خارج اصول

جلسه ۷ – PDF جلسه هفتم الفاظ مطلق – ۱. اسم جنس – ثمره نزاع در موضوع له اسم جنس – بررسی قول اول و دوم و سوم و چهارم  ۱۴۰۱/۰۷/۲۳ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم در باب موضوع له اسم جنس چند قول و نظر وجود دارد و از آنجا که این اقوال و انظار مشتمل بر برخی اصطلاحات مربوط به ماهیت است، به ناچار درباره اعتبارات ماهیت سخن گفتیم و متعرض نظر امام خمینی نیز شدیم. اکنون با توجه به توضیحاتی که در مورد اعتبارات ماهیت دادیم معلوم می‏شود که اگر مشهور قائلند موضوع له اسم جنس ماهیت به نحو لابشرط قسمی است، یعنی چه. یا اگر برخی قائل شد‏ه‏اند که موضوع له اسم جنس ماهیت به شرط

جلسه ششم – PDF جلسه ششم  الفاظ مطلق – ۱. اسم جنس – موضوع له اسم جنس –   کلام امام خمینی درباره اعتبارات ماهیت ۱۴۰۱/۰۷/۲۰ خلاصه جلسه گذشته بحث در اسم جنس به عنوان یکی از الفاظ و مصادیق مطلق بود. عرض کردیم در اینکه موضوع له اسم جنس چیست اختلاف نظر وجود دارد. پنج قول و رای را ذکر کردیم. برخی گفتند که موضوع له اسم جنس ماهیت لابشرط قسمی است، بعضی گفتند ماهیت بشرط شئ است، بشرط الارسال، بعضی گفتند ماهیت مهمله است. برای اینکه تفاوت این انظار و آراء معلوم شود، گفتیم لازم است درباره اعتبارات ماهیت مقدمه‏ای را ذکر کنیم. دیروز درباره اعتبارات ماهیت توضیح دادیم و گفتیم فلاسفه ماهیت را به سه قسم تقسیم

جلسه پنجم – PDF جلسه پنجم  الفاظ مطلق – ۱. اسم جنس – اقوال درباره موضوع له اسم جنس – اعتبارات ماهیت ۱۴۰۱/۰۷/۱۹   بحث در برخی از الفاظی بود که به عنوان مصادیق مطلق در کتاب‎های اصولی از آنها سخن به میان آمده است. ۱. اسم جنس در مورد اسم جنس و اینکه موضوع له در اسم جنس چیست اختلاف واقع شده است: اقوال ۱. مشهور: اسم جنس وضع شده برای ماهیت لابشرط قسمی، یا به تعبیر دیگر طبیعتی که در آن عدم لحاظ چیزی، لحاظ شده است، طبیعت مقید به عدم قید، طبیعتی که در آن این مسئله لحاظ شده که مقید به هیچ قیدی نیست، عدم لحاظ شئ در آن لحاظ شده که از آن تعبیر می‏کنند

جلسه چهارم – PDF جلسه چهارم ویژگی های تعریف مختار – الفاظ مطلق: ۱- اسم جنس ۱۴۰۱/۰۷/۱۸ خلاصه جلسه گذشته بحث در تعریف مطلق و مقید بود. نظر مشهور و برخی انظار دیگر در این رابطه بیان شد و مورد بررسی قرار گرفت. نظر مختار همان شد که امام خمینی در تعریف مطلق و مقید اختیار فرمودند، و آن اینکه مطلق عبارت است از آن چیزی که هیچ قیدی در آن نیست و مقید عبارت است از آن چیزی که دارای قید است. اطلاق یعنی عدم القید و تقیید هم یعنی وجود قید. گفتیم این تعریف ویژگی‏ها و خصوصیاتی دارد؛ سه ویژگی را بیان کردیم: ۱. این دو مفهوم و دو وصف، وصفان اضافیان، یعنی مطلق نیستند، به عبارت دیگر

جلسه سوم – PDF جلسه سوم  تعریف مطلق و مقید – بررسی تعریف محقق نایینی – تعریف محقق بروجردی و بررسی آن – تعریف امام خمینی و نظر برگزیده – ویژگی‏های تعریف برگزیده ۱۴۰/۰۷/۱۲ خلاصه جلسه گذشته بعد از آن که اشکالات تعریف مشهور از مطلق و مقید بیان شد، گفتیم از سوی اعلام تعریفاتی برای این دو عنوان بیان شده. که در ادامه آنها را مورد بررسی قرار می‎دهیم. بررسی تعریف محقق نایینی محقق نایینی مطلق را به معنای ماهیت لابشرط مقسمی یا قسمی دانسته‎اند. این تعریف را توضیح دادیم ولی همانطور که دیروز هم اشاره شد، این تعریف نیز نا تمام است. زیرا مسئله شمول مطلق نسبت به غیر مفاهیم کلی و ماهیات یک امر مسلمی است و

جلسه دوم – PDF جلسه دوم تعریف مطلق و مقید –بررسی تعریف مشهور – اشکال سوم و چهارم ۱۴۰۱/۰۷/۱۱ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم مشهور تعریفی را از مطلق و مقید ارائه داده‎اند که مبتلا به اشکالات عدیده‎ای است. دو اشکال را دیروز بیان کردیم. اشکال اول مسئله عدم مانعیت از اغیار بود. یعنی انعکاسا این تعریف مشکل داشت. اشکال دوم هم عدم جامعیت نسبت به افراد بود یعنی اطرادا مشکل داشت. البته مصادیق و مثال‎های فراوانی برای این دو اشکال می‎توان بیان کرد و بزرگان هر یک از جهتی به این مطلب اشاره کرده‎اند. دو اشکال نیز امام خمینی به این تعریف ایراد کرده‎اند. تعریف این بود که مطلق عبارت است از «ما دل علی شایع فی جنسه» و

جلسه اول – PDF جلسه اول تعریف مطلق و مقید – تعریف مشهور – بررسی تعریف مشهور ۱۴۰۱/۰۷/۱۰ اثر عمل بر علم قال رسول الله(ص): «مَن عَمِلَ بِما يَعلَمُ وَرَّثَهُ اللَّهُ عِلمَ ما لَم يَعلَم »؛ کسی که عمل کند به آنچه که می‎داند، خداوند علم و دانش آن چرا که نمی‎داند را نیز به او عطا می‎کند. البته این روایت با تعابیری نظیر همین عبارت با تفاوت‎های جزیی از حضرت علی (علیه السلام)، امام باقر (علیه السلام) و امام صادق (علیه السلام) نقل شده است. بر طبق این روایت کسی که به دانسته‎های خودش عمل کند این آمادگی و استعداد و زمینه را پیدا می‎کند که خداوند نسبت به آنچه که نمی‎داند نیز به او آگاهی دهد. البته این

جلسه ۱۰۵ – PDF جلسه صد و پنجم  مروری بر مباحث علم اصول از ابتدا تا اینجا و مباحث باقیمانده ۱۴۰۱/۰۲/۳۱ مروری بر مباحث علم اصول از ابتدا تا اینجا از ابتدای اصول تا اینجا چندین مسئله را مورد بررسی قرار دادیم و چند مبحث دیگر باقی مانده. چون بحث بعدی بحث مطلق و مقید است و آغاز یک بحث جدید است، این چند جلسه به جایی نمی‎رسد و ما شروع سال تحصیلی جدید از موضوع مطلق و مقید بحث را دنبال خواهیم کرد. لکن مروری بر بحث‎های گذشته و بحث‎های باقی‎مانده در این مجال به نظر می‎رسد مفید باشد. مقدمه محقق خراسانی در ابتدا برخی از مباحث را مطرح می‎کند که از آنها تعبیر به مقدمه نمودند و در

جلسه ۱۰۴ – PDF جلسه صد و چهارم  مسائل – مسئله نهم: دوران بین نسخ و تخصیص – صورت پنجم و بررسی آن ۱۴۰۱/۰۲/۲۸ خلاصه جلسه گذشته بحث در صور چهارگانه دوران بین نسخ و تخصیص بود، عرض کردیم محقق خراسانی فرمودند در بعضی از صور آن احتمال تخصیص متعین است و در بعضی از صور با اینکه امکان نسخ وجود دارد اما تخصیص رجحان دارد. اشکالاتی نیز به کلام محقق خراسانی وارد شده بود که این اشکالات را ما متعرض شدیم و حق در مسئله نیز بیان شد. صورت پنجم صورت دیگری در سخنان محقق خراسانی ذکر شده که در حقیقت صورت پنجم محسوب می‏شود و آن هم این است که جهل به تاریخ یکی از این دو داشته

جلسه ۱۰۳ – PDF جلسه صد و سوم مسائل – مسئله نهم: دوران بین نسخ و تخصیص – صورت چهارم – اشکال محقق اصفهانی به محقق خراسانی و بررسی آن – اشکال محقق عراقی و بررسی آن – حق در اشکال به محقق خراسانی ۱۴۰۱/۰۲/۲۷ خلاصه جلسه گذشته بحث در صورت چهارم از صور دوران بین نسخ و تخصیص بود. کلام محقق خراسانی درباره این صورت و اینکه در این مورد حمل بر تخصیص می‎شود و نه نسخ، بیان شد و به دنبال آن اشکالات محقق نایینی به محقق خراسانی که چهار اشکال بود ذکر گردید و هر چهار اشکال مورد اشکال و خدشه واقع شد. اشکال محقق اصفهانی به محقق خراسانی محقق اصفهانی نیز به محقق خراسانی اشکال کردند.