – بررسی اشکال شیخ و پاسخ محقق خویی – بررسی اشکال سوم شیخ ۱۴۰۱/۱۲/۰۸ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم به برخی روایات استناد شده برای اعتبار بلوغ در اجرای عقد نکاح. تقریب استدلال بیان شد؛ مرحوم شیخ انصاری سه اشکال به این استدلال ایراد فرموده‌اند و البته این اشکالات به وسیله بعضی از بزرگان از جمله مرحوم آقای خویی پاسخ داده شد. بررسی اشکال شیخ و پاسخ محقق خویی حال آیا مجموعاً این روایات می‌تواند اعتبار بلوغ را اثبات کند؟ مرحوم شیخ مطلقا بر دلالت این روایات بر اعتبار بلوغ اشکال

جلسه ۸۱ – PDF جلسه هشتاد و یکم  آثار قطع – یک شبهه در مورد کاشفیت و طریقیت قطع و پاسخ آن ۱۴۰۱/۱۲/۰۸ یک شبهه در مورد کاشفیت و طریقیت قطع شبه ه‎ای درباره طریقیت و کاشفیت قطع باقی‎مانده که آن را نیز باید عرض کنیم و آن اینکه یکی از خصوصیات ذکر شده برای قطع، طریقیت و کاشفیت است. شبه ه‎ای که سابقا نیز برخی اینجا مطرح کردند و به نظر می‎رسد باید بیشتر به آن توجه شود این بود، که اگر قطع طریق به سوی واقع و کاشف تام از واقع است، پس چرا بعضی از اوقات قطع به واقع اصابت نمی‎کند؟ به تعبیردیگر ما مواردی داریم که اشخاص گرفتار جهل مرکبند، یعنی یقین به چیزی دارند در

جلسه ۸۰ – PDF جلسه هشتادم  آثار قطع – بررسی امکان جعل یا سلب آثار قطع –  طبق مبانی مختلف – طبق نظر مختار  ۱۴۰۱/۱۲/۰۷           ادامه بحث در امکان جعل یا سلب آثار قطع بحث در این بود که حق در مسئله امکان جعل یا رفع آثار قطع چیست؟ نظر اصحاب و بزرگان در این زمینه مختلف است، گفتیم این مطلب را بر اساس مبانی مختلف باید بررسی کنیم. ۱.طبق نظر محقق اصفهانی طبق نظر محقق اصفهانی برخی از آن آثار سه‎گانه اثر قطع محسوب نمی‎شدند، بلکه عین خود قطع بودند، آنها بحث ندارد، زیرا سخن در آثار قطع است، آن بخشی هم که به عنوان اثر ذکر شد، گفتیم طبق نظر محقق اصفهانی این

جلسه ۴۶ – PDF جلسه چهل و ششم احکام عقد – مسأله ۱۱ –  شروط معتبر در عاقد – ادله اشتراط بلوغ – دلیل دوم: روایات – تقریب استدلال – بررسی استدلال – مقدمه – اشکالات شیخ – پاسخ محقق خویی ۱۴۰۱/۱۲/۰۷ دلیل دوم: روایات دلیل دوم بر اعتبار بلوغ در عاقد مجری صیغه، روایات است. برخی روایات در این رابطه نقل شده که مضمون آنها این است که تا زمانی که صبی به سن بلوغ نرسیده، تکلیفی ندارد. این روایات با تعابیر مختلف و در ابواب مختلف نقل شده است؛ برخی از آنها از نظر سندی خوب هستند و بعضی محل اشکال‌اند، برخی موثقه و برخی صحیحه هستند. از جمله روایتی از عمار ساباطی: «عَنْ عَمَّارٍ السَّابَاطِيِّ عَنْ أَبِي

جلسه ۴۵ – PDF جلسه چهل و پنجم  احکام عقد – مسأله ۱۱ –  شروط معتبر در عاقد – ادله اشتراط بلوغ – دلیل اول: آیه – بررسی دلیل اول – پاسخ صاحب جواهر به اشکال دوم – بررسی پاسخ صاحب جواهر – اشکال سوم و چهارم ۱۴۰۱/۱۲/۰۶ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم یکی از اموری که در عاقد مجری صیغه به نظر مشهور باید وجود داشته باشد، بلوغ است. دلیل بر اعتبار بلوغ، یکی آیه «و ابتلوا الیتامی» است که اجمالاً مطالبی درباره این آیه بیان شد. اشکالاتی به استدلال به این آیه شده بود؛ برخی از این اشکالات ذکر شد، برخی دیگر از این اشکالات باقی مانده است. یک اشکال این بود که منطوق جمله شرطیه در آیه